جستجوی این وبلاگ

جمعه، فروردین ۲۷، ۱۳۸۹

استاندارد سازي سيستم های كابل‌كشي (استاندارد بيكسي)


مقدمه
در جهان كنوني ما، ارتباطات مخابراتي به مفهوم وسيع كلمه بيش از هر مساله ديگري ذهن انسان را معطوف به خودكرده است. ارتباطات جهاني امروز، ديگر منتظر حركت كند و خواب آلودگي نيست، اين ارتباطات با سرعت نجومي به جلو مي تازد و ابزار جديد خلق مي كند و كشوري كه در اين زمينه ابزار لازم را ندارد روز به روز محتاج‌تر مي شود و اين سيكل معيوب هر روز دايره اش وسيع تر مي گردد. امروز براي خلق تكنولوژي به دانش و براي توسعه اين دانش به ارتباطات و تكنولوژي ارتباطي نياز هست.
نيازهاي فرا راه، تقاضاهاي فراوان و ارزشمند شدن زمان در ارايه توانايي هاي مختلف، اين جهش بزرگ دهه گذشته را هر چند كه باوري غير قابل قبول به نظر مي رسد، امكان پذير كرد. توانايي روز افزون انسان در برخورد با موقعيتهاي عام و خاص لزوم ارتباطي همه جا، همه كس و همراه از اساسي ترين نگرشها به اين وسيله مخابراتي در عصر ارتباطات به حساب مي‌آيد كه به دليل پيوستگي جامعه جهاني به يكديگر شموليتي عام يابد.
تاریخچه
در اوايل دهه 1900، ارتباطات از راه دور به شكل ارايه خدمات تلفني براي مشتركان خانگي و تجاري تعريف مي‌شد. بسياري از شركتهاي تلفنی شماره‌گيری محلي[1] را، در يك نقطه جغرافيايي خاص ارائه مي‌ دادند. فناوري آن زمان از سيم لخت بر روي دكل‌ها و بازوهاي هم ردیف که از عايق‌هاي شيشه‌اي استفاده مي‌كردند ، تشکیل شده بود. مشاهده 10 تا 15 بازوي هم ردیف [2] با 10پين[3] و عايق روي دكل‌هاي دو طرف خيابان يك واقعيت عادي بود.
افرادي كه در دو طرف خيابان زندگي مي‌كردند، براي ارتباط تلفني مجبور بودند، تماس از راه دور[4] بگیرند. اين امر آنچنان سردرگمي ايجاد مي كرد كه كنگره، قانون ارتباطات[5] در سال 1934 تصويب شد. اين قانون صنعت ارتباطات از راه دور را موظف به ایجاد و امكان تعريف تك قطبي ها براساس مناطق جغرافيايي موثر ، کرد. اين قانون به كميسيون ارتباطات فردال(fcc)[6] اجازه داد تا تمام ارتباطات تلفني را بر مبناي شرايط سرتاسري ساماندهي كند.
اين كميسيون، ساماندهي منظمي را در صنعت بوجود آورد و به مشتركان اجازه داد تا با يك شركت تلفني واحد (مجزا) روبرو باشند. اين روش موثر تا زماني كه كنگره قانون ايجاد "سازمان برق رساني روستايي (REA)[7] " را تصويب كرد و به قوت خود باقي ماند.
با هدايت REA، نواحي روستايي ايالات متحده داراي خدمات تلفن شدند. بسياري از "شركتهاي همياري تلفني محلي" تشكيل شدند و در محيط روستايي شروع به فعاليت نمودند. اين شركتهاي REA، امروزه تحت عنوان سرويس خدمات روستايي (RUS)[8] فعاليت مي‌كنند.
يك لحظه تاثيرگذار در مشاغل تلفني ايالات متحده، در سال 1984 طي تصميم دادگاه ضد تراست[9] (اتحاديه‌هاي صنايع بزرگ) مبني بر صلب قدرت كنترل انحصاري خدمات از راه دور از AT&T صورت گرفت. اين فروپاشي سيستم Bell، "محروم سازي" ناميده شد.

قبل از محروم سازي AT&T:
- انحصار خدمات ازراه دور را در سراسر كشور در اختيار داشت.
- شركتهاي تلفني محلي را اداره مي‌كرد.
- تجهيزات و سيستم‌هاي تلفني را به مشتريان اجاره مي‌داد.
AT&T مسئول نصب تجهيزات تلفني و كابل کشی در مناطقي بود كه سيستم Bell عمل مي‌كرد، امور نصب سيستم Bell كه AT&T آنها را ايجاد كرده بود ، توسط بسياري از شركتهاي تلفني محلي به كار مي‌رفت.
از دهه 1930 تا 1950
- تقريبا 5000 شركت تلفني مسئول (غير ازAT&T) بوجود آمدند.
- كل درآمد حاصل شده از طريق شركتهاي مستقل به كمتر از 10 درصد درآمدهاي شركتهاي تلفني رسيد.
- دولت فدرال و ايالتي ساماندهي خوبی را ايجاد كردند.
- تمام خدمات از راه دور درسرتاسر كشور آمریکا توسط AT&T ارائه مي‌شد.
- شركتهاي محلي كسر قيمتهاي حاصل از درآمدهاي خدمات از راه دور را از AT&T دريافت مي كردندكه به تأمين هزينه خدمات محلي كمك مي كرد.

پيدايش كار آفرينان در رقابت
در دهه 1950، رقابت براي سيستم Bell آغاز شد، چالشهايي از سوي شركتهاي جديد به شكل دادخواهي‌هايي شروع به پيدايش كردند و نحوه فعالیت های AT&T را تغيير دادند.
تام كارتر از تگزاس به شخصيت مجري در فروپاشي بعدي سيستم Bell تبديل شد. كارتر غلاف[10] و گيرنده تلفني قابل حملي را ايجاد كرد كه كارمندان بخش نفت تگزاس مي‌توانستند در مسافت 16 كيلومتري (10 مايلي) براي تماس تلفني از آن بهره گيرند. AT&T، از آقاي كارتر شكايت كرد تا حق او را در اتصال خصوصي تجيهزات تلفن شخصي به سيستم Bell انكار كند، اما در اين امر شكست خورد.
بيمارستاني درسنت لوئيز ،AT&T به جاي اينكه به پزشكان بيمارستان اجازه دهد، از كارترفون[11]، استفاده كنند، خدمات خود را براي آن بيمارستان قطع كرد.
در سال1984، تصميم قاضي‌ هارولدگرين منجر به وقايع زير شد:
- فروپاشي سيستم Bell به 7 شركت عامل محلي Bell (RBOCS).
- بر هم پاشي صنعت ارتباطات از راه دور.
- آغاز يك محيط رقابتي جدید.
از زمان "محروم سازي" مشتريان امكان كابل كشي مشخصي را درون ساختمانهاي خود داشتند و مسئول اعمال زير هستند.
- نصب‌هاي جديد.
- بازسازي كابل هاي قديمي (سيم كشي‌هاي قديمي) .
- حفظ و نگهداري از شبکه های ارتباطی.
ادغام سيستم‌هاي سيم‌كشيجكامپيوتر و تلفن: شيوه‌هاي انتقال صوت، اطلاعات و ارتباطات تصویری در حال ادغام هستند در اين زمان، هر يك از اين سرويس ها از طراحي و روشهاي كابل‌كشي مشابهی استفاده مي‌كردند.
در گذشته، صوت، اطلاعات و تصویر يا آنالوگ و يا ديجيتال بودند. اين تصور غلط وجود دارد كه شبكه‌هاي حوزه محلي (LANS) تنها شامل سيستم‌هاي اطلاعاتي هستند ؛ اين تصور صحيح نيست. يك LAN ممكن است صوت و تصوير را نيز توزيع كند.
ارتباطات از را راه دور معمولاً در يك يا چند طبقه از طبقه‌هاي زير قرار مي‌گيرند. با اين وجود، تفاوتها نامشخص است.
از دهه 1980، اندازه، ابعاد و اهميت شبكه‌ها توسعه يافته است. در دهه 1990، بيش از 58 درصد از رایانه ها در مشاغل صنعت و دولت به شبكه‌ها متصل شدند. بعضي از اين شبكه‌ها مايل ها گسترش يافتند. اوايل ممكن بود شبكه‌هاي كوچك به طور تصادفي روي ميزها و در امتداد لبه‌هاي پاييني ديوارها توسط مشتريان سيم‌كشي مي‌شدند. با رشد اندازه، پيچيدگي و اهميت شبكه‌ها، شغل نصاب سيم (سيم كشي) به بخشي حياتي از امور نصب جديد و بهبود يافته تبديل شد. رشد انواع شبكه‌ها، آداپتورها، نرم افزارها و كاربردها ايجاب مي‌كرد كه كابل‌كشي از فناوري هاي پيچيده LAN حمايت كند.





جدول 1-2: انواع فناوري هاي ارتباطي
مثال(Examples)
مقوله (Category)
تلفن، مودم، دورنگار
صدا ((Voice
شبكه هاي محلي LAN، شبكه گسترده در مسافت محدود MAN، شبكه ناحيه گسترده WAN، رايانه هاي پردازنده مركزي (mainframe computers)، رايانه هاي شخصي(PCs)
داده (Data)
ارسال اطلاعات تصویری در طول شبکه های ارتباطی
ويدئو(Video)

افزايش اندازه،پيچيدگي و انواع فناوري‌هاي مديريت شبكه ايجاب مي‌كرد كه فرد سيم‌كش:
1. از كابل، اتصال دهنده و سيستم‌ها آگاهي داشته باشد.
2. قادر به درك طراحي‌هاي مبتني بر استانداردها باشد.
3. قادر به نصب موثر انواع گسترده‌اي از تجيهزات باشد.
زمان، پول و عملكرد به عوامل تعيين كننده در كيفيت نصب تبديل شدند. در اين زمان، فناوري هاي جديد مثل كابل فيبرنوري بايد براي سيستم‌هاي جديد LAN در نظر گرفته مي‌شدند. فيبرنوري، صوت، تصوير و اطلاعات را به شكل ضربات نوري رمزدار با مزيت‌هاي بسيار بيشتر نسبت به روشهاي قديمي كه از كابل‌هاي مسي استفاده مي‌كردند، انتقال مي‌دهد. بعضي از مزاياي فيبرنوري عبارتند از:
- پهناي باند زیاد.
- ايمني براي تداخل خارجي (الكترومغناطيسي) راديويي ‌‌‍[EMI/RF]).
- انتقال با سرعت بالا
- تلفات پايين در انتقال
- تولید شده ازمواد سبك وزن
- اندازه كوچك
هنوز رايج‌ترين نوع كابل مورد استفاده در نصب‌هاي ارتباطات از راه دور شمال آمريكا، كابل مسي زوج به هم تابيده بدون عايق (UTP)[12] است. در ارولا ازكابل زوج به هم تابيده مشبك (SCTP)[13] استفاده مي‌شود. سيم‌ها به صورت جفت شده هستند كه براي كاهش اثر تداخل الكتريكي به يكديگر پيچيده شده‌اند. انتقال ناخواسته اطلاعات از يك مدار به مدار ديگر(روي هم افتادن دو خط) به عواملي مثل جفت سيم‌هاي پيچيده در هر فوت و روابط اين پيچش‌ها بستگي دارد.

نياز به استانداردها و نصاب‌هاي داراي عملكرد بالا
هنگامي كه استانداردها در شركتهاي تلفني مستقر بودند، AT&T كيفيت نصب‌ها را كنترل مي‌كرد. قبل ازسال 1984، سيستم Bell و سازمان هاي ديگر اسناد گسترده‌اي را فراهم و استفاده كردند كه اين اسناد دستورالعمل هاي مشرح را در مورد هر وظيفه مربوط به تجهيزات تلفني و نحوه استفاده از آن را بيان مي كرد.
بعد از "محروم سازي" هيات‌هاي استاندارد ملي و صنعتي مثل موسسه استانداردهاي ملي آمريكا (ANS)[14]، جامعه صنعت ارتباطات از راه دور (TIA)[15] و ائتلاف (اتحاديه) صنايع الكترونيك (EIA)[16] رهبري را بر عهده گرفته و شروع به تهيه استانداردهايي براي اجرا و نصب مورد قبول در صنایع مختلف را كردند.
با ايجاد بازار آزاد رقابتي شرايطي را ايجاد كردند كه در آن:
- به پيمانكاران اجازه رقابت در عرصه نصب و راه اندازی داده شد.
- سطح تخصصی مورد نياز هميشه در دسترس نبود.
- مشتريان مسئول ارزيابي صلاحيت افراد نصاب و كيفيت کارشان بودند.
در فوريه سال 1996، قانون اصلاح ارتباطات از راه دور رسماً تصويب شد. يكي از ويژگي هاي اصلي اين لایحه، مقررات زدایی گسترده بود، همانگونه كه در اين تبصره‌ها مشاهده مي‌شود:
- شركتهاي داخلی تلفن را قادر می سازد، خدمات تلفن راه دور را ارایه نمایند.
- نرخ کابل ها را مقررات زدایی و مبلغي عادلانه را اخذ نمايند.
- امكان رقابت در بازهاي محلي برای ارایه خدمات تلفني، فراهم شد.
- موانع مربوط به مالكيت متقابل شركت تلفن و كابل ازبين رفت، اين قانون سرآغاز مهمي را براي رقابت شركتها در تجارت از طريق ارايه شماره‌گيري محلي براي مشتريان خانگي و تجاري فراهم آورد.
شركت CATV از اين فرصت بهره برد تا ارائه خدمات تلفني محلي را با تسهيلات موجود خود در چندين مكان آغاز كند. به علاوه بعضي از شركت هاي تلفني محلي وارد تجارت CATV شدند. با ورود و پيروي از اين بازار از زمان محروم سازي براي RBOCs[17] ممنوع شد. بازار در ارتباطات از راه دور تا نقطه‌اي رفع ممنوعيت شده است كه اينك هر شركت داراي منابع مالي كافي است و مي‌تواند به هر حوزه اي از اين بازار وارد شود.

تاريخچه BICSI
خدمات معماری و ساخت[18] در اواخر دهه 1920 زماني كه شركتهاي تلفن نياز به كار با شركتهاي معماری و مهندسی را احساس كردند، ايجاد شد. اين خدمات به معماران و مهندسان در توسعه و ويژگيهايي براي نصب خدمات تلفن درون ساختمانهاي تجاري و مسكوني كمك مي‌كرد. يكي از اولين کتابهای منتشر شده کتابی بود به نام Planning for home Telephone convenience نام داشت كه در سال 1929 منتشر شد و بدون هزينه بين شركتهاي مهندسي ومعماري توزيع مي شد، اين نشريه روشهاي نصب داخل بنا و تجيهزات تلفني را تعيين مي كرد و پيش قراول اين حوزه و ديگر حوزه‌هاي BICSI بود كه هم اكنون در دسترس هستند.
خدمات معماری و سازندگان تا دهه 1960 ادامه پيدا كرد تا زماني كه AT&T اعلام كرد كه شيوه بهتري براي ارائه خدمات مورد نياز است. شركتهاي Bell Canada , Ross-catton , ATA&T ,woody Bradley با هم ادغام شدند و برنامه‌اي مرسوم به "خدمات مشاوره‌اي صنعت ساختمان سازان[19] " را تشكيل داداند. اين برنامه تقريباً به طور همزمان در اواخر دهه 1960 در ايالات متحده و كانادا اجرا شد.
در همين زمان، مهندساني كه با شركتهاي تلفني ساماندهي شده كار مي‌كردند، شروع به برگزاري جلساتي رسمي در دانشگاه كنتاكي كردند. آنها اطلاعاتي را در مورد چگونگي طراحي بهتر ساختارهاي تلفن در ساختمانهاي تجاري، مبادله كردند. اين گردهمايي‌هاي غيررسمي در فلوريدا و كنتاكي به مجامع رسمي و كنفرانس‌هاي سالانه تبديل شد.
در سال 1977، BICSI به عنوان موسسه بين المللي خدمات مشاوره‌اي صنعت ساختمان در ايالت كنتاكي به ثبت رسيد. در سال 1980، BICSI ادارات شركتي خود را در تامپاي فلوريدا تاسيس كرد. در اوايل دهه 1990، با تغيير صنعت و وقوع رفع ممنوعيت‌ها، اصطلاح سرويس مشاوره‌اي صنعت ساختمان به عنوان يك اصطلاح مربوط به ارتباطات از راه دور شناخته مي‌شد. بنابراين BICSI اكنون خود را به شكل BICSI در اوايل دهه 1980 منتشر كرد. جزوه "روشهاي توزيع ارتباطات از راه دور[20] " كه هم اكنون چاپ هشتم آن به بازار آمده است، يك مرجع ارزشمند محسوب مي‌شود و مبناي برنامه "طراح مجاز توزيع ارتباطات از راه دور" (RCDD)[21] است. در حال حاضر BICSI انواع نشريات فني را شامل "جزوه نصب كابل‌كشي از راه دور[22] " توليد مي‌كند كه اكنون در چاپ دوم خود رسيده است.(اين آمار مربوط به سال 2007 مي باشد. براي كسب اطلاعات بيشتر به آدرس اينترنتي BICSIمراجعه شود. )
يك سيستم كابل‌كشي از قبل برنامه ریزی شده به اين صورت تعريف مي‌شود: يك شکل منسجم كاملی از كابل ‌كشي و سخت‌ افزار مربوطه در يك مكان خاص كه براي ارائه يك زير ساختار جامع ارتباطات از راه دور نصب شده است. اين زير ساختار با هدف ارائه دامنه وسيعي از كاربردها، مثل ارائه خدمات تلفني يا شبكه‌ رایانه ای ايجاد شده است و نبايد وابسته به دستگاه ها و ابزارهای اضافی باشد.
در اين جزوه، يك سيستم كابل‌كشي ساختاري برحسب مالكيت نيز تعريف شده است. سيستم كابل‌كشي ساختاري در نقطه‌اي آغاز مي‌شود كه تأمين كننده خدمات (SP)[23] در آن نقطه پايان مي‌يابد. اين مرحله، به مرحله رفع محدودیت اتحادیه ای (demorc) يا دستگاه ارتباط شبكه (NID)[24] نيز شناخته مي‌شود.
به عنوان مثال، در نصب يك سيستم تلفن، SP وظيفه خدمات دهی به يك يا چند خط به ازاي نيازهاي هرمشتري ، را دارد و SP خطوط خدمات دهی را به چندین شرکت دیگر انتقال داده و شرایط اتصال را ایجاد می کند.
هر سيستم كابل‌كشي ساختاري، منحصر به فرد است. اين در نتيجه تفاوتهاي زير است:
- ساختار معماري ساختمان كه نصب و راه اندازی را در خود جایی داده است.
- كابل و محصولات اتصالي.
- عملكرد نصب كابل (كابل‌كشي).
- انواع تجهيزاتي كه سيستم كابل‌كشي چه حال و چه در آينده از آن پشتيباني مي‌كند.
- تركيب سيستم كابل‌كشي كه قبلاً نصب شده است (در موارد ارتقا و بهبود)
- نيازهاي مشتري
- تضمين‌هاي ارائه شده توسط تولیدکنندگان.

استاندارد سازي سيستم كابل‌كشي
اگر چه ويژگيهاي يك نصب ممكن است منحصر به فرد باشد، اجزاي كلي يك سيستم كابل‌كشي ساختاري و روشهاي به كار رفته براي تكميل و نگهداري از نصب، نسبتاً استاندارد هستند. استاندارد سازي سيستم‌هاي كابل‌كشي به دليل نياز به حصول اطمينان از عملكرد قابل ملاحظه ای برخوردارند و از طريق ترتيبات پيچيده‌تر ضروري است. صنعت كابل‌كشي در ايالات متحده سازمان ANSI/TIA/EIA را به عنوان سازمان مسئول ارائه و حفظ استانداردهاي اعمال اين حرفه پذيرفته است. در ادامه با استانداردهای این سازمان آشنا خواهید شد.
ANSI، همراه با TIA/EIA، مجموعه استانداردهايي را براي طراحي ، نصب و نگهداري از تمام انواع سيستم‌هاي كابل‌كشي، منتشر كرده است. اين استانداردها كه بعداً در همين فصل به تفصيل شرح داده خواهند شد به حصول اطمينان از نصب صحيح كابل‌كشي كمك مي‌كنند.
مزاياي استانداردها شامل موارد ذيل است:
- هماهنگي طراحي و نصب
- مطابقت با پيش نيازي فيزيكي و خطوط انتقال
- ارائه مبنايي براي بررسي پيشنهاد و توسعه سيستم و تغييرات ديگر
- ارائه اسناد هماهنگ و يكنواخت
سيستم های عمومی كابل‌كشي در ساختمان: تصوير 1-1 يكي از اين سيستم‌ها را نشان مي‌دهد. اصطلاح استاندارد صنعتي براي يك سيستم نصب شبكه‌اي كه حوزه نسبتاً كوچكي را تحت پوشش خدمات خود قرار می دهد. (مثل يك سيستم نصب و راه اندازی كابل‌كشي ازقبل برنامه ریزی شده براي يك ساختمان) LAN می نامند.
[1]- local dial tone
[2]- Cross Arms
[3]- pin
[4]- long distance
[5]- Congress enacted the Communications Act
[6]- Federal Communications Commission
[7]- Rural Electrification Administration
[8]- Rural Utilities Service
[9]- Antitrust
[10]- Cradle
[11]- Carter fone
[12]- Unshielded Twisted-Pair
[13]- Screened Twisted-Pair
[14]- American National Standards Institute
[15]- Telecommunications Industry Association
[16]- Electronic Industries Alliance
[17] - فروپاشي سيستم Bell به 7 شركت عامل محلي Bell
[18]- Architects and Builders Service
[19]- Building Industry Consulting Service
[20]- Telecommunications Distribution Methods Manual
[21]- Registered Communications Distribution Designer
[22]- Telecommunications Cabling Installation Manual
[23]- service provider
[24]- Network Interface ದೇವಿಕೆ


نويسنده و مترجم مهدي صادقي

ادامه دارد...

جمعه، مهر ۰۵، ۱۳۸۷

اصول كاربردي تجارت همراه

مقدمه
پيشرفت فناوري و توسعه فناوري‌هاي متحرک منجر به شكل‌گيري نوع جديدي از تجارت الكترونيكي تحت عنوان تجارت همراه شده است. در اين نوع تجارت ارتباطات به‌صورت سريع و بي‌سيمي
[1]صورت مي‌گيرد. تجارت همراه عبارت است از خريد و فروش كالاها و خدمات با استفاده از وسايل بي‌سيمي از قبيل تلفن‌هاي همراه يا كمك داده‌هاي شخصي[2]. با وجود آنكه هنوز بسياري از سوالات و ابهامات فني، تجاري و قانوني در زمينه تجارت همراه باقي مانده است اما امتيازات منحصر به فرد اين پديده منجر به رشد سريع بكارگيري ابزارهاي همراه در مبادلات تجاري و به تبع آن بازاريابي كالاها و خدمات، حتي در كشورهاي در حال توسعه شده است، به گونه‌اي كه در بسياري از كشورهاي در حال توسعه تجارت همراه به عنوان گزينه‌اي براي تسهيلات مخابراتي در نظر گرفته شده است. با رشد ضريب نفوذ تلفن همراه و توسعه تجارت همراه، پرداخت همراه يک نياز اجتناب ناپذير براي پرداخت هزينة کالاها و خدمات خواهد
25 mm
25 mm بود. اين امر مستلزم پياده­سازي پروتکل­هاي بي سيمي است که بتواند مکانيزم­هاي پرداخت از راه دور را به خوبي با استفاده از يک دستگاه واحد مديريت نمايد. مشتريان همواره علاقمند به استفاده از روشهاي ساده، سريع، شخصي، امن و قابل استفاده در هر مکان و زمان هستند و دستگاه‌هاي متحرک بدليل راحتي استفاده، بلادرنگ بودن، عدم نياز به پول نقد جانشين خوبي می‌باشند. البته نبايد ريسک­ها و مشکلات امنيتي خاص اين محيط را ناديده گرفت. براساس تحقيقات انجام شده توسط Forrester ، مسائل امنيتي مانع اصلي براي حدود 52 درصد کساني است که هيچ نوع تراکنش تجاري با تلفن هاي همراه انجام نمي­دهند. امن کردن اطلاعات پرداخت روي اينترنت و شبکه تلفن همراه کار پرزحمت ولي ممکني است. با دقت کافي، توجه به جزیيات، انتخاب و استفاده از ابزارهاي مناسب مي­توان حريم‌هاي خصوصي و يکپارچگي را هم براي داده­هاي مشتريان و هم براي ساير داده­ها­ فراهم نمود. هميشه بايد توجه داشت که هر راه­حل امنيتي نياز به توجه و نظارت دايمي دارد. چشم‌انداز ارتباطات همراه حاكي از آن است كه تجارت همراه به احتمال بسيار زياد يكي از اصلي‌ترين عوامل زمينه‌ساز تبادل داده‌هاي ديجيتالي در بسياري از كشورهاي در حال توسعه خواهد بود. در اين بررسي با مطالعه تعاريف، مفاهيم، تكنولوژي‌هاي موجود ،كاربردها، مزايا و چالش‌هاي تجارت همراه به معرفي اين پديده پرداخته شده است.
تعريف تجارت همراه
تجارت الكترونيكي طي چند سال اخير در محافل علمي و نيز در عرصه‌هاي ‌‌اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي و سياسي مورد توجه قرار گرفته است. اين توجهات عاملي مؤثر در جهت پيشرفت‌هاي چشمگير در استراتژي‌ها و ملزومات و كاربردهاي تجارت الكترونيكي بوده است.
با ظهور و گسترش شبكه‌هاي بي‌سيم
[3] ، امروزه نسل جديدي از كاربردهاي تجارت الكترونيكي تحت نام تجارت همراه[4] پديدار شده است. تجارت همراه از طريق هزاران ابزار موبايلي نظير تلفن‌هاي همراه،‌ ابزارهاي ديجيتالي شخصي (PDA)، دفترچه‌هاي يادداشت ديجيتالي و حتي داشبوردهاي بي‌سيم اتومبيل ها در جريان است.
«تجارت همراه به هرگونه انتقال الكترونيكي يا تبادل اطلاعات كه بوسيله يك ابزار متحرک و از طريق شبكه همراه انجام مي‌شود و طي آن ارزش حقيقي يا پيش‌پرداخت پولي در قبال دريافت كالا، خدمات يا اطلاعات منتقل مي‌گردد» تعريف مي‌شود. يا در شكل ساده‌تر به «فرآيندي اطلاق مي‌شود كه طي آن تبادلات تجاري از طريق شبكه‌هاي مخابراتي همراه و با استفاده از ابزارهاي پرداخت، ارتباط يا اطلاعات متحرک نظير گوشي‌هاي تلفن همراه يا ساير ابزارهاي ديجيتالي مشخص انجام شود».
هر چند توسعه تجارت همراه با محدوديت‌هايي نظير استانداردهاي چندگانه، محدوديت‌ باندهاي ارتباطي، محدوديت‌ عملياتي، اندازه‌هاي محدود صفحه نمايش و ساير محدوديت‌هاي فيزيكي در ابزارهاي همراه روبرو است، ليكن تجارت همراه همزمان با توسعه قابليت‌هاي ابزارهاي متحرک، نرم‌افزارهاي كاربردي، استانداردسازي شبكه‌ها و سازگار شدن اين ابزارها با فرهنگ‌هاي مختلف جوامع بشري، رشدي فزاينده را تجربه‌مي‌كند.ضريب نفوذ ابزارهاي متحرک بالاتر از هر فن‌آوري ديگري است و اين‌مساله تجارت‌همراه را به شكل انقلابي جهاني درآورده است. پيش‌بيني‌هاي Accentere نشان مي‌داد كه تا پايان سال 2005 تعداد استفاده ‌كنندگان از ابزارهاي همراه به حدود يك ميليارد و 400 ميليون نفر رسيد كه از اين تعداد حدود 684 ميليون نفر توأماً‌ از طريق ابزارهاي همراه خود به شبكه اينترنت دسترسي دارند.
نكته قابل توجه اين است كه بر اساس پيش‌بيني مذكور طي سال 2005 تعداد كاربران اينترنت از طريق ابزارهاي همراه براي اولين بار از تعداد كاربران اينترنت از طريق رايانه‌هاي شخصي (خطوط ارتباطي ثابت) پيشي‌ مي‌گيرد. اين مساله خود بيانگر پتانسيل قوي تجارت همراه است كه مي‌تواند در آينده نزديك بيشترين سهم از تجارت الكترونيكي را به خود اختصاص دهد.

حجم تجارت همراه
با افزايش استفاده از اينترنت، روش‌هاي سنتي سرويس‌دهي به مشتريان مبدل به روش‌هايي شده است كه به نحوي از خدمات اينترنتي بهره مي‏‌گيرند. در بانك‌هاي امروزي، بايستي انواع زيادي از سرويس‌هاي جديد براي مشتريان در نظر گرفته شود. هدف نهايي در چنين سيستمي كه بانك اينترنتي نيز ناميده مي‌شود، اين است كه خدمات‌رساني به كاربران به صورت سريع و كاملاً امن و با شفافيت بيشتر انجام ‌شود. اين سرويس‌ها ممكن است صرفا شامل دريافت اطلاعات لازم از سوي مشتريان، تبادل اطلاعات بين مشتري و بانك يا به‌صورت تراكنش‌هايي باشد كه به واسطة‎ آن مشتري مي‏تواند امور بانكي مورد نياز خود را به انجام برساند. با ظهور و گسترش شبكه هاي بي سيم
[5] امروزه نسل جديدي از كاربردهاي بانكداري الكترونيكي پديدار گشته اند كه تحت نام بانكداري موبايلي[6] شناخته مي شوند. بر اساس آمار هاي موجود ضريب نفوذ استفاده از ابزارهاي موبايلي بالاتر از هر فن آوري ديگري است و اين مسأله، تجارت موبايلي را به شكل انقلابي جهاني درآورده است كه با همان سرعت وقوع در كشورهاي پيشرفته، در كشورهاي در حال توسعه نيز در حال رخ دادن است.
برخي از كشورهاي فعال در زمينه انجام خدمات الکترونيکی از طريق تلفن همراه عبارتند از: آلمان، ايتاليا، ژاپن، كره جنوبي، سنگاپور، ايالات متحده، فيليپين و چين
آلمان : 25 درصد مشتركين تلفن همراه خريدهاي خود را بي‌سيمي انجام مي‌دهند.
ايتاليا: نفوذ بسيار بالاي تلفن همراه، استفاده بسيار از پيام‌هاي متني، پرداخت صورتحساب خريد (56%) و مسايل بانكي ( 60% )
ژاپن: استفاده ازخدمات پيشرفته تلفن همراه،راهنماي مجازي تورها( 40% )خريداقلام ارزان قيمت (34%)
كره جنوبي: استفاده از خدمات پيشرفته تلفن همراه، استفاده از تلفن همراه در خانه (41%)، استفاده از تلفن همراه در محل كار ( 68% )
[7]
بر اساس پيش‌بيني مؤسسه OVUM حجم تجارت همراه در جهان در پايان سال 2006 به بيش از 20 ميليارد دلار رسيده كه نسبت به پيش‌بيني 8 ميليارد دلار در سال 2005 و 7/4 ميليارد دلار در سال 2004 قابل توجه بوده و حاكي از يك جهش اساسي در سال 2006 مي‌باشد. مؤسسه تحقيقاتي Jupiter نيز تخمين‌هائي به شرح جدول 1-1 از حجم تجارت همراه برحسب مناطق جغرافيايي جهان ارائه داده كه پيش بيني مي‌‌‌شد به 2/22 ميليارد دلار در سال 2005 برسد.
[1]- Wireless Communication
[2]- Personal Data Assistants (PDA)
[3]- wireless network
[4]- mobile commerce
[5] - Wireless Networks
[6] - Mobile Banking
[7] -http://bankingmanagement.blogfa.com/post-18.aspx
برای مطالعه ادامه مطلب به کتاب تجارت همراه مراجعه شود.
دکتر مهدی صادقی 5/07/1387

جمعه، فروردین ۳۰، ۱۳۸۷

تلفن همراه جادوی بشر 3

برد موثر
برد مفيد سيگنال‌هاي دستگاه مختل كننده بيشتر تابع توان خروجي دستگاه و محيط استفاده از آن است، مختل كننده‌هاي كم توان و قابل حمل، قادرند تا محيطي به شعاع 10 متر تا يك كيلومتري خود را پوشش دهند، اما مدل‌هايي با توان بالاتر كه به صورت ثابت و نصب شده استفاده مي‌شوند فضايي تا شعاع 8 كيلومتر را نيز پوشش مي‌دهند.
ساختار يك مختل كننده
اغلب اين تجهيزات بسيار ساده و ابتدايي هستند، به طوري كه همگي داراي كليد روشن و خاموش و چراغ نمايشگري براي نشان دادن روشن بودن دستگاه هستند. تجهيزات پيشرفته تر آن‌ها، شامل دستگاه‌هايي است كه به طور خودكار بر روي باند‌هاي بسامدي مختلف تلفن همراه فعاليت مي‌كنند. يك مختل كننده اغلب از اجزاء زير تشكيل يافته است:
ـ مدار الكترونيكي: مركب است از اجزاء اصلي الكترونيكي مختل كننده.
ـ كنترل كننده نوسانات ولتاژ: سيگنال‌هاي راديويي را براي تداخل با سيگنال‌هاي تلفن همراه توليد مي‌نمايد.
ـ مدار كنترل: براي كنترل سيگنال‌هاي توليد شده توسط نوسان ساز.
ـ ايجاد كننده نويز: توليد كننده سيگنال‌هاي خروجي در محدوده بسامد‌هاي شبكه تلفن همراه (بخشي از مدار كنترل است).
ـ تقويت كننده سيگنال: توان بسامد‌هاي راديويي خروجي سامانه را به منظور بالا بردن سطح اختلال در سيگنال‌هاي اصلي تقويت مي‌نمايد.
ـ آنتن: هر دستگاه مختل كننده داراي يك آنتن براي ارسال سيگنال است، تجهيزات قوي تر براي ارسال كردن سيگنال‌ها تا فواصل دورتر داراي آنتن خارجي و بزرگتري هستند.
كاربرد‌هاي مختلف
اين تجهيزات كه به منظور قطع ارتباط و تماس‌هاي تلفني با خارج از محدوده به كار مي‌روند، اغلب توسط نيروهاي امنيتي و مكان‌هاي حفاظت شده حساس كه خطر سرقت اشياء و يا اطلاعات و يا حملات تروريستي در آن‌ها بيشتر احساس مي‌شود به كار گرفته مي‌شوند. براي مثال در جلساتي كه شخصيت‌هاي مهم سياسي حضور دارند براي خنثي نمودن حملات احتمالي و افزايش ضريب امنيت از چنين تجهيزاتي استفاده مي‌گردد. همچنين اين تجهيزات مي‌توانند در مكان‌هايي كه بر قراري مكالمات با تلفن همراه خطرناك هستند، همچون انبارهاي مواد شيميايي حساس و منفجره و يا بيمارستان‌ها، به كار برده مي‌شوند.

معيار قانوني
در ايالات متحده، انگلستان، استراليا و بسياري كشورهاي ديگر، ايجاد اختلال و سد كردن خدمات تلفن‌هاي همراه بر خلاف قانون است و سازندگان، واردكنندگان و فروشندگان اين گونه وسائل، از طرف قانون منع شده‌اند.دلايلي نيز براي توجيه آن وجود دارد كه از جمله آن‌ها اين است كه، خريد و استفاده از دستگاه‌هاي مختل‌كننده تلفن همراه از آن رو كه اين تجهيزات بر روي بسامد‌هايي كه شركت‌هاي تلفن همراه قبلا حق امتياز و مجوز ارائه خدمات خود را به صورت قانوني بر روي آن اخذ نموده اند، سيگنال ارسال مي‌كنند، در حقيقت نوعي دزدي و سرقت حقوق ديگران است. دليل ديگر اين كه، مختل شدن تلفن همراه مي‌تواند خطر آفرين و مضر باشد، زيرا اين تجهيزات، تمامي تماس‌ها را بي ثمر و قطع مي‌نمايند، حال آن كه ممكن است شخصي نياز به ارتباط اضطراري و فوري مثل تماس با فوريت‌ها يا پليس داشته باشد.
در آمريكا FCC مسئوليت اجراي قوانين مربوط به اختلال تلفن‌هاي همراه را بر عهده دارد. در اين كشور متخلفان براي بار اول استفاده از اين تجهيزات جريمه نقدي برابر 11 هزار دلار خواهند شدو دستگاه آن‌ها نيز توقيف مي‌گردد.
برخلاف موارد گفته شده، برخي از كشور‌ها نيز، بعضا اجازه استفاده از مختل كننده‌ها را به سازمان‌هاي دولتي و تجاري يا نظامي خود مي‌دهند. براي مثال دولت فرانسه در ماه دسامبر 2004 به يكي از تالار‌هاي سينما تاتر اين كشور اجازه داد تا به شرط فراهم آوردن امكان بر قراري تماس با شماره‌هاي اضطراري، داخل سالن را تحت پوشش دستگاه‌هاي مختل‌كننده قرار بدهد. همچنين هندوستان نيز اين تجهيزات را در مجلس ملي و زندان‌هاي اين كشور نصب نموده است. به تازگي دانشگاه‌هاي ايتاليا نيز جهت‌جلوگيري از تقلب دانشجويان در امتحانات، از اين وسایل بهره گرفته اند، زيرا تا پيش از آن، دانشجويان به وسيله تلفن‌هاي دوربين دار خود تصاويري از پاسخ آزمون را ضبط كرده و آن‌ها را براي همكلاسي خود ارسال مي‌نمودند.

بهبود عملكرد
هم اكنون شركت‌هاي سازنده مشغول بررسي براي ساخت تجهيزاتي هستند كه كارآيي بيشتري خواهند داشت. اين تجهيزات قادرند تا تماس‌هاي دريافتي تلفن‌هاي تحت پوشش خود را به سوي صندوق پست صوتي مشتركان هدايت نموده و تنها تماس‌هاي خروجي را مختل نمايند.

هشدار دهنده تلفن همراه
اين تجهيزات معمولاً در مكان‌هايي كه احتمال ايجاد تداخل سيگنال‌هاي تلفن همراه و تجهيزات حساس الكترونيكي، همانند وسائل پزشكي بيمارستان‌ها و يا بانك‌ها، وجود دارد، جستجو مي‌نمايند و به محض يافتن سيگنال يك تلفن همراه پيغامي را براي آن ارسال مي‌كنند و از صاحب تلفن مي‌خواهند تا گوشي خود را خاموش نمايد.

تکنولوژی های خدمات
SMS
خدمات پیام کوتاه، توانایی ارسال پیام های متنی به تلفن های همراه و همچنین دریافت از آن را از سال 1992، فراهم شده است. در هر پیام می توان حد اکثر 160 حرف الفبا و عدد را با هم به کار برد. قبل از سال 1998، سرعت توسعه ی SMS در بازارهای GSM بسیار کم بود. اما در طول سال 1998 SMS به طور ناگهانی و به سرعت توسعه یافت.
در اکتبر 1999، ماهیانه حدود 2 بیلیون پیام SMS در دنیای GSM فرستاده می شد که این رقم، دو برابر پیام های در 6 ماه قبل از آن بود و طبق نمودار بعدی آن این آمار روز به روز آفزایش می یابد.
آخرین ارقام حاکی از این است که SMS میزان پذیرش بالایی داشته است. از آغاز نفوذ SMS که به 20 درصد رسید، بسیاری از بازارها، رشد فزآینده ای را تجربه کردند و اینها همه حاکی از این است که میزان پذیرش SMS بالا بوده است.
حدودا 90 درصد از پیام های SMS، گزارشهای (اعلام های) پیش صوتی یا ارسال پیام عددی شخص به شخص است و 10 درصد باقیمانده، خدمات اطلاعات همراه از جمله، اخبار، قیمتهای سهام، ورزش، آب و هوا، طالع بینی، لطایف یا غیره هستند.
علاوه بر این، اعلام ایمیل از طریق SMS، SMS chat، و دانلود ملودی های زنگ تلفن، اخیرا در برخی از بازارها ارایه شده است. با استفاده از تکنولوژی sim toolkit می توان خدمات SMS را به دلخواه مشتری ارائه نمود.
تبلیغات در پیام‌های کوتاه، با توجه به ویژگی‌های مختص این شبکه ارتباطی به سادگی می‌توان مزایای آن را بر سایر روش‌های تبلیغی درک کرد. به طور خلاصه می‌توان مزایای استفاده از تبلیغات sms را این چنین بر شمرد:
مخاطب منحصر به فرد: در این گونه سیستم‌ها با توجه به این که مخاطب پیام شناخته شده است می‌توان دقیقاً با توجه به علایق مخاطب آگهی‌های مناسبی ارسال نمود.
تأثیر بسیار زیاد: با توجه به این که مخاطب این نوع تبلیغات منحصر به فرد است، و نیز این نکته که مخاطبین این تبلیغات با درصد بسیار زیادی متن آگهی تبلیغی را می‌بینند تاثیرگذاری این رسانه تبلیغی بسیار بالا است.
هزینه ارزان: هزینه تبلیغات با این رسانه در مقایسه با سایر رسانه‌ها از قبیل رسانه تلویزیون، بسیار پایین‌تر است. در واقع با این رسانه هزینه ارسال پیام برای هر کاربر کمتر از پنجاه تومان است. با توجه به دو مورد بالا که به آن‌ها اشاره شد، طبق تحقیق انجام شده در این شرکت این هزینه تقریباً شصت درصد از آگهی‌های تلویزیونی ارزان‌تر است.
قابلیت برقراری ارتباط تعاملی با کاربر: همان طور که در مورد تبلیغات اینترنتی گفته شد، تعامل با کاربر یکی از مهم‌ترین معیارهای ارزش‌گذاری میزان تاثیر آگهی است. با توجه به این که یکی از بهترین رسانه‌های تعاملی، پس از اینترنت، گوشی‌های موبایل و فناوری‌های موجود در آن‌ها (از جمله sms) است، تبلیغات با پیام کوتاه می‌تواند ارتباط بسیار قوی و موثری با مخاطب ایجاد نماید.
اندازه‌گیری آسان میزان تاثیر گذاری تبلیغات: در این شیوه تبلیغاتی به سادگی می‌توان با توجه به نوع واکنش مخاطب به پیام آگهی تبلیغاتی، تاثیر آگهی را اندازه‌گیری کرد.


















نمودار 3-1 تعداد ارسال sms در کشورهای مختلف اروپا در اکتبرسال 1999
و رشد سریع آن در جهان تا سال 2005.
منبع : http://www. cellulist. com/text-messages/power-of-sms/
SMS، یک تکنولوژی ایده آل است که برای عرضه ی اطلاعات بین دو یا چندین نفر مورد استفاده قرار می گیرد. طبق پیش بینی ما، با توجه به تعداد پیام های SMS که هر نیمه از سال دو برابر می شود، این تکنولوژی، افزایش سریعتر را نشان می دهد. به خاطر ورود WAP به بازار، تبلیغاتی صورت پذیرفت که SMS از این تبلیغات سود می برد.
در طول سالهای آتی، از اهمیت SMS کاسته خواهد شد و به عنوان بخشی از یک راه حل پیشرفته برای ارسال پیام تلقی و ارسال پیام فوری از طریق GPRS و ایمیل ایجاد خواهد شد. تا زمانیکه WAP، از سوی تلفن همراه، دارای حمایت کافی است، بسیاری از برنامه های تجارت همراه، با استفاده ازSMS و WAP، به عنوان یک نوع سیستم کامپیوتری با نرم افزار به اجرا در خواهند آمد.
پیام كوتاه بعد از مكالمه‌ دومین منبع پردرآمد اپراتورهای تلفن همراه جهان به شمار می‌رود به طوری‌كه رشد درآمدهای این سرویس در عرض پنج سال آینده تا مبلغ ‌٦٧ میلیارد دلار، این سرویس را به ایده‌آل‌ترین سرویس برای اپراتورها تبدیل خواهد كرد.
در چهارمین كنگره‌ی سالانه‌ی پیام‌دهی جهانی ‌٢٠٠٧ كه با شركت نمایندگانی از ‌٣٢ كشور جهان برگزار شد، پیام كوتاه بزرگ‌ترین منبع درآمد سرویس پیام‌دهی برای اپراتورها عنوان شد كه درآمدهای حاصل از آن هم‌چنان به رشد سال به سال خود ادامه می‌دهند و تحلیل‌گران اذعان كردند كه پیش‌بینی آن‌ها در مورد افول پیام كوتاه شتاب‌زده بوده است.
بنابر اظهار یكی از تحلیل‌گران درآمدهای پیام‌دهی در جهان به ‌٨٠ میلیارد دلار می‌رسد كه ‌٦٠ میلیارد دلار از آن‌ها مربوط به درآمدهای پیام كوتاه خواهد بود.
فن‌آوری‌های پیام‌دهی تلفن همراه شامل سرویس‌های چندرسانه‌یی (MMS)، ایمیل تلفن همراه، پیام فوری تلفن همراه (MIM) و سرویس پیام كوتاه (SMS) هستند.
بر اساس گزارش یك موسسه‌ی تحقیقاتی با نام آینده پیام كوتاه تلفن همراه، درآمد جهانی حاصل از پیام كوتاه در سال ‌٢٠٠٦، ‌٥/٤٧ میلیارد دلار بوده و بر اساس پیش‌بینی در سال ‌٢٠٠٧ به ‌٥/٥٢ میلیارد دلار می‌رسد و با تخمین ‌٧/٣ تریلیون پیام كوتاه كه سالانه تا سال ‌٢٠١٢ ارسال می‌شوند، این درآمد را به ‌٦٧ میلیارد دلار خواهد رساند.

این گزارش آینده‌ی روشنی را برای فن‌آوری‌های پیام‌دهی تلفن همراه از جمله پیام فوری و ایمیل تلفن همراه پیش‌بینی می‌كند اما تصریح می‌كند كه این فن‌آوری‌ها هم ‌چنان كاملا تحت‌الشعاع پیام كوتاه هستند. برخلاف انتظار برخی، ترافیك پیام كوتاه در بازارهای كامل نه تنها كاسته نشده بلكه افزایش آن ادامه یافته است به عنوان نمونه ترافیك پیام كوتاه به دلیل اضافه شدن مشتركان جدید سریع‌تر از حد انتظار در آمریكا رشد كرده است. بر اساس پیش‌بینی در آسیا به تنهایی برای شش سال آینده هر پنج دقیقه ‌٢٢٦٧ نفر اولین تلفن همراه خود را خریداری خواهند كرد و اكثریت گوشی‌های خریداری شده توسط این افراد جدا از امكان مكالمه هر ارسال پیام كوتاه، حداقل قابلیت‌های تلفن همراه را خواهند داشت و این به معنی ‌٤/١ میلیارد مشترك جدید و در نتیجه رشد انفجاری ترافیك پیام كوتاه در این منطقه خواهد بود.
بر اساس پیش‌بینی گارتنر، حجم پیام كوتاه ارسالی تا سال ‌٢٠١٠، ‌٣١٦/٢ تریلیون و بر اساس پیش‌بینی اووم، ‌٨٢٧/٢ تریلیون خواهد بود و تمامی این آمارها بیش از ‌٠٥٦/١ تریلیون پیام كوتاه ارسال شده در سال ‌٢٠٠٥ هستند كه از سوی پورشیو گزارش شده است.
به گفته‌ی تحلیل‌گران سادگی استفاده از پیام كوتاه، فراگیر بودن كه همه می‌توانند آن را ارسال و دریافت كنند، آگاهی نسبت به چگونگی ارسال و دریافت پیام كوتاه، تضمین ارسال شدن پیام كوتاه و دریافت آن و قابل اعتماد بودن آن از جمله دلایل متعدد این میزان پیام‌های كوتاه ارسالی است.
بر اساس این گزارش، استفاده از پیام كوتاه از سوی دولت‌ها، شركت‌ها و سازمان‌ها در مقیاس جهانی آغاز شده و به سرعت در حال رشد است و از این پیام‌ها برای هشدار در مورد فجایای طبیعی یا اطلاع‌رسانی به كارمندان استفاده می‌شود.
واقعیت این است كه پیام كوتاه پانزده سال است كه با ما همراه شده و به احتمال زیاد در آینده نیز یك ابزار ارتباطی كلیدی خواهد بود؛ كارآمدی پیام كوتاه توجیه‌كننده‌ی یكپارچه كردن پیام كوتاه در نرم‌افزارهای اداری و بودجه‌ریزی برای پیام كوتاه به عنوان بخشی از هزینه‌ی مصروفی یك شركت برای IT است.

اطلاعات خدمات تکمیلی ساخت نیافته (USSD)
اطلاعات خدمات تکمیلی ساخت نیافته (USSD
[1]) یک وسیله ی انتقال اطلاعات از طریق یک شبکه ی GSM است. USSD تا حدی شبیه SMS است، اما در مقایسه با SMS که اساسا یک سرویس پیشرفته و مخصوص ذخیره سازی اطلاعات است، USSD، ارائه کننده یک اتصال همزمان در طول یک دوره ی خاص می باشد.
تا زمانی که کاربر یا برنامه، این اتصال رادیویی مستقیم را قطع نکند، این اتصال همچنان بر قرار است برای برنامه های همزمان از جمله، خرید و فروش سهام (خرید و فروش سهام با استفاده از دستگاه‌های همراه) که یک انتقال دایمی از اطلاعات نیاز است،USSD مناسب به نظر می رسد. USSD، یک سرویس حامل WAP است. ما بر این باوریم که USSD، با نفوذ بیشتر بازار WAP توسعه خواهد یافت. ما شاهد هستیم که USSD عمدتا برای خدمات مالی همراه از جمله، خرید و پرداخت مورد استفاده قرار می گیرد.

بلوتوث
[2]
بلوتوث یک تکنولوژی رادیویی با قدرت پایین است که هدف از توسعه آن جایگزین کردن کابلها و دستگا های فرستنده مادون قرمز صدا یا تصویر از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر برای فاصله هایی تا حدود 10 متر است.
دستگاه هایی چون pc ها ، pendeter ها، تلفن های همراه و PDAها می توانند به هم وصل شوند تا از طریق یک دستگاه فرستنده گیرنده بدون سیم که روی یک تراشه کار گذاشته می‌شود اطلاعات را منتقل و رد و بدل کنند. در سال 1998، اريكسون يك موافقت نامه با IBM، اينتل، نوكيا، com3، توشيبا و مايكروسافت امضا كرد و گروه Bluetooth SIG
[3] را به وجود آورد. هدف اين گروه نظارت بر پيشرفت بلوتوث و عمومي ساختن آن بود. اگرچه تفکر اصلی رهایی از شر کابلهای مابین دستگاههای دیجیتالی بود ولی بسرعت در حوزههای دیگر نیز گسترش یافت و بتدریج در حیطه شبکه های محلی بی سیم نیز وارد شد اگرچه گسترش و رشد این استاندارد روزبروز کاربرد آنرا بیشتر می کرد ولی در عوض چالش‌هایی بین این استاندارد و 802. 11 پدید آورد. نقطه شدت این چالش آنجاست که این دو سیستم از لحاظ الکتریکی با یکدیگر تداخل فرکانسی دارند.
فارغ از همه اینها در ژولای 1999 گروه طراح بلوتوث مشخصات 1500 صفحه ای از نسخه یک آن را منتشر نمود. به فاصله کوتاهی گروه استاندارد سازی IEEE که در فکر تدوین استاندارد 802. 15 برای شبکه های شخصی بی سیم بودند مستندات استاندارد بلوتوث را به عنوان مبنای کار خود بر گزیدند، شروع به پالایش آن نمودند. اگرچه استانداردی از چیزی که مشخصات تفصیلی و مشروح آن در اختیار است و پیاده‌سازی‌های متنوع و ناسازگار ندارد عجیب به نظر می‌رسد ولی تاریخ نشان داده که وجود یک استاندارد باز که توسط سازمانی بی‌طرف مثل IEEE تدوین می‌شود عموماً کاربری یک تکنولوژی را ترویج‌وترغیب‌خواهد کرد.
هرچند IEEE اولین استاندارد شبکه شخصی (PAN ) را در سال 2002 با عنوان 802. 15. 1 به تصویب رساند ولی هنوز کنسرسیوم بلوتوث فعال و سر گرم بهبود و توسعه آن است.
بیش از هزار شرکت در سرتاسر دنیا وجود دارد که از طریق گروه خاص علاقمند به بلوتوث (BLUETOOTH Sp call enternet groups)این تکنولوژی را حمایت می کنند. بعد از تاخیر نسبتا زیاد در زمینه این تکنولوژی دستگاه های مجهز به بلوتوث تقریباً از سال 2001 به بعد در دسترس همگان قرار گرفت.
برنامه های مهم بلوتوث انطباق قطعات مختلف تجهیزات از جمله تلفن همراه pda,pc است که فقط امکان ثبت واحد را با هر کدام از دستگاه های مورد استفاده فراهم خواهد کرد. علاوه بر این برنامه های تبادل اطلاعات (برای مثال با پایانه های pos- شاخص میزان فروش)، صدور بلیت، یا کیف الکترونیکی برای تجارت همراه نیز ممکن است موفقیت بلوتوث را افزایش دهد.
بلوتوث در برنامه های LAN نیز کاربرد دارد چون کارایی آن حدودا یک مگابایت در هر ثانیه (1Mbit/s) است. با استفاده از بلوتوث این امکان بوجود می آید که دستگاه فرستنده- گیرنده تلفن همراه را از گوشی و صفحه نمایشگر امکان پذیر سازد. بنا براین احتمالا دستگاه فرستنده- گیرنده در سگگ کمربند و صفحه نمایشگر، در ساعت قرار گیرند. بدون اینکه نیازی به سیم داشته باشد.





شکل 4-1 نمونه ای ازیک تلفن همراه که ارسال امواج صوتی از طریق انگشتان دست به گوش کاربرصورت مي گيرد.
ما بر این باوریم که تجارت همراه بدون بلوتوث نیز امکانپذیر خواهد بود با این وجود این تکنولوژی مزیت هایی را به امنیت و پرداخت همراه می افزاید.
بلوتوث کارآمدی های مهمی را بوجود می آورد که به موجب آنها یک تلفن همراه به یک ابزار مهم در زندگی تبدیل می شود.

ویندوز موبایل چیست؟

Windows Mobile ویندوز موبایل یک سیستم عامل فشرده به همراه تعدادی از برنامه های اصلی و کاربردی موبایل برای گوشی هائی است که بر اساس API های Microsoft win32 کار می کند، وسایلی که بر اساس ویندوز موبایل کار می کند ، کامپیوترهای جیبی (Pocket PC) ، گوشی های هوشمند (Smart Phones) و وسایل چند رسانه ای همراه (Portable media Center) می باشند . این سیستم عامل شبیه نسخه رومیزی ویندوز طراحی شده است .
ویژگی های اصلی ویندوز موبایل برخی ویژگی های این سیستم عامل برای Pocket PC ها استاندارد هستند :
در قسمت Today Screen یا صفحه نمایش روز ، تاریخ جاری ، اطلاعاتی در مورد صاحب گوشی ، قرار ملاقات ها ، پیام های ایمیل و برخی کارها و وظایف روزانه از قبل تعریف شده قرار دارند . این صفحه ی قابل ویرایش توسط کاربر و تنظیم اطلاعات نمایش داده شده روی آن می باشد . علاوه بر این یک نوار مشخصات ، شامل آیکون هائی مثل وضعیت اتصال به بلوتوث نیز در این صفحه مشخص می شوند . برنامه هائی که روی این سیستم عامل نصب می شوند آیتم ها و آیکون های جدیدی را روی صفحه Today اضافه می کند . یکی از این برنامه ها Microsoft Money برای کامپیوترهای جیبی می باشد . تصویر پس زمینه نیز مستقیماً از همین صفحه قابل تغییرات است همچنین می توان تم های خاصی را ایجاد کرد .
نوار وظیفه یا Talk bar نشان دهنده زمان جاری ، ولوم صدا و ضعیت اتصال راست زمانیکه یک برنامه یا صندوق پیام ها باز باشد روی قسمت خالی این نوار آیکونی برای OK یا Close کردن برنامه در کنار ساعت قراردارد . ویژگی اصلی نوار وظیفه دکمه Start یا شروع است که شبیه دکمه Start نسخه ی رومیزی ویندوز برای کامپیوترها طراحی شده است . در منوی Start برنامه هائی که اخیراً اجرا شده اند ، 9 آیکون منوی قابل تغییر ، لینک هائی به برنامه ها ، تنظیمات یا Setting ، دکمه جستجو Find ( Search ) و Help وجود دارند .
- Office Mobile که یک نسخه از برنامه های Microsoft Office برای موبایل است در این سیستم عامل گنجانده شده است . این برنامه شامل واژه پرداز Word Mobile , Excel Mobile , Power Point ( از نسخه ی 5 ویندوز به بعد ) می باشد . برنامه ای به نام Active Sync قابلیت تبدیل فایل های Office ویندوزهای رومیزی به فایل های آفیس موبایل را دارد .
- نرم افزار Outlook Mobile نیز شامل Tasks ( کارها ) ، Calendar ( تقویم ) ، Contacts ( تماس ها ) و Inbox ( صندوق پیام ها ) در این سیستم عامل وجود دارد که قابل همزمان شدن و تطبیق با Outlook کامپیوتر می باشد . البته برای این کار اتصال به اینترنت لازم است.
برنامه Windows Media Player که برای پخش فایل های صوتی و تصویری استفاده می شود در ویندوز موبایل وجود دارد. در ویندوزهای جدید ورژنهای 6 به بالا نسخه 10.3 این نرم افزار وجود دارد اما برای ورژن های پائین تر نسخه 10 این نرم افزار قابل دانلود و استفاده است . این پلیمر قابلیت پخش فایل های WMA , WMV , MP3 , AVI را دارد . در حال حاضر فایل های MPEG4 با این نرم افزار قابل اجرا نیستند و برای پخش آن ها باید یک برنامه ی جانبی را نصب کرد . فایل های WAV نیز به طور جداگانه و در یک Player دیگر پخش می شوند .
نسخه های مختلف ویندوز موبایل
Pocket PC 2002
سیستم عامل Pocket PC 2002 که بر اساس Windows CE 3.0 و مخصوص کامپیوترهای جیبی بدون کیبورد با صفحه نمایش ( QVGA ) 240 * 320 طراحی شد ، مشابه نسخه اولیه آن یعنی Pocket PC2000 می باشد .
- Windows Mobile 2003
سومین نسخه ویندوز ویندوز موبایل که Windows Mobile 2003 نام گرفت در 23 ژوئن ارائه شد ، در واقع اولین نسخه این سیستم عامل با عنوان " ویندوز موبایل " بود و در نسخه مختلف ارائه شد:
Windows mobile 2003 for Pocket PC Premium Edition Windows mobile 2003 for Smart Phone Premium Edition Windows mobile 2003 for Pocket PC Professional Edition Windows mobile 2003 for Pocket PC Phone Edition
آخرین ویرایش ، مخصوص گوشی های موبایل شامل برنامه های خاص موبایل طراحی شده است . نسخه ای که برای اسمارت فون ها طراحی شده و یک پلات فرم متفاوت دارد که برنامه های خاصی برای این نوع گوشی ها را شامل می شود ؛ از جمله ویژگی های اسمارت فون ها دارا بودن صفحه نمایش لمسی و کیبورد خاص هستند .
Windows Mobile 2003 SE
نسخه ی دوم ویندوز موبایل 2003 که Windows Mobile 2003 SE نام دارد در 24 مارچ سال 2004 ارائه شده و برای اولین بار بر روی سیستم های Dell Axim X30 با تغییرات زیادی نسبت به نسخه قبلی اش ارائه شد ، این تغییرات عبارتند از : - امکان تغییر صفحه نمایش از حالت عمودی ( Portrait ) به حالت افقی ( Landscape ) - جستجوگر اینترنت Pocket Internet Explorer یا PIE که صفحه اینترنتی را به حالت یک ستونی در می آورد و با این کار خواندن صفحات وب را راحتر می کند . - رزولوشن صفحه نمایش VGA ( 640 * 480 ) در این سیستم پشتیبانی می شود . علاوه بر این رزولوشن مربعی مثل 240 * 240 در برخی نسخه ها وجود دارد . - پشتیبانی از اتصال بی سیم Wi - fi Windows Mobile 5.0 ویندوز موبایل 5.0 که " Magneto " نام گرفته است در تاریخ 9 می 2005 و برای اولین بار Dell Axim X510 ارائه شد . این سیستم عامل بر اساس Windows CE 5.0 است از محیط کاری .net سرویس پک 2 پشتیبانی می کند و قابلیت اجرای برنامه های .net را دارد . برخی ویژگی های این سیستم :- یک نسخه جدید ارتقاء یافته Office به نام " Office Mobile " شامل Power Point,Excel,Word با قابلیت درج جدول و تصاویر- Windows Media Player نسخه 10 تحت موبایل- Photo Caller ID که عکس فرد تماس گیرنده را نشان می دهد - پشتبانی از برنامه Direct show - قابلیت ضبط و دسته بندی و مدیریت فایل های ویدئویی و تصاویر - قابلیت بلوتوث - سیستم مکان یابی یا GPS - برنامه Microsoft Exchange Server که از لحاظ کاربردی ارتقاء پیدا کرده - صفحه کلید Qwerty - امکان ارسال پیغام خطا یا Error ( شبیه ویندوز ) - برنامه Active sync که 15% - 10 سرعتش نسبت به ورژن قبلی ویندوز موبایل بیشتر شده است- ذخیره مداوم PS باتری که در Pocket PC ها وجود دارد و طول عمر باتری موبایل را بیشتر می کند . قبلاً تا 50% ( حدوداً 72 ساعت حافظه ) انرژی باتری برای نگهداری دیتا در حافظه Ram رزرو می شد . در گوشی های ویندوز دار به سمت استفاده از حافظه فلاش به جای Ram به عنوان حافظه اولیه استفاده می کنند . تنها نقص ویندوز موبایل 5.0 نداشتن برنامه Microsoft Money است . Windows Mobile 6آخرین ورژن ویندوز موبایل که در 12 ام فوریه ارائه شد و Crossbow نام گرفت، برای شبکه های 3GSM طراحی شده است.این سیستم عامل سه نسخه استاندارد دارد:Windows Mobile 6 Standard برای اسمارت فون های بدون صفحه نمایش لمسی، Windows Mobile 6 Professional برای PDAهایی که قابلیت های تلفن را هم دارند و Windows Mobile 6 Classic برای PDAهای ساده که قابلیت های تلفن را ندارند.ویندوز موبایل 6 بر اساس Windows CE 5.2 طراحی شده و با ویندوز ویستا، Windows Live، Microsoft Office و محصولات Exchange 2007 سازگاری دارد.برخی ویژگی های خاص این ویندوز موبایل:- بر پایه (5.2) Windows CE 5.0 طراحی شده است- پشتیبانی رزولوشن 480*800 و 320*320- قابلیت آپدیت کردن سیستم عامل- امکان دسترسی راه دور به کامپیوتر رومیزی- اجرای سریعتر و آسانتر برنامه ها- VOIP ( تلفن اینترنتی) بدون اکوشدن صدا- Windows Live برای ویندوز موبایل- امکانات پیشرفته بلوتوث- کارت حافظه با قابلیت کد کردن دیتا و اطلاعات روی کارت حافظه- برنامه Smart filter برای جستجو سریع بین آهنگ ها، Contactها، ایمیل ها، فایل ها و ...- برنامه پیشرفته اشتراک اینترنتی برای راه اندازی گوشی به عنوان لپ تاپ- Outlook Mobile با قابلیت مشاهده ایمیل ها به صورت HTML - امکان جستجو در بین شماره ها- پشتیبانی از امکانات AJAX، Java Script و XMLDOM برای جستجوگر وب- برنامه Server Search برای جستجوی کامل صندوق ایمیل ها- .Net frame work با نسخه 2 SPL- برنامه SQL Server در حافظه Rom- Office 2007 با فرمت XML که البته هنوز این ویژگی پیاده سازی نشده است. ورژن آیندهPhoton 2008مایکروسافت در حال حاضر روی پروژه ارتقا ویندوز موبایل به یک سیستم عامل جدید با نام photon و تحت Windows Embeded CE 6.0 کار می کند. در واقع Photon ترکیبی از اسمارت فون و Pocket PC می باشد .
سير و تحول تلفن همراه در ايران و وضعيت موجود
بهره برداري از اولين فاز شبكه ي تلفن همراه كشور در مرداد ماه سال 1373 در شهر تهران با استفاده از 176 فرستنده و گيرنده در 24 ايستگاه راديويي و با ظرفيت 9200 شماره آغاز شد.
به دنبال استقبال غيرمنتظره مشتركين از اين پديده ، شركت مخابرات ايران در صدد گسترش پوشش آن از تهران به كل كشور بر آمد، به طوري كه در سال 1374 تعداد تلفن هاي دايري به 15907 شماره افزايش يافت و افزون بر تهران ، شهرهاي مشهد، اهواز، تبريز، اصفهان و شيراز نيز زير پوشش شبكه ي تلفن همراه قرار گرفت.
گسترش شبكه ي ارتباطات سيار در سالهاي بعد نيز ادامه يافت، به طوري كه در سال 1375 علاوه بر شهرهاي ياد شده 28 شهر ديگر به اين شبكه پيوست، ضمن آنكه تعداد تلفن هاي داير شده در اين سال به 59967 شماره بالغ گشت و در پايان سال 1382 به 3449878 شماره رسيد.
در همين خصوص و در راستاي سياست برخورداري كليه ي اقشار كشور، اعم از ساكنين شهرهاي كوچك و بزرگ از امكانات ارتباطي ، تعداد شهرهاي تحت پوشش تلفن همراه از 134 شهر در آغاز سال 76 به 667 شهر در پايان سال 82 رسيده است.
هم اکنون شبکه ارتباطات سیار کشور دارای 21572034 مشترک، ضریب نفوذ معادل 16.1 درصد، می باشد.


نمودار روند توسعه شبكه ملي ديتا منبع : وزارت فناوری اطلاعات

تلفن ثابت

وضع موجود
برنامه سال 86
برنامه تا تاریخ تنظیم
عملکرد در سال 86
درصد تحقق برنامه
تعداد فیش متقاضیان
23688385
3146058
2506489
1061441
35/42
166824
تلفن همراه

21572034
2600000
2250000
6186745
97/274
2752335
میزان تلفن ثابت و تلفن همراه در هفته 45 سال 1386 می باشد.منبع وزارت مخابرات کشور



گزارش خلاصه وضعيت عملكرد بخش فناوري اطلاعات 20/11/1386

تأثير تلفن همراه بر كم و كيف روابط اجتماعي
ارتباطات يكي از زير ساخت هاي اجتماعي
ارتباطات در بين متغيرهاي توسعه از جايگاه ويژه اي برخوردار است. اقتصاد، سياست، اجتماع، فرهنگ و روانشناسي هر يك به طور مستقل با ارتباطات در حال كنش و واكنش متقابل هستند و تأثير هر يك از ارتباطات با توجه به ساختار سياسي اجتماعي و فرهنگي هر جامعه با يكديگر متفاوت با نگرش به اينكه كه ارتباطات يكي از شش متغيير اصلي توسعه است (اقتصادي،سياسي، فرهنگي، اجتماعي، روانشناسي و ارتباطات) است در بين اين متغييرها از جايگاه ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد ارتباطات و وسايل به‌عنوان يكي از نهادهاي مهم اجتماعي وقتي به شكل يك متغيير در نظر گرفته شود، اين نتيجه را مي دهد كه در شرايط گوناگون اجتماعي، تاريخي و در جوامع مختلف و قشرهاي مختلف اجتماعي نقش يكساني ندارد. بنابراين اگر بخواهيم به صورت كلي نقش ارتباطات را در توسعه بررسي كنيم، بدون اينكه نوع جامعه، شرايط اجتماعي و عوامل ديگر را در نظر بگيريم، شايد خيلي نتيجه بخش نباشد، امروه ارتباطات به عنوان يكي از زيرساختهاي اجتماعي مطرح است كه بدون شكل گيري مناسب آن ابعاد توسعه نمي تواند به شكل قابل قبولي توسعه يابد و پويايي لازم را داشته باشد. اگر ما بخواهيم به توسعه اجتماعي،اقتصادي و سياسي برسيم بدون وجود يك نظام ارتباطي مناسب هيچ كدام از انواع توسعه نخواهد توانست آن طور كه بايد پا بگيرند. از طرف ديگر رابطه بين نهادهاي اجتماعي مثل اقتصاد و سياست با ارتباطات يك سويه نيست، بلكه رابطه دو جانبه است، يعني از يك طرف براي توسعه اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي يك زير ساخت ارتباطي سالم مورد نياز است، از سوي ديگر هم تحقق يك زير ساخت ارتباطي صحيح براي جامعه تا حد زيادي با شرايط اقتصادي، سياسي و اجتماعي جامعه بستگي دارد. پس اين متغييرها با يكديگر وابستگي متقابل دارند و نمي توان ارتباطات را به عنوان يك متغيير مستقل صرف در نظر گرفت كه خود وابسته به توسعه سياسي،اجتماعي و اقتصادي است.
ارتباطات اگر يكي از عوامل مؤثر در توسعه تلقي شود، هم مي تواند نقش مثبت و هم منفي ايفا كند، براي مثال ماهواره ها بدون اينكه مرزي مانع نفوذشان شود، در جوامع مختلف وارد مي شوند و در جهت اهداف خاص برنامه ريزان خود عمل مي كنند كه ممكن است با اهداف برنامه ريزان و وسايل ارتباطي داخلي مغاير باشد. بنابراين واضح است بررسي جايگاه واقعي ارتباطات بين عوامل توسعه در جوامع مختلف و تأثير متقابل آن در ديگر متغييرهاي توسعه، مطلبي است اساساَ تخصصي، عميق و خارج از بحث ما.

مخابرات يكي از شريان هاي اساسي جامعه
از آن جا كه مخابرات يكي از شريان هاي اساسي در كل جامعه شناخته شده است و در زمينه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي و اجتماعي و بازرگاني و صنعتي و غيره نقش اساسي و ارزنده اي را ايفا مي كند و تمامي تحركات زندگي نوين امروزي را به خود اختصاص داده و بدون داشتن يك شبكه مخابراتي مدرن و يكپارچه و كارآمد نمي توان به اهداف عاليه علمي و اجتماعي رسيد استفاده از پيشرفته ترين سيستمهاي مخابراتي ضروري به نظر مي رسد. استفاده از تلفن هاي همراه، ديتا، تلكس، فاكس و ماهواره مي تواند دنياي نويني از ارتباطات را پيش روي قرار دهد، به ويژه اين‌كه بهره برداري از تلفن هاي متحرك يا همراه دگرگوني هاي وسيع و عظيمي را در هرجامعه به وجود مي‌آورد و باعث صرفه‌جويي‌هاي بسياري در وقت و انرژي و نيروي انساني مادي جامعه مي گردد، به عبارت ديگر كساني‌كه از سرويس هاي فوق استفاده مي‌نمايند پيوسته هر چيزي را كه بدان نياز دارند در دسترس خود مي‌گيرند و مي‌توانند نظريات و بيانات خود را با وجود تأخير در رسيدن به محل كار ويا جلسات خاص بيان نمايند و «هميشه در مقصد باشند». براين اساس شركت مخابرات با توجه به اهميت كاربرد هاي بسياري كه اين سرويس ها در زندگي روزمره مديران،تجار و مراكز اقتصادي، سياسي و تصميم گيري دارد، به ويژه در مورد شهرهاي بزرگ با توجه به مشكلات ترافيكي و حمل و نقل شهري موجود، اين امكان را به سهولت در اختيار مشتركين قرار دهد.

كاركردهاي ويژه ارتباطات در نظام اجتماعي
ارتباط و كاركردهاي آن
اگر ارتباط را در معناي وسيع كلمه در نظر بگيريم عبارت است از كار فردي و جمعي مبادله حقايق و عقايد در درون هر نظام اجتماعي مشخص. كاركردهاي ويژه ارتباط را مي توان به ترتيب زير تعريف كرد :
· اطلاعات: نخستين كاركرد «ارتباط» گردآوري،ذخيره،پذيرش و انتشاراخبار، حقايق و عقايد است. اين كار با هدف ايجاد دركي آگاهانه از وضعيت فرد،جامعه و وضعيت ملي و بين المللي در مردم صورت مي گيرد.
· اجتماعي كردن: «ارتباط» مي تواند يك پشتوانه همگاني علمي و فكري براي عموم مردم در جهت همبستگي و آگاهي و اجتماعي فراهم كند تا باين ترتيب آنها بتوانند با استفاده از آن بطور فعال در زندگي عمومي مشاركت داشته باشند.
· انگيزش: ارتباطات قادر است بمنظور پيشبرد اهداف كوتاه مدت وبلند مدت اجتماعي موجب تحريك فعاليتهاي فردي و جمعي در جهت اهداف عمومي شود.
· گفت‌و گو: در جريان ارتباط، اطلاعات به منظور روشن شدن مسائل عمومي و آسان كردن توافق همگاني و نيز تقويت توجه عمومي به مسائل محلي،ملي و بين المللي ارائه مي‌شود.
· آموزش وپرورش: ارتباطات همچنين منجر به انتقال دانش براي تكامل علمي و معنوي بيشتر، منش سازي و كسب مهارتها در طي سالهاي زندگي ميشود.
· پيشرفت فرهنگي: انتشار كارهاي فرهنگي، هنري، حفظ ميراث فرهنگي و گسترش استعدادهاي فردي از طريق بيدار كردن قوه ابتكار و تحريك آفرينش و نيازهاي زيبا شناختي از ديگر كاركردهاي ارتباطات است.
· تفريحات: اشاعه و ترويج نمايش، ادبيات،ورزش، و نظاير آن در حيطه عملكرد اين فرايند است.
· انسجام دهي: قراردادن پيام هاي گوناگون در دسترس افراد، گروه ها، و ملت ها براي كمك به شناخت و درك ديدگاه ها و آرزو هاي مشترك يكديگر نيز در جمله كاركردهاي ارتباط قرار مي گيرد.

اطلاعات رساني در عصر انفجار اطلاعات
قبل از هر چيز بايد اعتراف كرد كه ما در قرن انفجار اطلاعات زندگي مي كنيم. عصري كه همه انسانهاي طالب زندگي موفق و پيشرو هستند، بايستي از آخرين اطلاعات و دستاوردهاي علمي، فني و تخصصي مطلع باشند. به عنوان مثال پزشك به اطلاعات تازه نياز دارد، به جديدترين و آخرين كشفيات و دستاوردهاي پزشكي و دارويي كه ممكن است از دورترين نقاط كره زمين بايد به او برسد. اين گستره اطلاعات هنگامي ارزش واقعي خو را نمايان مي‌سازد كه با سهل و آسان ترين روش ممكن و در كوتاه ‌ترين زمان به دست او برسد حتي امكان سريع دسترسي به اين پزشك در صورت به مخاطره افتادن حيات انساني با توجه به ارزش لحظه لحظه زمان و دور از دسترس بودن او چگونه امكان پذير خواهد بود ؟ بله مسلماَ آگاهيد كه تنها با وسايل سيستمهاي نوين ارتباطي از جمله ماهواره، اينترنت (شامل كامپيوتر، مودم، و يك خط تلفن) و يا فاكس مي توان تازه ترين اطلاعات روز دنيا را به راحتي به اطلاع يك پزشك رساند و با كمك تلفن يا تلفن همراه امكان اطلاع رساني به موقع و سريع و قابل دسترسي آن پزشك را به بيمارستان اطلاع داده و امكان پذير ساخت.
بنابراين مردم ناگزيرند همراه با دنياي امروز و عصر تازه هاي اطلاعات بر روي شبكه هاي ديتا و اطلاع رساني در هر لحظه از زمان كه بخواهند از جديدترين دست آوردهاي علمي و خبري آگاه گردند. و اطلاعات داشته باشند تا جايي كه گفته اند:
"ارتباطات و اطلاعات بخشي از الگوي كلي تر تغيير شكل تدريجي در اجتماعي است"
بنابراين علوم ارتباطات با كشف راههاي بهتر براي رسانيدن سريع اطلاعات به كساني كه به آن نياز دارند و يا از طريق يافتن و انتقال اطلاعات نو و تازه مجامع علمي و خبري، مراكز دانشگاه ها و انستيتوها، كتابخانه ها و ساير مراكز اطلاعاتي كه د رآن ذخيره شده است. گامي نو و عظيم در جهت شكوفايي و تعالي انسانها بر مي دارد.
ارتباطات، بهره وري و توسعه اجتماعي
با مرور اجمالي بر سير تاريخي ارتباطات و تأثير آن بر حقوق مختلف جوامع بشري مي‌توان نتيجه گيري نمود كه قسمت اعظم تحولات در تمدن بشري مرهون اثر بخشي اين هرم مؤثر مي باشد.
اهرم هاي اثربخش ايجاد ارتباط در ادوار مختلف منحصر به توانايي ارائه مطلب به طريق فراگير و همه گير بوده است.نفوذ كلام، شيوايي و فصاحت بيان زير ساختهاي مهم انتقال پيام از طريق چهره به چهره بود كه در عصر حاضر نيز جايگاه خود را حفظ نموده و با پيشرفت تكنولوژي به انحاء مختلف توسط پديده هاي ساخت بشر به مخاطب ارسال مي گردد.
در عصر حاضر ارتباطات همراه با تكنيك هاي نوين ارتباطي و جديد به عنوان سلاحي كارآمد و قوي قادر به انجام نقش هاي تحول آفرين مي باشد و تحولات بسياري در ساختار سياسي، اقتصادي، اجتماعي و... كه در دنيا انجام مي گيرد به نوع كاربردي سيستم ارتباطات بستگي دارد.
در اين راستا هر سازماني در ايران نگاهي ژرف، جستجوگر و اميدبخشي به بهره وري و استفاده بهينه از امكانات، عملكردها و كاربرد سيستم ها در سازمان داشته است كه در اينجا سعي شده است به طور اجمالي با بخشي به نام ارتباطات «پيشتاز ارتقاء سريع بهره وري» و سپس «بهره وري درسيستم تلفن همراه» نقش مؤثر بهره وري را از جهات گوناگون تأثير آن در توسعه اجتماعي قضيه از ديدگاه كارشناسي مديريت به نقدو بررسي بپردازيم.

1) ارتباطات پيش نياز ارتقاي سريع بهره وري
به طور كلي بهره وري، نگرشي واقع گرايانه به زندگي است. انسان با اين نگرش كوشش هوشمندانه خود را با بكارگيري تجهيزات و امكانات مادي، هماهنگ ساخته و با بهسازي مستمرآن به اهداف مادي و معنوي مطلوب خود دست مي يابد. بهره وري تفكري است كه بر اساس آن شخص مي تواند كارهاي امروز را بهتر از ديروز و فردا را بهتر از امروز انجام دهد. تلاشي است بي انتها براي انطباق با تغيير شرايط و به كار بستن تئوري ها و روشها ي جديد. يكي از شعار هاي بسيار مهم و قابل تعمق بهره وري، عبارت از اين شعار است كه: «همواره راه حل بهتري براي انجام كارها وجود دارد».
آن چه موجب ارتقاء بهرو روي در كشورهاي پيشرفته صنعتي شده است، عمل نمودن به اين شعار از طريق به خدمت گرفتن تكنولوژي در جهت تغيير شيوه هاي كار و زندگي براي انجام بهتر كارهاست.
در فرايند برنامه‌هاي توسعه ملي و به تبع آن در شكوفايي نهضت بهره وري ملي، مي‌بايست به خدمت گرفتن تكنولوژيهاي نوين را در جهت تسريع و تغيير شيوه هاي كار و زندگي اجتماعي مورد توجه قرار دهيم تا براساس آن، توسعه روابط و استغناء فرهنگي و اقتصادي جامعه فراهم شود. استفاده از تكنولوژي براي توسعه كشور امري حياتي است و ما هم اكنون در جريان يك «انقلاب ارتباطات » هستيم كه محور پيشرفتهاي سياسي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و صنعتي مي باشد. درك اين مهم موجب گرديده است كه برنامه هاي توسعه كشورها به سمت بهره گيري هر چه سريعتر از ارتباطات به عنوان پيش نياز توسعه و كليد بهره وري مورد توجه باشد. دستيابي به ارتقاء بهره وري نگاهي واقع گرايانه به شرايط جهاني را مي طلبد و جوامع مجبورند با شرايط جهان واقعي سروكار داشته باشند. امروزه تغيير شيوه هاي كار و زندگي در بستر ارتباطات پستي و مخابراتي تحقق مي يابد. هيچ فعاليتي در دهه حاضر بدون بهره گيري از خدمات ارتباطي، بهره وري نخواهد داشت و به تبع آن توسعه ملي در به خدمت گرفتن ارتباطات سريعتر تحقق پيدا مي كند.
پيش‌بيني جهت توسعه تكنولوژي ارتباطات براي مديريت يك حكومت، از وظايف اساسي بوده و براي موفقيت اقتصادي بسيار حساس مي باشد. ناديده انگاشتن آن انتخاب ناصحيحي است كه شايد جبران آن به سادگي ممكن نباشد.رشد افتخار گونه علم و گسترش ارتباطات، به خصوص رشد علوم ارتباطات در دهه اخير، عصر حاضر را به عصر ارتباطات و اطلاعات تبديل كرده بدون ارتباطات نوين، پيشرفت توسعه امكان پذير نيست. در آخرين سالهاي قرن بيستم ما شاهد تحولات و دگرگوني‌هاي شگرف در عرصه دانش و تكنولوژي ارتباطات هستيم و به جرأت مي‌توان گفت در هيچ دوره‌اي از تاريخ بشر، پيشرفت هاي حاصل اين چنين نبوده است و همه اين تلاش ها درجهت پاسخگويي به انسان اطلاعاتي عصر ماست. اگر روزي گفته مي شد كه بدون انرژي، كشورهاي بزرگ دنيا درعرض چند ماه به زانو در مي‌آيند، امروزه بايد گفت كه بدون اطلاعات و ارتباطات و توانمندي هاي ارتباطي كه به شكل نظام‌يافته‌اي وحدت يافته باشند ادامه حيات رو به رشد ممكن نيست و شيرازه همه چيز از علم و فن گرفته تا سياست و اجتماع از همه گسيخته خواهد شد. اين واقعيت را از مقايسه روند افزايش تقاضاي انرژي واطلاعات نيز مي توان به خوبي دريافت. نياز انرژي هر 15 سال و نياز به اطلاعات هر يكسال دو برابر مي شود و پاسخگويي به اين نياز عين بهره وري است، لذا توسعه سريع ارتباطات در جهان نيز همسويي با اين تحول اساسي است.
بر اساس گزارش اتحاديه جهاني مخابرات (ITU) تحت عنوان «تجارت در مخابرات» ميزان تجارت مخابراتي در سال 1995 حدود 96 ميليارد دلار بوده،و در سال1996 از100 ميليارد دلار تجاوز كرده است، كه اين افزايش عمدتاَ به دليل رشد تقاضا براي خدمات مخابراتي است كه منجر به مدرنيزه‌شدن شبكه‌هاي خطوط تلفن معمولي،تلفن همراه و استفاده از اينترنت مي‌باشد.
در سال 1995 به شبكه تلفن ثابت جهان حدود 45 ميلياردخط تلفن اضافه شد كه در مقايسه با افزايش 38 ميليون خط درسال 94 روند توسعه مشخص مي گردد. بيش از نيمي از اين تلفن ها در آسيا و تقريباَ يك سوم آن تنها در كشور چين ايجاد شده است. همچنين تلفن همراه در سال 1995 با افزايش 33 ميليون مشترك جديد در مقايسه با 19 ميليون مشترك جديد در سال 1994 رشد بسيار سريع را نشان مي دهد.
تا پايان سال 1996 تعداد 745 ميليون تلفن ثابت و 135 ميليون شماره تلفن همراه در جهان وجود داشت و تا پايان قرن 20 جمع استفاده كنندگان از تلفن هاي ثابت و همراه به حدود يك ميليارد شماره رسيد و در سال 2007 اين مقدار به مراتب رو به فزوني داشته است.






نمودار: تعداد کاربران تلفن همراه. منبع :www.themanager.org
تحقيقات اخير نشان مي‌دهد كه تعداد كاربران اينترنت تا ماه دسامبر سال گذشته به يك ‌ميليارد نفر رسيده است. اين تحقيق به‌طور تقريبي افزايش 182 درصدي را در ميان تمام كشورها و در طول سال‌هاي 2000 تا 2005 نشان داده است. يك‌ ميليارد و18 ميليون كاربر كه تقريبا 7/ 15 درصد از كل جمعيت جهان را تشكيل مي‌دهند
در اين ميان نكته جالب اين ساست كه بيشترين ميزان رشد مربوط به مناطقي با ضريب نفوذ كمتر مانند: آفريقا، آمريكاي لاتين و خاورميانه است. البته گويا خاورميانه با رشد 2/ 454 درصدي پيشرو است. تعداد كاربران اينترنت در اين منطقه از 3 ميليون و 284 هزار نفر در سال2000 به 18 ميليون و 203 هزار نفر در سال2005 رسيده است. اما كشور ما در این بین دارای رتبه اول است. ايران با حدود 69 ميليون نفر جمعيت توانسته به رشد 2 هزار و 900 درصدي طي پنج سال برسد.
اين در حالي است كه ضريب نفوذ اينترنت در كشور ما تنها 8/ 10 درصد است. شايد سهم بيشتري از اين رشد به خاطر جمعيت زياد كشور ما باشد، اما اگر بخواهيم منصفانه‌تر قضاوت كنيم، نمي‌توانيم از تاثير رشد تكنولوژي و فناوري و نزديك‌تر شدن آنها به فرهنگ جامعه چشم‌پوشي كنيم. در حقيقت ايران با 2/ 41 درصد بيشترين سهم را در رشد استفاده از اينترنت در خاورميانه دارد. امارات‌متحده اما با كمترين ميزان رشد، يعني، 4/88 درصد بعد از اسرائيل دومين ضريب نفوذ بالا را در منطقه دارد.بعد از خاورميانه آفريقا با رشد 7/ 403 توانسته در جايگاه دوم قرار بگيرد. تعداد كاربران اين قاره از حدود 4 ميليون و 500 نفر در سال2000 به 22 ميليون و 737 هزار نفر در سال 2005 رسيده است. آمريكاي لاتين با حدود 79 ميليون كاربر رشدي 4/ 337 درصدي داشته است. با اين وجود كاربران اينترنت آسيا در طول اين سال‌ها افزايش چشمگيري داشته‌اند، 249 ميليون و 967 هزار نفر كه باز هم آسيا را در مقام اول قرار مي‌دهد. اين تعداد براي اروپا به 185ميليون و 25هزار نفر مي‌رسد. با تمام اينها ميزان رشد كاربران اينترنت در اقيانوسيه و آمريكا‌ي‌شمالي انگار محسوس‌تر است، ميزان رشد در اين مناطق به ترتيب 134 و 108درصد بوده است. شايد اين موضوع تنها به خاطر كوچك بودن وسعت اين مناطق باشد.در خصوص شاخص کاربري حجم داده‌هاي مخابره شده از نظر تجاري اهميت دارد.به عبارت ديگر حجم داده‌هاي ارسال و دريافت شده در فعاليت ISP ها مهم به شمار مي آيد. که اين شاخص با محاسبه شاخص مخابره هاي راه دور به دست مي آيد.
منبع: تجارت جهانی الکترونیک و فناوری اطلاعات، مهدی صادقی، سخن گستر، مهرماه 1385

2- ضرورت افزايش بهره وري در سيستم تلفن همراه
با افزايش سريع متقاضيان تلفن همراه، مساله افزایش ظرفيت آن به عنوان بهره‌وري در سيستم تلفن‌همراه يك موضوع اساسي و قابل‌بررسي‌است‌كه در سراسر جهان مطرح شده است.
از مهمترين راه حل ها براي افزايش ظرفيت در نقاط پرترافيك، اجراي شبكه ميكروسلولي و استفاده از شبكه فركانسي دو گانه مي باشد MHZ 1800/900 مي‌باشد كه با توجه به شناخت نسبي از ساختار سيستم تلفن همراه به ادامه اين مطلب مي پردازيم كه با دسترسي به طيف فركانس MHZ 1800 يك اپراتور 900GSM را ايجاد نمايد و امكان اجراي سرويس هاي بيشتر در مناطق پرترافيك را فراهم آورد. در يك منطقه پرترافيك شهري اپراتور بايد به منظور فراهم آوردن ظرفيت مناسب، BTS هاي ميكروسل را در تمام منطقه به كار برد. اما با گذشت زمان نسبتاَ كوتاهي و با افزايش متقاضي حتي شبكه متشكل از BTS هاي ميكروسل نيز برا ي اداره چنين افزايش مشتركين كافي نخواهد بود. در اين صورت اپراتور مي تواند از دو راه حل زير استفاده نمايد:
الف) در صورتي ‌كه اپراتور اجازه استفاده از باند MHZ 1800 را داشته باشد مي‌توان فرستنده و گيرنده راديويي MHZ1800 (BTS) را به BTS مربوط به باند MHZ 900 اضافه كند. اين روش ظرفيتي حدود 100 تا 150 ارلانگ را به ازاي هر كيلومتر مربع ايجاد خواهد كرد.
ب) استفاده از دو BTS ميكروسل كه در فركانس MHZ 900 و MHZ 1800 كار مي كند. اين راه حل مي تواند ظرفيت هايي تا 700-600 ارلانگ در هر كيلومتر فراهم آورد كه براي سرويس دهي تعداد بسيار زيادي از مشتركين كافي خواهد بود.
ضمناً براي مناطق حومه شهري استفاده از روش BTS ميكروسل به لحاظ لزوم استفاده از BTS هاي خيلي زياد جهت پوشش منطقه روش مقرون به صرفه اي نيست. يكي از مهمترين جنبه هاي مثبت استفاده شبكه باند دو گانه، هزينه پايين آن به نسبت ميزان افزايش ظرفيت است. BTS هاي 900GSM و 1800dcs مي تواند هر دو هر يك در يك محل نسب گردند. بنابراين نيازي به محل نصب جديد نمي باشد.
در اين شبكه، طراحي جديد فركانسي لزومي ندارد، زيرا باند فركانسي 900GSM با 1900GSM كاملاَ متفاوت مي باشد و هيچ گونه تداخلي روي هم ايجاد نمي كند.
خوشبختانه با BSC هاي جديد در حال ساخت كه به "الكاتل" معروف است توانايي سرويس دهي به ميزان1500-300 ارلانگ به ازاء هرBTS دوگانه (1800-900) را دارا مي‌باشد.
گوشي دستي
[4]: اجراي كامل طرح استفاده از باند دو گانه بستگي كامل به گوشي هاي دستي دارد كه بتواند به طور هم زمان در هر دو باند كار كنند. توليدكنندگان اصلي در حال ساخت چنين گوشي‌هايي هستند.اين گوشي‌ها از اواسط سال 1997 به طور تجاري در دسترس خواهند بود.
نتيجه: بدين طريق با افزايش بهره وري در سيستم تلفن همراه بخصوص در جوامع در حال رشد و توسعه بت استفاده از باند دو گانه هم امكان افزايش ظرفيت و هم امكان استفاده از سرويس هاي جديد تر سيستم تلفن همراه با هزينه هاي بسيار مناسب اقتصادي براي مشتركين و دولت فراهم مي گردد.
با اين وجود هنوز بعضي از كشور ها مجوز استفاده از باند MHZ1800 را براي اپراتورهاي خود صادر نكرده‌اند، اما با افزايش تقاضاي اشتراك، در آينده‌اي‌بسيار نزديك،اكثريت شبكه‌هاي 900GSM به صورت باند دو گانه در خواهند آمد.

نقش ارتباطات در فرهنگ، تربيت، و انتقال پيام هاي آموزشي
مخابرات و فرهنگ
ريشه دارترين دستاورد و ارمغان بشر در طول حيات، فرهنگ اوست. فرهنگي كه ثمره كوشش هزاران ساله افراد جامعه است. از ديدگاههاي جامعه شناسي و مردم شناسي به فرهنگ بسيار نگريسته شده و تعاريف و نظريات زيادي نيز بيان شده كه در مجموع اين ديدگاهها يك بعدي مي‌باشند. اكنون اعتقاد بر آن است كه همه مسائلي كه به توسعه منافع اقتصادي و نيروهاي انساني و اجتماعي و ساير زمينه ها مرتبط مي شود، ناشي از فرهنگ است. اين ديدگاه تلفيقي از همه ابعاد را به دور از تمايلاتي‌كه در اين زمينه وجود دارد بر مي‌گردد و مانند چسبي نامریي همه شیونات جامعه را به هم مرتبط ساخته و استحكام مي بخشد. بدون اين كه حضور داشته باشد، حضور دارد و وجودش احساس مي شود.
انسان امروز هر چه بيشتر به فرديت روي مي آورد نيازش براي رسيدن به تعادل گسترده‌تر مي شود كه اين تعادل تنها از طريق ارتباطات است كه فراهم مي شود. ارتباطي كه او را از مهجوري و انزوا رها ساخته و فرديتش را به تعالي مي رساند و از جهات مادي و معنوي در ارتباطات حل مي شود. اما عمده‌ترين كار ارتباط در حال و آينده برداشتن سه مانع مكان، زمان و زبان است كه گذر از آن منحصر به توسعه مناسبات انسانها خواهد شد. امكاناتي كه اكنون براي قوام ارتباطات فرد فراهم شده در تاريخ بي سابقه است. ارتباطاتي كه تنها شبكه ها و وسايل ارتباطي را شامل نمي شود.
جامعيتي كه فرد را از انزوا و محجوري رها ساخته و فرديت او را تعالي مي بخشد.
در ديدگاه جامع به فرهنگ به عنوان ديدگاه جامع و و به ارتباطات به عنوان مفهومي جامع نگريسته مي‌شود. رابطه ارتباطات با مخابرات مانند نان و آب است كه مكمل و در كنار يكديگرند. با توجه به اينكه فرهنگ به ابعاد شخصيتي رو مي آورد ناگزير است به سرويس‌هاي مخابرات رو كند. اكنون اطلاعات كه كه لازمه تكامل و رشد شخصيت انسانهاست به مدد مخابرات و مبادله اطلاعات است كه توسعه مي يابد. تكنولوژي گسترده مخابراتي همه جاي زمين را زير سلطه فرهنگي و اطلاعاتي قرار مي دهد و فرد را از انزوا خارج ساخته و با پيوستن به شبكه هاي چند رسانه اي، ارتباط با فرهنگ هاي مختلف را مقدور مي سازد.

تأثير ارتباطات در تربيت
با تفكر و تعمقي دقيق به كاركردهاي ارتباطات واهميت نقش علم اطلاع رساني مشخص مي شود كه كساني كه از تربيت و پرورش صحيح برخوردارند،بيشتر در معرض اين دو فرايند قرار مي گيرد. پرورش در اصطلاح تخصصي خود به معناي جرياني مستمر و منطقي است كه با رشد جنبه‌هاي مختلف (جنبه‌هاي جسمي، ذهني،عاطفي، اجتماعي و اخلاقي) ياري مي‌رساند و به سازگاري‌شخصيت به محيطي كه درآن زندگي مي‌كند مي‌انجامد و چنين موجب شكوفايي استعدادهاي نهفته مي شود. با عنايت به اين تعريف، ارتباطات و اطلاعات مي‌تواند روي جنبه‌هاي مختلف شخصيت آدمي تأثير مستقيم و فراواني بگذارد. در زمينه جسماني آخرين دستاوردهاي فيزيولوژيكي، آموزش، مهارت‌هاي حركتي، رشد و تكامل جسماني، چگونگي تغذيه مفيد و ... محصول اين دو جريان است. همچنين در حيطه جنبه ذهني، يافته‌ها و اطلاعات فني و تخصصي و آگاهيهاي لازم در هر رشته كه موجب تسريع امور و بهبود كار مي‌شود و برتوانايي ها مي افزايد نتيجه ارتباط و اطلاع است و نيز د رديگر جنبه‌هاي اجتماعي، عاطفي و اخلاقي ارتباطات و اطلاعات مي تواند منجر به سازگاري، اجتماعي شدن، ايجاد انگيزه هاي متعالي، پيشرفت فرهنگي، سعه صدر و. .. گردد كه در نهايت تربيت و سعادت بشر را به همراه دارد.
در عصر حاضر انسان برتر و تريبت شده نيازمند آن است كه در سايه ارتباطات و اطلاعات رشد كند و هر قدر از اين مهم دور بماند، به همان اندازه از زندگي محروم خواهد ماند. بنابراين ناسب ديديم با بيان نكاتي چند در زمينه ارتباطات و اطلاع رساني، نقش اصلي و عمده مخابرات و وسايل ارتباط جمعي را در اين امر خطير بازگو نموده و با توضيحاتي مختصر به تأثير متفاوت و ارزشمند آن بپردازيم.

مخابرات و انتقال پيام هاي آموزشي
در دنياي امروز ميزان بهره گيري از رسانه هاي ارتباطي و انتقال تصاوير آموزشي، علمي و فرهنگي و اطلاعات عمومي از طريق شبكه هاي عظيم و پيچيده اطلاع رساني و مخابراتي يكي از شاخص هاي توسعه و پيشرفت هر جامعه به شمار مي آيد. در عصر حاضر ميزان روز افزون بهره گيري از تكنولوژي هاي عظيم پيشرفته مخابراتي مانند ماهواره و ايجاد شبكه هاي اطلاع‌رساني قوي بين‌المللي از طريق اينترنت، در تمامي محافل آموزشي، علمي و فرهنگي جوامع در حال توسعه،امري غير قابل انكار به نظر مي‌رسد. گستردگي مطالب و تخصصي شدن آن ها و دور از دسترس بودن كشورهاي در حال رشد و كشورهاي عقب افتاده باعث شده است، آن ها نيز براي سرمايه‌گذاري بيشتر در استفاده ازاين امكانات جديد ارتباطي در امر آموزش و پرورش جامعه خود، برنامه ريزي هاي وسيع و گسترده تري بنمايند. امروزه امكان بهره‌گيري و استفاده ازآخرين دستاوردهاي علمي، تخصصي، آموزشي و فرهنگي براي تمامي اساتيد و دانشگاه و دانش پژوهان و دانشجويان و محققان به راحتي امكان پذير گرديده است هر محققي به سادگي مي تواند در هر نقطه از مكان و زمان و با به كارگيري امكانات نوين مخابراتي از طريق سيستم هاي ثابت و همراه تلفن و ارتباط آن به كمك مودم و اينترنت به شبكه هاي عظيم اطلاع رساني جهاني با كمترين هزينه و فوت وقت به بالاترين و تازه ترين دستاورد هاي علمي و تخصصي خود نايل آيند. ارتقاء سطح علمي و آموزشي و دانش فني و تخصصي تمامي كشور هاي در حال رشد و توسعه امروزه بدون بهره گيري از امكانات نوين ارتباطي و اطلاع رساني امكان پذير نخواهد بود.

تاثير جنسیت بر استفاده از تلفن همراه
بر خلاف کامپیوتر و اینترنت که در استفاده از آنها تفاوت ها و وجه تمایزهایی میان جنس مرد و زن وجود دارد تلفن همراه همواره به عنوان یک تکنولوژی که کاربردی یکسان میان جنسیت های مختلف دارد، مطرح می باشد.از آن گذشته تلفن همراه حتی از نظر سنی و از نظر طبقاتی و اقتصادی، تحصیلی و قومی هم هیچ محدودیتی را در بر نمی گیرد. تلفن همراه با هدف ارتقا سطح ارتباط افراد در میان مردان و زنان آن هم به گونه‌ای یکسان مورد استفاده قرار می‌گیرد و این یکسان بودن کاربرد آن میان جنسیت های مختلف به مراتب بیشتر از اینترنت حس می‌شود، ابزاري که در حال حاضر نیز بیشتر توسط مردان مورد استفاده قرار می‌گیرد
در برخی از کشورها زنان برای برقراری ارتباط صوتی و ارسال پیام کوتاه حتی بیش از مردان از تلفن همراه استفاده می کنند. مطمئنا دختران در ابتدای ظهور موبایل و توزیع آن در میان مردم به سختی می‌توانستند صاحب یک موبایل باشند ولی به هرحال اکثر آنان می‌توانستند به هنگام نیاز یک دستگاه موبایل را حتی بصورت قرض و امانت به دست آورند.
این فاصله و اختلاف طبقاتی که در ابتدا مشهود بود بیشتر به خاطر موضع مثبت مردان در خصوص تکنولوژی های جدید بود چرا که علاقه و تمایل آنان در خصوص استفاده از دستگاه و تجهیزات جدید آنان را وادار می کرد که پدیده ها و نوع آوری های جدید را مورد امتحان قرار دهند.
اما رفته رفته با گذشت زمان این فاصله موجود میان زنان و مردان در خصوص استفاده از تکنولوژی های جدید به خصوص موبایل کاهش محسوسی یافت و حتی زنان از سال 1998 به بعد در برخی از موارد از مردان هم سبقت گرفتند.
"ریچ لینگ" در تحقیقات و مطالعات خود که در سال 2001 در میان نوجوانان انجام شده بود به این نتیجه رسید که دختران بیشتری نسبت به پسرها، مالک تلفن همراه هستند و حال آن که مطالعات مذکور در میان جوانان بالغ (بالای 20 سال) نتیجه ای بر خلاف آنچه که گفته شد را نشان می‌داد و پسرهای جوان بیشتری در مقایسه با دخترها از تلفن همراه برخوردار بودند و به صورت جدی تری هم از موبایل استفاده می کردند.
زنان در واقع زودتر از مردان و در سن 18 سالگی به نقطه اوج استفاده جدی از موبایل می‌رسند به طوری که طبق تحقیقات به عمل آمده مردان کمی دیرتر و در سن 23 سالگی به نقطه اوج استفاده از موبایل می رسند
محققان بر این باورند که هنگامیکه دستیابی دختران به تلفن همراه بصورت قرضی و امانت گرفتن کاهش یابد، دختران از انگیزه کمتری - نسبت به پسران - برای مشترک شدن برخوردار خواهند بود. بر اساس نظریه های لینگ، وی به این موضوع پی برده است که پسران به جای آن که همانند دختران حق اشترا ک تلفن همراه خود را از والدینشان بگیرند، بیشتر صورت حساب‌های تلفن همراه را شخصا و از محل درآمد خود پرداخت می کنند.
از طرف دیگر وجه تمایزها و اختلاف های دیگری هم در این خصوص وجود دارد که بیشتر ریشه های روانشناختی جنسی را به خود اختصاص می دهد به عنوان مثال این که زنان عمدتاً در سنین بالای 25 سال تا 30 سال از تمایل کمتری برای صحبت کردن با تلفن برخوردار هستند
هر چند که استفاده از تلفن همراه از نظر کمی در میان طبقات مختلف جنسی جامعه شکلی تقریباً یکسان دارد ولی از نظر کیفی و از نظر نوع‌انگیزه و نحوه استفاده از آن دارای تفاوت‌های محسوسی می باشد.
زنان و مردان همواره دیدگاه متفاوتی را در خصوص تلفن همراه دارا بوده و جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ اقتصاد ارتباطی به آن اختصاص می دهند. در تحقیقات اولیه ای که از جانب راکوف و ناوارو در خصوص طرز استفاده از تلفن همراه صورت گرفته بود آنان بر این باور بودند که تلفن همراه موجب تقویت الگوی مرسوم و متداول ارائه شده از جایگاه جنسیتی مرد و زن شده چرا که بر نقش زن به عنوان یک پرورش دهنده و کانون محبت خانواده که در دسترس است و کسی که به حمایت مرد نیاز دارد، تاکید شده بود (راکوف و ناوارو، 1993).
بی آن‌که بخواهیم نیاز به یک چنین طبقه‌بندی مهم و مشخصی را مورد تایید قرار دهیم باید اعتراف کنیم که تحقیقات و مطالعات بعدی این موضوع را مورد تایید قرار دادند که انگیزه ها و اهداف موجود در استفاده از تلفن همراه درحقیقت با نقش هریک از جنسیت های زن و مرد در جامعه بی ارتباط نیست.
از طرف دیگر موبایل در میان پسران و مردان در مقایسه با زنان به عنوان ابزاری مورد استفاده قرار می‌گیرد که به آنان کمک می‌کند تا برای زندگی خود برنامه ریزی کنند، برنامه‌هایی نظیر تنظیم قرار ملاقات ها، تماس ها و دیگر برنامه های روزمره ای که به آنان کمک می کند تا به بلوغ و استقلال بیشتری دست یابند.
از طرف دیگر زنان بیشتر از تلفن همراه برای تبادل احساسات شخصی و عاطفی خود استفاده می کنند (لوهان، 1997 و لورانت، 2002).
به نظر می رسد که مردان ایده متمایز و متفاوتی از ارتباط را در ذهن خود دارند چرا که بر خلاف زنان، آنان برای هر ارتباطی یک دلیل هدفمند دارند و قصد دارند که با توجه به آن بهترین و مطلوب ترین ارتباط را بر قرار کنند.
مردان ادعا دارند که بیشتر در خصوص قرار ملاقات ها و تبادل اطلاعات، مسائل و مشکلات با یکدیگر صحبت می‌کنند و حال آنکه زنان نیز اقرار کرده‌اند که صرفاً برای برقراری ارتباط و با خبر شدن از اوضاع و احوال با یکدیگر تماس می گیرند. به نظر می رسد که زمان کوتاه مکالمه و برقراری ارتباط مردان بیشتر به درک متفاوت آنان از برقراری ارتباط، بستگی داشته باشد (لانگ، 1993).
تحقیقات نشان داده است که زنان مدت زمان طولانی تری را برای مکالمات خود- که صرفا جنبه عاطفی و احساسی دارد- اختصاص می دهند و حال آن که مردان به تلفن همراه به چشم یک ابزار نگاه می‌کنند و مکالمات خود را به مسائل ضروری‌تر اختصاص می‌دهند (مسائلی نظیر تنظیم قرار ملاقات های کاری و غیره).
زنان در مقایسه با مردان بیشتر مکالمات خود را صرف غیبت کردن و کارهایی مشابه می‌کنند و در این خصوص باید اقرار کرد که حتی مردان هم تمایل به غیبت کردن دارند ولی البته ترجیحاً با زنان و نه با مردان چنین یافته هایی بیشتر با توجه به واقعیتی اجتماعی -روانشناختی - این که دختران و زنان بیشتر از مردان احساسات درونی و علایق شخصی خود را بیرون می ریزند و مایلند که در خصوص آن با دیگران صحبت کنند به دست آمده است (پوتس و فوكس
[5]، 2004).
این تحقیقات هم چنین نشان می دهند که زنان در مقایسه با مردان از مهارت های کاملتری برای صحبت کردن و برقراری ارتباط با دیگران برخوردار هستند و یا به عبارت دیگر توانایی آنان در خلق موضوعات قابل بحث بیشتر است و بهتر از مردان می دانند که در خصوص چه موضوعاتی باید صحبت کنند و یا اینکه چه موقع باید موضوع مورد بحث را تغيیر دهند.
همچنین مشخص شده است که این فاصله میان جنسیت های مختلف در مقطع بلوغ حتی گسترده تر هم می شود چرا که دختران میزان تاثیر پذیری احساساساتشان افزایش یافته و این در حالی است که پسران این خصیصه را در خود مهار می کنند و آن را بروز نمی دهند.
بنابراین با این دیدگاه مشخص می شود که مردان از تلفن همراه برداشت دیگری داشته و به طریق دیگری به آن می نگرند و آن را به چشم یک تکنولوژی بسیار قوی می بینند که میزان استقلال را بالا می برد و نه همانند یک وسیله ارتباطی که در محیط اجتماع باعث برقراي ارتباط می شود.
مالکیت تلفن همراه باعث افزایش میزان استقلال می شود و به عنوان مثال اگر حادثه ای نظیر یک تصادف در جاده اتفاق افتد، تلفن همراه این امکان را می‌دهد که با استفاده از آن اوضاع مرتب شده و همه چیز به خوبی پیش رود. از طرف دیگر تلفن همراه به خاطرمرتبط بودن با تکنولوژی های جدید از ارزشی سمبولیکی برخوردار است. پسرها برای کشف خصوصیات کاربردی گسترده تلفن‌های همراه، مستعدتر هستند(به عنوان مثال کاربردهایی نظیر بازي ها و یا جستجوهای اینترنتی) و حال آنکه دختران از این نظر از علاقه و استعداد کمتری برخوردار هستند چرا که به نسبت پسران کاربردهای کمتری از تلفن همراه را نیز مورد استفاده قرار می دهند به این ترتیب اغلب پسران هستند که ادعا دارند استفاده از موبایل برای آنان سرگرم کننده و جالب است.
نتیجه تحقیقات مذکور با نتایج به دست آمده از تحقیقات "پات آکلند" تقریبا همانند و یکسان است چرا که بر اساس تحقیقات آکلند هم مشخص شده است که مردان بیشتر کاربردهای اینترنتی موبایل را مورد استفاده قرار می دهند و حال آنکه زنان صرفا با کاربردهای ارتباطی تلفن همراه سر و کار دارند (پوتس، 2004).
از طرف دیگر تحقیقات اسكاج
[6] (2002) هم نشان می دهد که دختران در مقایسه با پسران کاربردهای اجتماعی تلفن همراه را بیشتر وقع گذاشته و برای آن اهمیت قائلند و حال آنکه از طرف دیگر پسران به جنبه تکنیکی کاربرد موبایل اهمیت می دهند.
همان‌‌گونه که مشخص است، زنان در حفظ هرگونه شبکه اجتماعی نقش محوری و کلیدی را ایفا می‌کنند، به خصوص در میان اعضای‌خانواده (وِلمَن
[7]، 1992 ؛ لينگ[8]، a2000 ؛ لينگ، 1998)، بنابراین شبکه های مربوط به زنان اغلب بزرگتر و پیچیده تر از شبکه های مربوط به مردان هستند (كوچران ات.آل[9]، 1993 ؛ مور[10]،1990). زنان بیشتر مایل هستند تا با خانواده و نزدیکان خود ارتباط داشته باشند تا اینکه بخواهند با اشخاص دیگر به عنوان دوست تلفنی ارتباط داشته باشند. احتمالا، پسران در دوران بلوغ تلاش بیشتری می کنند تا خود را مستقل و جدا از خانواده شان نشان دهند و این درحالی است که دختران خیلی بیشتر مایل هستند تا با خانواده خود در ارتباط باشند و خصوصا در میان دختران بالغ تمایل برای انتخاب دوستان عاطفی و برقراری رابطه احساسی بیشتر به چشم می خورد (استرن[11]، 2004). بنابراین اینطور به نظر می رسد که انتخاب تلفن از جانب دختران بیشتر بر اساس خصوصیت های ارتباطی آنان با والدینشان، صورت می گیرد و این امر در میان پسران به این اندازه محسوس نیست. از طرف دیگر در مورد پسران باید گفت که انتخاب موبایل از سوی آنان بیشتر به استقلال طلبیشان بستگی دارد چرا که تملک تلفن همراه برای آنان بیشتر به منزله مردانگی و مدرن بودن تلقی می شود.
تحقیقات متعددی نشان داده اند که نوع درک به دست آمده از موبایل و نوع استفاده از آن به تغيیرات سنی بستگی دارد. به عنوان مثال پرداختن به ارسال پیام های کوتاه یا اس ام اس، بیشتر در میان نوجوانان به چشم می خورد.
پس از 16 سالگی، جوانانی که اکنون به دوران بلوغ رسیده اند بیشتر به مکالمه اهمیت می‌دهند و توجه آنان از ارسال پیام کوتاه به برقراری ارتباط مستقیم معطوف می شود. وقتی به سن 20 سالگی می رسند تماس های صوتی مستقیم بیش از پیش جایگزین ارسال پیام های کوتاه می شوند. این درحالی است که تحقیقات لینگ نشان می دهند که دختران بالغ و حتی زنانی که تا گروه سنی 40 سال قرار می گیرند علاقه و تمایل زیادی را برای ارسال پیام کوتاه از خود نشان می دهند و این امر در مقایسه با مردان بیشتر و قابل توجه‌تر است. از طرف دیگر تحقیقات دیگری نشان می دهد که دختران به نوشتن پیام های طولانی تمایل بیشتری دارند و در نوشتن پیام های کوتاه خود از هر 160 کلمه موجود استفاده می کنند و پیام خود را بیشتر به غیبت کردن و مسائل اجتماعی اختصاص می دهند و حال آنکه مردان برای ارسال پیام های کوتاه خود از کلمات کمتری بین 40 تا 50 کلمه استفاده می کنند و هم چنین زبان ساده تری را هم برای نوشتن مورد استفاده قرار می دهند. از طرف دیگر پسران جوان و مردان میانسال بیشتر به برقراری تماسی های صوتی تمایل دارند و به نظر می رسد که چنین تفاوتی در اوایل دوران بلوغ ریشه داشته باشد چرا که طبق تحقیقاتی که به عمل آمده است، دختران 15ساله به طور میانگین روزانه 3.3 اس ام اس ارسال می کنند و حال آن‌که پسرانی که در همین مقطع سنی قرار دارند روزانه 2.5 اس ام اس را ارسال می کنند. در حقیقت این امر یک واقعیت قدیمی و مرسوم را تداعی می کند و آن هم این است که زنان در مقایسه با مردان تمایل کمتری را برای برقراری تماس تلفنی از خود نشان می دهند و حال آنکه این موضوع در خصوص مردان فرق می کند و آنان همچنان هم ترجیح می دهند که برای برقراری تماس با زنان از روش برقراری تماس تلفنی استفاده کنند.
اس ام اس ایده‌آل‌ترین حالت برقراری تماس اولیه با جنس مخالف است چرا که دو فاکتور احساس نزدیکی و دوستی و در عین حال فاصله داشتن از مخاطب خود را ایجاد می‌کند. ارسال کننده پیام‌کوتاه حتی اگر ابراز احساساتش از جانب طرف مقابل مورد توجه قرار نگیرد، باز هم سرخورده و خجالت زده نمی‌شود و این در حالی است که در حالت برقراری تماس رو در رو چنین امری صادق نیست. ارسال پیام کوتاه به این معنا و مفهوم است که پاسخ دادن به آن به شخص‌گیرنده بستگی دارد که چه‌وقت و چگونه به آن پاسخ دهد ولی تماس‌های صوتی این گونه نیستند چرا که ممکن است شرایط نامطلوبی را براي گيرنده باعث شوند.

نقش تلفن همراه در رفاه اجتماعي مردم
تلفن همراه اين امكان را به مشتركين خود مي دهد كه هنگام مسافرت و در حال حركت يا سكون با وسيله نقليه يا پياده، با مشتركين سراسر كشور دنيا و با ساير مشتركين تلفن همراه در نقاطي كه تلفن همراه وجود دارد ارتباط كامل و مطلوبي داشته باشند. همچنين مشتركين ثابت از سراسر دنيا با استفاده از تلفن شخصي يا مراكز بهره برداري تلفن قادرند با مشتركين تلفن همراه در هر مكاني از كشور پهناورمان كه باشند تماس تلفني برقرار كنند البته اين شرايط هنگامي به طور كامل محقق خواهد شد كه پوشش فركانسي آنتن هاي تلفن همراه در تمامي نقاط كشور تمام مشتركين را پوشش داده باشد.به نظر مي رسد در خصوص رسيدن به حصول اين هدف و با در نظر گرفتن جنبه هاي اقتصادي، به جاي نصب تعداد بيشماري آنتن در سراسر كشور،اختصاص يك ماهواره كه بتواند از يك طرف با اقصي نقاط دنيا و از طرف ديگر با يك پوشش جامع بتواند سراسر كشورمان را ارتباط دهي كاملي نمايد، به طوري كه در كليه پستي ها و بلندي ها نقاط كوري نيز باقي نماند كه از ديد ماهواره مخفي گردد مي توان ارتباط دهي مناسب را انجام داد.

مشكلات اجتماعي تلفن همراه
استفاده تلفن همراه در ژاپن و مشكلات اجتماعي ناشي از آن
در ژاپن نوع نگرش مردم به تلفن همراه تغيير كرده است. در اين كشور شكايت از استفاده از تلفن‌هاي همراه رو به افزايش است.رانندگان قطار هاي زير زميني از مسافرين مي‌خواهند كه داخل قطار از تلفن همراه خود استفاده نكنند، اين درخواست در پاسخ به شكايات ساير مسافرين از سروصداي ايجاد شده توسط دارندگان تلفن همراه مطرح شده است. البته دليل اين تقاضا هم صرفاَ با در پيش گرفتن رفتار مناسب اجتماعي مناسب مرتبط نيست، بلكه براساس تحقيقات انجام شده استفاده از اين تلفن ها در وسايط نقليه باعث افزايش ميزان تصادفات گرديده است. تخمين زده مي شود از هر پنج ژاپني يك نفر تلفن همراه داشته باشد، اما مردم ديگر تحمل سروصداي ناشي از اين وسيله را ندارد.
«نومازو» ناحيه‌اي در غرب توكيو به عنوان مركز تصادفات معروف است.بر اساس تحقيقات انجام شده توسط مركز تحقيقات ايمن سازي بزرگراهها يك چهارم از كل تصادفات در اين منطقه به دليل استفاده از تلفن همراه در حين رانندگي رخ داده است.پليس معتقد است كه استفاده از تلفن همراه در حين رانندگي بايد ممنوع اعلام شود اما تصور نمي شود كه مردم ژاپن اين امر را بپذيرند، چرا كه اين تلفن ها به منظره ابزاري سودآور است مي باشد و مسلماَ براي اين گروه از مردم نتايج اقتصادي بر ايمن بودن جاده ها ارجحيت دارد.
اخيراَ در بعضي از هتل ها و رستورانها استفاده از اين وسيله ممنوع شده كه دليل آن هم ناراضي بودن مردم از از سروصداي ناشي از كاربرد آن مي باشد. انتظار مي رود فشار عمومي بر چگونگي استفاده از اين وسيله طريقه كاربرد آن در رستوران ها و هتل ها تغيير دهد. در ژاپن نه تنها به اين تلفنها به عنوان ابزاري كه باعث سلب آسايش اجتماعي مي شود مي نگرد، بلكه آن را يك مصيبت اجتماعي مي دانند. از جمله مكان هاي ديگري كه نمي توان از تلفن همراه استفاده كرد، بيمارستان هاست كه تنهابه اين دليل است كه باعث اختلال در كار دستگاها و ساير تجهيزات حساس حياتي موجود در بيمارستانها مي گردد.
در اینجا جالب است نمودارزیر را در مورد میزان کاربران ژاپنی را در سال 2006 مشاهده می کنید.










نمودار2-1. منبع : Rakuten Research & Mitsubishi Research، august 2006












نمودار3-1 میزان کاربردهای خدمات مورد استفاده ژاپنی ها را مشاهده می نمایید.
منبع : Rakuten Research & Mitsubishi Research، august 2006

منابع:
1. م.صادقی.ع.درخشان.ح.حاجی بگلو،تجارت همراه1،سخن گستر، فروردین 1387
2. م.صادقی.ع.درخشان.ح.حاجی بگلو،تجارت همراه2،سخن گستر، فروردین 1387
3. م.صادقی ، تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات ، سخن گستر،مهرماه1385
م.صادقی،ع.مرادی،استانداردسازی تجهیزات شبکه های ارتباطی،فروردین 1387
علی امین مقدم ، بررسی استراتژی توسعه تجارت همراه در ایران، 1385
فتحي عبدالرقيب ، دولت سيار فرصتي براي كشورهاي در حال توسعه ، 1384
مقاله تجارت سیار ، وزارت بازرگانی1384 .
Adam kornak , jorn Teutloff , and Michael Welin Berger, Enterprise Guide to Gaining Business Value from Mobile Technologies, Published by: Wiley Publishing, Inc. Published simultaneously in Canada , 2005 by Cap Gemini Ernst & Young U.S. LLC
Carl Adams, University of Portsmouth, Mobile electronic payment systems:Main technologies and options,2007
Dr Hamid Jahankhani , Secure Mobile , Remittance and Micro Finance,2007
Efraim Turban (Author), Dave King (Author), Jae Kyu Lee (Author), Dennis Viehland (Author), Electronic Commerce: A Managerial Perspective 2006
http://www.yazdit.bigestblog.com
http://yazdit.mihanblog.com
www.itsunteam.blogspot.com
www.ict.irwww.developercenter.ir
[1]- Unstructured Supplementary Services Data
[2]- Bluetooth
[3]- Special Interest Group
[4]- Handset
[5]- Potts & Fox
[6]- Skog
[7]- Wellman
[8]- Ling
[9]- Cochran et.al
[10]- Moore
[11]- Stern

تلفن همراه جادوی بشر 2

Cell Size یا Cell type
اندازه سایتها یا Cell ها نظر به شعاع ان به کیلومتر و یا متر و نظر به کاربرد :
1. Macrocells
2. Microcells
3. Selective or sectorized cells
4. Umbrella cells
5. Nanocells
6. Picocells
1- Macrocell: بزرگترین سایز در شبکه GSM است. در حدود 70 کیلومتر که البته این بستگی به پوشش زمین و قدرت کلاس موبایل دارد، یکMS در شبکه GSM می‌تواند تا هشت وات را ارسال کند اگر مانعی در سر راه نباشد یعنی بالاترین‌قدرت‌خروجی در یک Cell.
اهداف:
الف) در سواحل و مناطق دریا کنار و هموار و کویری
ب) نواحی که مشترک کم دارد
ج) مناطقی که نیاز به کمترین تعداد Cell داشته باشد
د) مناطق دور دست










شکل 7-3
این نوع از سایز وقتی بکار می رود که در یک منطقه کوچک و از حدود 200 متر به بالا نیاز باشد

اهداف :
الف) مناطق شهری
ب) تعداد مشترک زیادی باشد و یا به علت مانع , قدرت ارسالی کمتری نیاز باشد.

نسل اول تلفن هاي همراه
نسل اول تلفن هاي همراه در سال 1979 ميلادي براي استفاده ي تجاري در امريكا و ژاپن به كار گرفته شد.اين تلفن ها كه از سيستم مخابرات سلولي استفاده مي كردند، بعد ها تكامل پيدا كردند كه اين تكامل منجر به پيدايش نسل دوم تلفن همراه و سيستم هاي ديجيتالي شد. تكامل اين سيستم نيز كه امكان شنود در آن كمتر بود و افزايش تعداد مشتركان را به همراه داشت، باعث پديد آمدن نسل سوم تلفن همراه شد، به طوريكه ْارتباطات سيار بين المللي 2000 ْ ديدگاه ITU در مورد ارتباطات سيار در قرن بيست و يكم است.
IMT-2000 يك ارتباط موبايل پيشرفته براي تهيه ي سرويس هاي مخابراتي در مقياس جهاني بدون در نظر گرفتن مكان شبكه و ترمينال استفاده شده است. با يكپارچگي سيستم هاي موبايل زميني و ماهواره اي، انواع مختلفي از دسترسي بي سيم به صورت جهاني، شامل سرويسهاي موجود در شبكه ي مخابراتي ثابت و سرويس هايي كه براي استفاده كنندگان موبايل تعيين گرديده است، عملي خواهد گرديد . IMT-2000 استفاده از انواع ترمينال هاي موبايل را كه با شبكه هاي زميني يا ماهواره اي در ارتباط مي باشند و همچنين ترمينال هايي را كه براي كاربري ثابت و يا سيار طراحي گرديده است، امكان پذير مي نمايد.

استاندارد تلفنهاي سلولي (موبايل) آنالوگ (Advanced Mobile Phone System)AMPS – سيستم تلفن متحرک پيشرفته:
در سال 1983 ميلادي، استاندارد تلفنهاي سلولي (موبايل) آنالوگ که(Advanced Mobile Phone System)AMPS – سيستم تلفن متحرک پيشرفته) ناميده مي شد توسط FCC تآييد و براي اولين بار در شهر شيکاگوي ايالت متحده استفاده شد. اين استاندارد (AMPS) از يک محدوده فرکانسهاي بين 824 مگا هرتز و 894 مگاهرتز برای تلفنهای سلولی (موبایل) آنالوگ استفاده میکرد. برای اینکه رقابت تشویق شده و قيمتها پايين نگاه داشته شوند، دولت ايالات متحده احتياج به حضور دو (2) حمل کننده (کرير- يا اپراتور) در هر بازار داشت که بعنوان حمل کننده يا اپراتور A و حمل کننده یا اپراتور B شناخته مي شدند. يکي از حمل کننده ها (اپراتورها) معمولاً حمل کننده يا کرير تبادل محلي يا– LEC
(Local Exchange Carrier) بود که يک راه با آب و تاب گفتن شرکت تلفن محلي است.
به حمل کنندگان (اپراتورهاي) A و B هر کدام 832 فرکانس اختصاص داده شد: 790 فرکانس براي صوت و 42 فرکانس براي ديتا. يک ذوج فرکانس (يکي براي ارسال و ديگري براي دريافت) جهت ايجاد يک کانال استفاده ميشد. فرکانسهايي که در کانالهاي صوتي آنالوگ استفاده ميشدند بطور نمونه 30 کيلو هرتز پهنا داشتند 30 کيلوهرتز بعنوان اندازه استاندارد انتخاب شد بعلت اینکه اين پهناي فرکانس بشما کيفيت صداي قابل مقايسه با تلفنهاي ثابت یا سيم دار را ميداد. فرکانسهاي ارسال و دريافت هر کانال صوتي با 45 مگاهرتز جهت اينکه با يکديگر تداخل پيدانکنند، جدا ميشد. هرحمل کننده- کرير(اپراتور) داراي 395 کانال صوت و همينطور21 کانال ديتا جهت استفاده براي فعاليتهاي خانه تکاني نظير ثبت نام و پيج کردن مي باشد.
يک نسخه AMPS که به نام NAMPS(Narrowband Advanced Mobile Phone Service- سرويس تلفن متحرک پيشرفته با باند باريک) معروف مي باشد مقداري از فن آوري(تکنولوژي) ديجيتالي را براي اینکه اجازه دهد که سيستم بتواند تا حدود 3 برابر تماسها را نسبت به نسخه اوليه حمل نمايد، بکار گرفت. اگر چه NAMPS از فن آوري (تکنولوژي) ديجيتال استفاده مي نمايد، ولي هنوز بعنوان آنالوگ در نظر گرفته مي شود. AMPS وNAMPS فقط در باند 800 مگاهرتز عمل کرده و بسياري از ويژگيهايي که در سرويس و خدمات سلولي ديجيتالي مرسوم است را ارائه نميدهد، نظير پست الکترونيکي (ايميل) و مرور وب (Web Browsing). اینک ديجيتال پديدار شد
تلفنهاي سلولي (موبايل) ديجيتالي، نسل دوم (2G) فن آوري یا تکنولوژي سلولي مي باشند. آنها از همان فن آوري (تکنولوژي) راديويي همانند تلفنهاي آنالوگ استفاده مي کنند، اما تکنولوژي راديويي را به روش ديگري نسبت به تلفنهاي آنالوگ استفاده مي نمايند. سيستمهاي آنالوگ کاملاً از سيگنال بين تلفن و شبکه سلولي بهره نمي برند. اين دليلي مي باشد که چرا بسياري از شرکتهاي ارائه دهنده خدمات تلفني به سيستمهاي ديجيتالي سوئيچ کردند – یعلت اینکه آنها با استفاده از سیستمهای دیجیتالی مي توانند کانالهاي بيشتري را در درون يک پهناي باند داده شده، قرار دهند.
تلفنهاي ديجيتالي صداي شما را به اطلاعات باینری(Binary) (تشکیل شده از یک ها و صفرها) تبديل نموده و سپس آنرا فشرده سازي مي نمايند. اين فشرده سازي به بين 3 تا 10 تماس تلفني سلولي (موبايل) ديجيتالي اجازه ميدهد که فضایي را که يک تماس تک آنالوگي اشغال مي نمايد، اشغال نماید.
بسياري از سيستمهاي سلولي (موبايل) ديجيتالي بر (FSK (Frequency-Shift Keying ، جهت ارسال و دریافت دیتا بر روی AMPS استفاده می نمایند. FSK از 2 فرکانس يکي براي يک ها وديگري براي صفرها استفاده مي کند و با سرعت زيادي بين اين دو (صفر و يک) جهت فرستادن اطلاعات ديجيتالي بين برج سلولي (موبايل) و تلفن تغيير مي کند.
مدولاسيون هوشمند و الگوهاي کد نمودن براي تبديل اطلاعات آنالوگ به ديجيتال، فشرده سازي آن ودوباره تبديل آن به حالت قبل در حاليکه کيفيت صوت را در سطح قابل قبول نگاه ميدارد، نياز مي باشد. تمام مطالب عنوان شده در بالا به معناي اينست که تلفنهاي سلولي (موبايل) ديجيتالي بايد حاوي قدرت پردازش بالايي باشند.
فن آوري (تکنولوژِي)هاي دسترسي سلولي(موبايل) نسل دوم
سه فن آوري (تکنولوژي) همگاني که توسط شبکه هاي تلفن سلولي (موبايل) نسل دوم استفاده ميشوند براي نقل و انتقال اطلاعات استفاده ميگردند:
1. •Frequency Division Multiple Access) FDMA دسترسي چندگانه با تقسيم فرکانس)
2. •Time Division Multiple Access) TDMA دسترسي چندگانه با تقسيم زمان).
3. •Code Division Multiple Access) CDMA دسترسي چندگانه با تقسيم کد)
اگر چه اين فن آوري (تکنولوژي) ها ممکن است بسيار هراسناک بنظر آيند، شما ميتوانيد يک حس خوبي را در مورد اينکه آنها چگونه کار مي کنند را با شکستن تيتر هر کدام بدست آوريد.
آخرين لغت بشما مي گويد که روش دسترسي چه مي باشد؟ لغت قبل از آخرین لغت، يعني تقسيم، به شما مي گويد آن متد چگونه تماسها را بر پايه روش دسترسي شکسته و خرد مي کند.
•FDMA هر تماس را بر روي یک فرکانس جداگانه مي گذارد.
•TDMA براي هر تماس يک بخش معيني از زمان را بر روي فرکانس تعيين شده اختصاص مي دهد.
•CDMA به هر تماس يک کد منحصر به فرد ميدهد و آنرا بر روي فرکانسهاي موجود پخش مي کند.
اولين بخش هر نام دسترسي چندگانه(Multiple Access) است. اين بسادگي بدين معناست که بيش از يک کاربر مي تواند از هر سلول استفاده نمايد.

FDMA
FDMA طيف را به کانالهاي صوتي جداگانه از طريق جدا کردن آن به تکه هاي پهناي باند متحد الشکل، جدا مي سازد. براي اينکه FDMA را بهتر در ک کنيد، به ايستگاههاي راديويي فکر کنيد: هر ايستگاه سيگنالش را در محدوده باند موجود با فرکانس متفاوتي ارسال مي کند. FDMA اساسا" براي نقل و انتقال آنالوگي استفاده ميشود. درحاليکه مطمئنا" قادر به حمل اطلاعات مي باشد، FDMA به عنوان يک روش کارآ و مناسب براي نقل و انتقال ديجيتالي در نظر گرفته نمي شود.
TDMA
TDMA يک روش دسترسي است که توسط اتحاديه صنعت الکترونيک (Electronic Industry Alliance) و انجمن صنعت ارتباطات راه دور(Telecommunication Industry Association) براي استاندارد ميان زماني (Interim Standard 54) - (IS-54) واستاندارد ميان زماني 136(IS-136) استفاده مي شود. با بکارگيري TDMA، يک باند باريک که 30 کیلو هرتز پهنا و 7/6 ميلي ثانيه طول دارد زمان را به 3 ترتيب زماني تقسيم مي نمايد.
باند باريک در حالت سنتي اش به معناي "کانالها" مي باشد. هر مکالمه، راديو را براي يک سوم زمان به خود اختصاص ميدهد. اين مسئله امکان پذير است بعلت اينکه ديتا يا اطلاعات صوتي که به اطلاعات ديجيتالي تبديل شده فشرده سازي ميگردد و از اينرو به طور قابل توجه اي فضاي انتقال کمتري را اشغال ميکند. بنابراين TDMA ظرفيتش سه برابر از سيستم آنالوگي که از همان تعداد کانالها استفاه مي کند، بيشتر است. سيستمهاي TDMA در باندهاي فرکانس يا 800 مگا هرتز (IS-54) و يا 1900 مگاهرتز(IS-136) کار مي نمايند.
GSM
TDMA همچنين بعنوان فن آوري (تکنولوژي) دسترسي براي سيستم جهاني جهت ارتباطات متحرک يا(Global System for Mobile Communication-GSM) استفاده مي شود. هر چند GSM از TDMA به گونه اي متفاوت و ناسازگار نسبت به IS-136 استفاده مي نمايد. به GSM و IS-136 بعنوان 2 سيستم عامل متفاوت که برروي يک پردازشگر (پروسسور) قابل کار کردن مي باشند،نگاه نماييد، نظير Windows و Linux که هر دو بر روي پردازشگر (پروسسور) اينتل پنتيوم 3 کار مي کنند. سیستمهای GSM از روش رمزسازي (Encryption) براي اينکه تماس هاي تلفني را ايمن تر نمايند، استفاده مي کنند. GSM در باندهاي 900 و 1800 مگا هرتز در قاره اروپا و آسيا و در باندهاي 850 مگاهرتز و 1900 مگاهرتز (که بعضي مواقع به آن به عنوان باند 9/1 گیگا هرتز اشاره ميشود) در ايالات متحده کار مي نمايد. اين باندها در تلفنهاي سلولي (موبايل) ديجيتالي و سيستمهاي بر پایه PCS استفاده ميشوند. GSM همچنين پايه و بنيان براي شبکه ديجيتالي پيشرفته مجتمع شده( Integrated Digital Enhanced Network – IDEN) که يک سيستم متداول که توسط موتورولا معرفي و توسط نکس تل(NEXTEL) استفاده ميشود، ميباشد. GSM استاندارد بین المللی در اروپا، استرالیا و بیشتر قاره آسیا و آفریقا می باشد. در مناطق تحت پوشش، کاربران تلفنهاي سلولي (موبايل) می توانند تلفن سلولی (موبایل) خریداری نمایند که در هر کجا که اين استاندارد پشتيباني ميشود، کارکند. براي اينکه به فراهم کننده خدمات (اپراتور) ويژه اي در اين کشورهاي گوناگون متصل شويم، کاربران GSM بسادگي کارتهاي ماجول شناسايي مشترک يا سيم کارت (Subscriber Identification Module-SIM )را در کشور مربوطه جايگزين مي نمايند. سيم کارت ها ديسکهاي کوچک قابل جابجايي که در تلفنهاي سلولي (موبايل) GSM قابل وارد کردن يا خارج کردن مي باشند، هستند. آنها تمام ديتاهاي اتصال شدنها و شماره هاي شناسايي که شما براي دسترسي به فراهم کننده سرويس وخدمات بي سيم (اپراتور) خاصي نياز داريد، ذخيره مي نمايند. متآسفانه، تلفنهاي GSM 850 / 1900 مگاهرتز که در ايالات متحده استفاده ميشوند با سيستم بين المللي سازگار نمي باشند. اگر شما در ايالات متحده زندگي مي کنيد و احتياج داريد که دسترسي تلفن سلولي(موبايل) تان را زمانیکه در خارج از آمریکا هستید داشته باشید، میتوانید یا تلفن سلولی (موبایل) GSM سه بانده يا چهار بانده را خريداري و آنرا هم در موطن تان و هم زمانیکه سفر میکنید استفاده نمایید یا فقط یک تلفن سلولی (موبایل) GSM 900 / 1800 مگاهرتز را برای سفرهایتان خریداری نمایید. در ضمن شما قادر خواهید که سیم کارتهای از قبل پرداخت شده را برای محدوده گسترده ای از کشورها زمانی که در آن کشور هستید خریداری نمایید.

بخشي از مزيت هاي كلي سيستم GSM
1- استفاده از مدولاسيون،كه مهمترين برتري آن ايجاد امكان براي‌كدگذاري‌روي صدا مي‌باشد.
2- هزينه كمتر تأسيس شبكه به علت حذف بعضي دستگاههاي آنالوگ و جايگزيني آنها با پردازش نرم افزار
3- امكان بسيار آسان مبادله اطلاعات داده اي بين مشتركين نسبت به سيستم هاي آنالوگ
4- توانائي تأمين مجموعه اي از سرويس هاي افزايش نسبي ظرفيت شبكه
5- امكان استفاده از دستگاه تلفن با حجم كوچكتر و با صرف انرژي كمتر

ساختار فني و تكنولوژيك تلفن همراه
شبكه GSM
همان‌گونه كه قبلا ذكر گرديد، سيستمي كه در ايران مورد استفاده و بهره برداري قرار گرفته يك سيستم سلولي ديجتالي تحت استاندارد GSM مي باشد كه در اينجا به شرح اين سيستم و نحوه علمكرد آن مي پردازيم:
شبكه GSM به دو قسمت اصلي و اساسي تقسيم مي شود :
1- سيستم سوئيچينگ (SS)
2- سيستم ايستگاه ثابت (BSS)
هر يك از اين دو قسمت شامل واحد هاي اجرائي هستند كه همه عملكرد هاي سيستم را به عهده دارند. واحد هاي اجرايي شامل سخت افزارهاي متفاوت مي باشند.
[1]SS شامل واحد هاي اجرايي زير مي باشد:
MSC
[2] مركز سوئيچينگ سرويسهاي موبايل
VLR
[3] ثبات موقعيت موبايل
HLR
[4] ثبات موقعيت كليه موبايل ها
AUS
[5] مركز تصديق و اعتبار موبايل
EIR
[6] ثبات يا حافظه شناسايي دستگاه موبايل
BSS شامل واحد هاي زير مي باشد:
BSC
[7] كنترل كننده ايستگاه ثابت
BTS
[8] ايستگاه فرستنده / گيرنده ثابت

سيستم تلفن همراه به‌عنوان شبكه راديویي سلولي هم جوار شناخته مي‌شود كه ين سلول‌ها با يكديگر پوشش كامل يك منطقه سرويس‌دهي (SA) را ايجاد مي‌كند. هر سلول داراي ايستگاه فرستنده/گيرنده ثابت مي باشد كه با مجموعه اي از كانال هاي انتقالي راديویي مرتبط هستند. اين كانال ها با كانال مورد استفاده در سلولهاي مجاور از خيلي لحاظ متفاوت است كه اين كار براي جلوگيري از تداخل مي باشند. يك گروه از BTS توسط يك BSC كنترل مي‌شود. همچنين BSC، عملياتي از قبيل تعويض ايستگاه ثابت و حين مكالمه و كنترل قدرت خروجي فرستنده / گيرنده ثابت و متحرک را انجام مي دهد و تعدادي از اين BSC ها توسط يك MSC سرويس دهي مي شوند كه MSC مكالمات را در جهت رفت و برگشت به شبكه هاي PLMN , ISDN , PSTN وPSPDN كنترل مي كند.كليه واحد هاي ذكر شده در برقراري ارتباط بين يك موبايل و مشترك ثابت شبكه PSTN دخالت دارند.
زماني كه ما مي خواهيم يك ارتباط با ايستگاه تلفن همراه برقرار كنيم، به علت اينكه از موقعيت تلفن همراه اطلاعي نداريم بايستي تعدادي از data base ها در شبكه موجود باشند كه بتوانند ما را در جريان موقعيت تلفن همراه قرار دهند. مهمترين اين data base ها واحد HLR مي‌باشند. هنگامي‌كه شخصي يك اشتراك موبايل از يكي از سازمانهاي GSM خريداري مي‌كند، اشتراك او در واحد HLR آن سازمان ثبت مي‌شود. اين HLR شامل اطلاعات در مورد مشترك از قبيل سرويس هاي اضافي و پارامتر هاي تصديق اعتبار مي باشد. بعلاوه در HLR اطلاعاتي در مورد موقعيت تلفن همراه وجود دارد به عنوان مثال MS موبايل در كدام منطقه سرويس دهي MSC قرار دارد، اين اطلاعات همان طور كه تلفن همراه در حركت است تغيير مي كند. تلفن همراه، اطلاعات در مورد موقعيت خودش را از طريق MSC/VLR به HLR مربوطه ارسال مي‌ كند. در نتيجه ابزاري جهت دريافت مكالمه ايجاد مي كند. يكي از واحدهاي اجرایي شبكه شبكه تلفن همراه، AVC ناميده مي شود و وظيفه اش اين است كه HLR را با پارامترهاي تصديق و اعتبار و رمز كردن تجهيز كند كه هر دو روش براي امنيت و خصوصي بودن مكالمات به كار برده مي شود.
VLR نيز پايگاهي براي data base مي باشد كه شامل طلاعات در مورد كليه همراه هاي فعال است كه در منطقه سرويس دهي يك MSC واقع شده اند. به محض اينكه يك همراه وارد منطقه MSC جديد شود، VLR مربوط به آن MSC اطلاعاتي در مورد آن همراه از HLR در خواست خواهد كرد و در همان لحظه HLR در مورد منطقه آن MSC كه همراه جديداَ وارد آن شده است مطلع خواهد شد. پس اگر همراه MS بخواهد مكالمه انجام دهد VLR جديد، همه اطلاعات مورد نياز براي برقراري ارتباط را خواهد داد بدون اين كه مجبور باشد هر لحظه HLR را مورد پوشش قرار دهد.
VLR مي تواند به عنوان شعبه هاي كوچكي از HLR در نظر گرفته شود، همچنين VLR شامل اطلاعات دقيق تر در موقعيت همراه در منطقه سرويس دهي MSC مي باشد اگر شخصي در شبكه ثابت PSTN بخواهد با مشترك همراه GSM ارتباط برقراركند، مركز تلفن در PSTN مكالمه را به يكMSC متصل خواهد كرد كه شامل يك واحد اجرايي بنام كيت ورودي به شبكه همراه مي باشد اين MSC به عنوان GMSC معرفي مي شود و مي تواند مربوط به هر يك از MSC ها در شبكه GSM باشد و اين GMSC مجبور خواهد بود كه موقعيت همراه MS مورد نظر را دريابد و اين كار توسط پرسش از HLR كه موقعيت همراه را ثبت كرده انجام مي شود.
HLR با اعلام آدرس منطقهMSC كه همراه در آن قرار دارد پاسخ خواهد داد. حالا GSMC مي‌تواند مكالمه را از طريق MSC صحيح مسيردهي كند، همگاني كه مكالمه به آن MSC رسيد، VLR جزئيات بيشتري در باره موقعيت همراه خواهد دادو مكالمه به طرف آن انتقال داده مي‌شود. در GSM واحد كوچكي به نام SIM وجود دارد كه يك قسمت فيزيكي جداگانه است (به عنوان مثال يك كارت حاوي IC كه كارت باهوش ناميده مي شود).
SIM و دستگاه همراه با هم ايستگاه همراه (MS) را تشكيل مي‌دهند، بدون كارت SIM، همراه نمي تواند به شبكه BSM دسترسي پيدا كند، به جز موارد اضطراري كه پيش آيد، مثل زماني كه كارت SIM داراي اشتراك باشد و به دستگاه همراه وصل نباشد مشترك مي تواند از دستگاه همراه ديگري مانند دستگاه همراه خودش از آن استفاده كند كه اين مساله زماني كه دستگاه همراه به سرقت رفته باشد ايجاد مشكل مي كند، زيرا مسدود كردن اشتراك در صورت سرقت موبايل فايده اي ندارد، پس ما نياز به ديتا بيسي داريم كه شامل مشخصات سخت افزاري منحصر به فرد (EIR) از دستگاه همراه باشد.

EIR از طريق مسير سيگنالينگ به MSC متصل مي شود، اين كار MSC را قادر مي كند كه بتواند دستگاه را از لحاظ استفاده و سوءاستفاده بررسي كند، بدين طريق از سوءاستفاده از دستگاه همراه نامعلوم يا مسروقه جلوگيري كند. ضمناَ ياد آور مي شود تصديق اعتبار اشتراك توسط پارامتر هایي ازAUCانجام مي شود مركز عمليات و نگهداري سيستم با تمام دستگاهها در سيستم سوئيچنگ و BSS ارتباط دارد.

ناحيه سرويس دهي MSC/VLR
منطقه MSC قسمتي از شبكه است كه توسط يك MSC تحت پوشش قرار مي گيرد به منظور انتقال مكالمه به مشترك همراه، مكالمه از طريق لينك هاي شبكه به آن MSC كه مشترك درمنطقه آن واقع شده مسير داده مي شود.
يك منطقه سرويس دهي (service AREA) قسمتي از شبكه است كه درآن منطقه مشترك همراه قابل دستيابي باشد، البته با توجه به اين حقيقت كه مشخصات ايستگاه تلفن همراه در VLR ثبت شده است. در CME-20 منطقه MSC و service area دقيقاَ قسمت مشابهي از شبكه را پوشش مي‌دهد.اين زماني درست است كهMSCوVLR هميشه با هم به كار برده شوند. ضمنا يك ناحيه GSM/PLMN به يك يا چند منطقه سرويس دهي MSC/VLR تقسيم مي شود.

منطقه محلي
[9]
هر ناحيه سريس دهي MSC/VLR به چند منطقه محلي تقسيم مي شود:
منطقه محلي قسمتي از ناحيه سرويس دهي است كه در آن قسمت تلفن همراه (MS) مي‌تواند به راحتي به اطراف حركت كند بدون اين كه نيازي به تجديد اطلاعات موقعيت خودش به مركز MSC/VLR داشته باشد. منطقه محلي منطقه اي است كه در آن منطقه پيام فراخوان به منظور يافتن مشترك تلفن همراه مكالمه شده منتشر مي شود يك L.A مي تواند داراي چند سلول و يك يا چند BSC باشد اما آنها فقط متعلق به يك MSC/VLR مي باشند. يك L.A با استفاده از كد LAI توسط سيستم تلفن همراه مي تواند شناساي بشود. سيستم يا شبكه تلفن همراه از L.A به منظورجستجو و يافتن مشترك همراه فعال استفاده مي كند.اكنون كه تا اندازه اي با سيستم تلفن همراه آشنا شده ايد مي توانيد حدس بزنيد كه اگرBTS هاي موجود در سطح شهر متناسب با تلفن‌هاي همراه واگذار شده به متقاضيان نباشد چه مشكلي را به وجود خواهد آورد. در شكل1-1 چگونگي برقراري ارتباط از تلفن متحرك به تلفن ثابت نمايش داده شده كه ملاحظه مي فرماييد.














شکل 1-1: چگونگي برقراري ارتباط از تلفن متحرك به تلفن ثابت

همان گونه كه در شكل فوق مشاهده مي فرمایيد هر شاخه داراي دو آنتن اصلي و فرعي مي باشد كه آنتن اصلي كار فرستنده و گيرنده را انجام مي دهد و آنتن فرعي فقط كار گيرنده را انجام مي دهد و سيگنال هاي برگشتي را دريافت مي كند. فاصله بين آنتن ها بايد طوري با شبكه وابستگي بين سيگنال هاي دريافتي كم شود.بطور عملي اين فاصله يك الي دو متر باشد، در باند MHZ900 با فاصله 5 الي 6 متر بين دو آنتن امكان اين هست كه بهره اي برابر 6Db بدست آوريم. در باند MHZ1800 به علت كاهش طول موج، فاصله مي تواند كمتر بشود.
از مشخصه هاي پوشش مخابراتي تلفن همراه در كشور هماهنگي با هر گونه گسترش و تطبيق با نوآوريهاي دانش فني است كه عمر سرمايه‌گذاري در تلفن همراه را چند برابر مي‌كند. توانمندي كارشناسان داخلي در طراحي، برنامه‌ريزي و اجراي شبكه تلفن همراه كشور كه اينك به حاصل نشسته، درآينده اي نزديك مي تواند براي ايران يك اعتبار فني و علمي ايجاد كند.
براي اجراي طرح جامع و ملي تلفن همراه در كشور كه بتواند زير بناي واگذاري يك ميليون خط را فراهم كند، 36 مركز ارتباط دهي تلفن همراه با بيش از 4 هزار ايستگاه فرستنده و گيرنده (BTS)در نظر گرفته شده است و مرحله اول آن كه تاسيس شبكه در مراكز استانها و چند شهر ديگر و ارتباط جاده اي اصلي است تا حد زيادي تحقق يافته و مرحله دوم، گسترش سامانه به كليه شهرها و نقاط مسكوني وآباد كشور است.

CDMA
CDMA به گونه اي کاملاً متفاوت نسبت بهTDMAعمل مي نمايد CDMA .بعد از پروسه ديجيتال (صفر و يک) نمودن ديتا، ديتا را در کل پهناي باند موجود پخش مينمايد. تماسهاي تلفني چندگانه بر روي يکديگر در کانال قرار مي گيرند که البته به هر تماس يک کد ترتیبی منحصربفرد (Unique Sequence Code) اختصاص داده مي شود CDMA . يک شکل طيف پخش شده را دارا بوده که بسادگي به معناي اينست که ديتا در قطعات کوچک بر روي تعدادي فرکانسهاي جداگانه موجود فرستاده ميشود که اين فرکانسها براي استفاده در هر زمان در يک محدوده معين شده، قابل دسترس می باشند.
تمام کاربران در قسمتي از طيف باند پهن مشابه، ديتا را منتقل مي نمايند. سيگنال هر کاربر در کل پهناي باند با بکارگيري يک کد پخش منحصر بفرد، پخش مي شود. در دريافت، همان کد منحصر بفرد استفاده شده، که سيگنال را بازيافت نمايد. بعلت اينکه سيستمهاي CDMA نياز دارند که يک مهر زماني دقيق را بر روي هر قطعه يک سيگنال قرار دهند، آن (CDMA) به سيستم GPS براي اطلاعات مراجعه مي نمايد. بين 8 تا 10 تماس تلفني جداگانه ميتوانند در همان فضاي کانال که براي يک تماس آنالوگ AMPS فضا مي گيرد را حمل نمايند. تکنولوژي CDMA پايه استاندارد ميان زماني (Interim Standard) (IS-95) بوده و هم در باندهاي فرکانس 800 مگاهرتز و هم 1900 مگاهرتز عمل کرده و کار مي نمايد.
بطور ايده آل،TDMA و CDMA براي يکديگر شفاف و مرعي مي باشند.در عمل، سيگنالهاي CDMA با قدرت بالا زمينه پارازيت و سر و صدا را براي گيرنده هايTDMA افزايش داده، و سيگنالهاي TDMA با قدرت بالا مي توانند باعث بيش از توان بار نمودن و اختلال در گيرنده هاي CDMA شوند.

سلولي(موبايل) در برابر PCS
سرويس و خدمات ارتباطاتي شخصي(Personal Communications Services - PCS)يک سرويس تلفن بي سيم بوده که بسيار شبيه سرويس و خدمات تلفن سلولي (موبايل) مي باشد، البته با تآکيد بر روي سرويس و خدمات شخصي و قابليت متحرک بودن، در این سرویس توسعه داده شده. اصطلاح و واژه PCS اغلب بجاي "سلولي ديجيتالي" استفاده ميشود، اما PCS واقعي به معناي اينست که سرويس و خدمات ديگري نظير پيج کردن، Caller-ID و پست الکترونيکي در داخل يک سرويس قرار داده شده اند.
در حاليکه تلفنهاي سلولي در ابتدا براي استفاده در اتومبيلها ايجاد شده بودند، PCS از شروع از صفر و براي متحرک بودن بيشتر کاربر طراحي شد. PCS داراي سلولهاي کوچکتر بوده و بنابراين احتياج به تعداد بيشتري آنتن دارد که بتواند يک منطقه جغرافيايي را پوشش دهد. تلفنهاي PCS از فرکانسهاي بين 85/1 و 99/1 گيگا هرتز (1850 مگاهرتز تا 1990 مگاهرتز) استفاده مي نمايند.
از نظر فني، سيستمهاي سلولي (موبايل) در ايالات متحده در باندهاي فرکانس 824 مگاهرتز تا 894 مگاهرتز عمل مي نمايند، در حاليکه سيستمهاي سلولي برپايه TDMA مي باشند، PCS داراي فضاي کانال 200 کيلوهرتز و واحدهاي هشت برابر بجاي فضاي کانالي 30 کيلو هرتز نمونه و واحدهاي 3 برابری که در سلولي ديجيتالي پيدا مي شود، است.

HSCSD
[10]
HSCSD (اطلاعات مدار)، Switched با سرعت بالا یک پروتوکل مدار Switched است که بر مبنای GSMمی‌باشد.HSCSD این توانایی را دارد که فقط با استفاده از چهار ایستگاه رادیویی بطور همزمان اطلاعات را با سرعت 6/57 کیلوبایت در هر ثانیه انتقال دهد این سرعت انتقال چهار برابر سرعت انتقال بدون سیم معمولی است که 4/14 کیلوبایت در هر ثانیه می‌باشد.
خدماتHSCSD توسط مدیرانی چون ORANGE , E-PLUS در طول پاییز 1999 عرضه شدند. بطور کلی فقط 18 مدیر GSM در سرتاسر دنیا وجود دارد که قصد ارائه خدمات قبل از عرضه GPRS را دارند.
مشکل اصلی در شکل گیری بازار HSCSD این است که در حال حاضر فقط نوکیا می‌تواند کارتهای مودم (CARDPHONE 2. 0) PCMGIA را برای مشتریان HSCSD تهیه نماید. به جای یک تلفن هوشمند از یک کامپیوتر شخصی بسیار می توان بعنوان پایانه عادی برای HSCSD استفاده کرد.
ترمینال اصلی برای HSCSD یک کامپیوتر شخصی متحرک است. زمان مکالمه تلفنی برای ارتباط
[11] بین مودم و سیستم رایانه ای مدت 40 ثانیه می باشد. نحوه کاربرد برنامه بیشتر شبیه اتصالهای همراه فعلی به اینترنت و اینترانت است که بویژه برای دسترسی به خدمات ایمیل مورد استفاده قرار می گیرند ظاهراً مهمترین هدف بازار نمایندگان فروش کلی فروشی می‌باشد.
این گونه به نظر می رسد که بازاریابان دائمی شرکت، هدف اصلی بازار هستند. پیش بینی می‌شود که فروشندگان دیگر به زودی یا با بکارگیری پایانه های دیگری برای HSCSD به بازار وارد شوند. ما براین باوریم که HSCSD یک تکنولوژی موقت است و عمدتاً برای سرعت بخشیدن به برنامه های فعلی مربوط به اطلاعات همراه استفاده خواهد شد. فرصت پیشرفت برای HSCSD محدود است.
چون خدمات GPRS که ارائه کننده اتصال فوری در سرعتهای بالاست در اواخر سال 2000 وارد عمل شد. بنابراین تاثیر HSCSD بر تجارت همراه بسیار محدود بود.


خدمات رادیویی بسته عمومی (GPRS)
همان طور که در استاندارد GSM تعریف شد
[12]GPRS (خدمات رادیویی بسته عمومی) یک پروتکل بدون سیم Switched بسته است که امکان دسترسی فوری به شبکه های اطلاعاتی را فراهم می کند.
زمانی که GPRS بطور کامل به بازار عرضه شود، شرکتهای انتقال پی در پی (BURST) تا حدود 115 کیلوبایت در هر ثانیه (یا به طور نظری حتی تا حدود 171 کیلو بایت در هر ثانیه) را امکان پذیر خواهند کرد. مزیت واقعی GPRS این است که امکان یک اتصال « همیشه روشن» (به عبارت دیگر، اتصال فوری به پروتکل اینترنت) را بین پایانه همراه و شبکه فراهم می کند. قابلیت شبکه تنها در صورتی استفاده می شود که اطلاعات واقعاً منتقل شوند.
GPRS در نیمه دوم سال 2000 در اولین شبکه های GSM در اروپا قابل دسترسی بود. در ابتدا سرعت ارسال GPRS بسیار کمتر از ارقام ایده آلی بود که در بالا ذکر شد یعنی 2/43 کیلوبایت در هر ثانیه (DOWN STRIN) و 4/14 کیلوبایت در هر ثانیه (UPSTREAM) و از آن به بعد گاهی اوقات تا حدود 56 کیلو بایت در هر ثانیه BA-DARECTIONAL.
GPRS اولین روش انتقال خواهد بود. امکان دسترسی کاملاً فوری به اینترنت همراه را فراهم می‌کند یعنی بسیار ممکن می سازد و بعنوان عامل توانا ساز برای انواع مختلف برنامه ها تلقی خواهد شد.
از این نظر GPRS ممکن است زمینه را کاملا برای UMTS آماده کند هم اکنون شبکه های GPRS آزمایشی در بسیاری از بازارهای اروپایی امروز مناسب بنظر می رسند با این وجود GPRS به پایانه های جدید نیاز خواهد داشت که سرعتهای بالاتر اطلاعات را ارائه می دهند و این‌گونه بنظر می‌رسد که این پایانه های جدید عامل کند کننده پذیرش اولیه تکنولوژی هستند.
تاکنون هیچ نوعی از تلفن دستی GPRS عرضه نشده است اما برای
[13]Q3/2000 برنامه ریزی‌های لازم صورت پذیرفته است. اریکسون ،... و SYMBIAN در اکتبر 1999 اتحادیه ای را تحت عنوان GAA اتحادیه برنامه های GPRS را تشکیل دادند تا پیشرفت برنامه ها را برای GPRS تبلیغ کنند. اعتقاد ما براین است که به همان اندازه که یک تکنولوژی حامل BEARER برای دسترسی به اینترنت اهمیت دارد قابلیت دسترسی به تعداد زیادی از برنامه ها نیز برای استقبال عمومی از GPRS مهم است.
اجرای سیستم های مبتکرانه قیمت گذاری و صدور صورتحساب برای جلوگیری از تغییر روش درخواست هزینه بر مبنای دقیقه ضروری خواهد بود طبق ارزیابی ها چون سیستم های مبتکرانه قیمت گذاری و صدور صورتحساب هر دو تکنولوژی مبتنی بر بسته هستند GPRS به عنوان گامی در توسعه به سوی دنیای UMTS بطور گسترده ای توسط مدیران راه اندازی خواهد شد.

سرعتهای اطلاعات افزایش یافته برای توسعه جهانیEDGE))
سرعتهای اطلاعات افزایش یافته برای توسعه جهانی EDGE))
[14] است که سرعتهای انتقال تا حدود 384 کیلو بایت در هر ثانیه را میسر می سازد. همچنین EDGEنوع توسعه یافته استاندارد GSM قدیمی است و برای به کارگیری و توسعه توسط مدیران فعلی GSM در طول سال 2002 به بازار عرضه شد و بکارگیری EDGEامکان ارائه برنامه ها ی چند رسانه ای همراه و با سرعت بالا را برای مدیران شبکه های همراه فراهم نمود EDGE شرایطی را فراهم می کند تا تکنولوژی UMTS جایگزین GPRS شود. (EDGE یک مسیر حرکت از GPRS به UMTS را ممکن می سازد). چون تغییراتی که در مرحله بعد برای UMTS ضروری خواهند بود هم اکنون اجرا شده است.
تعداد زیادی از مدیران سیار در نظر دارند تا EDGE را به عنوان یک تکنولوژی موقتی اطلاعات بین GPRS و UMTS اجرا کنند. با این حال موفقیتهای EDGEتا حد زیادی به قابلیت استفاده به موقع از محصولات و برنامه‌ها بستگی خواهد داشت. ما بر این باوریم که فرصت برای EDGE بسیار کوتاه خواهد بود مگر این که تاخیرهای عمده‌ای در طول توسعه UMTS روی دهد.

تکنولوژي نسل سوم
فن آوري (تکنولوژي) نسل سوم، آخرين در ارتباطات متحرک مي باشد. 3G اختصار " نسل سوم" مي باشد. اين تکنولوژي (فن آوري) سلولي آنالوگ را نسل اول و ديجيتال/PCS را نسل دوم ميسازد. فن آوري (تکنولوژي) نسل سوم براي تلفنهاي سلولي (موبايل) که به معناي واقعي چندرسانه اي (Multimedia) شده، منظور شده است ، که بطور نمونه تلفنهاي هوشمند(Smart Phones) ناميده مي شود و از ويژگيهاي پهناي باند افزايش يافته و نرخهاي انتقال افزايش يافته جهت اسکان دادن به برنامه هاي کاربردي بر پايه وب و فايلهاي تصوير و صوت برپايه تلفن سلولي (موبايل) استفاده مينمايد.
نسل سوم از چندين فن آوري (تکنولوژي) دسترسي سلولي (موبايل) تشکيل شده. 3 تا از متداولترين آنها تا سال 2005 ميلادي بشرح زير مي باشند:
• CDMA2000 - بر پايه دسترسي چندگانه با تقسيم کد نسل دوم مي باشد.
•UMTS) WCDMA ) - دسترسي چندگانه با تقسيم کد و باند پهن.
•TD-SCDMA – دسترسي چندگانه تقسيم کد همزمان با تقسيم زمان.
شبکه هاي نسل سوم داراي سرعتهاي انتقال باالقوه تا 3 مگابايت در ثانيه (در حدود 15 ثانيه براي دانلود نمودن يک آهنگ MP3 سه دقيقه اي) مي باشند. براي مقايسه، سريعترين تلفن سلولي (موبايل) نسل دوم ميتوانست تاسرعت 144 کيلو بيت در ثانيه (در حدود 8 دقيقه براي دانلود کردن يک آهنگ 3 دقيقه اي) عمل نماید. نرخهاي بالاي نقل و انتقال ديتا براي دانلود نمودن اطلاعات از اينترنت و ارسال و دريافت فايلهاي بزرگ چندرسانه اي (مالتي مديا) ايده آل ميباشند. تلفنهاي نسل سوم شبيه کامپيوترهاي مینی لپ تاپ بوده و ميتوانند استفاده هاي با باند پهن را نظير ويديو کنفرانس نمودن، (دريافت تصوير از وب، ارسال و دريافت فکس ها و دانلود کردن بسيار سريع پيامهاي پست الکترونيکي (ايميل) با ضميمه هايش) را انجام دهند.
*** پی نوشت:
مطالب زیر مرتبط به موضوع است خواندن این قسمت از مقاله در مجموع اطلاعات اضافی از موضوع را به شما ارایه می دهد.
· باند دوگانه در مقابل حالت دوگانه
اگر شما زياد به سفر مي رويد مسلماً به دنبال تلفن سلولي (موبايلي) خواهيد گشت که بتواند چندين باند، یا چندين حالت يا هر دو را ارائه دهد. حال اجازه دهيد که به هر کدام از اين انتخابها نگاه نزديکتري بیندازیم:
· باند چندگانه (Multiple Band) –
باند چندگانه (Multiple Band) – تلفن سلولي (موبايلي) مي باشد که داراي توانايي کار با چندين باند را داشته و ميتواند بين فرکانسهاي مختلف سوئيچ نمايد. براي مثال يک تلفن TDMA دو بانده مي تواند از سرويس و خدمات TDMA يا در سيستم 800 مگا هرتزي و يا در سيستم 1900 مگاهرتزي استفاده نمايد. يک تلفن GSM چهار (4) بانده مي تواند از سرويس و خدمات GSM در باندهاي 850، 900، 1800 و 1900 مگاهرتز استفاده نمايد.
· حالت چندگانه(Multiple Mode) –
حالت چندگانه(Multiple Mode) – در تلفنهاي سلولي (موبايل)، " حالت(Mode) " به نوع فن آوري (تکنولوژي) نقل و انتقالي که استفاده ميشود، اشاره مي نمايد. از اينرو يک تلفني که AMPS و TDMA را پشتيباني مي نمايد مي تواند بين اين حالتها زماني که نياز باشد سوئيچ نمايد. اين مسئله مهم است که يکي ازاين حالتها AMPS باشد -- اين براي شما اگر در منطقه اي باشيد که پشتيباني ديجيتالي وجود ندارد سرويس و خدمات آنالوگ را فراهم مي آورد.
· باند چند گانه/حالت چندگانه
باند چند گانه/حالت چندگانه بهترين امکانات را که بشما اجازه مي دهد که بين باندهاي فرکانس و حالتهاي انتقال در زماني که نياز باشد، سوئيچ نماييد.
تغيير دادن باندها يا حالتها بطور خودکار و اتوماتيک توسط تلفنهايي که اين انتخابها را پشتيباني مي نمايند، انجام مي گيرند. معمولاً تلفن سلولي (موبايل) يک مجموعه (ست - Set) انتخاب بصورت پيش فرض خواهد داشت، نظير 1900 مگاهرتز TDMA، و سعي خواهد نمود که ابتداء با آن فرکانس و با آن تکنولوژي اتصال را برقرار نمايد. اگر اين تلفن باند دوگانه را پشتيباني نمايد و نتواند در باند فرکانس 1900 مگاهرتز عمل اتصال را انجام دهد به باند فرکانس 800 مگاهرتز سوئیچ خواهد نمود، و اگر اين تلفن سلولي (موبايل) بيش از يک حالت (MODE)را پشتيباني نمايد آن حالت ديجيتال را در ابتداء امتحان مي کند و اگر نتوانست ارتباط را برقرار نمايد سپس به حالت آنالوگ سوئيچ مي نمايد.
شما مي توانيد تلفنهاي سلولي (موبايل) هم دو يا هم سه حالته پيدا و خريداري نماييد. اصطلاح و واژه "سه حالته"ميتواند غلط انداز باشد. اين بدان معناست که تلفن سلولي (موبايل) 2 فن آوري (تکنولوژي) ديجيتالي رانظيرCDMA و TDMA و همينطور آنالوگ را پشتيباني مي نمايد.
در آن حالت، آن تلفن سلولي (موبايل) يک تلفن سه حالته واقعي مي باشد. اما اين ميتواند به معناي اينکه آن تلفن يک تکنولوژي (فن آوري) ديجيتالي را در 2 باند پشتيباني مينمايد و همچنين پشتيباني آنالوگ را نيز ارائه مي دهد، باشد. يک نسخه متداول نوع سه حالته تلفن سلولي (موبايل) براي افراديکه سفرهاي بين المللي زيادي را دارند، سرويس و خدمات GSM در باند 900 مگاهرتز براي اروپا و آسيا و باند 1900 مگاهرتز براي ايالات متحده باشد، بعلاوه سرويس و خدمات آنالوگ از نظر فني اين نوع تلفن يک تلفن دو حالته بوده که يکي از آن حالتها GSM است که دو باند را پشتيباني مي نمايد.
مختل كننده‌ي تلفن‌هاي همراه
اين تجهيزات كاربران را قادر مي‌سازند تا در هر زمان و مكان تماس تلفني را برقرار و يا دريافت كنند، ولي متاسفانه امروزه، معضل بزرگ، استفاده كاربران از تلفن‌هاي همراه در مكان‌هايي مانند، بيمارستان‌ها، بانك‌ها، كليسا‌ها، تالارهاي سينما- تاتر و موسيقي است، چرا كه كاربران نمي‌دانند كه در چه زمان‌ها و مكان‌هايي مي‌بايست گوشي خود را خاموش كنند. تلفن‌هاي همراه اساسا نوعي راديوي دو طرفه دستي هستند و طبعا هر سيگنال راديويي قابل گسيختگي و اختلال است.
مباني اختلال
ايجاد اختلال در تلفن همراه درست همانند اختلال در سايرانواع سامانه‌هاي ارتباط راديويي است. تلفن‌هاي همراه ارتباط را به وسيله آنتن‌هاي مستقردر سلول‌ها و گوشي برقرار مي‌سازند. سلول‌ها، منطقه تحت پوشش شبكه تلفن همراه را به چندين قسمت كوچك تقسيم مي‌كنند. هنگامي كه كاربر در حال رانندگي و يا حركت است، سيگنال تلفن همراه وي از سلولي به سلول ديگر دست به دست و منتقل مي‌گردد، اين ويژگي موجب پايداري تماس و عدم قطع ارتباط در هنگام حركت مي‌شود. دستگاه‌هاي مختل كنندهتلفن همراه با ارسال بسامدي همانند

بسامد‌هاي تلفن همراه و يكسان
با آن‌ها موجب قطع ارتباط سيگنال ميان گوشي تلفن و سلول BTS مي‌شوند. قدرت سيگنال دستگاه‌هاي مختل كننده همواره بر تلفن‌هاي همراه غالب مي‌گردد، چرا كه اين تجهيزات با ارسال سيگنال‌هاي مخرب بر روي بسامد‌هايي مشابه بسامد‌هاي تلفن همراه اما با تواني بيشتر از آن‌ها موجب اختلال و لغو اثر سيگنال اصلي مي‌گردند. از طرف ديگر، تلفن‌هاي همراه دستگاه‌هايي هستند كه ارتباطي تمام دو طرفه را برقرار مي‌سازند، بدين معني كه آن‌ها از دو بسامد يكي براي ارسال ( صحبت كردن ) و ديگري براي دريافت ( شنيدن ) به صورت همزمان، بهره مي‌برند. برخي از مختل كننده‌ها تنها يكي از بسامد‌ها را سد مي‌كند، اما تاثير نهايي قطع هر دو سيگنال است، چرا كه در اين حالت تلفن به كاربر پيغام خارج از سرويس را نشان مي‌دهد، زيرا تنها يكي از بسامد‌ها را دريافت مي‌كند. همچنين برخي از تجهيزات ساد مختل كننده، تنها يك نوع (باند بسامدي) از سيگنال‌ها را مختل مي‌نمايند، اما انواع پيشرفته تر قادرند تا، چندين نوع سيگنال (باند‌هاي مختلف) را در يك زمان مختل و قطع نمايند، چرا كه برخي از انواع گوشي‌ها كه به دو باندي و سه باندي مشهورند، در صورت قطع سيگنال دريافتي در يكي از باند‌ها، به صورت خودكار جهت برقراري ارتباط بر روي باند‌هاي ديگر فعال شده و شروع به جستجو مي‌نمايند كه انواع پيشرفتۀ مختل كننده‌ها قادر به مقابله با اين تجهيزات نيز خواهند بود. تمام آن چه كه براي مختل كردن ارتباط تلفن همراه نياز است، عبارت است از دستگاهي كه سيگنال‌هاي مورد نظر را با تواني مناسب منتشر نمايد. اگر چه شبكه‌هاي مختلف تلفن همراه از بسامد‌هاي متفاوتي بهره مي‌برند اما تمامي آن‌ها از سيگنال‌هاي راديويي استفاده مي‌كنند كه قابل مختل شدن هستند. سامانۀ متداول GSM در باند‌هاي 900 مگاهرتز و 1800 مگاهرتز در اروپا و آسيا و همچنين باند 1900 مگاهرتز در آمريكا عمل مي‌كند. مختل كننده‌ها در برابر هر يك از باند‌هاي فوق و سامانه‌هايي چون GSM، CDMA، IDEN و... موثر واقع مي‌گردند. از سامانه‌هاي تلفن همراه آنالوگ قديمي تا جديد ديجيتالي، همگي به وسيله اين تجهيزات اخلال پذيرند.
[1]- Switching System
[2]- Mobile services switching center
[3]- Visitor location register
[4]- home location register
[5]- Authentication center
[6]- Equipment Identity Register
[7]- Base Station Controller
[8]- Base Transceiver Station
[9]- The Location Area
[10]- High Speed Circuit Switched Data
[11]- Hand shake : تبادل ـ داد و ستد ـ سیگنال استاندارد بین دو وسیله برای اطمینان از صحت کار سیستم ـ سیگنالهای بین دو وسیله ارتباطی که آمادگی ارسال و دریافت رابیان می کند.
[12] General Packet Radio Service
[13]- مدل نوعی گوشی تلفن همراه است.
[14]- Enhanced Data Rates For Global Evolution