مقدمه
امروزه فناوري اطلاعات و ارتباطات، محور توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشورهاي مختلف قرار گرفته است. تجارت الكترونيكي يكي از نمودهاي عيني انقلاب فناوري اطلاعات و ارتباطات در عرصه‌هاي اقتصادي است. ظهور اينترنت و تجاري شدن آن در دهه‌هاي اخير، شيوه‌هاي سنتي تجارت را متحول نموده است. تجارت الكترونيكي انقلابي در شيوه‌ها و رويه‌هاي تجاري گذشته ايجاد كرده و سرعت و صرفه‌جويي را در بهترين وجه، جامه عمل پوشانده است. در محيط الكترونيكي فاصله‌هاي جغرافيايي و محدوديت‌هاي زماني و مكاني منتفي و مبادلات تجاري بر پايه اطلاعات الكترونيكي انجام مي‌شود. تجارت الكترونيكي با رفع موانع فراروي تجارت بين‌الملل، روند تجارت جهاني را تسريع مي‌نمايد. تجارت الكترونيكي از مزايا و پيامد‌هاي اقتصادي مهمي از قبيل گسترش بازار، كاهش قيمت منابع توليد، ارتقاي بهره‌وري، كاهش هزينه‌هاي مبادلاتي، ايجاد اشتغال و كاهش تورم برخوردار بوده و در رشد درون‌زاي اقتصادي نقش محوري دارد.
مزاياي فراوان تجارت الكترونيكي سبب شده كه نه تنها كشورهاي توسعه يافته بلكه كشورهاي در حال توسعه نيز از آن به عنوان ابزاري براي رقابت در عرصه داخلي و بين‌المللي استفاده نمايند. نبود راهبرد تجارت الكترونيكي، نتيجه‌اي جز انزوا درعرصه اقتصاد جهاني نخواهد داشت. گسترش روزافزون حجم تجارت الكترونيكي در جهان، بكارگيري آن توسط بنگاه‌هاي اقتصادي و پذيرش تدريجي آن از سوي مصرف‌كنندگان، بيانگر مزاياي بالقوه تجارت الكترونيكي در عرصه‌هاي اقتصادي و تجاري است. بنابراين راهي جز تلاش مستمر براي استفاده از آن در فعاليت‌هاي اقتصادي متصور نيست.
تحقيقات تجربي نشان مي‌دهد كه موفقيت تجارت الكترونيكي در كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه به خاطر شرايط مناسب بسترهاي الكترونيكي در اين كشورها است. بسترهاي الكترونيكي شامل فرصت‌هاي مبتني بر اينترنت، كيفيت زيرساختهاي فناوري اطلاعات، فعاليت‌هاي دولت و درجه تسهيل تجاري است. دسترسي افراد و تجار به ابزارهاي ارتباطاتي با كيفيت برتر و هزينه‌هاي پايين، يكي از بسترهاي مهم تجارت الكترونيكي است. رونق بكارگيري ابزارهاي ارتباطات در عرصه اقتصادي در گرو محيط تجاري مناسب از قبيل ثبات سياسي، مقررات مالياتي، درجه بازبودن تجارت و سرمايه‌گذاري است. پذيرش تجار و مصرف‌كنندگان در كنار زيرساختهاي اجتماعي و فرهنگي از قبيل نيروي انساني ماهر و سواد الكترونيكي از ساير پيش شرط‌هاي گسترش تجارت الكترونيكي محسوب مي‌شود. محيط قانوني و سياسي شامل قوانين اينترنتي، آسان بودن ايجاد كسب و كارهاي جديد، حمايت از دارایي‌هاي شخصي، مالكيت فكري، سرمايه‌گذاري و حمايت‌هاي دولت از زيرساختهاي فناوري، براي توسعه و ترويج تجارت الكترونيكي حياتي است.
بنابراين براي توسعه تجارت الكترونيكي به مجموعه اقدامات اساسي در زمينه‌هاي زيرساخت فني، مسائل قانوني ومقرراتي، آگاه‌سازي و آموزش و تحصيل، حمايت از بخش خصوصي و حمايت‌هاي دولتي نياز است تا شرايط براي فعاليت فعالان اقتصادي يعني مصرف‌كنندگان و بنگاه‌ها كه نقش محوري در بكارگيري تجارت الكترونيكي دارند، فراهم شود.
تجارت سنتی و تجارت الکترونیک، مفاهیم و تعاریف
تجارت سنتي
تجارت، مي‌تواند به تبادل كالا يا خدمات به ويژه در مقياس بزرگ گفته شود. در گذشته تجارت اغلب به صورت چهره به چهره ميان دو طرف صورت مي گرفت. اما در طول قرنها و دهه ها تجارت روندي پيچيده به خود گرفت. در حال حاضر، درصد بالایي از معاملات تجاري ديگر به صورت ذكر شده صورت نمي پذيرد بلكه از طريق تلفن، Mail E- و نظایرآن انجام مي‌شود. پول سنتي مورد حمايت دولت بوده و در بيشتر موارد به شكل كاغذي عرضه مي‌گردد، اما در قرن اخير اشكال ديگري از پول نظير چك ها و كارتهاي اعتباري به وجود آمده است.
با نگاهي به اطراف، صدها نوع مختلف از تجارت سنتي مانند فروختن اجناس، خريد از مغازه، كار كردن در يك شركت و نظایر آن مشاهده مي‌شود. در اين زمينه نقش هاي مختلفي مانند خريدار، فروشنده و توليد كننده وجود دارند.
در مفهوم سنتي تجارت، براي مدتها هدف از رقابت تسلط بر بازار، توسعه سود آوري و رشد آن بوده است. امروزه اين هدف ابعاد جديدتري يافته كه به مرور جايگزين تفكر قديم مي‌گردد. اهدافي نظير جلب رضايت مشتري و بهبود كيفيت از آن دسته هستند. رقابت پذيري بين بخشهاي مختلف در يك كشور و حتي ميان آنها با معيارهایي نظير آنچه ذكر شد صورت مي گيرد. در سطح كلان، هر ميزان كه رقابت پذيري كشوري در سطح جهان بالاتر باشد آن كشور داراي منافع بيشتري مي باشد. در اينجا منظور از رقابت پذيري، كسب موقعيت مناسب و پايدار در بازار است كه به اعتقاد بسياري از متخصصان اين مهم از طريق افزايش بهره وري ممكن بوده و تاثير آن بسيار بهتر از بكارگيري روشهائي نظير لستفاده از منابع ارزان قيمت جهت توليد مي باشد. البته در سطح كلان و حتي در سطح خرد وجود عوامل ديگري نظير محيط مناسب و امثال آن نيز ضروري است و بايد مورد توجه قرار گيرد، اما در اينجا هدف بيان اين مطلب است كه استفاده از اهداف رقابتي جديد داراي ويژگيهایي است كه روشهاي قديمي به ندرت در آن سهيم بوده اند. به عنوان نمونه هائي از اين ويژگيها مي‌توان به مشاركت فراگير، استفاده از متخصصين در تهيه برنامه ها، مداومت، مصونيت در برابر نوسانات ناگهاني اقتصادي و مانند آن اشاره كرد.
در راستاي اهداف فوق، يكي از كاراترين روشها، رشد و توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات و الكترونيكي كردن محيط مي باشد كه لازم است به عنوان محوري در سطح مبادلات تجاري مورد توجه باشد (روزنامه حيات نو اقتصادي، صفحه 8، 6/8/82).[1]
برای تجارت الکترونیک،تعاریف و دیدگاههای فراوانی بیان شده است، اما در واقع تجارت الکترونیک چون برای کشور ما پدیده ای نوپا و جدید می باشد به نظر می رسد تمامی این تعاریف و دیدگاهها، مورد بحث و بررسی است. در زیر به دیدگاه های اشاره شده از سوی پیشکسوتان ا ین علم را مورد توجه قرار می دهیم.
تعريف عام تجارت: هر نوع ارائه كالا يا خدمات، كه معمولاً ( نه هميشه ) بخاطر پول انجام مي پذيرد. مجموعه متنوع وسيعي از تعاريف و مفاهيم براي تجارت الكترونيك وجود دارد كه موضوعات، كاربردها، و مدلهاي گوناگوني را در بر ميگيرد. درگونهاي از اين موارد، كوشيده شده است كه تعاريف عامي ارائه شود و در گونههاي ديگر در تعاريف به نوع فعاليت، امكانات ارتباطي و تجهيزات مورد استفاده، محدوده سازماني فعاليت‌ها و زير ساختارها توجه شده است.
— تجارت الكترونيك در يك مفهوم، عمليات ويژه اي را در بر مي گيرد كه به وسيله ابزار ارتباطات ديجيتال مانند اينترنت، اينترانت، اكسترانت يا مبادله داده‌هاي الكترونيك ارائه مي‌شود.
— در حوزه‌ي تسهيلات بازرگاني، تجارت الكترونيك به مبادله الكترونيك داده‌ها خلاصه مي‌شود. در مباحث سازمان تجارت جهاني، تجارت الكترونيك از زاوية محدود تجارت و خدمات مورد بررسي قرار مي گيرد.
— كميسون اروپايي در سال 1997 تجارت الكترونيك را به صورت زير تعريف كرده است. «تجارت الكترونيك بر پردازش انتقال الكترونيكي داده‌ها، شامل متن، صدا و تصوير مبتني مي باشد. تجارت الكترونيكي فعاليت هاي گوناگوني از قبيل مبادله الكترونيكي كالا و خدمات، تحويل فوري مطالب ديجيتال و انتقال الكترونيكي را شامل مي‌شود»
— به بيان ديگر كاربرد تكنولوژي اطلاعات ([2]( IT، را در تجارت جهاني مي‌توان تجارت الكترونيك ناميد.
تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه اتحاديه اروپا (European union)
تعريف 1: “ انجام تجارت بصورت الكترونيكي “ (سال 1998)
تعريف 2: “ هر شكلي از مبادله تجاري كه در آن طرفين ذينفع به جاي تبادلات فيزيكي يا تماس مستقيم فيزيكي، به صورت الكترونيكي تعامل كنند. (سال 2001)
— Jack Shaw بنيان‌گذار استراتژي تجارت الكترونيك مي‌گويد:
كارهايي كه كامپيوتر، توانايي انجام آنها را دارد بايد از زمينه فعالين انسان ها حذف شود، در عوض فكر و انديشه آنها صرف نوآوري، خلاقيت و يافتن راه حل مشكلات و كارهايي شود كه كامپيوتر توانايي انجام آنها را ندارد.
— لينچ و ليندكوئيست: «تجارت الكترونيك به معناي مبادله محصولات و خدمات در مقابل پول با استفاده از توانايي هاي اينترنت است».
— كالاكوتاوونيسون رو، پژوهشگر مشهور تجارت الكترونيك در كتاب خود به نام (مرزهاي تجارت الكترونيك) آن را اين طور تعريف مي كنند: تجارت الكترونيك واژه معادلي است براي خريد و فروش محصولات، خدمات و اطلاعات به وسيله زير ساختارهاي شبكه اي تجارتي كه امروزه به عنوان تجارت الكترونيك از آن ياد مي‌شود، آن است كه به وسيله اينترنت در شبكه گستردة جهاني انجام مي‌شود.
تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه Clarke
هر نوع مبادله اطلاعات مربوط با امور تجاري از طريق ابزار الكترونيكي، حتي تلفن و فاكس (سال 1997)
تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه ارتباطات
تحول خدمات، كالا و محصولات اطلاعاتي از طريق خطوط تلفن، شبكه‌هاي كامپيوتري و ساير وسائل ارتباطي.
تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه فناوري اطلاعات
آن دسته از كاربردهاي فناوري اطلاعات كه به صورت سيستمي براي پشتيباني و پيشرفت دادن جريان كاري و مبادلات تجاري ايجاد شده است.
تعريف تجارت الكترونيك از ديدگاه تجاري
ابزاري است كه كسب و كارهاي مختلف، شركاي آنها و مشتريان آنها را قادر ميسازد كه موضوعاتي چون كيفيت خدمات، سرعت تحويل و... را ارتقا وموضوعاتي همچون هزينه‌ها را كاهش دهند.
تعريف تجارت الكترونيك
تعامل سيستمهای ارتباطي[3]، سيستمهاي مديريت اطلاعات[4] و امنيت[5]، كه بواسطه آنها امكان مبادله اطلاعات تجاري در رابطه با فروش محصولات و يا خدمات ميسر مي‌گردد.
از مجموعه تعاريف ارائه شده مي‌توان نتيجه‌گيري نمود كه زمينه‌هاي كاربرد تجارت الكترونيكي بسيار گسترده‌تر از مبادله كالا، خدمات و وجوه است و در تعريف آن و تبيين سياستهاي مورد نظر بايد علاوه بر كاربردهاي بالفعل به كاربردهاي بالقوه آن نيز توجه داشت.
انقلاب الكترونيك به اين نكته اشاره دارد كه يكي از مؤثرترين خط مشي‌هايي كه نظامهاي اقتصادي داراي تكنولوژي ﭘيشرفته و دﭼاركمبود انرژي مي‌توانند جهت حفظ منابع طبيعي در ﭘيش ﮔيرند، این است که به سرعت، صنایع موج سوم[6] را که انرژی کمی مصرف می‌کنند جایگزین آن دسته از صنایع موج دوم[7] سازند که انرژی زیادی مصرف می‌‌نمایند.
نشریه ساینس[8] می گوید: " فعالیت اقتصادی کشور ممکن است " در اثر انفجار الکترونیک "از بنیان دگرگون شود در واقع کاملا محتمل است که با ارائه ی این همه کاربرد الکترونیک و اکثرا غیر منتظره، واقعیت بر تخیل پیشی گیرد. "
اما انفجار الکترونیک فقط گامی است بسوی یک سپر فنی کاملا جدید(الوین تافلر- موج سوم - ص 195).
پيش نيازهايي ضروري براي استقرار تجارت الكترونيكي
تجارت الكترونيكي همراه با نوآوري‌هاي مذكور، نيازمند الزاماتي براي گسترش كاربري آن نيز مي‌باشد. اولينِ اين پيش‌نيازها، دسترسي مناسب به شبكه‌هاي ارتباطي ملي و جهاني است كه زيربناي بازارهاي اينترنتي مي‌باشند. اين زيربنا با بهره‌گيري از فناوري‌هاي نوين و خدمات مرتبط با آنها امكان‌پذير شده است. شبكه‌هاي ارتباطي تلفن، ديتا و شبكه‌هاي كابلي، تجهيزات رايانه‌اي و دستگاههاي ارتباطي، مؤسسات رسا براي تأمين دسترسي عموم به اينترنت و بازار رقابت‌آميز مخابراتي، همگي زيرمجموعه‌هاي دسترسي مناسب مي‌باشند. دومين بخش از الزامات تجارت الكترونيكي، زيرساختهاي خدماتي و پشتيباني براي تحقق بازرگاني در محيط اينترنت است. اين زيرساخت‌ها براي تغيير فرآيندها از بازار سنتي به بازارهاي نوين، ضرورت يافته و خصوصاً شامل روشها و سيستمهاي پرداخت، نظير شبكه‌هاي بين بانكي، كارتهاي اعتباري، كارتهاي هوشمند، كارت پول و همچنين روشها و سيستمهاي توزيع و لجستيك نظير اصلاح گمركات و پست مي‌باشند. زيرساختهاي خدماتي مذكور نيازمند سياست‌گذاري‌هاي حمايتي مناسب از جمله فراهم‌بودن شرايط عادلانه و رقابتي و تشويق سرمايه‌گذاري‌هاي داخلي و خارجي مي‌باشند. شرايطي كه شكوفايي فعاليت‌هاي اقتصادي و فراهم شدن بستري متعادل و قابل اطمينان از منظر اقتصاد كلان به صورت لازم و ملزوم در آن مورد توجه قرار گيرند. سومين گروه اصلي از الزامات تجارت الكترونيكي، به وجودآمدن بازارهاي منعطف، پويا و رقابتي است كه با بهره‌گيري از قوانين و مقررات دقيق و كامل مورد نظارت و حمايت قرار مي‌گيرند. قوانين و مقرراتي كه مديريت ارتباطات، وظايف و اختيارات همه‌ي بازيگران اين صحنه جديد را تنظيم كنند. اين مديريت شامل تعريف استانداردهاي فني، قوانين موردنياز براي تجارت در محيط جديد، استانداردهاي نوين حسابرسي، قوانين كار و نظاير آنها مي‌باشد. زير بناي استقرار تجارت الكترونيكي در سازمان‌ها، قبل از هر چيز، بهينه سازي زيرساختهاي سازماني و عملياتي است. براي اين منظور، نگرش فرآيندگرا به سازمان، ضروري‌ترين گام براي اين نوع توسعه در سازمان‌هاي اقتصادي به شمار مي‌آيد.سازمان‌ها به طور سنتي براساس حوزه‌هاي عملياتي يا وظيفه‌ايِ مستقل از يكديگر تقسيم بندي و سازماندهي شده‌اند. واحدهاي سازماني به يك سيستم و نظام خاص مانند توليد، بازاريابي و فروش و مالي مرتبط هستند. ساختار بيشتر سازمان‌ها براساس نگرش مستقل و تفكيكيِ وظيفه‌اي طراحي شده‌اند تا همه‌ي عوامل سازمان روي كار، متمركز گشته و تخصص‌ها و تجربيات در هر يك از حوزه‌هاي مستقلِ وظيفه‌اي رشد كنند. نگاه وظيفه‌گرا كه يك نگاه درون‌زا در سازمان است، بيش‌ترين توجه را صرف وقايع داخل حوزه‌هاي وظيفه‌اي مي‌كند و كم‌تر به هماهنگي بين فعاليت‌هاي سازمان و نتايج آن مي‌پردازد؛ خصوصا آن‌جا كه با بيرون از سازمان يا ارزش مشتري مرتبط است. امروزه بسياري از سازمان‌ها به سمت فرآيندهاي مشتري - محور تغيير جهت داده و ساختار سازمان خود را بر محور فرآيندها و ارتباط بين فعاليت‌ها، اصلاح كرده اند. به همين دليل، شيوه و نگرش مستندسازي فعاليت‌ها در استاندارد ايزو نيز دچار تغييرات اساسي شده و در ويرايش ايزو 2000 فرآيندگرا شده است. فرآيندهاي سازمان، اغلب با حوزه‌هاي عملياتي و ساختار وظيفه‌ايِ سازمان مرتبط و هماهنگ هستند؛ ليكن نگرش فرآيندگرا در سازمان بيشتر بر پايه‌ي درك چگونگي انجام كارها و بالابردن ارزش براي مشتري استوار است. لازم به توضيح است كه عنوان مشتري تنها به مصرف‌كننده‌ي كالا اطلاق نمي‌شود؛ بلكه حتي مصرف كننده‌ي خدمات عمومي مانند آب و برق نيز در اقتصاد امروزي، مشتري ناميده مي‌شود. مجموعه فرآيندهايي را كه هر سازمان براي ايجاد ارزش براي مشتري‌هايش استفاده مي‌كند، اغلب «حلقه‌ي ارزش» مي‌نامند. حلقه‌ي ارزش، شامل فرآيندهاي اصلي‌اي مي‌باشد كه مستقيماً ايجاد ارزش مي‌كنند و فرآيندهاي پشتيباني كه به طور غيرمستقيم در ايجاد ارزش شركت دارند و به اجراي فرآيندهاي اصلي كمك مي‌كنند. فرآيندهاي مديريتي ممكن است مستقل يا درون فرآيندهاي پشتيباني ارزيابي شوند. تفكر حلقه‌ي ارزش به دليل نگرش آن به انجام و سازماندهي كارها براي ارزش مشتري حايز اهميت است. به منظور ساده تر كردن شناخت فرآيندها در حلقه‌ي ارزش و كمك به بهره‌وري بيشتر و دسترسي به بالاترين ارزش مشتري، حلقه‌ي ارزش را مي‌توان به چهار سطح زير تقسيم كرد:
- حلقه‌ي ارزش تأمين‌كننده‌ها.
- حلقه‌ي ارزش درون سازمان.
- حلقه‌ي ارزش بين تأمين‌كننده‌ها و بنگاه اقتصادي (حلقه‌ي تأمين).
- حلقه‌ي ارزش مشتري (تجربه و بازخور مشتري در مراحل تهيه و استفاده از محصولات و خدمات).
فرآيندهاي حلقه‌ي ارزش، سطوح تأمين‌كننده‌ها و داخلي سازمان، شامل توسعه، توليد، فروش، توزيع و تهيه‌ي قطعات و مواد و خود محصول هستند. «حلقه‌ي تأمين» عبارت از ارتباط، هماهنگي و جابه‌جايي كالاها بين تأمين‌كننده‌ها و خود سازمان است. «حلقه‌ي ارزش مشتري» شامل هر جنبه از ارتباط و تعامل مشتري با سازمان است. اين سطح در سمت مشتري شامل تشخيص نيازها، تهيه‌ي محصول، استفاده از آن، نگهداري و كنار گذاشتن آن است. هر فرآيند، صرف نظر از اين‌كه توسعه و بهينه سازي‌اي در داخل سازمان رخ دهد، يا در ارتباط با تأمين‌كننده‌ها يا منافع مستقيم مشتري باشد، فرصتي براي رشد بهره‌وري داخلي يا افزايش ارزش براي مشتري محسوب مي‌شود؛ براي مثال، سيستمهاي مديريت زنجيره تأمين (SCM2)[9] مي‌توانند از طريق كاهش ضايعات و انبارداري، به توليد كمك كنند. براي اين منظور بايد از ارتباطات استاندارد و قراردادهاي طويل مدت با تأمين‌كننده‌ها استفاده كرد. سيستمهاي اطلاعاتي درون سازمان مي‌توانند از طريق ارايه‌ي اطلاعات بهتر به عوامل فروش و مشتري‌ها، موجب توسعه و بهبود فرآيندهاي فروش شوند.در نتيجه، فناوري اطلاعات در حوزه‌ي تجارت الكترونيكي داراي دو بعد يا ميدان با نقاط مشترك فراوان است: بعد فراسازماني و ملي، و بعد درون سازماني. ابعاد چهارگانه‌ي حلقه ارزش، از درون سازمان‌ها شروع شده و پس از طي مسير فرآيندهاي داخلي به ارتباطات بين سازمان‌ها و بنگاه‌هاي اقتصادي و خدماتي و نهايتاً به مشتري از يك سو و خدمات سطح ملي از قبيل بانكها و سازمان‌هاي خارج از كشور از سوي ديگر ختم مي‌شوند. اين ارتباطات كاملاً تركيبي و متقابلند و تعامل آنها بر ديگر ارتباطات نيز اثر گذار است. در بعد فراسازماني و ملي، دولت نقش كليدي دارد و تأمين امنيت گردش اطلاعات (كه بيشتر بهادار و مهم است)، بسامدها و مسيرهاي مناسب ارتباطات، قوانين و مقررات، به اضافه آموزش و پشتيباني نيروي انساني متخصص براي طراحي و اجراي سياست‌ها و معماري‌هاي تجارت الكترونيكي در سطح فراسازماني و سازماني را بر عهده دارد.يكي از وظايف آموزش و آماده‌سازي دولت، كمك و اطلاع رساني مناسب و گسترده به مديران و دست‌اندركاران اداره و مسؤوليت سازمان‌هاي دولتي و خصوصي است. براي اين منظور دولت‌هاي غربي از توليدات و انتشارات فكري و تخصصي محققين و صاحبان تخصص به نحو گسترده و مشهودي حمايت مي‌كنند. در بعد درون سازماني، غير از لحاظ كردن آثار حمايتي و پشتيباني دولت در تأمين نيروي متخصص، از يك سو و ترويج منابع علمي و آموزشي از سوي ديگر، سازمان‌ها نيز به فراخور ارزش اقتصادي براي كار خود بايد به اجراي راهبرد تجارت الكترونيكي اقدام جدي و سريعي داشته باشند. چنانچه سازمان‌هاي خدماتي و توليدي (دولتي و خصوصي) به منظور كاهش هزينه‌ها و سرعت عمل در حلقه‌ي توليد و خدمات متحول نشوند، تأمين بسترهاي ملي و فراسازماني توسط دولت عملاً ارزش افزوده‌اي براي اقتصاد كشور نخواهد بود؛ بلكه تنها بزرگراه‌هايي ايجاد مي‌شود كه مردم بيشتر براي تفريح از آنها استفاده مي‌كنند.
حوزه‌های تحت تأثیر تجارت الکترونیک
در اینجا ما تنها به معرفی حوزه های تاثیر گذار تجارت الکترونیک، می پردازیم.
- حوزه فرهنگی و آموزشی
- حوزه هنری
- حوزه اقتصادی
- حوزه سیاسی
- حوزه اجتماعی
حوزه روابط کشورهای مختلف (که این حوزه، مشتق شده از روابط سیاسی و اقتصادی نیز می تواند باشد.)
مشخصات سيستمهاي تجارت الكترونيك
سيستمهاي تجارت الكترونيك در اتخاذ استراتژي‌هاي جديد مديريت مشتريان، نقش مهمي دارند، زيرا:
— خريداران و فروشندگان را به طور مستقيم با هم مرتبط مي‌كنند.
— از تبادل كامل اطلاعات ديجيتال بين دو طرف، پشتيباني كنند.
— در زمان، صرفه جويي و محدوديت ها را رفع مي نماید.
— از فعاليت‌هاي تعاملي بين دو طرف، پشتيباني و بنابراين توانند به طور پويا با رفتار مشتريان منطبق شوند.
يكي از ويژگي‌هاي مهم تجارت الكترونيكي در مراحل نهايي اجرا، روان شناختن روش هاي فعاليت و كاهش هزينه عمليات بازرگاني است. بررسي هاي مختلف نشان مي‌دهد كه استفاده از مبادله الكترونيكي اطلاعات به جاي روش هاي سنتي مبتني بر كاغذ، روي هم رفته موجب 21 تا 70 درصد صرفه جويي در هزينه هاي مختلف تجاري می گردد. در چنين فضايي، كشورهاي در حال توسعه از جمله جمهوري اسلامي ايران، ناگزير بايد افق نگرش خود را به فراتر از شيوه هاي سنتي تجارت گسترش دهد. آنچه به يقين مي‌توان گفت اين است كه چنانچه كشوري، به هر علت، نتواند به اين موج شتابان و فراگير بپيوندد، در آينده اي نه چندان دور در صفحة رقابت بين‌المللي به حاشيه رانده خواهد شد و بسياري از فرصت هاي كسب وكار را به سود ديگران از دست خواهد داد. با درنظر گرفتن نرخ رشد تجارت جهاني كه در قرن اخير به 10 درصد رسیده است، ضرورت اتصال فناوري اطلاعات به تجارت الكترونيكي، پيشنهادات ذيل براي كشورهاي در حال توسعه بالاخص اعضاي كنفرانس اسلوي واكو[10] مؤثر خواهد بود:
1- تشكيل گروه كاري براي تسهيل بازاريابي و تجارت الكترونيكي.
2- تشكيل گروه كاري جهت ايجاد بانك هاي اطلاعاتي تجاري مشترك با استفاده از نظام تعرفه‌اي ترجيحي.
3- شناسايي مزيت نسبي به واسطة تحقيقات بازرگاني.
4- آموزش بازاريابي و تجارت الكترونيكي به دست اندركاران گمركي: خزانه دار و بازرگانان كشور.
اجزاي اصلي در يك محيط تجارت الكترونيكي
يك محيط كامل تجارت الكترونيكي معمولا شامل اجزای زير است:
الف سيستمهاي صدور صورتحساب: سيستمهاي صدور صورتحساب به ارائه دهندگان خدمات اجازه مي‌دهد تا براي مشتريان صورتحساب تهيه شود (چه به صورت لحظه‌اي و يا به صورت كاغذي)
ب سيستمهاي پرداخت: سيستمهاي پرداخت امكان پرداخت، اعتباري و پرداخت‌هاي نقدي را در اينترنت فراهم مي‌آورند.
- ارائه و پرداخت صورتحساب الكترونيكي(EBPP)[11]
به ارائه و پرداخت صورتحساب از طريق اينترنت، EBPP يا به اصطلاح ارائه و پرداخت صورتحساب الكترونيكي گويند. اين جنبه از تجارت الكترونيكي، نحوه تعامل شركت‌ها با مشتريانشان را كاملا دگرگون كرده است. بر اساس تحقيقي كه چندي پيش توسط سازمان Killen & Associate به عمل آمد، مشخص شد صورتحساب‌هاي اينترنتي، بسياري از شركتهاي بزرگ (حدود 7500 شركت) نظير American Express، AT&T و غيره را بر آن داشته تا بر نحوه تعامل خود با مشتريانشان تجديد نظر كنند. پيش‌بيني مي‌شد تا پايان سال 2005 با استفاده از صورتحساب‌هاي الكترونيكي به جاي صورتحساب‌هاي كاغذي، مبلغي در حدود23 ميليارد دلار صرفه‌جويي به عمل آيد. شركت‌هايي همچون(CANADA) BCE و AT&T MCI WorldCom از جمله شركت‌هايي هستند كه در توسعه سيستم EBPP با يكديگر رقابت مي‌كنند.
روشهاي گذر از تجارت سنتي به تجارت الكترونيكي
بر اساس موارد ذكر شده، نيازهاي كنوني جهت گذر از روشهاي تجارت سنتي به سمت تجارت الكترونيكي به شرح زير ارائه مي گردند:
ايجاد يك سيستم بانكي روان و دقيق
در ايران زيرساختهاي قديمي بانكها و نبودن تحرك براي تغييرات اساسي و مقررات محدود‌كننده، موانع بزرگي در مسير حركت بانكها بخصوص در جهت همگام شدن با بانكداري نوين جهاني است.
موج همه‌گير شبكه هاي اطلاع رساني كامپيوتري منتظر نمي ماند تا جامعه بانكداري در يك گوشه دنيا آمادگي لازم را پيدا كند و با پيشرفت چشمگير خود ساير جوامع را تحت فشار قرار مي‌دهد، و لذا ايجاد زمينه و در اختيار قراردادن يك سيستم بانكي روان و دقيق ضروري است
ايجاد قوانين گمركي، مالياتي و بانكداري الكترونيك
گويا كردن روشهاي گمركي و مالياتي، علاوه بر آنكه ترخيص كالا را سريعتر مي كند، هزينه هاي اداري را كاهش داده و بر انجام صادرات و واردات بطور مناسب تاثير مي گذارد. مطالعات نشان مي‌دهد كه نبودن قوانين صحيح براي ترخيص كالا در گمرك كشورهاي در حال توسعه، باعث افزایش هزينه های بيهوده، جهت تهيه اسناد و تشريفات مي‌گردد. همچنين عدم وجود آمار و اطلاعات صحيح باعث تصميم گيريهاي نادرست شده و باعث صرف زمان طولاني مي‌گردد.
بانكداري الكترونيكي شامل انجام تمام فرآيندهاي مالي بانكها از طريق مبادله الكترونيكي داده‌هاست كه ارائه خدمات به مشتريان را سرعت بخشيده و انجام عمليات بانكي با دقت بيشتري انجام مي‌پذيرد. ضروري است كه اين حركت در كشور سرعت بيشتري بگيرد.
- ايجاد كد تجاري جهت محصولات
با توجه به بافت سيستمهاي تجارت الكترونيكي، لازم است تا جهت محصولات كشوري با هماهنگي و نظارت مرجع مشخص، كد تجاري مطابق با استانداردهاي بين‌المللي ايجاد گردد.
- تهيه و تدوين نظام ملي اطلاعات و نظام حقوقي اطلاع رساني
با توجه به مشكلات موجود، بدون تهيه و تدوين نظام ملي اطلاعات و نظام حقوقي اطلاع رساني امكان فعاليت در اين زمينه به سختي ممكن خواهد بود. لذا سرعت بخشيدن به اين مطلب و ايجاد فرهنگ مناسب در اين زمينه از كارهاي بسيار اساسي بوده و ضرورت خود را نشان مي‌دهد.
- حمايت از امنيت اطلاعات
شبكه اينترنت يك شبكه باز است، لذا بايد درباره حفاظت از اطلاعات و حمايت از امنيت اطلاعات كارهایي كرد. البته شيوه هاي رمز نگاري در اين زمينه وجود دارند اما در هر صورت لازم است اين مهم مورد حمايت قرار گيرد.
- حمايت از محرمانه بودن اطلاعات شخصي
در اين رابطه نيز لازم است همانند حمايت از امنيت اطلاعات موارد مربوطه مورد حمايت قرار گيرد.
- تطبيق مقررات ملي در اين زمينه با مقررات بين‌المللي
كشور جمهوري اسلامي ايران داراي سياستهاي مشخصي است. اما جهت وارد شدن و توسعه تجارت الكترونيك ضروري است كه با هماهنگي هاي لازم مقررات موجود بطور مناسبي با مقررات بين‌المللي تطبيق نمايد.
- توسعه تكنولوژي و مهندسي نرم‌افزار
ايجاد فرهنگ استفاده از تكنولوژي هاي روز بخصوص كامپيوتر، ضرورت بسيار مهمي است. در اين راستا، علاوه بر توسعه تكنولوژي لازم است انجام آموزش مربوطه نيز مورد توجه قرار گيرد.
- وجود يك بستر قانوني جهت اجراي تجارت الكترونيكي
جهت اجرا و توسعه تجارت الكترونيك، ضروري است كه يك بستر مناسب قانوني براي اجراي تجارت الكترونيك و نظارت بر سازمانهایي كه موظف به اجراي آن هستند، تعيين گردد.
- جلب همكاري دانشگاهها، مراكز تحقيقاتي و سازمان‌هاي مختلف
به منظور توسعه تكنولوژي، آموزش و ساير امور مربوطه دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي مرجع مناسبي جهت مشاوره و حتي اجراي اين قبيل امور مي باشند.
- پذيرش اسناد الكترونيكي توسط قوه محترم قضایيه به جاي اصل سند مالكيت
در صورت وجود امنيت اطلاعاتي و حمايت از آن مي‌توان به جاي اصل سند مالكيت، اسناد الكترونيكي را پذيرش نمود. اين كار علاوه بر تسريع در انجام امور در صورتي كه با برنامه ريزي قبلي و در اختيار دادن زمان مناسب صورت پذيرد انگيزه مهمي در ايجاد حمايت از امنيت اطلاعات و محرمانه بودن اطلاعات شخصي بوده و اين مهم را سرعت مي بخشد.
- صدور و بكارگيري كارت اعتباري
در صورت استفاده از كارت اعتباري سناريوي خريد داراي روند مناسب و سريعتري در كشور خواهد شد به علاوه با توجه به استفاده وسيع از كارت اعتباري در حال حاضر، عدم صدور و بكارگيري كارت اعتباري مانع بزرگي در جهت تجارت الكترونيكي محسوب خواهد شد.
- تأمين خطوط ارتباطي پرسرعت
شركت مخابرات به عنوان مرجع مناسب در اين زمينه لازم است بطور پايه اي اقدامات مربوط به اين زمينه را در دستور كار خود قرار دهد. با توجه به اهميت اين مطلب لازم است نظارت مناسب بر اين مهم صورت پذيرد.
- معرفي مرجع نمونه جهت گواهي امضاء ديجيتالي در كشور و تائيد احراز هويت خريدار و فروشنده توسط اين مرجع
در راستاي حمايت از امنيت اطلاعات لازم است مرجعي جهت آن و نيز جهت گواهي امضاء ديجيتالي در كشور و تائيد احراز هويت خريدار و فروشنده تعيين گردد.
تجارت اینترنتی
با ورود اینترنت به زندگی بشر ،باعث ایجاد تحولات عمیق و ژرفی در ساختار و اساس زندگی گردید. کارهای راه دور به راحتی تنها در چند دقیقه انجام می شود ، بازدید از اماکن و محلهایی که در حالت عادی برای مشاهده ی آن غیر ممکن و گاها محال بنظر می رسید اما اکنون با ورود این فن آوری می توان به تمام نقاط جهان و سفر های خیالی و مجازی در کرات و کهکشانهای دود با کمترین هزینه و زمان ، را انجام داد.
طوری این فن آوری بشر را در تسخیر پنجه های خویش قرار داده که حتی انسان نمی تواند لحظه ای بدون آن ادامه حیات بدهد یا اینکه به مشکلات عدیده ای گرفتار خواهد شد که تاب و توان زندگی در این کره ی خاکی را نداشته باشد.
بشر با دردست گرفتن این فناوری و به چیره دستی فراوان توانست بسیاری از نیازهای خویش را براورده سازد .نیازهایی که لازمه و کامل کننده ی زندگی و کلید بقای خویش بوده و است. بطوری که تمامی نیازهای خود را از پوشاک ،مسکن ،خوراک و دیگر نیازهای خویش را از طریق همین فناوری براورده و حتی می توان به جرات می توان بیان کرد که وی می تواند نیازهای معنوی و احساسی خویش را نیز با همین فن آوری مرتفع سازد.
حال با این مقدمه کوتاه به تعریف تجارت اینترنتی می پردازیم:
مفهوم تجارت سنتی و تجارت الکترونیکی را در مطالب فوق مطالعه نمودید. تجارت اینترنتی در واقع ،تجارت کالا ،خدمات ،اطلاعات ،و... بوسیله دریافت مشتری از طریق مشاهده بر روی وب سایت ها ، وب لاگها ، متون خبری و جاری و دیگر زمینه های دسترسی به این خدمات از طریق اینترنت را گویند.
در یافت هرگونه مایحتاج بشر اعم از سه نیاز اساسی و دیگر امکانات از طریق اینترنت را گویند.
در واقع عامه مردم بر این باورند که تجارت تنها باید کالا و ارائه ی هزینه بصورت مالی و کالایی و پولی بایستی باشد ولی در تجارت الکترونیکی هزینه ها هم میتواند پول و کالا و حتی میتواند در ازای ارائه ی خدمات و کالا ،اطلاعات نیز رد و بدل گردد.
تجارت اینترنتی پهنه ای گسترده و مفاهیم وسیعی دارد و در واقع می توان اینطور استنباط کرد که بهترین تعریف ،تعریفی است که مشتری و گیرنده ی پیام از متن کار و جزئیات خرید و تبادل کالا دارد ،می باشد .
بهر حال تکنولوژی اطلاعات و شبکه جهانی اینترنت ، تجارت و دادو ستد جهانی را وارد عصر جدیدی بنام EC یا ( تجارت الکترونیک ) کردند ، که با سرعت زیادی در حال گسترش است . در این عصر جدید از تجارت ارسال کاتالوگ و بروشور امری نسبتا پر هزینه و وقت گیر است که تنها بازرگانان و شرکتهای سنتی درگیر آن هستند و موفقیت از آن آنهایی است که برای ارائه سرویس سریعتر و پاسخگویی با هزینه کمتر به تکنولوژی جدید و اینترنت روآورده اند .
وارد شدن بر این گستره جهانی از تجارت محدودیتی ندارد و با کمترین و کوچکترین امکانات ودر هر نقطه از جهان نیز می توان به آن پیوست.
خصوصیات تجارت و کسب و کار اینترنتی:
1- کسب و کار اینترنتی محتوایی است كه در راستای حضور شما در اینترنت می‌باشد. زمانی كه اینترنت تازه پا بود ، هر كس برای حس رقابت مجبور بود آنرا تهیه كند و در حقیقت دروازه های آنرا بگشاید، درست زمانی كه به جامعه عمومی راه پیدا كرد ، اما جهان علم و آكادمیك همچنان با آن مخالف بودند و همینک که یک دهه از ورود اینترنت به کشور می گذرد هنوز هم بازاریان و کسبه ی سنتی گرا عقیده ای بر فروش محصولات و خدمات خود در بازارهای الکترونیکی و اینترنتی ندارند.
2- کسب و کار اینترنتی این امكان را برای شما فراهم می‌سازد تا اطلاعات را از مشتریان جمع‌آوری كنید و از طریق وب سایت ، بازاریابی و فروش را انجام دهید. اگرچه این اطلاعات در مورد سفارشات است ، اما شما همچنین می‌توانید از مشتریان خود درخصوص اینكه چه كسانی هستند ، محصولات را به كجا منتقل می‌كنند ، روش نقل و انتقال آنها چیست و سؤالهای دیگر كه مایل هستید بدانید اطلاعات بدست آورید. بعلاوه کسب و کار اینترنتی شما را قادر می‌سازد تا به اطلاعات كارت اعتباری در اینترنت دست یابید. زمانی كه اطلاعات جمع‌آوری شد کسب و کار اینترنتی موجب می‌شود تا در هر ثانیه كسب و كاری را انجام دهید. شما در آن نه تنها به تبلیغ ، بازاریابی و فروش می‌پردازید بلكه می‌توانید حسابهای دریافتی و پرداختی خود را نیز كنترل كنید و از نظر فنی شما را حمایت می‌كند تا به ایده هایی دست یابید و همه آنها از منبع منفردی است كه همان وب سایت می‌باشد.
3- کسب و کار اینترنتی میتواند یك راه حل كامل تلفیقی در خصوص کسب و کار باشد. زمانی كه به یك راه حل کسب و کار اینترنتی نظر بیفكنید ، باید جریان اطلاعات را از وب سایت خود به عملكردهای اداره وو دفتر در نظر بگیرید. این امر زمانی صورت میگیرد که شما در دفتر محل کارتان نیستید و مشتری از شما خرید می کند ،پول به حساب شما واریز می کند ، از فروشگاه شما بازدید می کند ،و...
4- دنیای آن لاین راه حلهای کسب و کار اینترنتی بسیاری دارد كه با یك نیاز خاص سازگار است و رسیدن به موفقیت کامل و توام با آرامش مستلزم داشتن یک مشاور دانا و آگاه در زمینه ی بازاریابی و فروش اینترنتی می باشد.
5- کسب و کار اینترنتی بخشی از چگونگی عملكرد تجاری شماست.البته اجرای آن گران است ، اما بعنوان یك سرمایه‌گذاری باید به آن نظر افكند. کاهش هزینه های غیر ضروری در امر بازاریابی سنتی ،ایجاد محیط های با امنیت و خدمات گسترده ی اینترنتی باعث بالا بردن میزان فروش محصولات در بازار اینترنتی می گردد. آیا شما قصد دارید كه کسب و کار روزانه آن لاین داشته باشید؟ اگر پاسخ شما مثبت است ، باید با بخشهای فروش ، بازاریابی ، امورمالی ، خدمات مشتری ، سیستم های اطلاعاتی ، عملكرد شبكه ارتباطی ، كاركنان پشتیبانی و متصدیان پذیرش سروكار داشته باشید تا مطمئن شوید كه به همه بخشهای یك راه حل تسلط دارید و در خصوص آن به افراد آگاهی می‌دهید.
مراحل انجام تجارت اینترنتی
مراحل انجام تجارت الكترونيكی به صورت زیر می‌باشد:
مرحله 1- یک نام دامنه خریداری کنید (.com مربوط به خودتان).
مرحله 2- اهداف آنلاین بودن خود را بنویسید و برای انجام آن زمان و بودجه در نظر بگیرید.
چقدر وقت دارید تا سایت تجارت الکترونیک موردنظر را راه‌اندازی کنید؟
چند ساعت می‌خواهید به این کار اختصاص دهید و کی؟
چقدر می‌خواهید هزینه کنید؟
مرحله 3- در اینترنت جستجو کنید و بقیه سایتهایی که دوست دارید و ندارید را بررسی کنید.از موفقیتها و اشتباهات دیگران و اینکه چه چیزهایی در سایتشان ارائه می کنند، برای استفاده در سایت خود کمک بگیرید.
مرحله 4- سایت خود را روی کاغذ طراحی کنید. عناصر، شکل، احساس، رنگها و.... آن را مشخص کنید.
مرحله 5– برای طراحی سایت خود به یک شرکت معتبر و متخصص مراجعه کنید و در نظر داشته باشید که باید بتوانید سایت را مرتب بروز کنید و براحتی آن را نگهداری کنید.اگر تخصص این کار را ندارید می توانید با شرکت طراح سایت خود قراردادی برای این کار منعقد کنید.
مرحله 6– اگر می‌خواهید خودتان سایت را بروز کنید باید یک نرم‌افزار طراحی صفحات مانند Microsoft Front page تهیه کنید. (البته بسته به نوع طراحی سایتتان، ممکن است این نرم‌افزار هم نیاز نباشد)
مرحله 7– نگهداری، تغییرات و به روز رسانی سایتتان را هر هفته حداقل یک بار انجام دهید و کنترل کنید.
مرحله 8– ازهر فرصتی برای توسعه سایتتان استفاده کنید. درباره آن برای مردم توضیح دهید. آدرس سایتتان را در کارت ویزیتتان و همچنین در همه تبلیغاتتان درج کنید. خیلی از شرکت‌ها بجای اینکه پشت تلفن به شما در مورد کارشان توضیح دهند آدرس سایتشان را معرفی می‌کنند.
مرحله 9– مردم را با دلیل به سایت خود دعوت کنید تا از آن بازدید کنند. تخفیفات، تشویقهای ویژه، اطلاعات رایگان و مجلات رایگان که بینندگان سایت برای دوباره آمدن رغبت داشته باشند.
مرحله 10– حتما به یاد داشته باشید که از هر مشتری، حداقل یک آدرس ایمیل داشته باشید و آن را ذخیره کنید.می توانید برای آرشیو آدرس ایمیلها و جواب به آنها و فرم سفارش از شرکت طراح سایتتان کمک بگیرید.
مرحله 11– همیشه دنبال ساده‌ترین راه‌حل‌ها باشیدو از آنها نیز‌درسایت‌خود استفاده کنید.
غیر از اضافه کردن سبد خرید، بانک اطلاعات یا هر مورد دیگر، دنبال ساده ترین جوابها برای نیازتان باشید.
مرحله 12– برای تجارت الکترونیک آموزش ببینید و همیشه در دنیای تجارت الکترونیک به روز باشید.
تکنیک‌های بازاریابی و فروش در دنیای آنلاین را بیاموزید.
انواع سايتهاي تجاري و خدماتي الكترونيكي و اینترنتی [12]
مجموع سياستهاي كلي سايت، در عملياتها، تكنولوژي و ايدئولوژي مدلهای مختلف سايتهاي تجاري را شكل ميدهند كه از جمله مهمترين آنها عبارتند از:
1- مدل Storefront: سايتي كه معرفي كالا، عمليات فروش روي خط، سرويس دهي و امنيت را يكجا در خود دارد تا ارتباط مستقيم فروشنده و خريدار در آن ميسر گردد مثل تمام سايتهاي تجاري شركتهاي بزرگ: استفاده از تكنيك Shopping Cart
2- مدل e-marketplace: بازارچه الكترونيكي كه امكان جستجو و خريد انواع محصول را از فروشندگان مختلف براي خريدار فراهم ميآورد. مثل سايت http://www.amazon.com/: استفاده از تكنيكهاي مختلف فروش مثل تكنيك Cross-Sell يا Up-Sell
3- مدل Auctions: سايتهاي جراحي با روشهاي و متدهاي مختلف، مناسب براي نوع C2C مثل سايت http://www.ebay.com/
4- مدل Portal: اين سايتها تقريباً تمام اطلاعاتي را كه بيننده سايت به آن نياز دارد در خود جاي داده است. اطلاعاتي همچون اخبار، ورزش، اطلاعات آب و هوا، اطلاعات بازار بورس و قابليت جستجو در وب. مثل سايت http://www.yahoo.com/
5- مدلDynamic - Pricing: كه خود انواع مختلف دارد:
5- 1 مدل Name-Your-Price: مشتري قيمت خود را اعلام ميدارد و سايت با كمك ارتباطات خود سعي در پيدا كردن محصول مورد نظر با آن قيمت مي‌كند مثل سايت http://www.priceline.com/ 5-2 مدل Demand-Sensitive Price: سايت سعي مي‌كند كه خريدهاي مشابه را نگه داشته. در نهايت يكجا انجام دهد تا هزينه‌هاي جانبي بين تمام خريداران سرشكن شود و قيمت نهايي كمتري براي مشتري حاصل گردد مثل سايت http://www.mercata.com/
6- مدل Bartering: سايتهايي كه در آنها كالايي با كالاي ديگر مبادله مي‌شود مثل سايت http://www.ubarter.com/ 7- مدل e-services: سايتهاي خدمات دهنده تجاري كه معمولاً بعنوان شخص ثالث در مبادلات تجاري الكترونيكي وارد عمل مي‌شوند مثل سايت http://www.visa.com/ يا http://www.ups.com/
در بحث خدمات الكترونيكي در تجارت الكترونيك نيز مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:
1- خدمات بانك الكترونيكی
2- بيمه الكترونيكي
3- خدمات انتقال وجوه الكترونيكي
4- گردشگري الكترونيكي
5- بازاريابي الكترونيكي
6- وام الكترونيكي
و...
بررسی امنیت شبکه های اینترنتی و شبکه های محلی :
براساس تحقیقاتی که انجام داده و داده های مورد بررسی در مورد شبکه ی گسترده ی جهانی و شبکه های محلی LAN به این نتیجه قابل تامل خواهید رسید که با توجه به پیشرفتهای چشمگیر دو دهه ی گذشته در علوم رایانه و برنامه نویسی و افزایش کیفیت و سرعت در شبکه های اینترنتی و شبکه های محلی و همچنین افزایش کیفیت در سخت افزارها و دقت در برنامه های اجرایی ،میزان امنیت نیز در این شبکه ها نیز افزایش پیدا کرده بطوری که شرکت ها و سازمانهای بزرگ و کوچک بسیاری هزینه های جدا و مخصوصی را صرف امنیت و محافظت از اطلاعات گاها حیاتی در سازمان خود ، می نمایند.
داشتن امنیت بالا لازمه ی حیات و نابودی یک سازمان می باشد بطوری که با برملا شدن برخی اطلاعات حیاتی یک سازمان یا یک شرکت منجر به جلو افتادن رقبا و حذف از گردونه ی رقابت می گردد.
با توجه به پیشرفتهای علوم رایانه ای و ورود هکر های قدرتمند در صحنه های جهانی این امر جلوه ای خاص پیدا کرده است. بنظر این جانب با توجه به اینکه شبکه های محلی شبکه های کوچک می باشد ولی دارای امنیت بیشتری نسبت به شبکه های جهانی می باشد بطوری که گاها برخی هکرها با ورود به شبکه های بزرگ اینترنتی آسیبهای فراوان و در برخی از موارد جبران ناپذیر برجایی می گذارند.
مزایا و معایب تجارت الکترونیکی و تجارت اینترنتی:
1- تجارت الکترونیک راهی مطمئن و آسان برای تجارت و ارائه ی خدمات می باشد.
2- توسط تجارت جهانی می توانید کالا و خدمات خود را به جهانیان معرفی نمایید.
3- امنیت در شبکه های محلی بیشتر از شبکه های جهانی می باشد.
4- تنوع کالا و خدمات در هردو یکسان می باشد.
5- میزان هزینه جهت معرفی کالا و خدمات در شبکه های جهانی به صرفه تر و کم هزینه تر می باشد.
6- محدودیتی در ارائه ی انواع خدمات و کالاها در بازار اینترنتی وجود ندارد.
7- مدیریت ارتباط با مشتری در شبکه های جهانی گسترده تر و بهتر و آسانتر می باشد.
منبع :
1- مهدی صادقی ، زهرا نوری،تجارت جهانی الکنرونیک و فناوری اطلاعات ،سخن گستر، مهرماه1385.
2- www.MLM.ir
3- الوین تافلر- موج سوم - ص 195
1. گزارش توجيهي وسياست تجارت الكترونيكي جمهوري اسلامي ايران، مصوب كميسيون تخصصي اطلاع‌رساني اقتصادي, بازرگاني و تجارت الكترونيكي، 1381 برای اطلاعات بیشتر به آدرس‌های زیر رجوع شود.
www. mporg.ir/barnameh4/akhbar/jarayed/561.htm
www.irtp.com/farsi/events/ec/gozaresh.htm
Information Technology.[2]
Communication.[3]
Data Management.[4]
Security.[5]
4. موج سوم عصر الکترونیک و عصر اینترنت
5. موج دوم عصر صنعت و موج اول عصر کشاورزی
science.[8]
Systems Chine mark Managment.[9]
ECO.[10]
Electronic Billing Presentation and Payment.[11]
e-services & e-business models.[12]
مهندس مهدی صادقی کارشناس فناوری اطلاعات
استفاده از مطالب این وب لاگ با ذکر نام منبع مانع است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر