علي شميراني - چرا بخش اعظمي از خبرهاي رسانه ها به موضوعات مخابراتي مربوط مي شود؟ اين موضوعي است كه اين روزها سردبيران و مديران فناوري اطلاعات از روزنامه نگارن مي پرسند.يك بررسي سطحي از اخبار سرويس‌هاي "فناوري اطلاعات" و "جامعه اطلاعاتي" چهار خبرگزاري رسمي كشور طي روزهاي گذشته آمار جالبي را از ميزان گرايش رسانه‌ها به موضوعات خبري به دست مي‌دهد.براي مثال با بررسي 73 خبر منتشره در اين خبرگزاري‌ها طي دو تا سه روز گذشته مشخص شد كه به ترتيب 33 خبر مختص حوزه مخابرات و ارتباطات، 25 خبر ترجمه و مربوط به آن سوي آب‌ها، 8 خبر مربوط به حوزه فناوري اطلاعات و 7 خبر نيز خارج از حوزه ICT بوده است.جالب آنكه در يكي از خبرگزاري‌ها از 14 خبر موجود روي صفحه فناوري اطلاعات و ارتباطات هر 14 خبر مختص به مخابرات و ارتباطات بوده است.اگرچه در اين ميان نياز چنداني به بررسي آمار رسانه‌هاي مكتوب نيست چون قاعدتا تفاوت زياد و قابل‌توجهي با آماري كه ارايه شد، نخواهد داشت.سايت هاي خبري مرتبط با فناوري اطلاعات و ارتباطات كشور نيز چندان از اين قاعده مستثني نيستند و گرايش به ترجمه وجه غالب در اكثر اين سايت ها به شمار مي رود.تحليل آمار يادشده از جهات مختلفي امكان‌پذير است كه شايد در قالب يك پژوهش آكادميك بتوان به شكلي كاملا دقيق آن را آناليز كرد اما با تجربه نگارنده در اين حوزه و به قولي تحليل ژورناليستي نيز مي‌توان تا حدودي ريشه اين گرايش‌ها را شناسايي كرد (اگرچه نتايج چنين تحليلي چندان متفاوت از يك بررسي آكادميك نخواهد بود.)اما در اين ميان موضوعي كه مقصود نگارنده است به دلايل افت اخبار فناوري اطلاعات در رسانه‌ها بازمي‌گردد از اين رو بيشتر به همين مورد پرداخته شده و به ساير موارد نيز در چند جمله پرداخته مي‌شود.بازگرديم به آمار واصله. آمار نشان مي‌دهد كه اخبار مخابراتي به صدر بيشترين اخبار توليدي در رسانه‌ها تبديل شده است. دلايل اين موضوع به موارد متعددي همچون گستردگي اخبار اين حوزه، فراگيري آن از لحاظ مخاطب، گدش مالي بسيار بالا، قدمت حوزه مخابرات و مديران مربوطه كه كسب خبر را تسهيل مي‌كند و در نهايت خبرساز بودن خود بخش مخابرات و ارتباطات كشور.بخش دوم اخبار غالب در رسانه‌ها را ترجمه و در حقيقت خبرهاي آن سوي مرزها تشكيل مي‌دهد. واقعيت اين است كه گذشته از فراگيري مخاطبان اين قبيل اخبار، به قول فروشنده‌ها اين دسته از خبرها براي جور شدن جنس و ويترين نيز مصرف دارند. در اين خصوص گذشته از بالا بردن آمار خبر در خبرگزاري‌ها در استفاده از منابع خارجي، اين خبرها بعضا به كمك پر كردن صفحه‌هاي برخي رسانه‌هاي مكتوب نيز مي‌آيند. به عبارت دقيق‌تر گاه در برخي از روزنامه‌ها عدم استفاده از اخبار خارجي به معناي خالي ماندن بخشي از صفحه است كه به هر تقدير بايد پر شود.اگرچه بايد يادآور شد كه كسب اطلاع از اخبار پيشرفت‌هاي ساير ملل نيز امري گريزناپذير است و پرداختن به آنها كاربردهاي متعددي دارد.اما از بازگرديم به موضوع اصلي اين مطلب يعني علت استقبال اندك رسانه ها از توليد اخبار فناوري اطلاعات.موضوعي كه اين روزها با گلايه از سوي مديران بخش دولتي و البته بيشتر بخش خصوصي فناوري اطلاعات كشور مطرح مي‌شود. مديران بخش خصوصي معتقدند كه فناوري اطلاعات به نوعي با بي مهري رسانه هاي مرتبط با اين حوزه مواجه شده است.اگرچه در نگاه اول شايد عدم تخصيص بودجه به بخش فناوري اطلاعات عاملي جهت عدم استقبال رسانه‌ها از اخبار اين حوزه به شمار رود اما در اين خصوص عوامل ديگري نيز دخيل است.از منظر دولتي يكي از دلايل كمبود اخبار حوزه IT به نوعي رخوت و بي‌برنامگي از سوي مديران فناوري اطلاعات بازمي‌گردد. در حال حاضر به علت كاهش توجه مديران ارشد، كم‌تجربگي و ناآشنايي مديران مياني، به ثمر نرسيدن برخي از طرح‌هاي كلان و به نوعي ايجاد يك فضاي بي‌اعتمادي به فناوري اطلاعات از جمله دلايل كمبود اخبار در اين حوزه به شمار مي رود.به موارد فوق مي بايست عدم اجراي بسياري از تعهدات دستگاه‌هاي دولتي، فقدان برنامه كلان راهبردي و عدم حمايت دولت و مجلس شوراي اسلامي در تخصيص بودجه و حمايت جدي از فناوري اطلاعات، را نيز افزود. البته تمام موارد فوق خود سوژه‌اي براي پيگيري‌هاي متعدد و خبرسازي هستند اما بنا به دلايلي كم نيستند مديراني كه تمايلي به پاسخ در حوزه فناوري اطلاعات ندارند.اما از منظر خصوصي‌ها وضع به گونه ديگري است. بخش خصوصي خود به دو بخش كلي و چند بخش جزيي تفكيك شده است كه به علت تفاوت ديدگاه‌ها ، نيازها و اختلاف‌هاي متعدد صدايي يكسان و واحد ندارند.مورد ديگر آنكه در بسياري از بخش‌هاي خصوصي نوعي ادبيات خاص حاكم است كه تقريبا به يك كليشه نيز تبديل شده است. در اين فضا بخش خصوصي به جاي برخورد تعاملي و تلاش براي باز كردن گره‌ها، ادبيات كم سابقه‌اي را در گفتمان خود با برخي از بخش‌هاي دولتي قرار داده كه از جنبه انتشار عمومي و خبري آن كاسته است.به عبارت ديگر بخش خصوصي از درون و بيرون صنف خود و در ارتباط با دولت دچار مشكلاتي است كه فضايي آكنده از اتهام پراكني را در ميان ايشان حاكم كرده است كه اين مهم نيز عامل ديگري از دلايل افت اخبار در حوزه فناوري اطلاعات به شمار مي‌رود. به اين ترتيب كه پرسشگري از برخي مديران خصوصي حوزه، جملات و عبارات تقريباً كليشه، پراكنده و در مواردي نيز غير قابل انتشار و حتي توهين آميز را درپي خواهد داشت كه طبعاً شانسي نيز براي انتشار نخواهند داشت.نهايت به اعتقاد نگارنده عامل مهم ديگري نيز در اين ميان وجود دارد كه به كاهش قابل ملاحظه اخبار IT منجر شده است كه در اين مورد بايد گفت سطح تعامل بخش خصوصي و دولتي فناوري اطلاعات با رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران به كمترين حد خود در طول سال‌هاي گذشته رسيده است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر