مهدي صادقي كارشناس ارشد مديريت فناوري اطلاعات
44mehdi@gmail.com
چكيده
روند رو به رشد مفاهيمي چون توليد چالاك، توليد انبوه سفارشي (MASS-CUSTOMIZATION) و جهاني شدن و نيز افزايش نياز براي گسترش محصولات در دنياي رقابتي امروز باعث گرايش سازمانها به رويكردهاي نوين و الگوهاي جديد سازماني گرديده است. جهاني شدن تجارت و توليد، ايجاب مي كند كه فعاليتهاي اقتصادي را در هر محيط پرسودتري بتوان به انجام رساند.
افزايش رقابت در دنياي امروز باعث گرديده است تا سازمانها براي كاهش هزينه ها و ماندن در بازار نيازمند همكاري با ديگر سازمانها باشند. سازمانهاي مجازي به عنوان مجموعه اي از سازمانهاي كوچك با پراكندگي بسيار گسترده، موجوديتهاي مستقلي هستند كه خود را براي برآورده ساختن نيازهاي مشتريان با شرايط محيطي سازگار مي كنند. از جمله عوامل موفقيت سازمان مجازي توانايي شكل دهي، انجام رساني و خاتمه هر فعاليت در زماني مشخص است و اين يعني اينكه در درون يك سازمان مجازي سازوكار شكل دهي و پيكربندي مجدد در زمان مشخص نقش بسيار با اهميتي دارد.
اين مقاله سعي دارد تا ضمن ارائه مفاهيم گوناگون كه درباره سازمان مجازي ،فروشگاه مجازي،تجارت الكترونيك و تفاوتهايي كه وجود دارد را بررسي و انواع آنها را بيان و راهكارهايي براي حركت سازمانهاي كنوني به سمت مجازي تر شدن ارائه دهد.
مطالب كليدي: تجارت الكترونيك ، فروشگاه اينترنتي- فروشگاه مجازي- سازمان هاي مجازي ، خدمات الكترونيكي
مقدمه
عوامل متعددی وجود دارد که سیاستگذاران را تشویق می کند تا جوامع خود را به سمت الکترونیکی شدن سوق داده و موجب توسعه فناوری اطلاعات را در کشورهای خود فراهم آورند. و این جز با ایجاد و راه اندازی شهرهای الکترونیکی که منتهی به دولت الکترونیکی شود میسر نخواهد شد.
در دنیای امروز که هر بیشتر به سمت ماشینی شدن قدم می گذاریم دیگر روابط چهره به چهره و مستقیم نمی تواند پاسخگوی مشکلات ما باشد. در شهرهای امروز ما با افزایش جمعیت ودر نتیجه آن افزایش ترافیک شهری رو به رو هستیم . هم چنین روش های بروکتراتیک گذشته و کاغذ بازی های پیشین نمی تواند روشی مناسب در جهت رسیدگی به کارهای اداری شهروندان باشد. از این سازمان های مهم نظیر شهرداری ها در شهرهای بزرگ که به نوعی قلب تپنده شهر محسوب می شوند، باید دست از روش های پیشین برداشته و وارد دنیای الکترونیک و مجازی شوند. دنیای که در آن فعالیت ها بسیار سریعتر و مطمئن تر انجام می گیرد و نیازی به تراکم جمعیت در دنیای فیزیکی نیز نیست. باید برای کاهش ترافیک شهری ، هزینه های انجام کار ، برخوردها و ناراحتی های روانی ، فساد اداری و دهها مشکلی که همه روزه درادارات و سازمان های بزرگ با آن روبرو هستیم ،چاره ای اندیشید وبهترین راه حل ایجاد سازمان های مجازی است که از مشکلات یاد شده می کاهند و حتی به بهبود روند کاری نیز منجر می شوند .
برای کاهش بسیاری از معضلات شهری از جمله ترافیک، آلودگی‌های زیست محیطی و هزینه‌های سنگین ناشی از ترددهای غیر ضروری شهروندان کشور در آینده‌ای نه چندان دور باید خدمات شهرداری از طریق شبکه اینترنت و پایگاه‌های الکترونیکی این نهاد دریافت گردند .این اقدام خود یکی از گام هایی است که در مسیر ایجاد دولت الکترونیک نیز می تواند بسیار موثر باشد .
بنابراین نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات را در مدیریت شهری در دسته بندی ذیل قرار دهیم:
1. فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه ریزی شهری
2. فناوری اطلاعات و ارتباطات در طراحی شهری
3. فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدیریت شهری
4. فناوری اطلاعات و ارتباطات در خدمات شهری
تعاريف و مفاهيم
تجارت الكترونيك يا تجارت اينترنتي
تجارت انواع مختلف دارد، از جمله تجارت سنتي، تجارت اينترنتي، تجارت الكترونيكي،...
متناسب با زمان و امكانات تكنولوژي در هر زمان از يكي از انواع فوق استفاده مي شود آنچه مسلم است نياز بشر به تجارت، غيرقابل انكار است. ضمن اين كه بشر از تخلفاتي كه در تجارت صورت مي گيرد شديدا نگران است از جمله واسطه گري، رانت خواري و .... شايد يكي از دلايلي كه بشر در بكارگيري انواع مختلف تجارت اقدام مي كند، نگراني وي از تخلفات است و به همين دليل سعي در بكارگيري ديگر انواع تجارت مي باشد. در تجارت سنتي مهم ترين اصل اعتماد متقابل بود كه اين اعتماد يا با باورهاي ديني و مذهبي تضمين مي‌شد يا باورهاي قومي و وجداني و ... و به همين دليل خيلي از افراد سوء استفاده مي كردند به طوريكه بعضي از مواقع اين سوء استفاده ها منجر به نابودي سازمان ها و شركت ها و افراد مي گرديد. به هر حال انسان به ياري تكنولوژي روش ها و انواع ديگر تجارت را بوجود آورده كه نمونه هايي از آنها، تجارت اينترنتي و تجارت الكترونيكي مي باشد .
جهت روشن شدن امكانات و تفاوت هاي اين دو نوع تجارت، نخست نحوه انجام آنها و سپس تعريف هاي آنها ارايه مي شود و بالاخره تفاوت ها و مغايرت هاي آنها بيان مي گردد چون به اين ترتيب شايد راحت تر بتوان آنها را از يكديگر جدا نمود.[1]
طراحي اماكن و فضا ها در تجارت الكترونيكي و تجارت اينترنتي و فروشگاه هاي مجازي
در اينجا مواردي بيان مي شود كه طراحي محيط و مكان هاي تجارت چه اثراتي بر ميزان فروش محصولات و خدمات دارد. بايستي در اينجا ما با نحوه تجارت در هريك از انواع روش هاي تجارت آشنا شويم و خود در اين مورد تصميم گيري نماييم كه كدام شيوه در تجارت از همه بهتر ، آسانتر و كم هزينه تر و جذاب تر است.
نحوه انجام تجارت اينترنتي
تجارتي است كه در واقع روش آن همان تجارت سنتي است ولي با استفاده از تكنولوژي جديد از جمله امكانات اينترنت، در تجارت اينترنتي تمامي مواردي كه در تجارت سنتي انجام مي داديم، انجام مي دهيم ولي با استفاده از ابزارهاي جديدي كه تكنولوژي روز در اختيار ما قرار داده است مثلا به جاي تلفن يا فاكس از e-mail استفاده مي شود و رد و بدل پيام ها از طريق e-mail كه بستر آن اينترنت است انجام مي گيرد. در اين نوع تجارت فاصله مهم نيست و افراد در هر نقطه از دنيا مي توانند با افراد ديگر در هر نقطه ديگر از دنيا معامله كنند. به همين دليل تعاريف زير را مي توان براي تجارت اينترنتي در نظر گرفت .
تعاريف تجارت اينترنتي :
- تجارت اينترنتي، تجارت با استفاده از امكانات تكنولوژي از جمله اينترنت
- تجارت اينترنتي، تجارت بدون كاغذ
- تجارت اينترنتي، تجارت بدون مرز
- تجارت اينترنتي، تجارت با استفاده از امكانات بانكداري الكترونيكي
- تجارت اينترنتي، تجارت سريع و با حداقل صرف زمان
تعاريف تجارت الكترونيكي
- تجارت الكترونيكي، تجارت با استفاده از امكانات تكنولوژي از جمله اينترنت
- تجارت الكترونيكي، تجارت بدون كاغذ
- تجارت الكترونيكي، تجارت بدون مرز
- تجارت الكترونيكي، تجارت با استفاده از امكانات بانكداري الكترونيكي در راستاي تجارت الكترونيكي
- تجارت الكترونيكي، تجارت سريع و با حداقل صرف زمان
- تجارت الكترونيكي،تجارت در فاز اول با حداقل دخالت انسان و در فاز دوم بدون دخالت انسان
- تجارت الكترونيكي، تجارت تحت ضوابط استاندارد جهاني پذيرفته شده تجارتالكترونيكي يعني EDIFACT [2]
- تجارت الكترونيكي، تجارت به وسيله پيام هاي استاندارد
- تجارت الكترونيكي، تجارت از توليد به مصرف
- تجارت الكترونيكي، تجارت بدون واسطه يعني بدون دلال، نماينده، توزيع كننده و غيره بنابراين امكان رانت خواري در تجارت الكترونيكي معنا ندارد.
- تجارت الكترونيكي، تجارت با حداقل قيمت
- تجارت الكترونيكي، تجارت به صورت شفاف و بدون هيچ گونه نقطه ابهام
- تجارت الكترونيكي، تجارت در سطح بين‌المللي بدون هيچگونه‌امتياز براي هيچ فروشنده‌اي
- تجارت الكترونيكي، تجارت بدون در نظر گرفتن امتيازي براي فروشنده هاي خاص از جمله اين كه فروشنده ايراني باشد يا نباشد، آسيايي باشد يا نباشد، مسلمان باشد يا نباشد و خلاصه بدون در نظر گرفتن ايده و موقعيت و محل شركت و شركاء و صاحبان شركت و مليت آنها .
- تجارتالكترونيكي يعني انتقال داده‌ها به صورت سازمان يافته در قالب پيام‌هاي استاندارد از قبل توافق شده از يك كامپيوتربه‌كامپيوتر ديگر،با مفاهيم‌الكترونيكي باحداقل دخالت انسان.
فروشگاه مجازی
فروشگاه مجازی ، فروشگاه طراحی شده بر روی اینترنت است که فروشندگان می توانند کالاها ، محصولات و خدمات خود را از این طریق عرضه نمایند و خریداران می توانند، محصولات یا خدمات آنها را از جمله نرم افزار , کتاب ، قطعات و به طور کلی کالای مورد نظر خود را انتخاب و در صورت تمایل خریداری نمایند.
جهت راه اندازي فروشگاه هاي اينترنتي نياز به خريد فضاي فيزيكي پرهزينه و فضاي زياد و جادار براي قرار دادن محصولات بيشتر نيست. در فروشگاه الكترونيكي شما نياز به خريد دامنه و فضاي لازم جهت طراحي فروشگاه و ايجاد وب سايت فروش مي باشد كه نسبت به خريد فضاي فيزيكي بسيار ارزانتر و قابل مقايسه با فضاي فيزيكي نيست.
در فروشگاه هاي اينترنتي نياز به ايجاد فضاهاي خاص براي نصب بيلبردهاي تبليغاتي نداريد. نياز به ايجاد قفسه بندي و ايجاد فضايي خاص جهت چيدماني محصولات و كالاهاي خود نداريد. در فروشگاه الكترونيكي نيازي به كارمندان زياد و مشكلات و موانع مربوط به فعاليتهاي آنان و نظارت بر كارشان وجود ندارد.
مشخصات فروشگاههاي مجازي
نداشتن مرز مشخص:
تغییرات بسیار زیادی كه در تجارت و صنعت و ... دنیا به وجود آمده، به دنبال خود عدم اطمینان را همراه كرده است وهمین مطالب نیاز سازمان ها را به داشتن قابلیت انعطاف بیشتر كرده است، در حال حاضر بسیاری از سازمان ها قابلیت ارایه یك سرویس و یا تولید را به تنهایی ندارند و این نیاز به انعطاف، صرفاٌ توسط سازمان های كوچك قابل دستیابی می باشد.
▪ استفاده از منابع مشترك:
یكی از اولین شاخصه های فروشگاههاي مجازی جمع شدن توان مالی و نیروی انسانی شركت هایی است كه این فروشگاهها را تشكیل می دهند.
شركت های گوناگون با توانایی مختلف مالی و نیروی انسانی تشكیل سازمانی را می دهند كه قادربه انجام كارهای بزرگ تر بوده و شركت ها را قادر به درگیر شدن در پروژه های بسیار بزرگ تر می كند.
▪ غیر متمركز بودن از نظر مكانی:
یكی از شاخصه های فروشگاههاي مجازی، پخش بودن آن ها از نظر مكانی می باشد، چون ارتباطات بین شركت ها با استفاده از فناوری مخابرات صورت می گیرد، دیگر نیازی به ساكن بودن افراد در یك مكان و یا داشتن یك مكان مشخص برای انجام تمامی كارها نمی باشد، به همین دلیل شكل سنتی فروشگاهها از بین می رود و یا حداقل نیازی به آن نیست.
خرید اینترنتی
خرید اینترنتی بدین معنی است که فروشگاههایی که متصل به این سیستم هستند محصولات خود را در سایت های اینترنتی عرضه می کنند و خریداران با توجه به طبقه بندی موجود می توانند محصولات مورد نیاز خود را از طریق اینترنت خریداری می کنند .
خصوصیاتی یک فروشگاه اینترنتی
l فروشگاه اینترنتی در هر لحظه از شبانه روز آماده سرویس دهی به مشتریان است.
l فروشگاه اینترنتی محدودیت مکانی ندارد و مشتریان می توانند از هر کجای که بخواهند خریداینترنتی انجام دهند
l خریدار می تواند ساعت ها در فروشگاه مشغول بررسی اجناس از قبیل فیلم ، ترانه ،موبایل ،کتاب و موارد دیگر باشد
l فروشگاه اینترنتی حق انتخاب بیشتری در اختیار خریداران قرارمی دهد
l فروشگاه اینترنتی هیچ محدویتی برای تعداد مشتریان ندارد.
l ابزار تبلیغی مناسب در جهت فروش محصولات شما
l کاهش هزینه های جانبی نظیر اجاره محل,هزینه ویترین و انبار,فروشنده,خواب سرمایه و غیره ازیک فروشگاه سنتی سودآوری بیشتر
l تحویل کالای خریداری شده درب منزل,بیمه بودن کالا و عدم مشکل حمل و نقل
l عدم برخورد با ترافیک و کاهش آلودگی هوا
نحوه انجام تجارت الكترونيكي
در شركتي كه به صورت الكترونيكي، تجارت صورت مي گيرد بايد يك شبكه محلي در داخل سازمان يا شركت وجود داشته باشد كه اين شبكه امكان اتصال به شبكه هاي جهاني در رابطه با تجارت الكترونيكي داشته باشد نمونه هايي از شبكه هاي جهاني تجارت الكترونيكي VAN كه مخفف Value Added Network و شبكه اينترنت، ... مي باشد. روي شبكه داخلي شركت يا سازمان نرم افزار تجارت الكترونيكي هم نصب شده است اين نرم افزار مرتب از طريق شبكه داخلي فايل موجودي كالاها در انبار را چك ميكند و كالاهايي‌كه به نقطه سفارش رسيده اند را پيدا مي كند و سپس با استفاده از توليد پيام هاي مرتبط از طريق شبكه جهاني اين خريد يا نياز به يك خدمت را به اطلاع تمامي سازمان ها و شركت ها و افرادي كه در اين رابطه هستند مي رساند سپس با رد و بدل پيام هاي مختلف بين خريدار و فروشنده، يا ارايه دهنده خدمت، از آن خريد مي كند يا آن سرويس يا خدمات را دريافت مي نمايد، و به اين ترتيب مثلا يك پروسه خريد با توجه به ضوابط تجارت الكترونيكي انجام مي گيرد البته پروسه كامل شامل دخالت بانك، گمرك، وزارت اقتصاد و دارايي ،... نيز هست كه توضيح آن چنانچه مقدور شد در مقاله اي ديگر ارايه مي گردد. به هر حال قسمت مهم نحوه انجام يك عمل تجاري در تجارت الكترونيكي چنين است .
مراحل انجام تجارت اینترنتی
مراحل انجام تجارت اينترنتي به صورت زیر می‌باشد:
مرحله 1- یک نام دامنه خریداری کنید (.com مربوط به خودتان).
مرحله 2- اهداف آنلاین بودن خود را بنویسید و برای انجام آن زمان و بودجه در نظر بگیرید.
چقدر وقت دارید تا سایت تجارت الکترونیک موردنظر را راه‌اندازی کنید؟
چند ساعت می‌خواهید به این کار اختصاص دهید و کی؟
چقدر می‌خواهید هزینه کنید؟
مرحله 3- در اینترنت جستجو کنید و بقیه سایتهایی که دوست دارید و ندارید را بررسی کنید.از موفقیتها و اشتباهات دیگران و اینکه چه چیزهایی در سایتشان ارائه می کنند، برای استفاده در سایت خود کمک بگیرید.
مرحله 4- سایت خود را روی کاغذ طراحی کنید. عناصر، شکل، احساس، رنگها و.... آن را مشخص کنید.
مرحله 5– برای طراحی سایت خود به یک شرکت معتبر و متخصص مراجعه کنید و در نظر داشته باشید که باید بتوانید سایت را مرتب بروز کنید و براحتی آن را نگهداری کنید.اگر تخصص این کار را ندارید می توانید با شرکت طراح سایت خود قراردادی برای این کار منعقد کنید.
مرحله 6– اگر می‌خواهید خودتان سایت را بروز کنید باید یک نرم‌افزار طراحی صفحات مانند Microsoft Front page تهیه کنید. (البته بسته به نوع طراحی سایتتان، ممکن است این نرم‌افزار هم نیاز نباشد)
مرحله 7– نگهداری، تغییرات و به روز رسانی سایتتان را هر هفته حداقل یک بار انجام دهید و کنترل کنید.
مرحله 8– ازهر فرصتی برای توسعه سایتتان استفاده کنید. درباره آن برای مردم توضیح دهید. آدرس سایتتان را در کارت ویزیتتان و همچنین در همه تبلیغاتتان درج کنید. خیلی از شرکت‌ها بجای اینکه پشت تلفن به شما در مورد کارشان توضیح دهند آدرس سایتشان را معرفی می‌کنند.
مرحله 9– مردم را با دلیل به سایت خود دعوت کنید تا از آن بازدید کنند. تخفیفات، تشویقهای ویژه، اطلاعات رایگان و مجلات رایگان که بینندگان سایت برای دوباره آمدن رغبت داشته باشند.
مرحله 10– حتما به یاد داشته باشید که از هر مشتری، حداقل یک آدرس ایمیل داشته باشید و آن را ذخیره کنید.می توانید برای آرشیو آدرس ایمیلها و جواب به آنها و فرم سفارش از شرکت طراح سایتتان کمک بگیرید.
مرحله 11– همیشه دنبال ساده‌ترین راه‌حل‌ها باشیدو از آنها نیز‌درسایت‌خود استفاده کنید.
غیر از اضافه کردن سبد خرید، بانک اطلاعات یا هر مورد دیگر، دنبال ساده ترین جوابها برای نیازتان باشید.
مرحله 12– برای تجارت الکترونیک آموزش ببینید و همیشه در دنیای تجارت الکترونیک به روز باشید.
تکنیک‌های بازاریابی و فروش در دنیای آنلاین را بیاموزید.
مشابهت ها و مغايرت ها
وجوه مشترك تجارت اينترنتي و الكترونيكي باعث شده است كه اين دو نوع تجارت در بعضي مواقع مشابه هم تلقي شود و حال آنكه هر چند اين دو نوع تجارت در بعضي امور مشترك هستند ولي به طور بنيادي متفاوت مي باشند. براي مشخص شدن اين مفهوم بعضي از مشابهت ها و مغايرت ها بيان مي گردد.
مشابهت ها
- هر دو نوع تجارت با استفاده از امكانات رايانه اي و شبكه هاي رايانه اي انجام مي شود.
- هر دو نوع تجارت بدون كاغذ انجام مي شود.
- هر دو نوع تجارت را تجارت بدون مرز مي گويند.
- در هر دو نوع تجارت در زمان صرفه جويي مي شود .
- هر دو نوع تجارت مي تواند بدون نياز به واسطه و دلال انجام شود.
- هر دو نوع تجارت در سطح بين المللي انجام مي پذيرد .
- هر دو نوع تجارت نيازي به ديدن رو در روي طرفين معامله ندارد.
- در هر دو نوع تجارت چه الكترونيكي چه اينترنتي طرفين بايد بتوانند از امكانات شبكه‌هاي كامپيوتري استفاده‌كنند و چنانچه يكي از طرفين چنين امكاناتي را نداشته باشند طرف ديگر حتي با داشتن پيشرفته‌ترين امكانات نمي‌تواند به يكي از دو حالت فوق تجارت نمايد.
- هر دو نوع تجارت نياز به فرهنگ سازي دارد و با فرهنگ فعلي مردم امكان انجام هيچ كدام از انواع تجارت الكترونيكي و اينترنتي نخواهد بود.
- هر دو نوع تجارت نياز به دانستن و حتي مسلط بودن به يك زبان محاوره اي بين المللي مانند انگليسي را دارد.
- در هر دو نوع تجارت ممكن است از لحاظ امنيت دچار مشكل شوند و هكرها مشكلات جدي را در انجام مراحل مختلف انجام عمل تجارت ايجاد نمايند.
مغايرت ها و تفاوت هاي تجارت الكترونيكي و اينترنتي:
- تجارت اينترنتي با دخالت انسان انجام مي شود و حال آنكه تجارت الكترونيكي بدون دخالت انسان قابل اجرا است
- در تجارت اينترنتي هيچگونه استاندارد بين المللي وجود ندارد ولي در تجارت الكترونيكي استاندارد جهاني EDIFACT لازم الاجرا است بنابراين دريافت كنندگان كالا و خدمات در تجارت الكترونيكي اي يك اطمينان خاطر در رابطه با كيفيت كالا برخوردارند.
- در تجارت اينترنتي مطالب و توافقات به صورت متن از طريق e-mail يا حتي فاكس و تلفن رد و بدل مي شود و حال آن كه در تجارت الكترونيكي مطالب و توافقات با استفاده از پيام هايي كه توسط نرم افزار تجارت الكترونيكي ايجاد مي شود، رد و بدل مي گردد.
- در تجارت اينترنتي هيچ تضمين كننده بين المللي جهت صحت اجراي تجارت وجود ندارد و حال آن كه در تجارت الكترونيكي CEFACT كه يكي از ارگان هاي سازمان ملل متحد مي‌باشد، تضمين كننده صحت انجام معاملات به صورت تجارت الكترونيكي است .
- كالاها و خدماتي ميتوانند در تجارت الكترونيكي معامله شوند كه داراي استاندارد بين‌المللي EDIFACT باشند ولي در تجارت‌اينترنتي چنين استانداردي براي كالاها و خدمات الزامي نيست .
- در تجارت الكترونيكي به علت عدم دخالت انسان امكان ايجاد روابط انساني در معاملات اصلا وجود ندارد و حال آنكه در تجارت اينترنتي چون دو انسان با يكديگر ارتباط دارند روابط انساني مي تواند در انجام معاملات نقش داشته باشد.
- در تجارت الكترونيكي تمامي موارد از قبيل كيفيت و كميت و ديگر امور به صورت ديجيتالي و رقمي و عددي بيان مي‌گردد، بنابراين تمامي امور شفاف و بدون هيچ گونه ابهام و شبه اي بيان مي شود ولي در تجارت اينترنتي تمامي اين موارد توافقي صورت مي‌گيرد و قابل چانه زدن مي باشد .
- در تجارت الكترونيكي تمامي ضوابط و شرايط و مشخصات كالا يا خدمات قابل معامله بايد قبل از انجام معامله بيان شود و در حين انجام معامله طرفين نمي توانند شرايطي را در رابطه با كالا يا خدمات مورد معامله بيان كنند و حال آنكه در تجارت اينترنتي تمامي موارد چه قبل و چه حين انجام معامله و حتي طبق توافق طرفين بعد از انجام امور اداري معامله قابل تغيير است و هيچ گونه محدوديتي ندارد.
- در تجارت الكترونيكي از امكانات بانكداري الكترونيكي استفاده مي شود ولي در تجارت اينترنتي امكانات بانكداري اينترنتي مورد نياز است.
تبصره: البته بانكداري الكترونيكي و اينترنتي هم مانند تجارت الكترونيكي و تجارت اينترنتي تفاوت دارد.
- براي انجام تجارت الكترونيكي امور مربوط به انبار و مالي و پرسنلي شركت يا سازمان بايد حتما مكانيزه باشد ولي در تجارت اينترنتي هيچ كدام از اين امور نبايد مكانيزه باشند و حتي چنانچه مكانيزه هم باشند مورد استفاده قرار نمي گيرند ولي چنانچه اين امور مكانيزه نباشند تجارت الكترونيكي در آن شركت يا سازمان قابل اجرا نمي باشد و اصلا نمي توان اجرا كرد .
- در تجارت الكترونيكي مفهوم " از توليد به مصرف" به معناي واقعي تحقق پيدا مي كند و هيچ واسطه يا نماينده‌اي نمي تواند كالا يا خدمتي را در تجارت الكترونيكي ارايه دهد و حال آنكه در تجارت اينترنتي معامله با واسطه ها و نماينده ها و ... امكان پذير است و حتما طرف دوم نبايد توليد كننده كالا و ارايه دهنده مستقيم كالا و خدمات باشد. به همين دليل است كه گفته مي شود در تجارت الكترونيكي، واسطه ها و نماينده ها و رانت خوارها جايي ندارند و ورود آنها در تجارت الكترونيكي ممنوع مي باشد .
- در تجارت الكترونيكي چون رابطه توليد كننده و مصرف كننده مستقيم است و هيچ واسطه‌اي وجود ندارد بنابراين قيمت ها به حداقل مي رسد و حال آنكه در تجارت اينترنتي امكان خريد از عوامل واسطه وجود دارد بنابراين قيمت نسبت به تجارت الكترونيكي گران تر است .
- در تجارت الكترونيكي كسي مي تواند كالايي را بفروشد كه توليد كننده آن باشد و حال آنكه چنين شرطي در تجارت اينترنتي وجود ندارد.
- روش ها و معيارهاي انجام تجارت الكترونيكي بين المللي است و براي تمامي كشورها، شركت ها، سازمان ها و افراد يكسان مي باشد و حال آنكه ضوابط تجارت اينترنتي با توافق طرفين تعيين مي شود و جنبه جهاني و بين المللي ندارد.
- سازمان ها و كميسيون هاي جهاني مرتبط با تجارت جهاني در رابطه با تجارت الكترونيكي بوجود آمده است ولي جهت تجارت اينترنتي هيچ سازمان مشخصي در رابطه با تجارت ايجاد نشده است.
جهت تجارت الكترونيكي مجالس مقننه كشورها قانون خاصي وضع مي كنند و حال آنكه جهت تجارت اينترنتي نيازي به هيچ قانون مصوبي نيست و در كشور ما هم در تاريخ دي ماه 82 قانون تجارت الكترونيكي به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است .
- برنامه تجارت الكترونيكي بر چهار محور استوار است كه عبارتند از : 1- اقتصاد خرد و كلان، 2- مردم و فرهنگ، 3- قانون و مقررات، 4- زير ساختمان‌ها و آمادگي فني، ولي تجارت اينترنتي از اين چهار مورد حفظ موارد 2 و 4 را لازم دارد.
- براي اسناد تجارت الكترونيكي امضاء الكترونيكي لازم است و اسناد بدون آن اعتبار ندارد و حال آنكه در تجارت اينترنتي به امضاء الكترونيكي نيازي نيست و مي توان بدون آن هم تجارت اينترنتي انجام داد. البته استفاده از امضاء الكترونيكي در تجارت اينترنتي اشكالي ندارد ولي لازم هم نيست .
- براي انجام تجارت الكترونيكي بايد قوانين تجاري كشور متناسب با آن اصلاح شود و حال آن كه در تجارت اينترنتي چنين نيازي وجود ندارد.
- در تجارت الكترونيكي تعرفه هاي واردات و صادرات كشورها بايد مطابق ضوابط WTO درآيد و حال آن كه در تجارت اينترنتي چنين نيازي احساس نمي شود .
البته مغايرت هاي زياد ديگري در رابطه با تجارت الكترونيكي و اينترنتي وجود دارد كه قابل ذكر مي باشد ولي به علت كوتاهي كلام به همين تعداد بسنده مي شود، اميد است كه براي جدا نمودن اين دو تجارت از يكديگر همين موارد كافي باشد.
انواع سايتهاي تجاري و خدماتي الكترونيكي[3]
مجموع سياست‌هاي كلي سايت، در عملياتها، تكنولوژي و ايدئولوژي مدلهای مختلف سايتهاي تجاري را شكل ميدهند كه از جمله مهمترين آنها عبارتند از:
1- مدل Storefront: سايتي كه معرفي كالا، عمليات فروش روي خط، سرويس دهي و امنيت را يكجا در خود دارد تا ارتباط مستقيم فروشنده و خريدار در آن ميسر گردد مثل تمام سايتهاي تجاري شركتهاي بزرگ: استفاده از تكنيك Shopping Cart
2- مدل e-marketplace: بازارچه الكترونيكي كه امكان جستجو و خريد انواع محصول را از فروشندگان مختلف براي خريدار فراهم ميآورد. مثل سايت http://www.amazon.com/: استفاده از تكنيكهاي مختلف فروش مثل تكنيك Cross-Sell يا Up-Sell
3- مدل Auctions: سايتهاي جراحي با روشهاي و متدهاي مختلف، مناسب براي نوع C2C مثل سايت http://www.ebay.com/
4- مدل Portal: اين سايتها تقريباً تمام اطلاعاتي را كه بيننده سايت به آن نياز دارد در خود جاي داده است. اطلاعاتي همچون اخبار، ورزش، اطلاعات آب و هوا، اطلاعات بازار بورس و قابليت جستجو در وب. مثل سايت http://www.yahoo.com/
5- مدلDynamic - Pricing: كه خود انواع مختلف دارد:
5- 1 مدل Name-Your-Price: مشتري قيمت خود را اعلام ميدارد و سايت با كمك ارتباطات خود سعي در پيدا كردن محصول مورد نظر با آن قيمت ميكند مثل سايت http://www.priceline.com/ 5-2 مدل Demand-Sensitive Price: سايت سعي ميكند كه خريدهاي مشابه را نگه داشته. در نهايت يكجا انجام دهد تا هزينه‌هاي جانبي بين تمام خريداران سرشكن شود و قيمت نهايي كمتري براي مشتري حاصل گردد مثل سايت http://www.mercata.com/
6- مدل Bartering: سايتهايي كه در آنها كالايي با كالاي ديگر مبادله مي‌شود مثل سايت http://www.ubarter.com/ 7- مدل e-services: سايتهاي خدمات دهنده تجاري كه معمولاً بعنوان شخص ثالث در مبادلات تجاري الكترونيكي وارد عمل ميشوند مثل سايت http://www.visa.com/ يا http://www.ups.com/
ویژگی فروشگاه مجازی
o امکانات بخش مدیریت دسته بندی کالا
o ایجاد , حذف و ویرایش دسته های کالا – مشاهده و چینش ساختار سلسله مراتبی دسته ها
o ایجاد , حذف و ویرایش عنوان و توضیحات دسته ها در ادیتور متن
o اختصاص دادن عکس به یک دسته
o فرمت بندی و قالب دهی توضیحات ( رنگ , فونت , اندازه قلم و . . .)
o امکانات بخش مدیریت مشتریان
o گزارشگیری از سفارشات مشتریان و پیشروی مراحل خرید ایشان
o ویرایش و حذف مشتریان
o امکانات بخش مدیریت کالا و خدمات
o ایجاد ویرایش و حذف کالا و خدمات
o اختصاص توضیحات و عکس و لینک در ادیتور متن
o تعیین قیمت کالا و یا خدمات
o امکان دسته بندی کالا و یا خدمات
کاربردهای فروشگاه مجازی
مدیریت محصولات شامل اضافه كردن محصولات جدید و ویرایش یا حذف اطلاعات محصولات قبلی، مدیریت قیمت محصولات ، تخصیص تعداد نامحدود توضیحات تكمیلی به محصولات به همراه عكس,كلیپ های صوتی وتصویری وگزارش های پیگیری های مربوط به محصولات مدیریت طبقه بندی محصولات شامل حذف، اضافه و یا ویرایش طبقه بندی محصولات در سطوح مختلف و لیست گیری و گزارش گیری های مربوط به طبقه بندی ها.
l مدیریت سفارشات شامل لیست گیری از سفارشات و تغییر وضعیت هر كدام به همراه امكانات تماس اتوماتیك با مشتری، گزارش گیری از سفارشات و ویرایش سفارش محصولات هر سفارش مدیریت اعضاء و مشتریان شامل: مدیریت اطلاعات اعضاء و مشتریان و امكانات ارتباط گروهی و تك به تك با آنها تنظیمات سیستم شامل ویرایش نامه های الكترونیكی پیامهای سیستم، تنظیمات پارامترهای ویژه فروشگاه الكترونیكی.
امكاناتی كه در اختیار بازدید كننده فروشگاه قرارمی گیرد:
l امكانات جستجوی سریع و ساده و نیز جستجوی پیشرفته بر روی محصولات قابلیت مرور محصولات از طریق طبقه بندی های مختلف.ارائه امكان ثبت نام و عضویت در فروشگاه دسترسی به توضیحات متن ، عكس ، كلیپ های صوتی و تصویری هر محصول امكان تماس با مسئولین سایت و ارائه نظرات مشاهده اطلاعات متنی در مورد فروشنده ، راهنمایی سیستم و سایر اطلاعات مربوطه
تأثير سه بعدي سازي در تجارت اينترنتي و فروشگاه مجازي
به دليل افزايش بي‌رويه سايتهاي اينترنتي در جهان، روز به روز رقابت سايتها در جذب كاربران، فشرده‌گر مي‌شود. در اين ميان سايت هابي برنده ترند كه نمايي زيباتر و فريباتر داشته بانشد. زيبايي يك سايت، به ويژه براي تجارت اينترنتي يك امر حياتي به شمار مي رود، اما پرسش اين است كه روشهاي گوناگوني براي اين كار است،اما بررسي 100 سايت نخست اينترنت نشان مي‌دهد كه بيشتر آن ها از تبليغات و انيميشن هاي دوبعدي(D2) استفاده مي‌كنند. با اين همه، بي‌گمان كساني در ميدان رقابت آينده برنده‌اند كه زودتر وارد جهان سه‌بعدي (D3) مي شوند. ساخت انيميشن به ويژه انيميشن هاي سه بعدي سخت است، اما روز به روز بر شمار سازمان هايي كه در زمينه ساخت D3 سرمايه گذاري مي كنند، افزوده مي شود. شايد اين پرسش پيش آيد كه چرا با اينكه چندين سال از پيدايش سيستم‌هاي واقعيت مجازي و VRML مي گذرد هنوز پيشرفت چشم گيري در اين زمينه نديده ايم؟ در پاسخ بايد گفت كه تاكنون كاستي هاي گوناگوني موجب ناگستردگي اين سيستم ها در اينترنت شده است، كه امروزه اين كاستي ها به سرعت از ميان مي روند. در واقع افزايش سرعت CPU ها، شتاب دهنده هاي الكترونيكي، افت بهاي رايانه هاي سريع و نيروند نيز پيشرفت زبان هاي استاندارد ويژه وب مانند PGML و VML ، كاهش كاربرد انيميشن هاي دو بعدي در وب را در پي آورده اند. افزايش پهناي باند اتصالات اينترنت نيز ديد انيميشن را ساده تر كرده است. البته امروزه هنوز هم D2 و بيش از D3 به كار مي رود، چون نمايشگرها و مرورگرهاي بيشتري آن ها را پشتيباني مي كنند، اما تب VRML و طراحي هاي سه بعدي از سال 1998 همه جا را فرا گرفته و امروزه كارهاي بسياري در اين زمينه در جهان انجام مي گيرد. سيستم هاي واقعيت مجازي در اينترنت (VRML) و طراحي هاي سه بعدي سازي از جنبه ديگري نيز به گسترش تجارت الكترونيكي در زندگي روزمره مردم كمك مي كند و آن فروشگاه هاي مجازي است. بيانديشيد كه بتوان همه كارها را با نمايش سه بعدي در وب، فروخت. به طوري كه خريداران بتوانند كالاهاي دلخواه خود را در فروشگاه هاي مجازي به صورت سه بعدي ديده، آن ها را وارسي و زير و رو كنند. اين يك رؤيا نيست. امروزه اين كار با فناوري هاي گوناگوني ماندن Microsoft directx ، VRMLو JAVA انجام پذير است. پيش بيني مي شود كه با عرضه چنين سيستمي، خواست همگان به خريد اينترنتي تغيير يابد. از سايت هايي كه امروزه كالاهاي خود را به صورت سه بعدي در اينترنت ارايه مي كنند، مي توان boo.com فروشنده لباس هاي ورزشي را نام برد. اين سايت تسهيلاتي را فراهم كرده است تا خريداران بتوانند در اتاق هاي پرو مجازي D3 لباس هاي دلخواه شان را بپوشند. البته اين امكانات تنها توسط كساني كه ارتباط پر سرعت دارند، قابل استفاده است. از ديگر سايت هايي كه چنين امكاناتي را فراهم مي كنند مي توان سايت شركت رايانه اي Acer و هم چنين Dynadirect فروشنده ابزارهاي الكترونيكي را نام برد.
شکل 1-1 نمونه ای از تبلیغات سه بعدی بر روی صفحات وب سایت تبلیغاتی از شرکت بنز آلمان
دلايل ايجاد فروشگاههاي مجازي و كاربردهاي آن در شهرداري ها
در دنیای امروز که هر بیشتر به سمت ماشینی شدن قدم می گذاریم دیگر روابط چهره به چهره و مستقیم نمی تواند پاسخگوی مشکلات ما باشد. در شهرهای امروز ما با افزایش جمعیت ودر نتیجه آن افزایش ترافیک شهری رو به رو هستیم . هم چنین روش های بروکتراتیک گذشته و کاغذ بازی های پیشین نمی تواند روشی مناسب در جهت رسیدگی به کارهای اداری شهروندان باشد. از این سازمان های مهم نظیر شهرداری ها در شهرهای بزرگ که به نوعی قلب تپنده شهر محسوب می شوند، باید دست از روش های پیشین برداشته و وارد دنیای الکترونیک و مجازی شوند. دنیای که در آن فعالیت ها بسیار سریعتر و مطمئن تر انجام می گیرد و نیازی به تراکم جمعیت در دنیای فیزیکی نیز نیست. باید برای کاهش ترافیک شهری ، هزینه های انجام کار ، برخوردها و ناراحتی های روانی ، فساد اداری و دهها مشکلی که همه روزه درادارات و سازمان های بزرگ با آن روبرو هستیم ،چاره ای اندیشید وبهترین راه حل ایجاد سازمان های مجازی است که از مشکلات یاد شده می کاهند و حتی به بهبود روند کاری نیز منجر می شوند .
برای کاهش بسیاری از معضلات شهری از جمله ترافیک، آلودگی‌های زیست محیطی و هزینه‌های سنگین ناشی از ترددهای غیر ضروری شهروندان کشور در آینده‌ای نه چندان دور باید خدمات شهرداری از طریق شبکه اینترنت و پایگاه‌های الکترونیکی این نهاد دریافت گردند .این اقدام خود یکی از گام هایی است که در مسیر ایجاد دولت الکترونیک نیز می تواند بسیار موثر باشد .
فروشگاههاي مجازي راه حلي مناسب براي شهرداري هاي كل كشور جهت تهيه كالاها و خدمات محسوب مي شود. استفاده از خدمات الكترونيكي براي شهرها از جايگاه مهمي برخوردار است. شهرداري ها با استفاده از خدماتي كه فروشگاه هاي مجازي و اينترنتي مي دهند ، مي توانند كليه خدمات خود را به سهولت تهيه و دريافت نمايند . به عنوان مثال شهرداريها براي ايجاد سالن هاي ورزشي در سطح شهرها مي بايست ابتدا فضايي را جهت استفاده عموم اختصاص داده و كليه تجهيزات مورد نياز ورزشي و تفريحات و سرگرمي را محيا نموده تا شهروندان بتوانند در محيطي ايمن و مجهز مشغول به ورزش و تفريح و سرگرمي شوند.
فروشگاه هاي ورزشي اينترنتي محلي مناسب براي تهيه كليه وسايل و ادوات ورزشي محسوب مي شود، چرا كه مسؤل خريد لوازم ورزشي در شهرداري ها با مراجعه به اين فروشگاه ها به راحتي مي تواند موارد زير را مورد بررسي قرار داده و در تهيه و خريد محصولات تصميم گيري نمايد.
مواردي كه مسؤل خريد تجهيزات مي تواند در فروشگاه هاي ورزشي مجازي ببيند ، عبارتند از:
1. شكل و طرح محصول:در اين بخش فروشگاههاي مجازي با ايجاد فضاهاي مناسب و ايجاد نمايي مناسب جهت معرفي كالاي ورزشي خود عكس ، اسلايد،فيلم و... را قرار داده و مشتري با نگاه كردن مي تواند كيفيت و شكل ظاهري محصول را ببيند و در مورد آن تصميم گيري نمايد.
2. ليست قيمت: با مشاهده ليست قيمت محصول و كنترل قيمت محصولات مشابه و فروشگاه هاي مجازي ديگر به راحتي مي تواند بدون صرف هزينه زياد ليست كليه فروشگاههاي مجازي سطح شهر را دريافت و نسبت به خريد و سفارش محصول اقدام نمايد.
3. نتوع كالا: فروشگاه هاي مجازي اين امكان را به مشتري مي دهد كه ويترين فروشگاه را از محصولات گوناگون بدون محدوديت فضا و مكان پر نموده و وي به سهولت در انتخاب محصول و كالاي مورد نياز تصميم گيري نمايد.
شهرداري ها براي تهيه محصولات مورد نياز مخصوصا براي ايجاد سالن هاي ورزشي نياز به يك كارشناس ماهر در امر ورزش بوده و براي درك نحوه استفاده از هر وسيله ورزشي نياز مبرم به گرفتن اطلاعات از كارشناس ورزشي مي باشند . اما فروشگاه هاي ورزشي اين كار را براي شهرداري ها به نحو چشم گيري آسان نموده اند . مسؤلين فروشگاه هاي ورزشي مجازي با قرار دادن مطالب آموزشي و نحوه كار با دستگاهها و نحوه چيدماني و مبله كردن فضاي سالن هاي ورزشي كار را براي شهرداري ها آسان نموده و هر شخصي با هر سطح سواد و با هر گروه مطالعاتي مي تواند به راحتي وظيفه تهيه و نصب ابزارالات و تجهيزات ورزشي را برعهده گيرد و در صورت بروز اشكال و كمبود اطلاعات وي با مراجعه به وب سايت فروشگاه ، اطلاعات لازم را در هر موقع و شرايط كاري و اقليمي و زماني دريافت نمايد.
روشهای پرداخت در تجارت الکترونیک و نقش آن در کاهش سفرهای درون شهری
همگام با توسعه تجارت الکترونیکی (E-Commerce) در جهان و جایگزینی آن به جای تجارت سنتی در بسیاری از موارد، مهمترین مرحله تجارت یعنی پرداخت پول (Payment) نیز در حال دگرگونی و تغییر است. در گذشته روشهای سنتی از قبیل پرداخت مستقیم پول و یا چک به عنوان روشهای پرداخت در یک معامله وجود داشت ولی امروزه روشهای پرداخت الکترونیکی جانشین روشهای پرداخت سنتی شده است.
جزء اصلی تجارت پرداخت است و بدون عمل پرداخت هیچ معامله ای کامل نمی شود. پرداخت مرحله ای است که در آن ، خریدار به گونه ای، پول محصول خریداری شده را به فروشنده پرداخت می کند. پس از پرداخت پول، محصول خریداری شده به خریدار تحویل (Delivery) داده می شود و در نهایت فروشنده با خدمات پس از فروش (After sale support) از محصول خود پشتیبانی و حمایت می کند. در دنیای پرشتاب امروز که دنیای استفاده از فرصتها و صرفه جوئی در وقت است ،همراه با گسترش تجارت الکترونیک نیاز به روشهای پرداخت الکترونیکی مناسب، با امنیت قابل توجه ،که نیاز به جابجائی و صرف وقت را در معاملات کاهش دهد، به شدت احساس می شود.
وجود زيرساخت هاي مناسب در ايجاد محيط هاي امن جهت پرداخت وجوهات و مبالغ باعث مي شود كه تعداد سفرهاي درون و برون شهري جهت انجام فعاليت هاي تجاري اعم از خريد و فروش كالا و خدمات ، به مقدار قابل توجهي كاسته شده كه اين امر مزاياي بسياري را در پي دارد كه در ادامه به توضيح مفصل آن مي پردازيم.
با توجه به مثالي كه در مبحث قبل اشاره كرديم ، يكي از خدماتي كه بسيار مهم و قابل توجه است و فروشگاههاي مجازي آنرا در اريه خدمات كاري خود قرار داده اند ، ايجاد پلي بين خريدار و مشتري و بانك مي باشد. در اينجا ابتدا نحوه پرداخت كليه خدمات را در بستر هاي الكترونيكي بيان مي كنيم سپس به مثال خود باز مي گرديم.
انواع روش هاي پرداخت[4]
در روش سنتي از يك طرف شهروندان براي انجام يك كار ساده هزينه مالي و زمان زيايد را صرف مي كنند و از طرف ديگر سازمان هاي ذيربط نيز امكان دسترسي سريع به وجوه خود را نداشته و در نتيجه كيفيت و توسعه خدمات آنان كندتر خواهد بود و شعب بانك ها نيز در اثر تراكم و ازدحام روز افزون مردم براي پرداخت قبوض نمي توانند خدمات اصلي بانكي را ارايه كنند و در نتيجه رفاه عمومي كاهش مي يابد.
بدين منظور در راستاي صرفه جويي در وقت و عدم مراجعه حضوري مشتريان به بانك ها جهت پرداخت قبوض (آب، تلفن، برق و گاز)، تلاش شد تا راه هاي ديگر پرداخت به غير از روش سنتي جمع آوري گردد. بدين جهت به مطالعه و بررسي سايت هاي مختلف اينترنت، كتاب و مقاله، مصاحبه با افراد خبره در اين امر،مصاحبه با بانك و سرويس‌دهندگان كارتهاي اعتباري پرداخت شد كه در نتيجه روش هاي پرداخت به 8 روش ذيل گروه بندي شد:
1. اينترنت
2. خودپرداز (ATM)
3. پيام كوتاه تلفن همراه (SMS)
4. تلفن بانك
5. شعبه
6. پايانه فروش (P.O.S)
7. خود دريافت
8. پرداخت بانكي
برگشت به مثال مورد بحث
مسول خريد كالاهاي ورزشي ،با مراجعه به وب سايت فروشگاه و تصميم به خريد كالاي ورزشي مناسب ، قصد پرداخت صورت حساب را دارد. فروشگاه مجازي چند راه براي پرداخت به وي پيشنهاد مي كند.
1. پرداخت ازطريق واريز به شماره حساب ذكر شده : در اين روش مشكلات خاص خود را به همراه دارد . خطر سرقت ، اتلاف وقت و قرار گرفتن در صفوف بانك ، اتلاف زمان ، هزينه رفت و آمد ، قرار گرفتن در ترافيك هاي شهري و...
2. پراداخت از طريق كارتهاي اعتباري
3. پرداخت از طريق حساب هاي كاربري فروشگاه مجازي : در اين شيوه فروشگاه مجازي با ايجاد يك حساب كاربري مبلغ كالا را به صورت الكترونيكي دريافت مي نمايد.
به طور كلي براي پرداخت هزينه روشهايي ذكر شد كه هركدام شرايط خاص خود را داشتند . مسؤل خريد با انتخاب هر روش مي تواند پرداخت هزينه كالا را انجام دهد. يكي از مواردي كه پرداخت هاي الكترونيكي مي تواند تحت پوشش قرار دهد ايجاد فاكتور فروش كالا منطبق بر ليست فروش و ليست ارايه شده بر روي وب سايت و جلوگيري از ايجاد فاكتورهاي كاذب و دور از واقعيت براي بخش مالي شهر داري ها مي باشد.
كارشناسان و مسؤلين مالي با بررسي ليست خريد و قيمت نهايي و جهت كنترل نهايي قيمت و صحت در آن با مراجعه به وب سايت فروشگاه مجازي مي توانند مبلغ را در صورت حساب هاي مالي سازمان به دقت وارد نمايند.
فروشگاه هاي مجازي و اثرات آن بر بهداشت و سلامت در تبيين اهداف شهرداري ها
با توجه به مطالب ارايه شده اينك همه ما مي دانيم كه استفاده از خدمات الكترونيكي چه آثار مثبت بر سلامت جوامع و بهداشت فردي دارد. خودمان را مورد مثال قرار مي دهيم . صبح هنگامي كه از خواب بيدار مي شويد و تصميم به انجام فعاليتهاي روزانه ميگيريم ابتدا تمامي فعاليتهاي روزانه را مرور نموده و اولويت بندي مي نماييم.
پرداخت قبوض ، خريد مواد خوراكي ، سركشي به شركت و كارمندان ، عيادت از دوستان و آشنايان ، تعمير وسيله نقليه ، رفتن به پارك به همراه خانواده ، رفتن به سينما و ... كه همه اين كارها مستلزم وقت و انرژي زيادي است و ما هيچ وقت در تمام روز به تمامي كارهايمان نمي رسيم.
بياييد با ديد الكترونيكي نگاه كنيم و در انتها اثرات بهداشتي و سلامتي آنرا مورد بررسي قرار دهيم. انجام تمامي اين كارها مستلزم خروج از منزل و قرار گرفتن با بسياري از خطراتي است كه در كمين سلامتي ماست.
پرداخت قبوض و يا دريافت حقوق يعني منتطر ماندن در صفوف بانك ها و ادارات است.خريد مايحتاج روزانه برابر خستگي ، كلافه شدن ، پياده روي و دست درد و كمردرد .سركشي به كارمندان و فعاليتهاي شركت وفت زيادي را از ما تلف ميكند و اين كار هروزبايستي تكرار شود .
با مطالعه موارد بالا به اين نكته واقف مي شويم كه فروشگاه هاي مجازي چه اثراتي بر بهداشت و سلامت در تبيين اهداف شهرداري ها دارد؟
ايجاد فروشگاه هاي مجازي باعث جلوگيري از هزينه رفت و آمد و قرار گرفتن در ترافيك و ايجاد سردرد هاي هميشگي و جنگ اعصاب كه هروز با آن دست به گريبانيم.
آلودگي محيط زيست در اثر ترافيك ، عبور و مرور عابرين كه مواد زايد و آشغال هاي خود را به درون جوي هاي آب و در سطح معابر رها نموده كه اين خود تهديدي جدي براي سلامتي ما و اتلاف هزينه هايي كه مي تواند در آباداني و عمران و ايجاد فضاهاي سبز شهري هزينه شود، به اين امر پاكسازي معابر عمومي اختصاص داده مي شود . استفاده از خدمات الكترونيكي باعث مي شود كه ما از منزل بيرون نياييم مگر براي تفريح و سرگرمي و ديد و بازديد از دوستان و آشنايان.
هواي سالم در اثر كاهش تردد خودروهاي خصوصي ، كاهش ترافيك ، انجام تمام فعاليتهاي اداري و پرهيز از عادت ايجاد صف هاي طولاني و طاقت فرسا و بسياري ديگر از خدماتي كه دنياي الكترونيك و تكنولوژي براي ما به ارمغان مي آورد.
فرد سالم يعني خانواده سالم و خانواده سالم يعني جامعه سالم و جامعه سالم يعني محيط زيست سالم .
اثرات فروشگاههاي مجازي بر جامعه و فرهنگ در تبيين اهداف شهرداري ها
لازمه رشد و توسعه همه جانبه در جوامع بشری ارتقای فرهنگی است، زیرا رشد فرهنگی در هر جامعه موجب می شود تا افراد آن جامعه به توانایی های بالای ذهنی، اخلاقی، روانی و اجتماعی دست یابند، این توانایی ها آن ها را قادر می کند تا با گرایش به تفکر منطقی و ایجاد روابط خوب و چند گانه به همراه کنترل احساسات و عواطف، جامعه خود را به سمت و سوی تعالی سوق دهد.تربیت بدنی و ورزش نیز قادر است در کنار شکل دادن به استعدادهای جسمانی، حرکتی، روانی و اجتماعی افراد ضمن ایجاد زمینه های سالم و مفید برای ساختن افرادی با فرهنگ، شرایط مناسبی را برای پر کردن اوقات فراغت و لذت بردن و غنای فرهنگی و ورزش دوستان فراهم آورد.
در واقع تاثیر ورزش و تربیت بدنی به عنوان یک پدیده تربیتی سازنده و مفید در غنای فرهنگی هر جامعه حائز اهمیت است چرا که امروزه تعداد علاقه مندان به ورزش به مراتب بیشتر از شرکت کنندگان آن است.اهمیت تربیت بدنی و ورزش در فرهنگ سازی و انتقال آن به دیگران به ویژه در دهه اخیر که بحث گفت و گوی تمدن ها از سوی مسئولان کشور مطرح شده است.در انتقال میراث فرهنگی و ارزش های اخلاقی و انسانی جامعه خود به ملت های دیگر دو چندان می شود. این پدیده اجتماعی عصر حاضر، که به طور کامل مملو از نقش همبستگی، همکاری، گذشت، فداکاری، دوستی، صمیمیت و بسیاری از ارزش های انسانی و اجتماعی دیگر در موفقیت و پیروزی است به آسانی می تواند ضمن انتقال فرهنگ از یک نسل به نسل دیگر، از یک ملت به ملت دیگر نشان دهنده غنای فرهنگی یک جامعه پویا و رو به رشد باشد.
جامعه ای که به ورزش اهمیت بدهد انحرافات و آسیب های اجتماعی در آن کمتر است، انحرافات، جامعه را به سوی انحلال می کشاند در جامعه ای که ورزش نباشد فساد هم بیشتر است فساد عامل انحلال بسیاری از دولت ها بوده است جامعه ای که به سوی ورزش پیش برود حتما می تواند از انحلال و فساد جلوگیری کند اما نه این که ورزش به تنهایی سبب رشد اجتماعی می شود گاهی می بینیم بعضی از ورزشکاران در زمانی که به اوج قدرت و قهرمانی می رسند به سوی انحراف می روند، روابط این دو تنگاتنگ است همیشه ورزش منجر به رشد اجتماعی نمی شود.طبیعت انسان ها و عوامل محیطی و موقعیت فرد در اجتماع و نگاه مردم و انتظارات مردم در رشد اجتماعی خیلی موثر است، ورزش یکی از شاخص هاست و تنها شاخص نیست.
ورزش شهروندي در توسعه پايدار شهري مؤثر است . ورزش شهروندي با اقتصاد رابطه مستقيم دارد. تأكيد بر مشاركت شهروندان در فعاليتهاي ورزش شهروندي به عنوان يك راهبرد مؤثر اقتصادي از جنبه‌هاي متعددي قابل بررسي است.
امروزه تربيت بدني و ورزش در جوامع مختلف به خصوص ورزش همگاني كه وسيع‌ترين و متنوع‌ترين شكل آن است، از واژه‌ها و معاني فيزيولوژيكي و روان‌شناسي آن فراتر رفته و به عنوان يك پديده مهم اجتماعي ـ اقتصادي مورد توجه صاحبنظران قرار گرفته است.
اغلب افراد از اهميت و فوايد مشاركت در فعاليتهاي ورزشي بر سلامت روح و جسم آگاهي دارند؛ با اين وجود ورزش شهروندي هنوز در نگاه عامه جايگاه اقتصادي مشخصي ندارد.
عقيده غالب مردم در نگرش به ورزش به مثابه يك كالاي مصرفي بوده و هزينه تلقي مي‌شود و نقش آن به عنوان مولد رشد و توسعه اقتصادي و سرمايه‌گذاري تبيين نشده است.
فراهم كردن شرايط و امكانات ورزش شهروندي نيازمند هزينه‌هاي بالاي زيربنايي است؛ اما اين هزينه‌ها را نبايد جزو هزينه‌هاي مصرفي قرار داد.
مشاركت شهروندان در فعاليتهاي ورزش شهروندي به عنوان يك راهبرد مؤثر اقتصادي از جنبه‌هاي متعددي قابل بررسي است.
افزايش سطح سلامت عمومي، كاهش هزينه‌هاي درماني، ارتقاي كيفيت زندگي شهروندان و بالا رفتن سطح آگاهي عموم به دليل تعاملات مؤثر در نتيجه مشاركت در فعاليتهاي ورزش و مسائلي از اين قبيل، مصاديق بارزي از تأثيرات اقتصادي ـ اجتماعي ورزش شهروندي است.
ورزش شهروندي به مثابه صنعت با در دست داشتن موقعيت‌هاي فراوان نظير برگزاري رويدادهاي بزرگ همگاني و امكان بهره‌گيري از فرصت‌هاي تبليغاتي و رسانه‌اي آن، بستر مناسبي براي تعامل و پل ارتباطي استراتژيكي فراهم ميكند؛ كه مي‌توان در راستاي توسعه پايدار شهري از آن بهره برد.
استفاده بهينه از الگوهاي موفق تعاملي ورزش شهروندي و ساير پديده‌ها‌ي اجتماعي در كنار تجربيات گرانبهاي دست‌اندركاران، محققان و دانشمندان، چشم‌انداز روشني فراروي توسعه اقتصاد شهري فراهم خواهد آورد.
ايجاد فروشگاه هاي ورزشي مجازي باعث استفاده بهينه و كاربرد صحيح همشريان از خدمات آن مي شود. شهرداري هاي مي توانند با ايجاد فرهنگ استفاده از فروشگاههاي مجازي و ايجاد ارتباط بين مردم و فروشگاهها از طريق آموزش بستر هاي لازم را ايجاد نمايند و باعث ارتقاي كيفي و كمي خدمات فروشگاههاي مجازي در سطح شهرها شوند.
ايجاد تفكر سالم زيستن و سالم زندگي كردن و اهميت دادن به اين مقوله جزو وظايف كميته فرهنگي شهرداري هاست و اين كميته بايستي راهكارهايي را اتخاذ كند كه مردم به سهولت از خدمات ورزشي سالن هاي ورزشي و ابزارالات ورزشي مستقر در پاركها و معابر عمومي استفاده نمايند . اين كميته نيز وظيفه ايجاد محلهاي استفاده مردم از خدمات الكترونيكي و ايجاد كافي نت ها ، قرار دادن دستگاه هاي اتصال به اينترنت و شبكه هاي محلي در سطح شهر و ... را دارد.
ايجاد فروشگاههاي الكترونيكي و مجازي باعث ارتقاي دانش الكترونيكي و اهميت دادن به مباحث تكنولوژيكي مي شود كه اين امر باعث افزايش رفاه عمومي و افزايش فرهنگ عمومي و جوامع مي شود.كشورهايي كه از تكنولوژي هاي مدرنتر استفاده بهينه مي نمايند ، انسانهايي سالمتر و بافرهنگتر دارند.
اثرات فرهنگي تجارت الكترونيك و تجارت اينترنتي بر صنايع و اقتصاد
در جوامعي كه رشد اقتصادي در شاخص هاي بالايي قرار دارد و مردم از رفاه و ارامش مالي زيادي برخوردارند، بالطبع هزينه هايي كه براي غناي فرهنگي خود و خانواده و در اصل جوامع خود مي پردازند نيز افزايش مي يابد. در جوامعي كه از تكنولوژي هاي نوين براي خريد و فروش محصولات استفاده مي كنند بالطبع اقتصاد رشد مي كند ، سرمايه هاي مالي در گردش و به سمت سودآوري حركت مي كند،جهت ايجاد تنوع كالا تكنولوژي هاي مدرنتر و كاراتر ايجاد مي شود،هزينه هاي اضافي و پرت كاهش مي يابد،هزينه ها هدفمند در راستاي ارايه خدمات بهتر ارايه مي گردد و بسياري از خدماتي كه در نتيجه مدرنيته كردن سيستم خريد و فروش عايد مان مي گردد.
سازمانهاي مجازي و بازارهاي اينترنتي و همچنين تجارت الكترونيكي و هرچيزي كه با علوم نوين در ارتباط باشد و مردم از خدمات آن جهت رفاه و آسايش بهره گيرند ، در اينچنين جوامعي رشد نموده و روز به روز به كاربران و مشترياني كه از خدماتي كه در بسترهاي هريك ارايه مي شود بهره مي گيرند.
امروزه جوامع در حال رشد با اعتماد به تكنولوژي و همچنين اعتماد به اينترنت و شبكه هاي ارزش افزوده مي توانند به راحتي خريد و فروش و هر فعاليتي را كه دوست دارند به سهولت و در آرامش و با امنيت انجام دهند.اين امر در سايه اعتماد به تكنولوژي و ايجاد غناي فرهنگي بالا بدست آمده است.(م.صادقي ، 1389)
ايجاد فروشگاههاي ورزشي را مثال مي زنيم . فروشگاهي كه لوازم ورزشي را به فروش مي رساند اولا از تكنولوژي هاي نوين جهت ارايه محصولات خود استفاده كرده است . ثانيا محصولات را در تمام دنيا عرضه مي كند كه اين امر باعث ورود ارز و افزايش سرمايه هاي ملي به درون كشور مي شود و اين نكته اثر مستقيم به ميزان مبادلات و صادرات كالاها در سطح بين الملل دارد. ثالثا اين امر باعث افزايش شركت هاي صنعتي توليد كننده كالاهاي ورزشي در سطح كشور و رفع بيكاري و افزايش درآمد و... مي شود و بسياري از موارد كه در اثر ايجاد فروشگاه هاي مجازي فوايد و عوايدش به شهر و كشور عزيزمان بر مي گردد.
اثرات ايجاد فروشگاه هاي مجازي و اينترنتي در مبلمان شهري
طراحی و ایجاد مبلمان شهری از عواملی است كه در ایجاد هویت، زیبایی و خوانایی (شناسه) شهر اهمیت فراوان دارد اما كارشناسان شهری معتقدند ضعف مدیریت شهری عاملی برای نابسامانی در این حوزه است.
به گفته كارشناسان شهری، مبلمان شهری به تجهیزاتی اطلاق می شود كه برای خدمات رسانی به مردم شهر جانمایی شده و در شهر نصب می شوند.
بر اساس اصول شهرسازی مبلمان شهری باید با در نظر گرفتن رفتارهای اجتماعی وفرهنگی شهر موردنظر طراحی و نصب شوند. از دیدگاه یك نظریه پرداز غربی، اگر قرار است شعور شهری آن شناخته شود باید به مبلمان آن شهر توجه داشت. اگر این عناصر بتوانند «لبخند» را به لب مردم بیاورند و برای آنها پیام آور احساس آرامش و امنیت باشند، می توان گفت عملكردی موفق داشته اند.
مبلمان شهری از عناصری هستند كه توانایی و ظرفیت فراوانی برای تامین اهداف ساماندهی منظره شهری دارند، اهداف سه گانه زیباسازی، هویت بخشی و خواناسازی محیط، دارای مهمترین كاركرد آنها در شهر است.
عناصر مبلمان شهری با توجه به رفتارشناسی، فرهنگ و سنتهای شهرهای مختلف طراحی می شوند چرا كه با ورود به شهرها این عناصر نشان دهنده هویت و نوع رفتار و فرهنگ مردم آن شهر است.
یكی از اهداف متخصصان شهرسازی، افزایش حضور افراد پیاده در شهر برای ارتباط بیشتر مردم در محیط شهر و جامعه با هم است و مبلمان شهری یكی از عوامل موثر بر این روند است.
ايجاد فروشگاههاي سنتي مشكلات زياد و هزينه هاي زيادي را درپي دارد. شهرداري ها معمولا بيشتر درگير اين مشكلات هستند . ايجاد فضاي قرارگيري فروشگاه ، محاسبه شدت ترافيك هاي ايجاد شده در مسيرهاي قرارگيري فروشگاهها ، مديريت دشوار مناطق ايجاد شده ، هزينه نگهداري و پاك سازي آلودگي هاي محيط اطراف فروشگاه ها ، خدمات دهي حمل و نقل عمومي در مسيرهاي مشخص شده و بسياري ديگر از مشكلاتي كه شهرداري ها براي ايجاد يك فروشگاه سنتي گريبانگير آنها مي باشد.
فروشگاه هاي مجازي همانطور كه فوايد آن ذكر شد بسياري از مشكلات را از پيش پاي مديران و دست اندركاران شهرداري برداشته و به جاي اشغال فضاي فيزيكي شهرها بهترين مزيت را براي طراحان شهري فراهم مي آورد. شهرداري ها بجاي اختصاص فضاهاي زياد به ايجاد فروشگاههاي سنتي ميتوانند همان فضا را صرف ايجاد پارك هاي ورزشي و تفريحي و سرسبز نمايند. اين امر خود باعث ايجاد محيطي سالم و پرنشاط جهت استفاده شهروندان مي گردد و طراحان با دستي باز طراحي قويتر و زيباتري براي مبلمان فضاي شهري بدست مي آورند.
دیدگاه های نوین مدیریت شهری پایدار
امروزه هدف اصلی مدیران شهری دستیابی به شهرهای پایدار و مدیریت شهری پایدار می باشد در مدیریت شهری پایدار تلاش، بر پایداری منابع برای نسلهای آتی و جلوگیری از اتلاف و تخریب منابع در کنار دستیابی به سطح قابل قبولی خدمات عمومی و رفاه شهری برای تمامی نسلها می باشد.
در حالیکه مدیریت شهری کارآمد و پایدار، کلیه امور محلی سیستم شهر را بایستی برنامه ریزی، سیاستگذاری، هدایت، ساماندهی، نظارت و هماهنگی کند . بنابراین اموری چون تهیه طرح های توسعه شهری، مدیریت زمین و مسکن، امور آموزش و پرورش، حمل ونقل، بازیافت، مدیریت اسکان غیررسمی، نواحی کهن و قدیمی شهر، گردشگری، امور فرهنگی، محیط زیست و ... جزء وظایف محلی و به عبارتی در حوزه اختیارات شهرداریها و شوراها هستند، در حالیکه مدیریت شهری ما در شرایط کنونی بین ۲۵ نهاد دولتی و شهرداری تقسیم شده است. ناراحت كننده تر از این وضعیت این است که این متولیان گوناگون فاقد هماهنگی و همسو نگرند، نتیجه این چندپارگی در مدیریت شهری باز تولید مسایل شهری چون ترافیک، اسکان غیررسمی، اشتغال غیررسمی، بورس بازی زمین و مسکن و مسایلی گستردهای از این دست است
مدیریت شهری باید خود را ملزم به رعایت اهدافی چون دیدگاههای شهر پایدار و انسانگرا و درنهايت سیاستهای حکمرانی مطلوب چون انصاف، شفافیت، پاسخگویی، پاک حسابی، حق اظهارنظر همگانی، مشارکت طلبی و ... بداند.
بنابراین مدیریت یکپارچه شهری گام اولیه در پایداری شهری است نه چشم انداز و هدف درازمدت مدیریت شهری. مسأله اصلی چگونگی تحکیم پایه های نهادهای محلی و مدنی است.
در رابطه با این موضوع مجموعه ای از دیدگاهها وجود دارد که در اینجا به یک سری از آنها اشاره می کنیم. مجموعه زیر توسط کارشناسان بانک جهانی ارائه شده است.
o دیدگاه اجتماع گرایی ( communitarian view)
o دیدگاه شبکه ( network view)
o دیدگاه نهادی ( institutional view)
o دیدگاه هم افزایی ( synergy view)
دیدگاه اجتماع گرایی
این رهیافت دستیابی به شهر پایدیر را بواسطه شکل گیری اجتماعات محلی، انجمن ها و گروههای مدنی محقق می داند. آنچه که در این دیدگاه اهمیت دارد پیشبرد امور از طریق روابط درون گروهی تعمیم یافته در قالب اجتماعات محلی است.یکی از مهمترین مزیتها و برتری های این دیدگاه این است که اجتماعات محلی به راحتی می توانند به شناسایی نیازها و محدودیتهای محله ها بپردازند.
از سوی دیگر نقدی که بر این دیدگاه وارد است اینکه این دیدگاه تنها بر منابع درونی موجود در اجتماعات محلی تکیه می کند.از این رو توان و قدرت لازم برای اداره امور کلان شهری با تکیه بر این منابع حاصل نمی گردد. شواهد بدست آمده در کشور های در حال توسعه نیز حاکی از آن است که صرف وجود همبستگی بالا در اجتماعات محلی یا تکثر اجتماعات، منجر به دستیابی اهداف مدیریت شهری پایدار نگردیده است. به عنوان مثال در کنیا ۲۰۰۰ گره اجتماعی فعال در نواحی شهری به ثبت رسیده اند ولی در عمل اکثر این گروهها نتوانسته اند در دستیابی به اهداف مورد نظر نقش داشته باشند.
دیدگاه شبکه
این دیدگاه در صدد پوشش دادن نقص دیدگاه قبلی بوده و معتقد است که مبنای دستیابی به مدیریت شهری پایدار شکل گیری و ایجاد شبکه هايي از پیوند های درون گروهی و برون گروهی پایدار می باشد. مکانیزم اثر نظام شبکه ای بدین صورت است که مدیران ابتدا می توانند با استفاده از منابع درون گروهی اجتماعات محلی امورات محلی را با هزینه ای پایین به پیش ببرند و از این طریق اعتبار و حمایت اجتماعی کسب کرده و به اعتماد سازی بپردازند.پس از این مرحله برای پیشبرد امورات شهری در سطحی وسیع به منابع بین گروهی موجود در شبکه ها متوسل شوند. بدین ترتیب باعث تقویت شبکه های پیوند درون گروهی و برون گروهی مابین اجتماعات محلی متعدد نیز می گردند.از این طریق مدیران شهری می توانند از نظر توزیع خدمات مابین محلات فقیر و غنی توازن بر قرار کنند. با تمام تفاصیل، ضعفی که این دیدگاه دارد در این است که تنها به منابع موجود در بطن جامعه متکی می باشد و به کیفیت نهادها و ادارات رسمی و نحوه عملکرد و هماهنگی آنها در دستیابی به یک شهر پایدار و انسانگرا توجهی ندارد.
دیدگاه نهادی
پیروان این دیدگاه معتقدند که دستیابی به مدیریت شهری پایدار مبتنی بر دستیابی به یک محیط نهادی ، قانونی و سیاسی مطلوب است.از نظر این دیدگاه کیفیت دستیابی مدیران شهری به اهدافشان متکی به کیفیت نهادها و ادارات رسمی ذیربط می باشد. بدین ترتیب در این رهیافت سعی بر این است تا کارآیی و اثر بخشی نهادها و ادارات افزایش داده شود نیز به نوع رابطه این نهادها با مردم از اهمیت بسزایی برخوردار است.
ضعفی که در این دیدگاه وجود دارد این است که در آن مردم و استعدادهایشان و منابع نهفته در آنها به خاطر تمرکز یکطرفه به کیفیت نهادی به فراموشی سپرده می شود.این دیدگاه در سیاست گذاری کلان در سطح ملی توانایی بسیاری دارد، ولی در سطح خورد، یعنی مدیریت شهری ، عملکرد ضعیفی را از خود نشان داده است.
دیدگاه هم افزایی
اخیرا تعدادی از دانشمندان با شناخت نسبت به شکافها و ناهماهنگی های موجود در جامعه و ضعف دیدگاههای قبلی در صدد برآمدند تا دیدگاهی جامع را در این زمینه مطرح نمایند.به طوری که بتواند ضعف های مدیریت شهری را چه در سطح افقی در بین محلات و شبکه های موجود و چه در سطح عمودی در درون نهادها و پیوند آن با سطح جامعه پوشش دهد به عبارت دیگر پیوند موجود در بین بخش خصوصی، نهادهای دولتی و اجتماعات محلی ترمیم و بین آنها هم افزایی و هماهنگی ایجاد گردد و از این طریق هر چه بهتر به اهداف مدیریت شهری پایدار دست یابد. این همان هدفی است که برای حکمرانی مطلوب (good governance) در دهه اخیر متصور می باشد یعنی ایجاد هم افزایی بین بخش های سه گانه خصوصی، دولتی و بخش داوطلبانه در سطح کلان ملی.
در این دیدگاه فرض بر این است که:
نه مدیران شهری و نه اجتماعات محلی هیچ یک به طور ذاتی خوب یا بد نیستند. مدیران شهری ، بخش خصوصی و اجتماعات محلی هر یک از زاویه ای مختلف می توانند در دستیابی به اهداف جمعی شهر پایدار کمک نمایند.
مدیران شهری ، بخش خصوصی و اجتماعات محلی هیچ یک به تنهایی منابع موردنیاز برای پیشرفت جامعه شهری را دارا نمی باشد و بخشی از این منابع از تعاملات این سه بخش حاصل می گردد.
در بین بخش های سه گانه نقش مدیران شهری و نهادهای دولتی به عنوان نماینده دولت در تسهیل دسترسی به منافع جمعی و بهبود زندگی از اهمیت بسزایی برخوردار است به خاطر اینکه آنها تنها عامل تامین کننده کالاهای عمومی محسوب می شوند.
ملاحظه می شود که در این دیدگاه سعی بر این است که از تمرکز صرف بر یک بخش بر حذر گردد، به علاوه سعی می شود تا بین این بخش ها هم افزایی و تعادل نیز ایجاد گردد. در حال حاضر دیدگاه سینرژی یا هم افزایی به عنوان کامل ترین دیدگاه مدیریت شهری برای دستیابی به شهرهای پایدار و توسعه پایدار در نظر گرفته می شود. مديريت شهري براي استفاده بهينه از خدمات چه الكترونيكي يا سنتي بايستي اصولي و با برنامه ريزيهاي درست پايه گذاري شوند.
مديريت شهري بايستي به در مسيري حركت كند كه شهروندان به سهولت بتوانند از خدمات شهري استفاده نمايند . ايجاد مراكز اينترنتي در سطح شهر و ايجاد بسترهاي مناسب و ايمن و كارا جهت فعاليت شركتهاي اينترنتي و الكترونيكي ، ايجاد فرهنگ و تلاش براي جا انداختن فرهنگ خريد اينترنتي و الكترونيكي جزو مهمترين فعاليت هاي مديريت شهري مي باشد.
هرگاه شهرها و استانها و تمام كشور، كليه خدماتش را به صورت الكترونيكي ارايه دهد و شهروندان راهي مطمين تر و ساده تر و همه جا در دسترس بودن تر پيدا نكنند خواه نا خواه مردم قدم در راه استفاده از اين خدمات مي گذارند و لازمه اين كار ايجاد زيرساخت هاي فني و فرهنگي و تكنولوژيكي از سوي مديريت شهري و مديران كشوري مي باشد.
نتيجه گيري
با مطالعه اين مقاله به درستي تفاوتها و شباهت هاي تجارت الكترونيكي ، تجارت اينترنتي ، سازمانهاي مجازي، فروشگاه هاي مجازي و تمامي خدماتي كه از اين طريق ارايه مي شد را فهميديم. استفاده از خدمات الكترونيكي اين امكان را به ما مي دهد كه از زندكي در اين كره خاكي كمال لذت را ببريم و دومرتبه مي گوييم ما از منزل خارج نمي شويم فقط براي تفريح و سرگرمي و نشاط و ورزش .
زندگي الكترونيكي و استفاده از تكنولوژي يعني طول عمر زياد ،نشاط و سرزندگي و استفاده بهينه از زمان و گذراندن بهترين لحظات در كنار همسر و فرزندان و عزيزانمان. اميد است كه مطالب ارايه شده مثمر ثمر قرار گرفته شده باشد
منابع:
1. م.صادقي ، تجارت جهاني الكترونيك و فناوري اطلاعات ، سخن گستر ، 1384
2. م.صادقي ، ع.درخشان ، تجارت همراه ، سخن گستر،1386
3. ماهنامه تجارت الكترونيك و رايانه
4. مباني مديريت بازاريابي فليپ كاتلر مترجم پارساييان
5. سرمد سعيدي ، رضايي ميرابي ، تجارت الكترونيك،انتشارات پرسمان
6. فرهنگ جهاني شدن . م.توحيدفام ، انتشارات روزنه
7. فناوري اطلاعات در مديريت دگرگوني سازمانها در اقتصاد ديجيتالي ، توربان ، مترجم رياحي ، انتشارات انتشارات دانشگاه پيام نور
8. بررسي فناوري هاي پرداخت قبوض و امكان سنجي بهترين شيوه پرداخت الكترونيكي براي واحدهاي تجاري ،ابوالفضل شرافت ، سيده مرجان مهدوي
9. گزارش توجيهي وسياست تجارت الكترونيكي جمهوري اسلامي ايران، مصوب كميسيون تخصصي اطلاع‌رساني اقتصادي, بازرگاني و تجارت الكترونيكي، 1381
10. تجارت در آینده درآمدی بر سازمان تجارت جهانی، مترجم ایروانی، محمد جواد،1381.
11. ثاقب تهرانی، م، تدین، ش. مدیریت فناوری اطلاعات ،1384.
12. احمدی، ح و ویرجیناری، م. تجارت الکترونیک، 1380.
13. تاملنیسون،جان. جهانی شدن و فرهنگ.ترجمه محسن حکیمی1381.
14. شهرآرا. درآمدی بر تجارت الکترونیک، 1382.
15. صنایعی، اولین همایش تجارت الکترونیک در هزاره سوم،1383
16. دنيايي كه با ICT متحول مي‌شود -ماهنامه وب - مترجم:ثريا پاك‌نظر
17. فرنود حسني، روزنامه ابرار اقتصادي، 18 مرداد 82، ص 18.
18. روزانه 5 دلار سهم ايران از بازار تجارت بين‌المللي اينترنت خبرنگاري ايسنا، 1 مرداد 82.
19. علي اكبر جلايي، روزنامه ابرار اقتصادي، 6 مرداد 1382، ص 18.
20. روزنامه ابرار اقتصادي، 12 مرداد 82، ص 18.
21. شريعتمداري، م. «تجارت الكترونيكي انتخابي كه به اجبار تبديل مي‌شود»، فرهنگ و پژوهش، شماره 114، ص 15.
22. بختياري، ش. پرداخت مبالغ كم از طريق اينترنت، مجموعه مقالات همايش جهاني و شهرهاي الكترونيكي و اينترنتي در جزيره كيش، 1380.
23. ابراهيمي و بختياري، دولت الكترونيكي، مجموعه مقالات همايش جهاني و شهرهاي الكترونيكي و اينترنتي در جزيره كيش، 1380.
24. زاهدي، ش. مديريت فرا مليتي و جهاني (نگرش تطبيقي) سمت، چاپ اول، 1379.
25. گزارش ملي تجارت الكترونيكي ايران،معاونت برنامه‌ريزي و امور اقتصادي،1383
26. دنيايي كه با ICT متحول مي‌شود -ماهنامه وب - مترجم:ثريا پاك‌نظر احمدپور دارياني محمود، كارآفريني، انتشارات شركت پرديس، تابستان 1380.
27. اس. اج.اختر، بازاريابي جهاني، ترجمه اسماعيل پور حسن، انتشارات نگاه دانش بهار 1380.
28. كوين كلي، معيارها و قواعد جديد در اقتصاد نوين، ترجمه محمود طلوع مكانيك، انتشارات مؤسسه خدمات فرهنگي رسا 1378.
29. چارلز هندي، ارزش آفريني در اقتصاد شبكه اي، ترجمه حسين حسينيان، انتشارات فرا، بهار1380.
30. جان پي كارتر، رهبري كار آفرين، ترجمه دكتر محمد علي طوسي، انتشارات مركز آموزش مديريت صنعتي 1379.
31. روز بهان، م، مباني توسعه اقتصادي، انتشارات تابان، 1375.
32. آشنايي با تجارت الكترونيك و زيرساختهاي آن، انستيتو ايزايران، 1380
33. تجارت الكترونيك در هزاره سوم، انتشارات جهاد دانشگاهي، 1380
34. رجب بيگي، م. " فناوري اطلاعات و تهديدها و فرصت‌هاي شغلي"، همايش نقش فناوري اطلاعات در اشتغال، سازمان همياري اشتغال، بهمن 1380.
35. اكرمي‌فر س.ع. " تحولات تكنولوژي و ماهيت مشاغل در عصر اطلاعات و ارتباطات "، همايش نقش فناوري اطلاعات در اشتغال، سازمان همياري اشتغال، بهمن 1380.
36. www.mporg.ir/barnameh4/akhbar/jarayed/561
37. www.irtp.com/farsi/events/ec/gozaresh.htm
38. http://www.itsunteam.blogspot.com/
39. http://article.irarticles.com-/
40. http://www.tagfa.com/index.asp?id=179
41. http://itpaper.ir/Articles/it_organization_future.aspx
42. http//www.unctad.org/ecommerce/conferenceexpert/ecomtour/pdf
43. http://sole. Ilsole240 re.com/240 reinformatica/biblioteca/e_ mmerce/e_ com_ guidafiscale/malayapec.htm
44. http:// www.prestongates.com/default.asp
45. http://learningblog.mihanblog.com/post/8483
46. ( http://www.khorasannews.com/
47. http://www.niksalehi.com/soc/archives/093152.php
48. http://www.niksalehi.com/
[1] - ماهنامه تجارت الكترونيك ورايانه ، 1387
[2] - Electronic Data Interchange For Administration Commerce and Transportation
e-services & e-business models.[3]
[4]- بررسي فناوري هاي پرداخت قبوض و امكان سنجي بهترين شيوه پرداخت الكترونيكي براي واحدهاي تجاري ،ابوالفضل شرافت ، سيده مرجان مهدوي
44mehdi@gmail.com
چكيده
روند رو به رشد مفاهيمي چون توليد چالاك، توليد انبوه سفارشي (MASS-CUSTOMIZATION) و جهاني شدن و نيز افزايش نياز براي گسترش محصولات در دنياي رقابتي امروز باعث گرايش سازمانها به رويكردهاي نوين و الگوهاي جديد سازماني گرديده است. جهاني شدن تجارت و توليد، ايجاب مي كند كه فعاليتهاي اقتصادي را در هر محيط پرسودتري بتوان به انجام رساند.
افزايش رقابت در دنياي امروز باعث گرديده است تا سازمانها براي كاهش هزينه ها و ماندن در بازار نيازمند همكاري با ديگر سازمانها باشند. سازمانهاي مجازي به عنوان مجموعه اي از سازمانهاي كوچك با پراكندگي بسيار گسترده، موجوديتهاي مستقلي هستند كه خود را براي برآورده ساختن نيازهاي مشتريان با شرايط محيطي سازگار مي كنند. از جمله عوامل موفقيت سازمان مجازي توانايي شكل دهي، انجام رساني و خاتمه هر فعاليت در زماني مشخص است و اين يعني اينكه در درون يك سازمان مجازي سازوكار شكل دهي و پيكربندي مجدد در زمان مشخص نقش بسيار با اهميتي دارد.
اين مقاله سعي دارد تا ضمن ارائه مفاهيم گوناگون كه درباره سازمان مجازي ،فروشگاه مجازي،تجارت الكترونيك و تفاوتهايي كه وجود دارد را بررسي و انواع آنها را بيان و راهكارهايي براي حركت سازمانهاي كنوني به سمت مجازي تر شدن ارائه دهد.
مطالب كليدي: تجارت الكترونيك ، فروشگاه اينترنتي- فروشگاه مجازي- سازمان هاي مجازي ، خدمات الكترونيكي
مقدمه
عوامل متعددی وجود دارد که سیاستگذاران را تشویق می کند تا جوامع خود را به سمت الکترونیکی شدن سوق داده و موجب توسعه فناوری اطلاعات را در کشورهای خود فراهم آورند. و این جز با ایجاد و راه اندازی شهرهای الکترونیکی که منتهی به دولت الکترونیکی شود میسر نخواهد شد.
در دنیای امروز که هر بیشتر به سمت ماشینی شدن قدم می گذاریم دیگر روابط چهره به چهره و مستقیم نمی تواند پاسخگوی مشکلات ما باشد. در شهرهای امروز ما با افزایش جمعیت ودر نتیجه آن افزایش ترافیک شهری رو به رو هستیم . هم چنین روش های بروکتراتیک گذشته و کاغذ بازی های پیشین نمی تواند روشی مناسب در جهت رسیدگی به کارهای اداری شهروندان باشد. از این سازمان های مهم نظیر شهرداری ها در شهرهای بزرگ که به نوعی قلب تپنده شهر محسوب می شوند، باید دست از روش های پیشین برداشته و وارد دنیای الکترونیک و مجازی شوند. دنیای که در آن فعالیت ها بسیار سریعتر و مطمئن تر انجام می گیرد و نیازی به تراکم جمعیت در دنیای فیزیکی نیز نیست. باید برای کاهش ترافیک شهری ، هزینه های انجام کار ، برخوردها و ناراحتی های روانی ، فساد اداری و دهها مشکلی که همه روزه درادارات و سازمان های بزرگ با آن روبرو هستیم ،چاره ای اندیشید وبهترین راه حل ایجاد سازمان های مجازی است که از مشکلات یاد شده می کاهند و حتی به بهبود روند کاری نیز منجر می شوند .
برای کاهش بسیاری از معضلات شهری از جمله ترافیک، آلودگی‌های زیست محیطی و هزینه‌های سنگین ناشی از ترددهای غیر ضروری شهروندان کشور در آینده‌ای نه چندان دور باید خدمات شهرداری از طریق شبکه اینترنت و پایگاه‌های الکترونیکی این نهاد دریافت گردند .این اقدام خود یکی از گام هایی است که در مسیر ایجاد دولت الکترونیک نیز می تواند بسیار موثر باشد .
بنابراین نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات را در مدیریت شهری در دسته بندی ذیل قرار دهیم:
1. فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه ریزی شهری
2. فناوری اطلاعات و ارتباطات در طراحی شهری
3. فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدیریت شهری
4. فناوری اطلاعات و ارتباطات در خدمات شهری
تعاريف و مفاهيم
تجارت الكترونيك يا تجارت اينترنتي
تجارت انواع مختلف دارد، از جمله تجارت سنتي، تجارت اينترنتي، تجارت الكترونيكي،...
متناسب با زمان و امكانات تكنولوژي در هر زمان از يكي از انواع فوق استفاده مي شود آنچه مسلم است نياز بشر به تجارت، غيرقابل انكار است. ضمن اين كه بشر از تخلفاتي كه در تجارت صورت مي گيرد شديدا نگران است از جمله واسطه گري، رانت خواري و .... شايد يكي از دلايلي كه بشر در بكارگيري انواع مختلف تجارت اقدام مي كند، نگراني وي از تخلفات است و به همين دليل سعي در بكارگيري ديگر انواع تجارت مي باشد. در تجارت سنتي مهم ترين اصل اعتماد متقابل بود كه اين اعتماد يا با باورهاي ديني و مذهبي تضمين مي‌شد يا باورهاي قومي و وجداني و ... و به همين دليل خيلي از افراد سوء استفاده مي كردند به طوريكه بعضي از مواقع اين سوء استفاده ها منجر به نابودي سازمان ها و شركت ها و افراد مي گرديد. به هر حال انسان به ياري تكنولوژي روش ها و انواع ديگر تجارت را بوجود آورده كه نمونه هايي از آنها، تجارت اينترنتي و تجارت الكترونيكي مي باشد .
جهت روشن شدن امكانات و تفاوت هاي اين دو نوع تجارت، نخست نحوه انجام آنها و سپس تعريف هاي آنها ارايه مي شود و بالاخره تفاوت ها و مغايرت هاي آنها بيان مي گردد چون به اين ترتيب شايد راحت تر بتوان آنها را از يكديگر جدا نمود.[1]
طراحي اماكن و فضا ها در تجارت الكترونيكي و تجارت اينترنتي و فروشگاه هاي مجازي
در اينجا مواردي بيان مي شود كه طراحي محيط و مكان هاي تجارت چه اثراتي بر ميزان فروش محصولات و خدمات دارد. بايستي در اينجا ما با نحوه تجارت در هريك از انواع روش هاي تجارت آشنا شويم و خود در اين مورد تصميم گيري نماييم كه كدام شيوه در تجارت از همه بهتر ، آسانتر و كم هزينه تر و جذاب تر است.
نحوه انجام تجارت اينترنتي
تجارتي است كه در واقع روش آن همان تجارت سنتي است ولي با استفاده از تكنولوژي جديد از جمله امكانات اينترنت، در تجارت اينترنتي تمامي مواردي كه در تجارت سنتي انجام مي داديم، انجام مي دهيم ولي با استفاده از ابزارهاي جديدي كه تكنولوژي روز در اختيار ما قرار داده است مثلا به جاي تلفن يا فاكس از e-mail استفاده مي شود و رد و بدل پيام ها از طريق e-mail كه بستر آن اينترنت است انجام مي گيرد. در اين نوع تجارت فاصله مهم نيست و افراد در هر نقطه از دنيا مي توانند با افراد ديگر در هر نقطه ديگر از دنيا معامله كنند. به همين دليل تعاريف زير را مي توان براي تجارت اينترنتي در نظر گرفت .
تعاريف تجارت اينترنتي :
- تجارت اينترنتي، تجارت با استفاده از امكانات تكنولوژي از جمله اينترنت
- تجارت اينترنتي، تجارت بدون كاغذ
- تجارت اينترنتي، تجارت بدون مرز
- تجارت اينترنتي، تجارت با استفاده از امكانات بانكداري الكترونيكي
- تجارت اينترنتي، تجارت سريع و با حداقل صرف زمان
تعاريف تجارت الكترونيكي
- تجارت الكترونيكي، تجارت با استفاده از امكانات تكنولوژي از جمله اينترنت
- تجارت الكترونيكي، تجارت بدون كاغذ
- تجارت الكترونيكي، تجارت بدون مرز
- تجارت الكترونيكي، تجارت با استفاده از امكانات بانكداري الكترونيكي در راستاي تجارت الكترونيكي
- تجارت الكترونيكي، تجارت سريع و با حداقل صرف زمان
- تجارت الكترونيكي،تجارت در فاز اول با حداقل دخالت انسان و در فاز دوم بدون دخالت انسان
- تجارت الكترونيكي، تجارت تحت ضوابط استاندارد جهاني پذيرفته شده تجارتالكترونيكي يعني EDIFACT [2]
- تجارت الكترونيكي، تجارت به وسيله پيام هاي استاندارد
- تجارت الكترونيكي، تجارت از توليد به مصرف
- تجارت الكترونيكي، تجارت بدون واسطه يعني بدون دلال، نماينده، توزيع كننده و غيره بنابراين امكان رانت خواري در تجارت الكترونيكي معنا ندارد.
- تجارت الكترونيكي، تجارت با حداقل قيمت
- تجارت الكترونيكي، تجارت به صورت شفاف و بدون هيچ گونه نقطه ابهام
- تجارت الكترونيكي، تجارت در سطح بين‌المللي بدون هيچگونه‌امتياز براي هيچ فروشنده‌اي
- تجارت الكترونيكي، تجارت بدون در نظر گرفتن امتيازي براي فروشنده هاي خاص از جمله اين كه فروشنده ايراني باشد يا نباشد، آسيايي باشد يا نباشد، مسلمان باشد يا نباشد و خلاصه بدون در نظر گرفتن ايده و موقعيت و محل شركت و شركاء و صاحبان شركت و مليت آنها .
- تجارتالكترونيكي يعني انتقال داده‌ها به صورت سازمان يافته در قالب پيام‌هاي استاندارد از قبل توافق شده از يك كامپيوتربه‌كامپيوتر ديگر،با مفاهيم‌الكترونيكي باحداقل دخالت انسان.
فروشگاه مجازی
فروشگاه مجازی ، فروشگاه طراحی شده بر روی اینترنت است که فروشندگان می توانند کالاها ، محصولات و خدمات خود را از این طریق عرضه نمایند و خریداران می توانند، محصولات یا خدمات آنها را از جمله نرم افزار , کتاب ، قطعات و به طور کلی کالای مورد نظر خود را انتخاب و در صورت تمایل خریداری نمایند.
جهت راه اندازي فروشگاه هاي اينترنتي نياز به خريد فضاي فيزيكي پرهزينه و فضاي زياد و جادار براي قرار دادن محصولات بيشتر نيست. در فروشگاه الكترونيكي شما نياز به خريد دامنه و فضاي لازم جهت طراحي فروشگاه و ايجاد وب سايت فروش مي باشد كه نسبت به خريد فضاي فيزيكي بسيار ارزانتر و قابل مقايسه با فضاي فيزيكي نيست.
در فروشگاه هاي اينترنتي نياز به ايجاد فضاهاي خاص براي نصب بيلبردهاي تبليغاتي نداريد. نياز به ايجاد قفسه بندي و ايجاد فضايي خاص جهت چيدماني محصولات و كالاهاي خود نداريد. در فروشگاه الكترونيكي نيازي به كارمندان زياد و مشكلات و موانع مربوط به فعاليتهاي آنان و نظارت بر كارشان وجود ندارد.
مشخصات فروشگاههاي مجازي
نداشتن مرز مشخص:
تغییرات بسیار زیادی كه در تجارت و صنعت و ... دنیا به وجود آمده، به دنبال خود عدم اطمینان را همراه كرده است وهمین مطالب نیاز سازمان ها را به داشتن قابلیت انعطاف بیشتر كرده است، در حال حاضر بسیاری از سازمان ها قابلیت ارایه یك سرویس و یا تولید را به تنهایی ندارند و این نیاز به انعطاف، صرفاٌ توسط سازمان های كوچك قابل دستیابی می باشد.
▪ استفاده از منابع مشترك:
یكی از اولین شاخصه های فروشگاههاي مجازی جمع شدن توان مالی و نیروی انسانی شركت هایی است كه این فروشگاهها را تشكیل می دهند.
شركت های گوناگون با توانایی مختلف مالی و نیروی انسانی تشكیل سازمانی را می دهند كه قادربه انجام كارهای بزرگ تر بوده و شركت ها را قادر به درگیر شدن در پروژه های بسیار بزرگ تر می كند.
▪ غیر متمركز بودن از نظر مكانی:
یكی از شاخصه های فروشگاههاي مجازی، پخش بودن آن ها از نظر مكانی می باشد، چون ارتباطات بین شركت ها با استفاده از فناوری مخابرات صورت می گیرد، دیگر نیازی به ساكن بودن افراد در یك مكان و یا داشتن یك مكان مشخص برای انجام تمامی كارها نمی باشد، به همین دلیل شكل سنتی فروشگاهها از بین می رود و یا حداقل نیازی به آن نیست.
خرید اینترنتی
خرید اینترنتی بدین معنی است که فروشگاههایی که متصل به این سیستم هستند محصولات خود را در سایت های اینترنتی عرضه می کنند و خریداران با توجه به طبقه بندی موجود می توانند محصولات مورد نیاز خود را از طریق اینترنت خریداری می کنند .
خصوصیاتی یک فروشگاه اینترنتی
l فروشگاه اینترنتی در هر لحظه از شبانه روز آماده سرویس دهی به مشتریان است.
l فروشگاه اینترنتی محدودیت مکانی ندارد و مشتریان می توانند از هر کجای که بخواهند خریداینترنتی انجام دهند
l خریدار می تواند ساعت ها در فروشگاه مشغول بررسی اجناس از قبیل فیلم ، ترانه ،موبایل ،کتاب و موارد دیگر باشد
l فروشگاه اینترنتی حق انتخاب بیشتری در اختیار خریداران قرارمی دهد
l فروشگاه اینترنتی هیچ محدویتی برای تعداد مشتریان ندارد.
l ابزار تبلیغی مناسب در جهت فروش محصولات شما
l کاهش هزینه های جانبی نظیر اجاره محل,هزینه ویترین و انبار,فروشنده,خواب سرمایه و غیره ازیک فروشگاه سنتی سودآوری بیشتر
l تحویل کالای خریداری شده درب منزل,بیمه بودن کالا و عدم مشکل حمل و نقل
l عدم برخورد با ترافیک و کاهش آلودگی هوا
نحوه انجام تجارت الكترونيكي
در شركتي كه به صورت الكترونيكي، تجارت صورت مي گيرد بايد يك شبكه محلي در داخل سازمان يا شركت وجود داشته باشد كه اين شبكه امكان اتصال به شبكه هاي جهاني در رابطه با تجارت الكترونيكي داشته باشد نمونه هايي از شبكه هاي جهاني تجارت الكترونيكي VAN كه مخفف Value Added Network و شبكه اينترنت، ... مي باشد. روي شبكه داخلي شركت يا سازمان نرم افزار تجارت الكترونيكي هم نصب شده است اين نرم افزار مرتب از طريق شبكه داخلي فايل موجودي كالاها در انبار را چك ميكند و كالاهايي‌كه به نقطه سفارش رسيده اند را پيدا مي كند و سپس با استفاده از توليد پيام هاي مرتبط از طريق شبكه جهاني اين خريد يا نياز به يك خدمت را به اطلاع تمامي سازمان ها و شركت ها و افرادي كه در اين رابطه هستند مي رساند سپس با رد و بدل پيام هاي مختلف بين خريدار و فروشنده، يا ارايه دهنده خدمت، از آن خريد مي كند يا آن سرويس يا خدمات را دريافت مي نمايد، و به اين ترتيب مثلا يك پروسه خريد با توجه به ضوابط تجارت الكترونيكي انجام مي گيرد البته پروسه كامل شامل دخالت بانك، گمرك، وزارت اقتصاد و دارايي ،... نيز هست كه توضيح آن چنانچه مقدور شد در مقاله اي ديگر ارايه مي گردد. به هر حال قسمت مهم نحوه انجام يك عمل تجاري در تجارت الكترونيكي چنين است .
مراحل انجام تجارت اینترنتی
مراحل انجام تجارت اينترنتي به صورت زیر می‌باشد:
مرحله 1- یک نام دامنه خریداری کنید (.com مربوط به خودتان).
مرحله 2- اهداف آنلاین بودن خود را بنویسید و برای انجام آن زمان و بودجه در نظر بگیرید.
چقدر وقت دارید تا سایت تجارت الکترونیک موردنظر را راه‌اندازی کنید؟
چند ساعت می‌خواهید به این کار اختصاص دهید و کی؟
چقدر می‌خواهید هزینه کنید؟
مرحله 3- در اینترنت جستجو کنید و بقیه سایتهایی که دوست دارید و ندارید را بررسی کنید.از موفقیتها و اشتباهات دیگران و اینکه چه چیزهایی در سایتشان ارائه می کنند، برای استفاده در سایت خود کمک بگیرید.
مرحله 4- سایت خود را روی کاغذ طراحی کنید. عناصر، شکل، احساس، رنگها و.... آن را مشخص کنید.
مرحله 5– برای طراحی سایت خود به یک شرکت معتبر و متخصص مراجعه کنید و در نظر داشته باشید که باید بتوانید سایت را مرتب بروز کنید و براحتی آن را نگهداری کنید.اگر تخصص این کار را ندارید می توانید با شرکت طراح سایت خود قراردادی برای این کار منعقد کنید.
مرحله 6– اگر می‌خواهید خودتان سایت را بروز کنید باید یک نرم‌افزار طراحی صفحات مانند Microsoft Front page تهیه کنید. (البته بسته به نوع طراحی سایتتان، ممکن است این نرم‌افزار هم نیاز نباشد)
مرحله 7– نگهداری، تغییرات و به روز رسانی سایتتان را هر هفته حداقل یک بار انجام دهید و کنترل کنید.
مرحله 8– ازهر فرصتی برای توسعه سایتتان استفاده کنید. درباره آن برای مردم توضیح دهید. آدرس سایتتان را در کارت ویزیتتان و همچنین در همه تبلیغاتتان درج کنید. خیلی از شرکت‌ها بجای اینکه پشت تلفن به شما در مورد کارشان توضیح دهند آدرس سایتشان را معرفی می‌کنند.
مرحله 9– مردم را با دلیل به سایت خود دعوت کنید تا از آن بازدید کنند. تخفیفات، تشویقهای ویژه، اطلاعات رایگان و مجلات رایگان که بینندگان سایت برای دوباره آمدن رغبت داشته باشند.
مرحله 10– حتما به یاد داشته باشید که از هر مشتری، حداقل یک آدرس ایمیل داشته باشید و آن را ذخیره کنید.می توانید برای آرشیو آدرس ایمیلها و جواب به آنها و فرم سفارش از شرکت طراح سایتتان کمک بگیرید.
مرحله 11– همیشه دنبال ساده‌ترین راه‌حل‌ها باشیدو از آنها نیز‌درسایت‌خود استفاده کنید.
غیر از اضافه کردن سبد خرید، بانک اطلاعات یا هر مورد دیگر، دنبال ساده ترین جوابها برای نیازتان باشید.
مرحله 12– برای تجارت الکترونیک آموزش ببینید و همیشه در دنیای تجارت الکترونیک به روز باشید.
تکنیک‌های بازاریابی و فروش در دنیای آنلاین را بیاموزید.
مشابهت ها و مغايرت ها
وجوه مشترك تجارت اينترنتي و الكترونيكي باعث شده است كه اين دو نوع تجارت در بعضي مواقع مشابه هم تلقي شود و حال آنكه هر چند اين دو نوع تجارت در بعضي امور مشترك هستند ولي به طور بنيادي متفاوت مي باشند. براي مشخص شدن اين مفهوم بعضي از مشابهت ها و مغايرت ها بيان مي گردد.
مشابهت ها
- هر دو نوع تجارت با استفاده از امكانات رايانه اي و شبكه هاي رايانه اي انجام مي شود.
- هر دو نوع تجارت بدون كاغذ انجام مي شود.
- هر دو نوع تجارت را تجارت بدون مرز مي گويند.
- در هر دو نوع تجارت در زمان صرفه جويي مي شود .
- هر دو نوع تجارت مي تواند بدون نياز به واسطه و دلال انجام شود.
- هر دو نوع تجارت در سطح بين المللي انجام مي پذيرد .
- هر دو نوع تجارت نيازي به ديدن رو در روي طرفين معامله ندارد.
- در هر دو نوع تجارت چه الكترونيكي چه اينترنتي طرفين بايد بتوانند از امكانات شبكه‌هاي كامپيوتري استفاده‌كنند و چنانچه يكي از طرفين چنين امكاناتي را نداشته باشند طرف ديگر حتي با داشتن پيشرفته‌ترين امكانات نمي‌تواند به يكي از دو حالت فوق تجارت نمايد.
- هر دو نوع تجارت نياز به فرهنگ سازي دارد و با فرهنگ فعلي مردم امكان انجام هيچ كدام از انواع تجارت الكترونيكي و اينترنتي نخواهد بود.
- هر دو نوع تجارت نياز به دانستن و حتي مسلط بودن به يك زبان محاوره اي بين المللي مانند انگليسي را دارد.
- در هر دو نوع تجارت ممكن است از لحاظ امنيت دچار مشكل شوند و هكرها مشكلات جدي را در انجام مراحل مختلف انجام عمل تجارت ايجاد نمايند.
مغايرت ها و تفاوت هاي تجارت الكترونيكي و اينترنتي:
- تجارت اينترنتي با دخالت انسان انجام مي شود و حال آنكه تجارت الكترونيكي بدون دخالت انسان قابل اجرا است
- در تجارت اينترنتي هيچگونه استاندارد بين المللي وجود ندارد ولي در تجارت الكترونيكي استاندارد جهاني EDIFACT لازم الاجرا است بنابراين دريافت كنندگان كالا و خدمات در تجارت الكترونيكي اي يك اطمينان خاطر در رابطه با كيفيت كالا برخوردارند.
- در تجارت اينترنتي مطالب و توافقات به صورت متن از طريق e-mail يا حتي فاكس و تلفن رد و بدل مي شود و حال آن كه در تجارت الكترونيكي مطالب و توافقات با استفاده از پيام هايي كه توسط نرم افزار تجارت الكترونيكي ايجاد مي شود، رد و بدل مي گردد.
- در تجارت اينترنتي هيچ تضمين كننده بين المللي جهت صحت اجراي تجارت وجود ندارد و حال آن كه در تجارت الكترونيكي CEFACT كه يكي از ارگان هاي سازمان ملل متحد مي‌باشد، تضمين كننده صحت انجام معاملات به صورت تجارت الكترونيكي است .
- كالاها و خدماتي ميتوانند در تجارت الكترونيكي معامله شوند كه داراي استاندارد بين‌المللي EDIFACT باشند ولي در تجارت‌اينترنتي چنين استانداردي براي كالاها و خدمات الزامي نيست .
- در تجارت الكترونيكي به علت عدم دخالت انسان امكان ايجاد روابط انساني در معاملات اصلا وجود ندارد و حال آنكه در تجارت اينترنتي چون دو انسان با يكديگر ارتباط دارند روابط انساني مي تواند در انجام معاملات نقش داشته باشد.
- در تجارت الكترونيكي تمامي موارد از قبيل كيفيت و كميت و ديگر امور به صورت ديجيتالي و رقمي و عددي بيان مي‌گردد، بنابراين تمامي امور شفاف و بدون هيچ گونه ابهام و شبه اي بيان مي شود ولي در تجارت اينترنتي تمامي اين موارد توافقي صورت مي‌گيرد و قابل چانه زدن مي باشد .
- در تجارت الكترونيكي تمامي ضوابط و شرايط و مشخصات كالا يا خدمات قابل معامله بايد قبل از انجام معامله بيان شود و در حين انجام معامله طرفين نمي توانند شرايطي را در رابطه با كالا يا خدمات مورد معامله بيان كنند و حال آنكه در تجارت اينترنتي تمامي موارد چه قبل و چه حين انجام معامله و حتي طبق توافق طرفين بعد از انجام امور اداري معامله قابل تغيير است و هيچ گونه محدوديتي ندارد.
- در تجارت الكترونيكي از امكانات بانكداري الكترونيكي استفاده مي شود ولي در تجارت اينترنتي امكانات بانكداري اينترنتي مورد نياز است.
تبصره: البته بانكداري الكترونيكي و اينترنتي هم مانند تجارت الكترونيكي و تجارت اينترنتي تفاوت دارد.
- براي انجام تجارت الكترونيكي امور مربوط به انبار و مالي و پرسنلي شركت يا سازمان بايد حتما مكانيزه باشد ولي در تجارت اينترنتي هيچ كدام از اين امور نبايد مكانيزه باشند و حتي چنانچه مكانيزه هم باشند مورد استفاده قرار نمي گيرند ولي چنانچه اين امور مكانيزه نباشند تجارت الكترونيكي در آن شركت يا سازمان قابل اجرا نمي باشد و اصلا نمي توان اجرا كرد .
- در تجارت الكترونيكي مفهوم " از توليد به مصرف" به معناي واقعي تحقق پيدا مي كند و هيچ واسطه يا نماينده‌اي نمي تواند كالا يا خدمتي را در تجارت الكترونيكي ارايه دهد و حال آنكه در تجارت اينترنتي معامله با واسطه ها و نماينده ها و ... امكان پذير است و حتما طرف دوم نبايد توليد كننده كالا و ارايه دهنده مستقيم كالا و خدمات باشد. به همين دليل است كه گفته مي شود در تجارت الكترونيكي، واسطه ها و نماينده ها و رانت خوارها جايي ندارند و ورود آنها در تجارت الكترونيكي ممنوع مي باشد .
- در تجارت الكترونيكي چون رابطه توليد كننده و مصرف كننده مستقيم است و هيچ واسطه‌اي وجود ندارد بنابراين قيمت ها به حداقل مي رسد و حال آنكه در تجارت اينترنتي امكان خريد از عوامل واسطه وجود دارد بنابراين قيمت نسبت به تجارت الكترونيكي گران تر است .
- در تجارت الكترونيكي كسي مي تواند كالايي را بفروشد كه توليد كننده آن باشد و حال آنكه چنين شرطي در تجارت اينترنتي وجود ندارد.
- روش ها و معيارهاي انجام تجارت الكترونيكي بين المللي است و براي تمامي كشورها، شركت ها، سازمان ها و افراد يكسان مي باشد و حال آنكه ضوابط تجارت اينترنتي با توافق طرفين تعيين مي شود و جنبه جهاني و بين المللي ندارد.
- سازمان ها و كميسيون هاي جهاني مرتبط با تجارت جهاني در رابطه با تجارت الكترونيكي بوجود آمده است ولي جهت تجارت اينترنتي هيچ سازمان مشخصي در رابطه با تجارت ايجاد نشده است.
جهت تجارت الكترونيكي مجالس مقننه كشورها قانون خاصي وضع مي كنند و حال آنكه جهت تجارت اينترنتي نيازي به هيچ قانون مصوبي نيست و در كشور ما هم در تاريخ دي ماه 82 قانون تجارت الكترونيكي به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است .
- برنامه تجارت الكترونيكي بر چهار محور استوار است كه عبارتند از : 1- اقتصاد خرد و كلان، 2- مردم و فرهنگ، 3- قانون و مقررات، 4- زير ساختمان‌ها و آمادگي فني، ولي تجارت اينترنتي از اين چهار مورد حفظ موارد 2 و 4 را لازم دارد.
- براي اسناد تجارت الكترونيكي امضاء الكترونيكي لازم است و اسناد بدون آن اعتبار ندارد و حال آنكه در تجارت اينترنتي به امضاء الكترونيكي نيازي نيست و مي توان بدون آن هم تجارت اينترنتي انجام داد. البته استفاده از امضاء الكترونيكي در تجارت اينترنتي اشكالي ندارد ولي لازم هم نيست .
- براي انجام تجارت الكترونيكي بايد قوانين تجاري كشور متناسب با آن اصلاح شود و حال آن كه در تجارت اينترنتي چنين نيازي وجود ندارد.
- در تجارت الكترونيكي تعرفه هاي واردات و صادرات كشورها بايد مطابق ضوابط WTO درآيد و حال آن كه در تجارت اينترنتي چنين نيازي احساس نمي شود .
البته مغايرت هاي زياد ديگري در رابطه با تجارت الكترونيكي و اينترنتي وجود دارد كه قابل ذكر مي باشد ولي به علت كوتاهي كلام به همين تعداد بسنده مي شود، اميد است كه براي جدا نمودن اين دو تجارت از يكديگر همين موارد كافي باشد.
انواع سايتهاي تجاري و خدماتي الكترونيكي[3]
مجموع سياست‌هاي كلي سايت، در عملياتها، تكنولوژي و ايدئولوژي مدلهای مختلف سايتهاي تجاري را شكل ميدهند كه از جمله مهمترين آنها عبارتند از:
1- مدل Storefront: سايتي كه معرفي كالا، عمليات فروش روي خط، سرويس دهي و امنيت را يكجا در خود دارد تا ارتباط مستقيم فروشنده و خريدار در آن ميسر گردد مثل تمام سايتهاي تجاري شركتهاي بزرگ: استفاده از تكنيك Shopping Cart
2- مدل e-marketplace: بازارچه الكترونيكي كه امكان جستجو و خريد انواع محصول را از فروشندگان مختلف براي خريدار فراهم ميآورد. مثل سايت http://www.amazon.com/: استفاده از تكنيكهاي مختلف فروش مثل تكنيك Cross-Sell يا Up-Sell
3- مدل Auctions: سايتهاي جراحي با روشهاي و متدهاي مختلف، مناسب براي نوع C2C مثل سايت http://www.ebay.com/
4- مدل Portal: اين سايتها تقريباً تمام اطلاعاتي را كه بيننده سايت به آن نياز دارد در خود جاي داده است. اطلاعاتي همچون اخبار، ورزش، اطلاعات آب و هوا، اطلاعات بازار بورس و قابليت جستجو در وب. مثل سايت http://www.yahoo.com/
5- مدلDynamic - Pricing: كه خود انواع مختلف دارد:
5- 1 مدل Name-Your-Price: مشتري قيمت خود را اعلام ميدارد و سايت با كمك ارتباطات خود سعي در پيدا كردن محصول مورد نظر با آن قيمت ميكند مثل سايت http://www.priceline.com/ 5-2 مدل Demand-Sensitive Price: سايت سعي ميكند كه خريدهاي مشابه را نگه داشته. در نهايت يكجا انجام دهد تا هزينه‌هاي جانبي بين تمام خريداران سرشكن شود و قيمت نهايي كمتري براي مشتري حاصل گردد مثل سايت http://www.mercata.com/
6- مدل Bartering: سايتهايي كه در آنها كالايي با كالاي ديگر مبادله مي‌شود مثل سايت http://www.ubarter.com/ 7- مدل e-services: سايتهاي خدمات دهنده تجاري كه معمولاً بعنوان شخص ثالث در مبادلات تجاري الكترونيكي وارد عمل ميشوند مثل سايت http://www.visa.com/ يا http://www.ups.com/
ویژگی فروشگاه مجازی
o امکانات بخش مدیریت دسته بندی کالا
o ایجاد , حذف و ویرایش دسته های کالا – مشاهده و چینش ساختار سلسله مراتبی دسته ها
o ایجاد , حذف و ویرایش عنوان و توضیحات دسته ها در ادیتور متن
o اختصاص دادن عکس به یک دسته
o فرمت بندی و قالب دهی توضیحات ( رنگ , فونت , اندازه قلم و . . .)
o امکانات بخش مدیریت مشتریان
o گزارشگیری از سفارشات مشتریان و پیشروی مراحل خرید ایشان
o ویرایش و حذف مشتریان
o امکانات بخش مدیریت کالا و خدمات
o ایجاد ویرایش و حذف کالا و خدمات
o اختصاص توضیحات و عکس و لینک در ادیتور متن
o تعیین قیمت کالا و یا خدمات
o امکان دسته بندی کالا و یا خدمات
کاربردهای فروشگاه مجازی
مدیریت محصولات شامل اضافه كردن محصولات جدید و ویرایش یا حذف اطلاعات محصولات قبلی، مدیریت قیمت محصولات ، تخصیص تعداد نامحدود توضیحات تكمیلی به محصولات به همراه عكس,كلیپ های صوتی وتصویری وگزارش های پیگیری های مربوط به محصولات مدیریت طبقه بندی محصولات شامل حذف، اضافه و یا ویرایش طبقه بندی محصولات در سطوح مختلف و لیست گیری و گزارش گیری های مربوط به طبقه بندی ها.
l مدیریت سفارشات شامل لیست گیری از سفارشات و تغییر وضعیت هر كدام به همراه امكانات تماس اتوماتیك با مشتری، گزارش گیری از سفارشات و ویرایش سفارش محصولات هر سفارش مدیریت اعضاء و مشتریان شامل: مدیریت اطلاعات اعضاء و مشتریان و امكانات ارتباط گروهی و تك به تك با آنها تنظیمات سیستم شامل ویرایش نامه های الكترونیكی پیامهای سیستم، تنظیمات پارامترهای ویژه فروشگاه الكترونیكی.
امكاناتی كه در اختیار بازدید كننده فروشگاه قرارمی گیرد:
l امكانات جستجوی سریع و ساده و نیز جستجوی پیشرفته بر روی محصولات قابلیت مرور محصولات از طریق طبقه بندی های مختلف.ارائه امكان ثبت نام و عضویت در فروشگاه دسترسی به توضیحات متن ، عكس ، كلیپ های صوتی و تصویری هر محصول امكان تماس با مسئولین سایت و ارائه نظرات مشاهده اطلاعات متنی در مورد فروشنده ، راهنمایی سیستم و سایر اطلاعات مربوطه
تأثير سه بعدي سازي در تجارت اينترنتي و فروشگاه مجازي
به دليل افزايش بي‌رويه سايتهاي اينترنتي در جهان، روز به روز رقابت سايتها در جذب كاربران، فشرده‌گر مي‌شود. در اين ميان سايت هابي برنده ترند كه نمايي زيباتر و فريباتر داشته بانشد. زيبايي يك سايت، به ويژه براي تجارت اينترنتي يك امر حياتي به شمار مي رود، اما پرسش اين است كه روشهاي گوناگوني براي اين كار است،اما بررسي 100 سايت نخست اينترنت نشان مي‌دهد كه بيشتر آن ها از تبليغات و انيميشن هاي دوبعدي(D2) استفاده مي‌كنند. با اين همه، بي‌گمان كساني در ميدان رقابت آينده برنده‌اند كه زودتر وارد جهان سه‌بعدي (D3) مي شوند. ساخت انيميشن به ويژه انيميشن هاي سه بعدي سخت است، اما روز به روز بر شمار سازمان هايي كه در زمينه ساخت D3 سرمايه گذاري مي كنند، افزوده مي شود. شايد اين پرسش پيش آيد كه چرا با اينكه چندين سال از پيدايش سيستم‌هاي واقعيت مجازي و VRML مي گذرد هنوز پيشرفت چشم گيري در اين زمينه نديده ايم؟ در پاسخ بايد گفت كه تاكنون كاستي هاي گوناگوني موجب ناگستردگي اين سيستم ها در اينترنت شده است، كه امروزه اين كاستي ها به سرعت از ميان مي روند. در واقع افزايش سرعت CPU ها، شتاب دهنده هاي الكترونيكي، افت بهاي رايانه هاي سريع و نيروند نيز پيشرفت زبان هاي استاندارد ويژه وب مانند PGML و VML ، كاهش كاربرد انيميشن هاي دو بعدي در وب را در پي آورده اند. افزايش پهناي باند اتصالات اينترنت نيز ديد انيميشن را ساده تر كرده است. البته امروزه هنوز هم D2 و بيش از D3 به كار مي رود، چون نمايشگرها و مرورگرهاي بيشتري آن ها را پشتيباني مي كنند، اما تب VRML و طراحي هاي سه بعدي از سال 1998 همه جا را فرا گرفته و امروزه كارهاي بسياري در اين زمينه در جهان انجام مي گيرد. سيستم هاي واقعيت مجازي در اينترنت (VRML) و طراحي هاي سه بعدي سازي از جنبه ديگري نيز به گسترش تجارت الكترونيكي در زندگي روزمره مردم كمك مي كند و آن فروشگاه هاي مجازي است. بيانديشيد كه بتوان همه كارها را با نمايش سه بعدي در وب، فروخت. به طوري كه خريداران بتوانند كالاهاي دلخواه خود را در فروشگاه هاي مجازي به صورت سه بعدي ديده، آن ها را وارسي و زير و رو كنند. اين يك رؤيا نيست. امروزه اين كار با فناوري هاي گوناگوني ماندن Microsoft directx ، VRMLو JAVA انجام پذير است. پيش بيني مي شود كه با عرضه چنين سيستمي، خواست همگان به خريد اينترنتي تغيير يابد. از سايت هايي كه امروزه كالاهاي خود را به صورت سه بعدي در اينترنت ارايه مي كنند، مي توان boo.com فروشنده لباس هاي ورزشي را نام برد. اين سايت تسهيلاتي را فراهم كرده است تا خريداران بتوانند در اتاق هاي پرو مجازي D3 لباس هاي دلخواه شان را بپوشند. البته اين امكانات تنها توسط كساني كه ارتباط پر سرعت دارند، قابل استفاده است. از ديگر سايت هايي كه چنين امكاناتي را فراهم مي كنند مي توان سايت شركت رايانه اي Acer و هم چنين Dynadirect فروشنده ابزارهاي الكترونيكي را نام برد.
شکل 1-1 نمونه ای از تبلیغات سه بعدی بر روی صفحات وب سایت تبلیغاتی از شرکت بنز آلمان
دلايل ايجاد فروشگاههاي مجازي و كاربردهاي آن در شهرداري ها
در دنیای امروز که هر بیشتر به سمت ماشینی شدن قدم می گذاریم دیگر روابط چهره به چهره و مستقیم نمی تواند پاسخگوی مشکلات ما باشد. در شهرهای امروز ما با افزایش جمعیت ودر نتیجه آن افزایش ترافیک شهری رو به رو هستیم . هم چنین روش های بروکتراتیک گذشته و کاغذ بازی های پیشین نمی تواند روشی مناسب در جهت رسیدگی به کارهای اداری شهروندان باشد. از این سازمان های مهم نظیر شهرداری ها در شهرهای بزرگ که به نوعی قلب تپنده شهر محسوب می شوند، باید دست از روش های پیشین برداشته و وارد دنیای الکترونیک و مجازی شوند. دنیای که در آن فعالیت ها بسیار سریعتر و مطمئن تر انجام می گیرد و نیازی به تراکم جمعیت در دنیای فیزیکی نیز نیست. باید برای کاهش ترافیک شهری ، هزینه های انجام کار ، برخوردها و ناراحتی های روانی ، فساد اداری و دهها مشکلی که همه روزه درادارات و سازمان های بزرگ با آن روبرو هستیم ،چاره ای اندیشید وبهترین راه حل ایجاد سازمان های مجازی است که از مشکلات یاد شده می کاهند و حتی به بهبود روند کاری نیز منجر می شوند .
برای کاهش بسیاری از معضلات شهری از جمله ترافیک، آلودگی‌های زیست محیطی و هزینه‌های سنگین ناشی از ترددهای غیر ضروری شهروندان کشور در آینده‌ای نه چندان دور باید خدمات شهرداری از طریق شبکه اینترنت و پایگاه‌های الکترونیکی این نهاد دریافت گردند .این اقدام خود یکی از گام هایی است که در مسیر ایجاد دولت الکترونیک نیز می تواند بسیار موثر باشد .
فروشگاههاي مجازي راه حلي مناسب براي شهرداري هاي كل كشور جهت تهيه كالاها و خدمات محسوب مي شود. استفاده از خدمات الكترونيكي براي شهرها از جايگاه مهمي برخوردار است. شهرداري ها با استفاده از خدماتي كه فروشگاه هاي مجازي و اينترنتي مي دهند ، مي توانند كليه خدمات خود را به سهولت تهيه و دريافت نمايند . به عنوان مثال شهرداريها براي ايجاد سالن هاي ورزشي در سطح شهرها مي بايست ابتدا فضايي را جهت استفاده عموم اختصاص داده و كليه تجهيزات مورد نياز ورزشي و تفريحات و سرگرمي را محيا نموده تا شهروندان بتوانند در محيطي ايمن و مجهز مشغول به ورزش و تفريح و سرگرمي شوند.
فروشگاه هاي ورزشي اينترنتي محلي مناسب براي تهيه كليه وسايل و ادوات ورزشي محسوب مي شود، چرا كه مسؤل خريد لوازم ورزشي در شهرداري ها با مراجعه به اين فروشگاه ها به راحتي مي تواند موارد زير را مورد بررسي قرار داده و در تهيه و خريد محصولات تصميم گيري نمايد.
مواردي كه مسؤل خريد تجهيزات مي تواند در فروشگاه هاي ورزشي مجازي ببيند ، عبارتند از:
1. شكل و طرح محصول:در اين بخش فروشگاههاي مجازي با ايجاد فضاهاي مناسب و ايجاد نمايي مناسب جهت معرفي كالاي ورزشي خود عكس ، اسلايد،فيلم و... را قرار داده و مشتري با نگاه كردن مي تواند كيفيت و شكل ظاهري محصول را ببيند و در مورد آن تصميم گيري نمايد.
2. ليست قيمت: با مشاهده ليست قيمت محصول و كنترل قيمت محصولات مشابه و فروشگاه هاي مجازي ديگر به راحتي مي تواند بدون صرف هزينه زياد ليست كليه فروشگاههاي مجازي سطح شهر را دريافت و نسبت به خريد و سفارش محصول اقدام نمايد.
3. نتوع كالا: فروشگاه هاي مجازي اين امكان را به مشتري مي دهد كه ويترين فروشگاه را از محصولات گوناگون بدون محدوديت فضا و مكان پر نموده و وي به سهولت در انتخاب محصول و كالاي مورد نياز تصميم گيري نمايد.
شهرداري ها براي تهيه محصولات مورد نياز مخصوصا براي ايجاد سالن هاي ورزشي نياز به يك كارشناس ماهر در امر ورزش بوده و براي درك نحوه استفاده از هر وسيله ورزشي نياز مبرم به گرفتن اطلاعات از كارشناس ورزشي مي باشند . اما فروشگاه هاي ورزشي اين كار را براي شهرداري ها به نحو چشم گيري آسان نموده اند . مسؤلين فروشگاه هاي ورزشي مجازي با قرار دادن مطالب آموزشي و نحوه كار با دستگاهها و نحوه چيدماني و مبله كردن فضاي سالن هاي ورزشي كار را براي شهرداري ها آسان نموده و هر شخصي با هر سطح سواد و با هر گروه مطالعاتي مي تواند به راحتي وظيفه تهيه و نصب ابزارالات و تجهيزات ورزشي را برعهده گيرد و در صورت بروز اشكال و كمبود اطلاعات وي با مراجعه به وب سايت فروشگاه ، اطلاعات لازم را در هر موقع و شرايط كاري و اقليمي و زماني دريافت نمايد.
روشهای پرداخت در تجارت الکترونیک و نقش آن در کاهش سفرهای درون شهری
همگام با توسعه تجارت الکترونیکی (E-Commerce) در جهان و جایگزینی آن به جای تجارت سنتی در بسیاری از موارد، مهمترین مرحله تجارت یعنی پرداخت پول (Payment) نیز در حال دگرگونی و تغییر است. در گذشته روشهای سنتی از قبیل پرداخت مستقیم پول و یا چک به عنوان روشهای پرداخت در یک معامله وجود داشت ولی امروزه روشهای پرداخت الکترونیکی جانشین روشهای پرداخت سنتی شده است.
جزء اصلی تجارت پرداخت است و بدون عمل پرداخت هیچ معامله ای کامل نمی شود. پرداخت مرحله ای است که در آن ، خریدار به گونه ای، پول محصول خریداری شده را به فروشنده پرداخت می کند. پس از پرداخت پول، محصول خریداری شده به خریدار تحویل (Delivery) داده می شود و در نهایت فروشنده با خدمات پس از فروش (After sale support) از محصول خود پشتیبانی و حمایت می کند. در دنیای پرشتاب امروز که دنیای استفاده از فرصتها و صرفه جوئی در وقت است ،همراه با گسترش تجارت الکترونیک نیاز به روشهای پرداخت الکترونیکی مناسب، با امنیت قابل توجه ،که نیاز به جابجائی و صرف وقت را در معاملات کاهش دهد، به شدت احساس می شود.
وجود زيرساخت هاي مناسب در ايجاد محيط هاي امن جهت پرداخت وجوهات و مبالغ باعث مي شود كه تعداد سفرهاي درون و برون شهري جهت انجام فعاليت هاي تجاري اعم از خريد و فروش كالا و خدمات ، به مقدار قابل توجهي كاسته شده كه اين امر مزاياي بسياري را در پي دارد كه در ادامه به توضيح مفصل آن مي پردازيم.
با توجه به مثالي كه در مبحث قبل اشاره كرديم ، يكي از خدماتي كه بسيار مهم و قابل توجه است و فروشگاههاي مجازي آنرا در اريه خدمات كاري خود قرار داده اند ، ايجاد پلي بين خريدار و مشتري و بانك مي باشد. در اينجا ابتدا نحوه پرداخت كليه خدمات را در بستر هاي الكترونيكي بيان مي كنيم سپس به مثال خود باز مي گرديم.
انواع روش هاي پرداخت[4]
در روش سنتي از يك طرف شهروندان براي انجام يك كار ساده هزينه مالي و زمان زيايد را صرف مي كنند و از طرف ديگر سازمان هاي ذيربط نيز امكان دسترسي سريع به وجوه خود را نداشته و در نتيجه كيفيت و توسعه خدمات آنان كندتر خواهد بود و شعب بانك ها نيز در اثر تراكم و ازدحام روز افزون مردم براي پرداخت قبوض نمي توانند خدمات اصلي بانكي را ارايه كنند و در نتيجه رفاه عمومي كاهش مي يابد.
بدين منظور در راستاي صرفه جويي در وقت و عدم مراجعه حضوري مشتريان به بانك ها جهت پرداخت قبوض (آب، تلفن، برق و گاز)، تلاش شد تا راه هاي ديگر پرداخت به غير از روش سنتي جمع آوري گردد. بدين جهت به مطالعه و بررسي سايت هاي مختلف اينترنت، كتاب و مقاله، مصاحبه با افراد خبره در اين امر،مصاحبه با بانك و سرويس‌دهندگان كارتهاي اعتباري پرداخت شد كه در نتيجه روش هاي پرداخت به 8 روش ذيل گروه بندي شد:
1. اينترنت
2. خودپرداز (ATM)
3. پيام كوتاه تلفن همراه (SMS)
4. تلفن بانك
5. شعبه
6. پايانه فروش (P.O.S)
7. خود دريافت
8. پرداخت بانكي
برگشت به مثال مورد بحث
مسول خريد كالاهاي ورزشي ،با مراجعه به وب سايت فروشگاه و تصميم به خريد كالاي ورزشي مناسب ، قصد پرداخت صورت حساب را دارد. فروشگاه مجازي چند راه براي پرداخت به وي پيشنهاد مي كند.
1. پرداخت ازطريق واريز به شماره حساب ذكر شده : در اين روش مشكلات خاص خود را به همراه دارد . خطر سرقت ، اتلاف وقت و قرار گرفتن در صفوف بانك ، اتلاف زمان ، هزينه رفت و آمد ، قرار گرفتن در ترافيك هاي شهري و...
2. پراداخت از طريق كارتهاي اعتباري
3. پرداخت از طريق حساب هاي كاربري فروشگاه مجازي : در اين شيوه فروشگاه مجازي با ايجاد يك حساب كاربري مبلغ كالا را به صورت الكترونيكي دريافت مي نمايد.
به طور كلي براي پرداخت هزينه روشهايي ذكر شد كه هركدام شرايط خاص خود را داشتند . مسؤل خريد با انتخاب هر روش مي تواند پرداخت هزينه كالا را انجام دهد. يكي از مواردي كه پرداخت هاي الكترونيكي مي تواند تحت پوشش قرار دهد ايجاد فاكتور فروش كالا منطبق بر ليست فروش و ليست ارايه شده بر روي وب سايت و جلوگيري از ايجاد فاكتورهاي كاذب و دور از واقعيت براي بخش مالي شهر داري ها مي باشد.
كارشناسان و مسؤلين مالي با بررسي ليست خريد و قيمت نهايي و جهت كنترل نهايي قيمت و صحت در آن با مراجعه به وب سايت فروشگاه مجازي مي توانند مبلغ را در صورت حساب هاي مالي سازمان به دقت وارد نمايند.
فروشگاه هاي مجازي و اثرات آن بر بهداشت و سلامت در تبيين اهداف شهرداري ها
با توجه به مطالب ارايه شده اينك همه ما مي دانيم كه استفاده از خدمات الكترونيكي چه آثار مثبت بر سلامت جوامع و بهداشت فردي دارد. خودمان را مورد مثال قرار مي دهيم . صبح هنگامي كه از خواب بيدار مي شويد و تصميم به انجام فعاليتهاي روزانه ميگيريم ابتدا تمامي فعاليتهاي روزانه را مرور نموده و اولويت بندي مي نماييم.
پرداخت قبوض ، خريد مواد خوراكي ، سركشي به شركت و كارمندان ، عيادت از دوستان و آشنايان ، تعمير وسيله نقليه ، رفتن به پارك به همراه خانواده ، رفتن به سينما و ... كه همه اين كارها مستلزم وقت و انرژي زيادي است و ما هيچ وقت در تمام روز به تمامي كارهايمان نمي رسيم.
بياييد با ديد الكترونيكي نگاه كنيم و در انتها اثرات بهداشتي و سلامتي آنرا مورد بررسي قرار دهيم. انجام تمامي اين كارها مستلزم خروج از منزل و قرار گرفتن با بسياري از خطراتي است كه در كمين سلامتي ماست.
پرداخت قبوض و يا دريافت حقوق يعني منتطر ماندن در صفوف بانك ها و ادارات است.خريد مايحتاج روزانه برابر خستگي ، كلافه شدن ، پياده روي و دست درد و كمردرد .سركشي به كارمندان و فعاليتهاي شركت وفت زيادي را از ما تلف ميكند و اين كار هروزبايستي تكرار شود .
با مطالعه موارد بالا به اين نكته واقف مي شويم كه فروشگاه هاي مجازي چه اثراتي بر بهداشت و سلامت در تبيين اهداف شهرداري ها دارد؟
ايجاد فروشگاه هاي مجازي باعث جلوگيري از هزينه رفت و آمد و قرار گرفتن در ترافيك و ايجاد سردرد هاي هميشگي و جنگ اعصاب كه هروز با آن دست به گريبانيم.
آلودگي محيط زيست در اثر ترافيك ، عبور و مرور عابرين كه مواد زايد و آشغال هاي خود را به درون جوي هاي آب و در سطح معابر رها نموده كه اين خود تهديدي جدي براي سلامتي ما و اتلاف هزينه هايي كه مي تواند در آباداني و عمران و ايجاد فضاهاي سبز شهري هزينه شود، به اين امر پاكسازي معابر عمومي اختصاص داده مي شود . استفاده از خدمات الكترونيكي باعث مي شود كه ما از منزل بيرون نياييم مگر براي تفريح و سرگرمي و ديد و بازديد از دوستان و آشنايان.
هواي سالم در اثر كاهش تردد خودروهاي خصوصي ، كاهش ترافيك ، انجام تمام فعاليتهاي اداري و پرهيز از عادت ايجاد صف هاي طولاني و طاقت فرسا و بسياري ديگر از خدماتي كه دنياي الكترونيك و تكنولوژي براي ما به ارمغان مي آورد.
فرد سالم يعني خانواده سالم و خانواده سالم يعني جامعه سالم و جامعه سالم يعني محيط زيست سالم .
اثرات فروشگاههاي مجازي بر جامعه و فرهنگ در تبيين اهداف شهرداري ها
لازمه رشد و توسعه همه جانبه در جوامع بشری ارتقای فرهنگی است، زیرا رشد فرهنگی در هر جامعه موجب می شود تا افراد آن جامعه به توانایی های بالای ذهنی، اخلاقی، روانی و اجتماعی دست یابند، این توانایی ها آن ها را قادر می کند تا با گرایش به تفکر منطقی و ایجاد روابط خوب و چند گانه به همراه کنترل احساسات و عواطف، جامعه خود را به سمت و سوی تعالی سوق دهد.تربیت بدنی و ورزش نیز قادر است در کنار شکل دادن به استعدادهای جسمانی، حرکتی، روانی و اجتماعی افراد ضمن ایجاد زمینه های سالم و مفید برای ساختن افرادی با فرهنگ، شرایط مناسبی را برای پر کردن اوقات فراغت و لذت بردن و غنای فرهنگی و ورزش دوستان فراهم آورد.
در واقع تاثیر ورزش و تربیت بدنی به عنوان یک پدیده تربیتی سازنده و مفید در غنای فرهنگی هر جامعه حائز اهمیت است چرا که امروزه تعداد علاقه مندان به ورزش به مراتب بیشتر از شرکت کنندگان آن است.اهمیت تربیت بدنی و ورزش در فرهنگ سازی و انتقال آن به دیگران به ویژه در دهه اخیر که بحث گفت و گوی تمدن ها از سوی مسئولان کشور مطرح شده است.در انتقال میراث فرهنگی و ارزش های اخلاقی و انسانی جامعه خود به ملت های دیگر دو چندان می شود. این پدیده اجتماعی عصر حاضر، که به طور کامل مملو از نقش همبستگی، همکاری، گذشت، فداکاری، دوستی، صمیمیت و بسیاری از ارزش های انسانی و اجتماعی دیگر در موفقیت و پیروزی است به آسانی می تواند ضمن انتقال فرهنگ از یک نسل به نسل دیگر، از یک ملت به ملت دیگر نشان دهنده غنای فرهنگی یک جامعه پویا و رو به رشد باشد.
جامعه ای که به ورزش اهمیت بدهد انحرافات و آسیب های اجتماعی در آن کمتر است، انحرافات، جامعه را به سوی انحلال می کشاند در جامعه ای که ورزش نباشد فساد هم بیشتر است فساد عامل انحلال بسیاری از دولت ها بوده است جامعه ای که به سوی ورزش پیش برود حتما می تواند از انحلال و فساد جلوگیری کند اما نه این که ورزش به تنهایی سبب رشد اجتماعی می شود گاهی می بینیم بعضی از ورزشکاران در زمانی که به اوج قدرت و قهرمانی می رسند به سوی انحراف می روند، روابط این دو تنگاتنگ است همیشه ورزش منجر به رشد اجتماعی نمی شود.طبیعت انسان ها و عوامل محیطی و موقعیت فرد در اجتماع و نگاه مردم و انتظارات مردم در رشد اجتماعی خیلی موثر است، ورزش یکی از شاخص هاست و تنها شاخص نیست.
ورزش شهروندي در توسعه پايدار شهري مؤثر است . ورزش شهروندي با اقتصاد رابطه مستقيم دارد. تأكيد بر مشاركت شهروندان در فعاليتهاي ورزش شهروندي به عنوان يك راهبرد مؤثر اقتصادي از جنبه‌هاي متعددي قابل بررسي است.
امروزه تربيت بدني و ورزش در جوامع مختلف به خصوص ورزش همگاني كه وسيع‌ترين و متنوع‌ترين شكل آن است، از واژه‌ها و معاني فيزيولوژيكي و روان‌شناسي آن فراتر رفته و به عنوان يك پديده مهم اجتماعي ـ اقتصادي مورد توجه صاحبنظران قرار گرفته است.
اغلب افراد از اهميت و فوايد مشاركت در فعاليتهاي ورزشي بر سلامت روح و جسم آگاهي دارند؛ با اين وجود ورزش شهروندي هنوز در نگاه عامه جايگاه اقتصادي مشخصي ندارد.
عقيده غالب مردم در نگرش به ورزش به مثابه يك كالاي مصرفي بوده و هزينه تلقي مي‌شود و نقش آن به عنوان مولد رشد و توسعه اقتصادي و سرمايه‌گذاري تبيين نشده است.
فراهم كردن شرايط و امكانات ورزش شهروندي نيازمند هزينه‌هاي بالاي زيربنايي است؛ اما اين هزينه‌ها را نبايد جزو هزينه‌هاي مصرفي قرار داد.
مشاركت شهروندان در فعاليتهاي ورزش شهروندي به عنوان يك راهبرد مؤثر اقتصادي از جنبه‌هاي متعددي قابل بررسي است.
افزايش سطح سلامت عمومي، كاهش هزينه‌هاي درماني، ارتقاي كيفيت زندگي شهروندان و بالا رفتن سطح آگاهي عموم به دليل تعاملات مؤثر در نتيجه مشاركت در فعاليتهاي ورزش و مسائلي از اين قبيل، مصاديق بارزي از تأثيرات اقتصادي ـ اجتماعي ورزش شهروندي است.
ورزش شهروندي به مثابه صنعت با در دست داشتن موقعيت‌هاي فراوان نظير برگزاري رويدادهاي بزرگ همگاني و امكان بهره‌گيري از فرصت‌هاي تبليغاتي و رسانه‌اي آن، بستر مناسبي براي تعامل و پل ارتباطي استراتژيكي فراهم ميكند؛ كه مي‌توان در راستاي توسعه پايدار شهري از آن بهره برد.
استفاده بهينه از الگوهاي موفق تعاملي ورزش شهروندي و ساير پديده‌ها‌ي اجتماعي در كنار تجربيات گرانبهاي دست‌اندركاران، محققان و دانشمندان، چشم‌انداز روشني فراروي توسعه اقتصاد شهري فراهم خواهد آورد.
ايجاد فروشگاه هاي ورزشي مجازي باعث استفاده بهينه و كاربرد صحيح همشريان از خدمات آن مي شود. شهرداري هاي مي توانند با ايجاد فرهنگ استفاده از فروشگاههاي مجازي و ايجاد ارتباط بين مردم و فروشگاهها از طريق آموزش بستر هاي لازم را ايجاد نمايند و باعث ارتقاي كيفي و كمي خدمات فروشگاههاي مجازي در سطح شهرها شوند.
ايجاد تفكر سالم زيستن و سالم زندگي كردن و اهميت دادن به اين مقوله جزو وظايف كميته فرهنگي شهرداري هاست و اين كميته بايستي راهكارهايي را اتخاذ كند كه مردم به سهولت از خدمات ورزشي سالن هاي ورزشي و ابزارالات ورزشي مستقر در پاركها و معابر عمومي استفاده نمايند . اين كميته نيز وظيفه ايجاد محلهاي استفاده مردم از خدمات الكترونيكي و ايجاد كافي نت ها ، قرار دادن دستگاه هاي اتصال به اينترنت و شبكه هاي محلي در سطح شهر و ... را دارد.
ايجاد فروشگاههاي الكترونيكي و مجازي باعث ارتقاي دانش الكترونيكي و اهميت دادن به مباحث تكنولوژيكي مي شود كه اين امر باعث افزايش رفاه عمومي و افزايش فرهنگ عمومي و جوامع مي شود.كشورهايي كه از تكنولوژي هاي مدرنتر استفاده بهينه مي نمايند ، انسانهايي سالمتر و بافرهنگتر دارند.
اثرات فرهنگي تجارت الكترونيك و تجارت اينترنتي بر صنايع و اقتصاد
در جوامعي كه رشد اقتصادي در شاخص هاي بالايي قرار دارد و مردم از رفاه و ارامش مالي زيادي برخوردارند، بالطبع هزينه هايي كه براي غناي فرهنگي خود و خانواده و در اصل جوامع خود مي پردازند نيز افزايش مي يابد. در جوامعي كه از تكنولوژي هاي نوين براي خريد و فروش محصولات استفاده مي كنند بالطبع اقتصاد رشد مي كند ، سرمايه هاي مالي در گردش و به سمت سودآوري حركت مي كند،جهت ايجاد تنوع كالا تكنولوژي هاي مدرنتر و كاراتر ايجاد مي شود،هزينه هاي اضافي و پرت كاهش مي يابد،هزينه ها هدفمند در راستاي ارايه خدمات بهتر ارايه مي گردد و بسياري از خدماتي كه در نتيجه مدرنيته كردن سيستم خريد و فروش عايد مان مي گردد.
سازمانهاي مجازي و بازارهاي اينترنتي و همچنين تجارت الكترونيكي و هرچيزي كه با علوم نوين در ارتباط باشد و مردم از خدمات آن جهت رفاه و آسايش بهره گيرند ، در اينچنين جوامعي رشد نموده و روز به روز به كاربران و مشترياني كه از خدماتي كه در بسترهاي هريك ارايه مي شود بهره مي گيرند.
امروزه جوامع در حال رشد با اعتماد به تكنولوژي و همچنين اعتماد به اينترنت و شبكه هاي ارزش افزوده مي توانند به راحتي خريد و فروش و هر فعاليتي را كه دوست دارند به سهولت و در آرامش و با امنيت انجام دهند.اين امر در سايه اعتماد به تكنولوژي و ايجاد غناي فرهنگي بالا بدست آمده است.(م.صادقي ، 1389)
ايجاد فروشگاههاي ورزشي را مثال مي زنيم . فروشگاهي كه لوازم ورزشي را به فروش مي رساند اولا از تكنولوژي هاي نوين جهت ارايه محصولات خود استفاده كرده است . ثانيا محصولات را در تمام دنيا عرضه مي كند كه اين امر باعث ورود ارز و افزايش سرمايه هاي ملي به درون كشور مي شود و اين نكته اثر مستقيم به ميزان مبادلات و صادرات كالاها در سطح بين الملل دارد. ثالثا اين امر باعث افزايش شركت هاي صنعتي توليد كننده كالاهاي ورزشي در سطح كشور و رفع بيكاري و افزايش درآمد و... مي شود و بسياري از موارد كه در اثر ايجاد فروشگاه هاي مجازي فوايد و عوايدش به شهر و كشور عزيزمان بر مي گردد.
اثرات ايجاد فروشگاه هاي مجازي و اينترنتي در مبلمان شهري
طراحی و ایجاد مبلمان شهری از عواملی است كه در ایجاد هویت، زیبایی و خوانایی (شناسه) شهر اهمیت فراوان دارد اما كارشناسان شهری معتقدند ضعف مدیریت شهری عاملی برای نابسامانی در این حوزه است.
به گفته كارشناسان شهری، مبلمان شهری به تجهیزاتی اطلاق می شود كه برای خدمات رسانی به مردم شهر جانمایی شده و در شهر نصب می شوند.
بر اساس اصول شهرسازی مبلمان شهری باید با در نظر گرفتن رفتارهای اجتماعی وفرهنگی شهر موردنظر طراحی و نصب شوند. از دیدگاه یك نظریه پرداز غربی، اگر قرار است شعور شهری آن شناخته شود باید به مبلمان آن شهر توجه داشت. اگر این عناصر بتوانند «لبخند» را به لب مردم بیاورند و برای آنها پیام آور احساس آرامش و امنیت باشند، می توان گفت عملكردی موفق داشته اند.
مبلمان شهری از عناصری هستند كه توانایی و ظرفیت فراوانی برای تامین اهداف ساماندهی منظره شهری دارند، اهداف سه گانه زیباسازی، هویت بخشی و خواناسازی محیط، دارای مهمترین كاركرد آنها در شهر است.
عناصر مبلمان شهری با توجه به رفتارشناسی، فرهنگ و سنتهای شهرهای مختلف طراحی می شوند چرا كه با ورود به شهرها این عناصر نشان دهنده هویت و نوع رفتار و فرهنگ مردم آن شهر است.
یكی از اهداف متخصصان شهرسازی، افزایش حضور افراد پیاده در شهر برای ارتباط بیشتر مردم در محیط شهر و جامعه با هم است و مبلمان شهری یكی از عوامل موثر بر این روند است.
ايجاد فروشگاههاي سنتي مشكلات زياد و هزينه هاي زيادي را درپي دارد. شهرداري ها معمولا بيشتر درگير اين مشكلات هستند . ايجاد فضاي قرارگيري فروشگاه ، محاسبه شدت ترافيك هاي ايجاد شده در مسيرهاي قرارگيري فروشگاهها ، مديريت دشوار مناطق ايجاد شده ، هزينه نگهداري و پاك سازي آلودگي هاي محيط اطراف فروشگاه ها ، خدمات دهي حمل و نقل عمومي در مسيرهاي مشخص شده و بسياري ديگر از مشكلاتي كه شهرداري ها براي ايجاد يك فروشگاه سنتي گريبانگير آنها مي باشد.
فروشگاه هاي مجازي همانطور كه فوايد آن ذكر شد بسياري از مشكلات را از پيش پاي مديران و دست اندركاران شهرداري برداشته و به جاي اشغال فضاي فيزيكي شهرها بهترين مزيت را براي طراحان شهري فراهم مي آورد. شهرداري ها بجاي اختصاص فضاهاي زياد به ايجاد فروشگاههاي سنتي ميتوانند همان فضا را صرف ايجاد پارك هاي ورزشي و تفريحي و سرسبز نمايند. اين امر خود باعث ايجاد محيطي سالم و پرنشاط جهت استفاده شهروندان مي گردد و طراحان با دستي باز طراحي قويتر و زيباتري براي مبلمان فضاي شهري بدست مي آورند.
دیدگاه های نوین مدیریت شهری پایدار
امروزه هدف اصلی مدیران شهری دستیابی به شهرهای پایدار و مدیریت شهری پایدار می باشد در مدیریت شهری پایدار تلاش، بر پایداری منابع برای نسلهای آتی و جلوگیری از اتلاف و تخریب منابع در کنار دستیابی به سطح قابل قبولی خدمات عمومی و رفاه شهری برای تمامی نسلها می باشد.
در حالیکه مدیریت شهری کارآمد و پایدار، کلیه امور محلی سیستم شهر را بایستی برنامه ریزی، سیاستگذاری، هدایت، ساماندهی، نظارت و هماهنگی کند . بنابراین اموری چون تهیه طرح های توسعه شهری، مدیریت زمین و مسکن، امور آموزش و پرورش، حمل ونقل، بازیافت، مدیریت اسکان غیررسمی، نواحی کهن و قدیمی شهر، گردشگری، امور فرهنگی، محیط زیست و ... جزء وظایف محلی و به عبارتی در حوزه اختیارات شهرداریها و شوراها هستند، در حالیکه مدیریت شهری ما در شرایط کنونی بین ۲۵ نهاد دولتی و شهرداری تقسیم شده است. ناراحت كننده تر از این وضعیت این است که این متولیان گوناگون فاقد هماهنگی و همسو نگرند، نتیجه این چندپارگی در مدیریت شهری باز تولید مسایل شهری چون ترافیک، اسکان غیررسمی، اشتغال غیررسمی، بورس بازی زمین و مسکن و مسایلی گستردهای از این دست است
مدیریت شهری باید خود را ملزم به رعایت اهدافی چون دیدگاههای شهر پایدار و انسانگرا و درنهايت سیاستهای حکمرانی مطلوب چون انصاف، شفافیت، پاسخگویی، پاک حسابی، حق اظهارنظر همگانی، مشارکت طلبی و ... بداند.
بنابراین مدیریت یکپارچه شهری گام اولیه در پایداری شهری است نه چشم انداز و هدف درازمدت مدیریت شهری. مسأله اصلی چگونگی تحکیم پایه های نهادهای محلی و مدنی است.
در رابطه با این موضوع مجموعه ای از دیدگاهها وجود دارد که در اینجا به یک سری از آنها اشاره می کنیم. مجموعه زیر توسط کارشناسان بانک جهانی ارائه شده است.
o دیدگاه اجتماع گرایی ( communitarian view)
o دیدگاه شبکه ( network view)
o دیدگاه نهادی ( institutional view)
o دیدگاه هم افزایی ( synergy view)
دیدگاه اجتماع گرایی
این رهیافت دستیابی به شهر پایدیر را بواسطه شکل گیری اجتماعات محلی، انجمن ها و گروههای مدنی محقق می داند. آنچه که در این دیدگاه اهمیت دارد پیشبرد امور از طریق روابط درون گروهی تعمیم یافته در قالب اجتماعات محلی است.یکی از مهمترین مزیتها و برتری های این دیدگاه این است که اجتماعات محلی به راحتی می توانند به شناسایی نیازها و محدودیتهای محله ها بپردازند.
از سوی دیگر نقدی که بر این دیدگاه وارد است اینکه این دیدگاه تنها بر منابع درونی موجود در اجتماعات محلی تکیه می کند.از این رو توان و قدرت لازم برای اداره امور کلان شهری با تکیه بر این منابع حاصل نمی گردد. شواهد بدست آمده در کشور های در حال توسعه نیز حاکی از آن است که صرف وجود همبستگی بالا در اجتماعات محلی یا تکثر اجتماعات، منجر به دستیابی اهداف مدیریت شهری پایدار نگردیده است. به عنوان مثال در کنیا ۲۰۰۰ گره اجتماعی فعال در نواحی شهری به ثبت رسیده اند ولی در عمل اکثر این گروهها نتوانسته اند در دستیابی به اهداف مورد نظر نقش داشته باشند.
دیدگاه شبکه
این دیدگاه در صدد پوشش دادن نقص دیدگاه قبلی بوده و معتقد است که مبنای دستیابی به مدیریت شهری پایدار شکل گیری و ایجاد شبکه هايي از پیوند های درون گروهی و برون گروهی پایدار می باشد. مکانیزم اثر نظام شبکه ای بدین صورت است که مدیران ابتدا می توانند با استفاده از منابع درون گروهی اجتماعات محلی امورات محلی را با هزینه ای پایین به پیش ببرند و از این طریق اعتبار و حمایت اجتماعی کسب کرده و به اعتماد سازی بپردازند.پس از این مرحله برای پیشبرد امورات شهری در سطحی وسیع به منابع بین گروهی موجود در شبکه ها متوسل شوند. بدین ترتیب باعث تقویت شبکه های پیوند درون گروهی و برون گروهی مابین اجتماعات محلی متعدد نیز می گردند.از این طریق مدیران شهری می توانند از نظر توزیع خدمات مابین محلات فقیر و غنی توازن بر قرار کنند. با تمام تفاصیل، ضعفی که این دیدگاه دارد در این است که تنها به منابع موجود در بطن جامعه متکی می باشد و به کیفیت نهادها و ادارات رسمی و نحوه عملکرد و هماهنگی آنها در دستیابی به یک شهر پایدار و انسانگرا توجهی ندارد.
دیدگاه نهادی
پیروان این دیدگاه معتقدند که دستیابی به مدیریت شهری پایدار مبتنی بر دستیابی به یک محیط نهادی ، قانونی و سیاسی مطلوب است.از نظر این دیدگاه کیفیت دستیابی مدیران شهری به اهدافشان متکی به کیفیت نهادها و ادارات رسمی ذیربط می باشد. بدین ترتیب در این رهیافت سعی بر این است تا کارآیی و اثر بخشی نهادها و ادارات افزایش داده شود نیز به نوع رابطه این نهادها با مردم از اهمیت بسزایی برخوردار است.
ضعفی که در این دیدگاه وجود دارد این است که در آن مردم و استعدادهایشان و منابع نهفته در آنها به خاطر تمرکز یکطرفه به کیفیت نهادی به فراموشی سپرده می شود.این دیدگاه در سیاست گذاری کلان در سطح ملی توانایی بسیاری دارد، ولی در سطح خورد، یعنی مدیریت شهری ، عملکرد ضعیفی را از خود نشان داده است.
دیدگاه هم افزایی
اخیرا تعدادی از دانشمندان با شناخت نسبت به شکافها و ناهماهنگی های موجود در جامعه و ضعف دیدگاههای قبلی در صدد برآمدند تا دیدگاهی جامع را در این زمینه مطرح نمایند.به طوری که بتواند ضعف های مدیریت شهری را چه در سطح افقی در بین محلات و شبکه های موجود و چه در سطح عمودی در درون نهادها و پیوند آن با سطح جامعه پوشش دهد به عبارت دیگر پیوند موجود در بین بخش خصوصی، نهادهای دولتی و اجتماعات محلی ترمیم و بین آنها هم افزایی و هماهنگی ایجاد گردد و از این طریق هر چه بهتر به اهداف مدیریت شهری پایدار دست یابد. این همان هدفی است که برای حکمرانی مطلوب (good governance) در دهه اخیر متصور می باشد یعنی ایجاد هم افزایی بین بخش های سه گانه خصوصی، دولتی و بخش داوطلبانه در سطح کلان ملی.
در این دیدگاه فرض بر این است که:
نه مدیران شهری و نه اجتماعات محلی هیچ یک به طور ذاتی خوب یا بد نیستند. مدیران شهری ، بخش خصوصی و اجتماعات محلی هر یک از زاویه ای مختلف می توانند در دستیابی به اهداف جمعی شهر پایدار کمک نمایند.
مدیران شهری ، بخش خصوصی و اجتماعات محلی هیچ یک به تنهایی منابع موردنیاز برای پیشرفت جامعه شهری را دارا نمی باشد و بخشی از این منابع از تعاملات این سه بخش حاصل می گردد.
در بین بخش های سه گانه نقش مدیران شهری و نهادهای دولتی به عنوان نماینده دولت در تسهیل دسترسی به منافع جمعی و بهبود زندگی از اهمیت بسزایی برخوردار است به خاطر اینکه آنها تنها عامل تامین کننده کالاهای عمومی محسوب می شوند.
ملاحظه می شود که در این دیدگاه سعی بر این است که از تمرکز صرف بر یک بخش بر حذر گردد، به علاوه سعی می شود تا بین این بخش ها هم افزایی و تعادل نیز ایجاد گردد. در حال حاضر دیدگاه سینرژی یا هم افزایی به عنوان کامل ترین دیدگاه مدیریت شهری برای دستیابی به شهرهای پایدار و توسعه پایدار در نظر گرفته می شود. مديريت شهري براي استفاده بهينه از خدمات چه الكترونيكي يا سنتي بايستي اصولي و با برنامه ريزيهاي درست پايه گذاري شوند.
مديريت شهري بايستي به در مسيري حركت كند كه شهروندان به سهولت بتوانند از خدمات شهري استفاده نمايند . ايجاد مراكز اينترنتي در سطح شهر و ايجاد بسترهاي مناسب و ايمن و كارا جهت فعاليت شركتهاي اينترنتي و الكترونيكي ، ايجاد فرهنگ و تلاش براي جا انداختن فرهنگ خريد اينترنتي و الكترونيكي جزو مهمترين فعاليت هاي مديريت شهري مي باشد.
هرگاه شهرها و استانها و تمام كشور، كليه خدماتش را به صورت الكترونيكي ارايه دهد و شهروندان راهي مطمين تر و ساده تر و همه جا در دسترس بودن تر پيدا نكنند خواه نا خواه مردم قدم در راه استفاده از اين خدمات مي گذارند و لازمه اين كار ايجاد زيرساخت هاي فني و فرهنگي و تكنولوژيكي از سوي مديريت شهري و مديران كشوري مي باشد.
نتيجه گيري
با مطالعه اين مقاله به درستي تفاوتها و شباهت هاي تجارت الكترونيكي ، تجارت اينترنتي ، سازمانهاي مجازي، فروشگاه هاي مجازي و تمامي خدماتي كه از اين طريق ارايه مي شد را فهميديم. استفاده از خدمات الكترونيكي اين امكان را به ما مي دهد كه از زندكي در اين كره خاكي كمال لذت را ببريم و دومرتبه مي گوييم ما از منزل خارج نمي شويم فقط براي تفريح و سرگرمي و نشاط و ورزش .
زندگي الكترونيكي و استفاده از تكنولوژي يعني طول عمر زياد ،نشاط و سرزندگي و استفاده بهينه از زمان و گذراندن بهترين لحظات در كنار همسر و فرزندان و عزيزانمان. اميد است كه مطالب ارايه شده مثمر ثمر قرار گرفته شده باشد
منابع:
1. م.صادقي ، تجارت جهاني الكترونيك و فناوري اطلاعات ، سخن گستر ، 1384
2. م.صادقي ، ع.درخشان ، تجارت همراه ، سخن گستر،1386
3. ماهنامه تجارت الكترونيك و رايانه
4. مباني مديريت بازاريابي فليپ كاتلر مترجم پارساييان
5. سرمد سعيدي ، رضايي ميرابي ، تجارت الكترونيك،انتشارات پرسمان
6. فرهنگ جهاني شدن . م.توحيدفام ، انتشارات روزنه
7. فناوري اطلاعات در مديريت دگرگوني سازمانها در اقتصاد ديجيتالي ، توربان ، مترجم رياحي ، انتشارات انتشارات دانشگاه پيام نور
8. بررسي فناوري هاي پرداخت قبوض و امكان سنجي بهترين شيوه پرداخت الكترونيكي براي واحدهاي تجاري ،ابوالفضل شرافت ، سيده مرجان مهدوي
9. گزارش توجيهي وسياست تجارت الكترونيكي جمهوري اسلامي ايران، مصوب كميسيون تخصصي اطلاع‌رساني اقتصادي, بازرگاني و تجارت الكترونيكي، 1381
10. تجارت در آینده درآمدی بر سازمان تجارت جهانی، مترجم ایروانی، محمد جواد،1381.
11. ثاقب تهرانی، م، تدین، ش. مدیریت فناوری اطلاعات ،1384.
12. احمدی، ح و ویرجیناری، م. تجارت الکترونیک، 1380.
13. تاملنیسون،جان. جهانی شدن و فرهنگ.ترجمه محسن حکیمی1381.
14. شهرآرا. درآمدی بر تجارت الکترونیک، 1382.
15. صنایعی، اولین همایش تجارت الکترونیک در هزاره سوم،1383
16. دنيايي كه با ICT متحول مي‌شود -ماهنامه وب - مترجم:ثريا پاك‌نظر
17. فرنود حسني، روزنامه ابرار اقتصادي، 18 مرداد 82، ص 18.
18. روزانه 5 دلار سهم ايران از بازار تجارت بين‌المللي اينترنت خبرنگاري ايسنا، 1 مرداد 82.
19. علي اكبر جلايي، روزنامه ابرار اقتصادي، 6 مرداد 1382، ص 18.
20. روزنامه ابرار اقتصادي، 12 مرداد 82، ص 18.
21. شريعتمداري، م. «تجارت الكترونيكي انتخابي كه به اجبار تبديل مي‌شود»، فرهنگ و پژوهش، شماره 114، ص 15.
22. بختياري، ش. پرداخت مبالغ كم از طريق اينترنت، مجموعه مقالات همايش جهاني و شهرهاي الكترونيكي و اينترنتي در جزيره كيش، 1380.
23. ابراهيمي و بختياري، دولت الكترونيكي، مجموعه مقالات همايش جهاني و شهرهاي الكترونيكي و اينترنتي در جزيره كيش، 1380.
24. زاهدي، ش. مديريت فرا مليتي و جهاني (نگرش تطبيقي) سمت، چاپ اول، 1379.
25. گزارش ملي تجارت الكترونيكي ايران،معاونت برنامه‌ريزي و امور اقتصادي،1383
26. دنيايي كه با ICT متحول مي‌شود -ماهنامه وب - مترجم:ثريا پاك‌نظر احمدپور دارياني محمود، كارآفريني، انتشارات شركت پرديس، تابستان 1380.
27. اس. اج.اختر، بازاريابي جهاني، ترجمه اسماعيل پور حسن، انتشارات نگاه دانش بهار 1380.
28. كوين كلي، معيارها و قواعد جديد در اقتصاد نوين، ترجمه محمود طلوع مكانيك، انتشارات مؤسسه خدمات فرهنگي رسا 1378.
29. چارلز هندي، ارزش آفريني در اقتصاد شبكه اي، ترجمه حسين حسينيان، انتشارات فرا، بهار1380.
30. جان پي كارتر، رهبري كار آفرين، ترجمه دكتر محمد علي طوسي، انتشارات مركز آموزش مديريت صنعتي 1379.
31. روز بهان، م، مباني توسعه اقتصادي، انتشارات تابان، 1375.
32. آشنايي با تجارت الكترونيك و زيرساختهاي آن، انستيتو ايزايران، 1380
33. تجارت الكترونيك در هزاره سوم، انتشارات جهاد دانشگاهي، 1380
34. رجب بيگي، م. " فناوري اطلاعات و تهديدها و فرصت‌هاي شغلي"، همايش نقش فناوري اطلاعات در اشتغال، سازمان همياري اشتغال، بهمن 1380.
35. اكرمي‌فر س.ع. " تحولات تكنولوژي و ماهيت مشاغل در عصر اطلاعات و ارتباطات "، همايش نقش فناوري اطلاعات در اشتغال، سازمان همياري اشتغال، بهمن 1380.
36. www.mporg.ir/barnameh4/akhbar/jarayed/561
37. www.irtp.com/farsi/events/ec/gozaresh.htm
38. http://www.itsunteam.blogspot.com/
39. http://article.irarticles.com-/
40. http://www.tagfa.com/index.asp?id=179
41. http://itpaper.ir/Articles/it_organization_future.aspx
42. http//www.unctad.org/ecommerce/conferenceexpert/ecomtour/pdf
43. http://sole. Ilsole240 re.com/240 reinformatica/biblioteca/e_ mmerce/e_ com_ guidafiscale/malayapec.htm
44. http:// www.prestongates.com/default.asp
45. http://learningblog.mihanblog.com/post/8483
46. ( http://www.khorasannews.com/
47. http://www.niksalehi.com/soc/archives/093152.php
48. http://www.niksalehi.com/
[1] - ماهنامه تجارت الكترونيك ورايانه ، 1387
[2] - Electronic Data Interchange For Administration Commerce and Transportation
e-services & e-business models.[3]
[4]- بررسي فناوري هاي پرداخت قبوض و امكان سنجي بهترين شيوه پرداخت الكترونيكي براي واحدهاي تجاري ،ابوالفضل شرافت ، سيده مرجان مهدوي
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر