خدمات ICT
1- تعریف فرهنگ الکترونیک و آسیب شناسی وضعیت فرهنگی فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران
فرهنگ الکترونیک یعنی ایجاد ساختارهای فکری و عملی در استفاده بهینه و موثر در شهروندان جهت استفاده از خدمات رفاهی و آموزشی و ... بصورت الکترونیکی و خدمات رایانه ای و از راه دور را فرهنگ الکترونیکی گویند.
برای ایجاد فرهنگ الکترونیکی زیستن در کشور ایران بایستی سازمانها و ارگانهای زیادی با همکاری متقابل و متجانس خود در ایجاد و پایه گذاری این فرهنگ تلاش نمایند. از رویکردهای ایجاد این فرایند کاهش مرگ و میر در اثر تردد زیاد جهت تامین نیازهای اساسی ، کاهش اختلافات قومی و قبیله ای ، کاهش آلودگی زیست محیطی ، کاهش ترافیک ، افزایش طول عمر ، بهبود کیفیت آموزشی ، بهبود سطح زندگی افراد ، بهبود روابط اجتماعی و ... از مزایای الکترونیکی زیستن و فرهنگ الکترونیکی می باشد.
2- کارکردهای خدماتی وارتباطی موبایل
a) مسائل سیاسی
b) مسائل اجتماعی
c) مسائل محیط زیست
d) امور فرهنگی
e) امور مدیریت بحران
f) اوقات فراغت وسرگرمی
g) توسعه فناوری اطلاعات
h) اموراقتصادی و مالی
i) کارکردهای انتظامی وقضایی
3- رای گیری الکترونیکی مزایا و سوابق
سیستم های رای گیری الكترونیكی
سیستم های رای گیری الكترونیكی مجزا از هم عبارتند از :
· رای گیری كامپیوتری ایستگاهی
· رای گیری اینترنتی
· رای گیری از طریق Short Message System SMS و تلفن های Touch-Tone
كه در یك دولت الكترونیكی لازم نیست كه فقط از یكی از این سیستم ها استفاده شود، بلكه می توان همزمان از هر سه روش استفاده كرد تا نتایج بهتری از لحاظ مشاركت مردم در انتخابات حاصل شود .
رای گیری كامپیوتری ؛ ایستگاهی
در این روش به جای استفاده از برگه‌های رای و صندوق اخذ رای، از كامپیوترها استفاده می شود به این ترتیب كه در محل اخذ رای ، كامپیوترهایی برای رای گیری قرار می گیرد و شخص رای دهنده توسط مونیتورهای حساس دستی و یا صفحه كلید و یا مدادهای الكترونیكی، نامزد مورد نظر را انتخاب كرده و رای خود را اخذ می كنند، در این روش امكان معرفی نامزدها در كنار عكس هركدام نیز وجود دارد، در حال حاضر مدل های جدید از این دستگاهها ، همانند دستگاه‌های خود پرداز (ATM) نیز تولید شده اند.
در روش رای گیری كامپیوتری ( ایستگاهی )، همچنان تشخیص هویت افراد رای دهنده با استفاده از مدارك شناسایی صورت نمی گیرد. در هر حال، در این روش هم، مردم مجبور به حضور در مكانهای رای گیری هستند و به جای اینكه رای خود را روی كاغذ بنویسند و به صندوق بیندازند، از كامپیوتر استفاده می كنند، ایستگاههای رای گیری در این روش می توانند به شبكه‌های امن اكسترانت وصل شده و آخرین آمار را در هر لحظه به سرورهای مركزی بفرستند.
نگاهی به رای گیری كامپیوتری ؛ ایستگاهی
از مزایای این روش، اطلاع نامزدها از وضعیت خود در هر لحظه و به دست آمدن نتایج انتخابات در سریع ترین زمان ممكن (گاهی درست در پایان زمان رای گیری) است اما در عوض با پیاده سازی این روش، هزینه‌های برگزاری انتخابات بالا می رود زیرا ایستگاه رای گیری باید مجهز به سیستم های كامپیوتری متصل به شبكه باشند و از طرفی كنترل و حفاظت از شبكه ای كه این ایستگاهها را به سرور مركزی وصل كند كار مشكلی است .
در انتخابات نوامبر ۲۰۰۴ آمریكا هم از ایستگاههای رای گیری در کنار سایر روشهای رای گیری الکترونیکی استفاده شد به این ترتیب كه دولت برای راحتی مردم اقدام به نصب كیوسك هایی در فروشگاه‌ها و مراكز عمومی و دفاتر پستی نمود و مردم با مراجعه به یكی از این مراكز اقدام به رای گیری می كردند.
رای گیری اینترنتی
این روش یكی از كم هزینه ترین راه‌های برگزاری انتخابات است زیرا در آن ما به ایستگاههای رای گیری نیازی نداریم و نیروی انسانی در این ایستگاهها هدر نمی رود بلكه تمام افراد واجد شرایط در هر مكانی كه باشند می توانند با مراجعه به سایت های اینترنتی كه برای این كار تهیه شده اند، رای خود را به نفع نامزد مورد نظر اخذ كنند. در واقع یكی از مهمترین مزایای این سیستم، نداشتن محدودیت مكانی برای افراد واجد شرایط رای است و آنها در هر كجای جهان كه باشند میتوانند رای خود را اخذ كنند.
بحث امنیت در این روش بسیار حائز اهمیت است . توجه به این نكته كه‌هر شخص فقط یك بار می تواند رای دهد بسیار مهم است.یكی از روشهای حل این مشكل، ارائه PIN كد های شناسائی شخص توسط دولت به تمام افراد واجد شرایط است كه قصد دارند از طریق اینترنت در انتخابات شركت كنند زیرا سیستم ثبت نام ONLNE را عملا نمی توان پیاده كرد در واقع PIN كدها در حكم كلمه عبور برای ورود به سایت انتخابات است. روش دیگر حل مشكل ، استفاده از كوكی هاست كه آن را هم میتوان توسط برنامه‌هایی شناسایی و حذف كرد و یا اینكه كلا جلوی ثبت كوكی را گرفت.
بسیار موثر دیگر استفاده از ACTIVEX است. ACTIVEXها تنها راه دسترسی كامل سرورهای به كامپیوتر كاربران است. در واقع سرورهای رای گیری بعد از دسترسی كامل به كامپیوتر شخص رای دهنده و برداشتن شماره سریال یكی از قطعات سخت افزاری و ذخیره كردن آن در بانك اطلاعاتی خود، از رای دادن مجدد آن شخص جلوگیری می كنند. اما نكته قابل توجه این است كه ACTIVEX ها توسط شركت ما یكروسافت ساخته شده و فقط در سیستم عامل های ویندوز اجرا می شوند، در صورتیكه تعدادی از كاربران نیز وجود دارند كه از سیستم عامل های غیر ویندوز استفاده می كنند. در كل، بدون در نظر گرفتن مسائل امنیتی، سیستم رای گیری اینترنتی كه یكی از ارزانترین راه‌های برگزاری انتخابات است و این سیستم می تواند تمامی افراد را در هر نقطه ای كه باشند به رای دادن ترغیب كند. و اگر مسائل امنیتی آن حل شود یكی از انتخاب های حتمی در سیستم رای گیری كشورمان خواهد بود .
سابقه رای گیری اینترنتی
در انتخابات سال ۲۰۰۰ آمریكا هم، از این سیستم در كنار دیگر سیستم ها استفاده شد كه البته بدلیل بی اعتمادی مردم ، تنها %۴.۶۹ از افراد رای دهنده، رای خود را از طریق اینترنت اخذ كردند.
به رغم وجود نگرانی هایی در مورد افشا شدن هویت شخص رای دهنده، خرابی تكنولو‌‌ژیك، امنیت شبكه رای گیری، كارایی، ذخیره سازی و انتقال آرا و رای دادن چند باره، اما هنوز امیدهای زیادی برای بهبود این روش و بهینه كردن آن وجود دارد. در حال حاظر كشورهای ( ژاپن، نیوزلند، سوئد، سوئیس، استونی ) در حال فراهم كردن زمینه‌های رای گیری اینترنتی هستند چنان كه كشور تازه استقلال یافته استونی، انتخابات موفق سال ۲۰۰۲ خود را از طریق شبکه‌های اینترنتی بركزار كرد.
رای گیری از طریق Short Message System -SMS و تلفن های Touch-Tone
این نوع رای گیری كه هنوز به طور رسمی در دنیا تجربه نشده است تقریبا یك نوع رای گیری از راه دور است در این سیستم، و هر كاربر از طریق سرویس پیام كوتاه تلفن همراه خود و همچنین از طریق خط تلفن های مجهز به سیستم تون و یا تلوزیونهای دیجیتالی متصل به خط تلفن می توانند رای خود را به سرور رای گیری بفرستند. یكی از معایب این روش، در دسترس نبودن سیستم های تلویزیون دیجیتال و یا تلفن همراه و یا خط تلفن های Tone، برای هر شخص می باشد كه اگر از این سیستم به تنهایی استفاده شود باعث كاهش تعداد شركت كنندگان در انتخابات می شود. اما آسان بودن اخذ رای در این سیستم ها از مزایای آن است.
سوابق سیستم رای گیری
چند نوع سیستم رای گیری هم وجود دارد كه در حد تئوریك هستند و هنوز پیاده سازی نشده اند اما همانطور كه گفتیم در دولت الكترونیكی باید تلاش شود تا اعتماد مردم را نسبت به این سیستم های رای گیری جذب كرد كه برای آن باید سیستم ها كار آمد و بی نقص بوده و رای هر شخص محفوظ بماند و هویت شخص رای دهنده همچون روشهای همیشگی پنهان باشد.
در پیاده سازی سیستم های رای گیری الکترونیکی باید به چند نکته توجه اساسی داشته باشیم که عبارتند از
1- کارآمد بودن سیستم های سخت افزاری رای گیری الکترونیکی
2- محفوظ ماندن رای هر شخص
3- مشخص نشدن هویت شخص رای دهنده
4- Open Sourceبودن نرم افزارهای رای گیری الکترونیکی
5- قابل استناد نبودن رای ها
4- تاریخچه تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات
تحولات اساسی در اطلاعات و اثرات آن بر بشر
موج اول: عصر كشاورزي هدف از ايجاد اين موج : حل مشكلات معيشتي و غذايي بشر آن زمان بوده است.
موج دوم : عصر صنعت تحولاتی که بشر درموج دوم سواربر آن شد؟
· وضعيت آموزش
· بهداشت و خدمات پزشکی
· اقتصاد و فرهنگ جوامع
· افزايش جمعيت جهان
· رفاه بيشتر
· جلوگيري از مرگ و مير زياد
موج سوم: عصر اطلاعات هدف از موج سوم، دسترسي به اطلاعات و دانش با استفاده از ابزار فناوري اطلاعات مانند رايانه، شبكه‌هاي متنوع محلي و جهاني و اينترنت به همراه توسعه نرم‌افزارها و سخت‌افزارهاي مورد نياز عصر اطلاعات بوده است. عمر موج سوم كه آنرا عصر دانش و بعضاً جامعه اطلاعاتي نيز مي‌گويند، نزديك به 50 سال مي‌باشد.
موج چهارم:عصر مجازي موج چهارم در حقيقت فرم توسعه يافته عصر اطلاعات و دانش است كه ديگر مشكل عمده بشر در زمينه تامين معاش، تهيه ابزار و دسترسي به دانش و اطلاعات حل شده است و نياز به تغيير و تحول بزرگتري در جامعه بوجود آمده است. با شروع موج چهارم، بشر جامعه جديد و عصر نويني را آغاز خواهد كرد كه اكثر امور در آن جامعه بصورت مجازي خواهند بود، اين عصر جديد بنام عصر مجازي شناخته خواهدشد.
در عصر مجازي، تمام اموري كه اين روزها با پيشوند (e) مطرح مي‌شوند داراي پيشوند مجازي (Cyber) خواهند شد.
نتيجه ابتدايي اين تحول آن است كه فردگرائي و ديكتاتوري از جوامع حذف و كار گروهي و تفكر جمعي كه از طريق رسانه‌اي مانند وب ، سازماندهي خواهدشد، جايگزين مي‌شود. دانش محوري، اساس اداره جوامع مجازي خواهد شد.
يكي از مشكلات موجود براي رسيدن به عصر مجازي، مشكل رواني بشر است كه در مقابل تغيير، عموماً واكنش منفي نشان مي‌دهد. اين واكنش، همين حالا هم مشكلاتي را در جهان بوجود آورده است و مربوط به يك كشور خاص هم نيست.
تاريخچه فن آورى اطلاعات
Ø پس از دردسترس قرارگرفتن كامپيوتر درسال 1950 ميلادى، اولين كاربرد علمى كه كامپيوتر درآن استفاده شد انتخابات رياست جمهورى آمريكا درسال 1951 بود. درسال 1960 با حضور كامپيوتر بزرگ (Main frame) ايده توسعه پايگاه هاى اطلاعاتى متمركز اطلاعات ومفهوم انفورماتيك(داده پردازی) شكل گرفت وكاربردآن درحوزه مديريت اطلاعات طرفداران بيشترى پيدا كرد.
Ø اين ايده درسالهاى 1970 تا 1980 بصورت استفاده از سيستم هاى هوشمند وكمك به تصميم گيرى شكل قوى ترى به خود گرفت وايده اصلى اتوماسيون ادارى وسيستم هاى بدون كاغذ را تقويت نمود. دركشورهاى ديگر مثل ژاپن ، آلمان، انگلستان وغيره نيز كاربردهاى كامپيوتر درزمينه خدمات بانكدارى، هتلدارى، مديريت پروژه هاو… رشد نمود.
Ø بارشد روزافزون شبكه هاى كامپيوترى وقدرت ارسال اطلاعات علاوه برصدا، ازطريق شبكه هاى مخابراتى دردهه 1980 گستره كاربردهاى انفورماتيك ازطريق شبكه رو به فزونى گذاشت . سپس با پيوند تاريخى قدرت محاسباتى كامپيوترها وامكان ارسال اطلاعات ، فن آورى اطلاعات (IT) متولد شد.
بهداشت الکترونیک وبرخی از کاربردهای آن
1-استفاده از سرویسهای سلامتی و بهداشت با استفاده از اینترنت و تکنولوژی ارتباطات است .
2- یک الزام برای شبکه و بهبود وحفظ سلامت در یک محل ،یک منطقه و در سرتاسر جهان با استفاده از ارتباطات و تکنولوژی
3-برای مراقبت های بالینی دراز مدت و آموزش مردم ، بهبود تغذیه و بهداشت و فراهم کردن موقعیت های بهداشتی زندگی
4- استفاده از تکنیکهای اطلاعات و ارتباطات برای درمان و پیشگیری از بیماریها و جراحی ها
5-بهداشت از راه دور (Telematic) ترکیبی از فعالیتهای در رابطه با بهداشت توسط ICT به منظور تبلیغ بهداشت جهانی ،کنترل بیماری ،وهمپنین آموزش می باشد.
حوزه توسعه وگسترش بهداشت:
1- كارآيى :خصوصياتى مانند حافظه، سرعت در پردازش و تحليل و توانايى انجام حجم زيادى از عمليات باعث شده است كه مديريت خدمات بهداشتى درمانى با استفاده از رايانه، قدم هاى بزرگى در راه توسعه و پيشرفت بردارد.
2-افزايش كيفيت خدمات سلامتى: خصوصيت ثبت و نگهدارى در حافظه رايانه باعث مى شود كه مقايسه بين ارائه كنندگان خدمات بهداشتى درمانى به سهولت امكان پذير باشد. زمانى كه اين مقايسه صورت پذيرفت، جريان مشتريان خدمات به سمتى هدايت مى شود كه خدمات با كيفيت بالاترى همراه باشد.
3-مبتنى بر مدارك كردن: مداخلات در محيط e-Health مى بايست مبتنى بر مستندات صورت پذيرد به اين معنى كه اگر براى بيمار روش تشخيصى خاصى پيشنهاد مى گردد، اين روش بايد با يافته هاى علمى روز مطابقت داشته باشد.
4-توانمندسازى : به وسيله دردسترس قراردادن اطلاعات و دانش پايه و مورد نياز پزشكى و بهداشتى از طريق شبكه هاى اطلاعاتى براى عموم مردم و بيماران، راه هاى جديدى به سمت درمان بيمار - محور در جامعه ايجاد مى شود.
یک مثال از فواید استفاده از E-Health
يك نمونه بسيار جالب از فوايد كاربرد e-Healthدر خصوص بيمارى سارز بود
اولین استفاده :در قطعنامه اى كه مختص بيمارى سارز است، تمام كشورها موظف شده اند كه موارد بيمارى را به صورت فورى و شفاف گزارش كنند و اطلاعات مورد نياز سازمان جهانى بهداشت را كه مى تواند به پيشگيرى از انتشار بين المللى بيمارى كمك كند فراهم نمايند.
استفاده دوم اين بود كه هشدارهاى جهانى به موقع به ويژه زمانى كه توسط ارتباطات الكترونيكى تقويت مى گردد، به خوبى مى تواند با افزايش آگاهى و آمادگى جامعه بشرى در حد مناسب، از تبديل موارد وارده يك عفونت نوظهور و واگير به يك همه گيرى ناگهانى كاملاً جدى پيشگيرى به عمل آورد.
استفاده سوم با همكارى بين المللى از طريق شبكه هاى الكترونيك فراهم شد. در اين بيمارى، بهترين دانشمندان، پزشكان و متخصصان بخش سلامت عمومى توانستند با كمك شبكه گسترده الكترونيك با يكديگر همكارى نموده و به سرعت پايه عملى اقدامات كنترلى را فراهم سازند.
پزشكي از راه دور
يك كنفرانس دو طرفه ويدئويي مابين ارائه دهندگان مراقبت بهداشتي و درماني اوليه و بيمار از يك سو و يك پزشك متخصص از سوي ديگر است يكي از زيرسيستم هاي فناوري اطلاعات باليني است كه شامل پست الكترونيك چندرسانه اي و وسايل مبتني بر ارتباط از طريق اينترنت است كه جزئيات دقيق اطلاعات باليني بيمار را با سرعت و دقت بين ارائه كنندگان مراقبت بهداشتي و حتي خود بيمار از راه دور انتقـال مي دهد. نتيجه اين امر، دسترسي سريع بيمار به مراقبت بهداشتي و درماني بهتر، كاهـش هزينــه هاي كلي آن و در نهايت دستيابي آسان به بهترين مهارت تخصصـي و افـزايش همـــه جانبه كيفيت دراين مقوله است .
یک نوع از این فنآوری فرستادن تصاویر دیجیتال (عکسهای رادیولوژی،سی تی اسکن،ام.آر آی و یا اسلایدهای آسیب شناسی و یا بیماری پوستی)برای متخصص مربوطه در جهت کاهش هزینه های جابجائی و نیز جلوگیری از اتلاف وقت پزشک و بیمار می باشد.
نخستین سازمانی كه به طور جدی با مسأله پزشكی از راه دور مواجه شد، سازمان ملی فضانوردی ایالات متحده، ناسا بود. آنها نیاز داشتند كه وضعیت سلامت فضانوردان خود را در موقعیت های مختلف كنترل نمایند. فضانوردان به كمك سیستمهای پزشکی از راه دور به مراكزی نظیر ایستگاه میر مرتبط میشدند و سپس ارتباط ایستگاه با زمین انجام میشد و متخصصان مراكز درمانی بر روی زمین به كنترل و بررسی وضعیت سلامت فضانوردان میپرداختند. معمولا در مسافرتهای فضایی كنفرانس های تصویری برنامهریزی شدهای به طور خصوصی میان فضانوردان و پزشكانشان برگزار میشد و در این جلسات، پزشكان به بررسی وضعیت جسمانی آنها می پرداختند.
آسیب شناسی وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران
همانگونه كه ذكرشد تاثير فناوري اطلاعات بسيار گسترده و فراگير است و در كليه امور فردي و اجتماعي افراد اعم از پزشكي, آموزشي, پژوهشي, قضاوت, صنعت, نوع روابط اجتماعي و نوع همكاري‌هاي اجتماعي اثر مي‌گذارد. مخاطب فناوري اطلاعات كلية بخشها هستند و بنابراين براي توسعة آن كلية دستگاهها بايد اقدام نمايند. لذا بايد كلية دستگاهها نقش و رسالت خود را بدانند و عمل نمايند و اگر چنانچه برخي جريان توسعه را خوب همراهي نكنند، نتايج مطلوب حاصل نخواهد شد. حركت به سوي جامعة دانايي محور بايد متناسب و موزون باشد و همة حركت‌ها درجهت رسيدن به هدفي مشخص انجام گيرد. اين ممكن نيست مگر آنكه هدايت كننده توسعة فناوري اطلاعات يا رهبر اين اركستر، مديريت كار را به درستي انجام دهد.
يك مدل پيشنهادي براي تعيين نقش دستگاهها استفاده از جدول مربوط به نظام ملّي نوآوري است. ستون‌هاي اين جدول انواع خدمات و يا فعاليت‌ها و سطرها نقش دستگاه و مردم را در يك حوزة مشخص نشان مي‌دهد.
a) سياست كشور بايد انتظاراتي كه از توسعة فناوري اطلاعات و ارتباطات دارد را مشخص كند.
b) اين سياست بايد ويژگي‌هاي جامعة دانايي محور ايران و زيرساخت‌ها و كاربردهاي آن را نشان دهد.
c) كشور بايد ساختارهاي خود را مطابق با نظام‌هاي جديد بازطراحي نمايد.
d) حركت كشور به سوي جامعة دانايي محور، بايد منسجم، موزون، هدفدار و هماهنگ باشد.
e) وظيفة كلية دستگاهها در اين حركت بايد مشخص شود.
ایده های نوین جهت بسط و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات
1. تسريع در توسعة فناوري اطلاعات و ارتباطات، مورد تاكيد باشد.
2. استراتژي و برنامة توسعة ICT كشور طراحي گردد.
3. در اين استراتژي از هم‌افزايي چرخة تقاضا، فناوري، نيروي انساني و سرمايه بهره گرفته شود.
4. فعاليتهاي دستگاههايي مثل سازمان ثبت كه مستقيماً به شهروندان ارائه مي‌شود در اولويت توسعة فناوري اطلاعات و ارتباطات قرار گيرد.
5. هماهنگي بين بخشها انجام شود.
6. نقاط پنهان توسعة ICT شناسايي و با استراتژيهاي تشويقي و اجباري، در رفع آن تلاش گردد.
7. وظيفة هر يك از دستگاهها در فرآيند توسعة ICT مشخص شود.
8. يكي از دستگاهها مسئول نظارت بر فرآيند توسعة فناوري اطلاعات باشد.
9. يكي از دستگاهها مسئوليت مطالعة مستمر و آينده‌نگاري فناوري اطلاعات را بر عهده داشته باشد.
10. كشور بايد در حداقل يكي از عرصه‌هاي ICT رهبري تكنولوژيكي را بر عهده بگيرد.
11. ایجاد پارکهای عملی فناوری در شهرها
12. اختصاص بودجه های کافی برای صرف در پروژه های فناوری
13. آموزش صحیح و مستمر شهروندان
نویسنده مهدی صادقی کارشناس فناوری اطلاعات
استفاده از منابع این وب سایت با ذکر نام منبع بلا مانع است
1- تعریف فرهنگ الکترونیک و آسیب شناسی وضعیت فرهنگی فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران
فرهنگ الکترونیک یعنی ایجاد ساختارهای فکری و عملی در استفاده بهینه و موثر در شهروندان جهت استفاده از خدمات رفاهی و آموزشی و ... بصورت الکترونیکی و خدمات رایانه ای و از راه دور را فرهنگ الکترونیکی گویند.
برای ایجاد فرهنگ الکترونیکی زیستن در کشور ایران بایستی سازمانها و ارگانهای زیادی با همکاری متقابل و متجانس خود در ایجاد و پایه گذاری این فرهنگ تلاش نمایند. از رویکردهای ایجاد این فرایند کاهش مرگ و میر در اثر تردد زیاد جهت تامین نیازهای اساسی ، کاهش اختلافات قومی و قبیله ای ، کاهش آلودگی زیست محیطی ، کاهش ترافیک ، افزایش طول عمر ، بهبود کیفیت آموزشی ، بهبود سطح زندگی افراد ، بهبود روابط اجتماعی و ... از مزایای الکترونیکی زیستن و فرهنگ الکترونیکی می باشد.
2- کارکردهای خدماتی وارتباطی موبایل
a) مسائل سیاسی
b) مسائل اجتماعی
c) مسائل محیط زیست
d) امور فرهنگی
e) امور مدیریت بحران
f) اوقات فراغت وسرگرمی
g) توسعه فناوری اطلاعات
h) اموراقتصادی و مالی
i) کارکردهای انتظامی وقضایی
3- رای گیری الکترونیکی مزایا و سوابق
سیستم های رای گیری الكترونیكی
سیستم های رای گیری الكترونیكی مجزا از هم عبارتند از :
· رای گیری كامپیوتری ایستگاهی
· رای گیری اینترنتی
· رای گیری از طریق Short Message System SMS و تلفن های Touch-Tone
كه در یك دولت الكترونیكی لازم نیست كه فقط از یكی از این سیستم ها استفاده شود، بلكه می توان همزمان از هر سه روش استفاده كرد تا نتایج بهتری از لحاظ مشاركت مردم در انتخابات حاصل شود .
رای گیری كامپیوتری ؛ ایستگاهی
در این روش به جای استفاده از برگه‌های رای و صندوق اخذ رای، از كامپیوترها استفاده می شود به این ترتیب كه در محل اخذ رای ، كامپیوترهایی برای رای گیری قرار می گیرد و شخص رای دهنده توسط مونیتورهای حساس دستی و یا صفحه كلید و یا مدادهای الكترونیكی، نامزد مورد نظر را انتخاب كرده و رای خود را اخذ می كنند، در این روش امكان معرفی نامزدها در كنار عكس هركدام نیز وجود دارد، در حال حاضر مدل های جدید از این دستگاهها ، همانند دستگاه‌های خود پرداز (ATM) نیز تولید شده اند.
در روش رای گیری كامپیوتری ( ایستگاهی )، همچنان تشخیص هویت افراد رای دهنده با استفاده از مدارك شناسایی صورت نمی گیرد. در هر حال، در این روش هم، مردم مجبور به حضور در مكانهای رای گیری هستند و به جای اینكه رای خود را روی كاغذ بنویسند و به صندوق بیندازند، از كامپیوتر استفاده می كنند، ایستگاههای رای گیری در این روش می توانند به شبكه‌های امن اكسترانت وصل شده و آخرین آمار را در هر لحظه به سرورهای مركزی بفرستند.
نگاهی به رای گیری كامپیوتری ؛ ایستگاهی
از مزایای این روش، اطلاع نامزدها از وضعیت خود در هر لحظه و به دست آمدن نتایج انتخابات در سریع ترین زمان ممكن (گاهی درست در پایان زمان رای گیری) است اما در عوض با پیاده سازی این روش، هزینه‌های برگزاری انتخابات بالا می رود زیرا ایستگاه رای گیری باید مجهز به سیستم های كامپیوتری متصل به شبكه باشند و از طرفی كنترل و حفاظت از شبكه ای كه این ایستگاهها را به سرور مركزی وصل كند كار مشكلی است .
در انتخابات نوامبر ۲۰۰۴ آمریكا هم از ایستگاههای رای گیری در کنار سایر روشهای رای گیری الکترونیکی استفاده شد به این ترتیب كه دولت برای راحتی مردم اقدام به نصب كیوسك هایی در فروشگاه‌ها و مراكز عمومی و دفاتر پستی نمود و مردم با مراجعه به یكی از این مراكز اقدام به رای گیری می كردند.
رای گیری اینترنتی
این روش یكی از كم هزینه ترین راه‌های برگزاری انتخابات است زیرا در آن ما به ایستگاههای رای گیری نیازی نداریم و نیروی انسانی در این ایستگاهها هدر نمی رود بلكه تمام افراد واجد شرایط در هر مكانی كه باشند می توانند با مراجعه به سایت های اینترنتی كه برای این كار تهیه شده اند، رای خود را به نفع نامزد مورد نظر اخذ كنند. در واقع یكی از مهمترین مزایای این سیستم، نداشتن محدودیت مكانی برای افراد واجد شرایط رای است و آنها در هر كجای جهان كه باشند میتوانند رای خود را اخذ كنند.
بحث امنیت در این روش بسیار حائز اهمیت است . توجه به این نكته كه‌هر شخص فقط یك بار می تواند رای دهد بسیار مهم است.یكی از روشهای حل این مشكل، ارائه PIN كد های شناسائی شخص توسط دولت به تمام افراد واجد شرایط است كه قصد دارند از طریق اینترنت در انتخابات شركت كنند زیرا سیستم ثبت نام ONLNE را عملا نمی توان پیاده كرد در واقع PIN كدها در حكم كلمه عبور برای ورود به سایت انتخابات است. روش دیگر حل مشكل ، استفاده از كوكی هاست كه آن را هم میتوان توسط برنامه‌هایی شناسایی و حذف كرد و یا اینكه كلا جلوی ثبت كوكی را گرفت.
بسیار موثر دیگر استفاده از ACTIVEX است. ACTIVEXها تنها راه دسترسی كامل سرورهای به كامپیوتر كاربران است. در واقع سرورهای رای گیری بعد از دسترسی كامل به كامپیوتر شخص رای دهنده و برداشتن شماره سریال یكی از قطعات سخت افزاری و ذخیره كردن آن در بانك اطلاعاتی خود، از رای دادن مجدد آن شخص جلوگیری می كنند. اما نكته قابل توجه این است كه ACTIVEX ها توسط شركت ما یكروسافت ساخته شده و فقط در سیستم عامل های ویندوز اجرا می شوند، در صورتیكه تعدادی از كاربران نیز وجود دارند كه از سیستم عامل های غیر ویندوز استفاده می كنند. در كل، بدون در نظر گرفتن مسائل امنیتی، سیستم رای گیری اینترنتی كه یكی از ارزانترین راه‌های برگزاری انتخابات است و این سیستم می تواند تمامی افراد را در هر نقطه ای كه باشند به رای دادن ترغیب كند. و اگر مسائل امنیتی آن حل شود یكی از انتخاب های حتمی در سیستم رای گیری كشورمان خواهد بود .
سابقه رای گیری اینترنتی
در انتخابات سال ۲۰۰۰ آمریكا هم، از این سیستم در كنار دیگر سیستم ها استفاده شد كه البته بدلیل بی اعتمادی مردم ، تنها %۴.۶۹ از افراد رای دهنده، رای خود را از طریق اینترنت اخذ كردند.
به رغم وجود نگرانی هایی در مورد افشا شدن هویت شخص رای دهنده، خرابی تكنولو‌‌ژیك، امنیت شبكه رای گیری، كارایی، ذخیره سازی و انتقال آرا و رای دادن چند باره، اما هنوز امیدهای زیادی برای بهبود این روش و بهینه كردن آن وجود دارد. در حال حاظر كشورهای ( ژاپن، نیوزلند، سوئد، سوئیس، استونی ) در حال فراهم كردن زمینه‌های رای گیری اینترنتی هستند چنان كه كشور تازه استقلال یافته استونی، انتخابات موفق سال ۲۰۰۲ خود را از طریق شبکه‌های اینترنتی بركزار كرد.
رای گیری از طریق Short Message System -SMS و تلفن های Touch-Tone
این نوع رای گیری كه هنوز به طور رسمی در دنیا تجربه نشده است تقریبا یك نوع رای گیری از راه دور است در این سیستم، و هر كاربر از طریق سرویس پیام كوتاه تلفن همراه خود و همچنین از طریق خط تلفن های مجهز به سیستم تون و یا تلوزیونهای دیجیتالی متصل به خط تلفن می توانند رای خود را به سرور رای گیری بفرستند. یكی از معایب این روش، در دسترس نبودن سیستم های تلویزیون دیجیتال و یا تلفن همراه و یا خط تلفن های Tone، برای هر شخص می باشد كه اگر از این سیستم به تنهایی استفاده شود باعث كاهش تعداد شركت كنندگان در انتخابات می شود. اما آسان بودن اخذ رای در این سیستم ها از مزایای آن است.
سوابق سیستم رای گیری
چند نوع سیستم رای گیری هم وجود دارد كه در حد تئوریك هستند و هنوز پیاده سازی نشده اند اما همانطور كه گفتیم در دولت الكترونیكی باید تلاش شود تا اعتماد مردم را نسبت به این سیستم های رای گیری جذب كرد كه برای آن باید سیستم ها كار آمد و بی نقص بوده و رای هر شخص محفوظ بماند و هویت شخص رای دهنده همچون روشهای همیشگی پنهان باشد.
در پیاده سازی سیستم های رای گیری الکترونیکی باید به چند نکته توجه اساسی داشته باشیم که عبارتند از
1- کارآمد بودن سیستم های سخت افزاری رای گیری الکترونیکی
2- محفوظ ماندن رای هر شخص
3- مشخص نشدن هویت شخص رای دهنده
4- Open Sourceبودن نرم افزارهای رای گیری الکترونیکی
5- قابل استناد نبودن رای ها
4- تاریخچه تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات
تحولات اساسی در اطلاعات و اثرات آن بر بشر
موج اول: عصر كشاورزي هدف از ايجاد اين موج : حل مشكلات معيشتي و غذايي بشر آن زمان بوده است.
موج دوم : عصر صنعت تحولاتی که بشر درموج دوم سواربر آن شد؟
· وضعيت آموزش
· بهداشت و خدمات پزشکی
· اقتصاد و فرهنگ جوامع
· افزايش جمعيت جهان
· رفاه بيشتر
· جلوگيري از مرگ و مير زياد
موج سوم: عصر اطلاعات هدف از موج سوم، دسترسي به اطلاعات و دانش با استفاده از ابزار فناوري اطلاعات مانند رايانه، شبكه‌هاي متنوع محلي و جهاني و اينترنت به همراه توسعه نرم‌افزارها و سخت‌افزارهاي مورد نياز عصر اطلاعات بوده است. عمر موج سوم كه آنرا عصر دانش و بعضاً جامعه اطلاعاتي نيز مي‌گويند، نزديك به 50 سال مي‌باشد.
موج چهارم:عصر مجازي موج چهارم در حقيقت فرم توسعه يافته عصر اطلاعات و دانش است كه ديگر مشكل عمده بشر در زمينه تامين معاش، تهيه ابزار و دسترسي به دانش و اطلاعات حل شده است و نياز به تغيير و تحول بزرگتري در جامعه بوجود آمده است. با شروع موج چهارم، بشر جامعه جديد و عصر نويني را آغاز خواهد كرد كه اكثر امور در آن جامعه بصورت مجازي خواهند بود، اين عصر جديد بنام عصر مجازي شناخته خواهدشد.
در عصر مجازي، تمام اموري كه اين روزها با پيشوند (e) مطرح مي‌شوند داراي پيشوند مجازي (Cyber) خواهند شد.
نتيجه ابتدايي اين تحول آن است كه فردگرائي و ديكتاتوري از جوامع حذف و كار گروهي و تفكر جمعي كه از طريق رسانه‌اي مانند وب ، سازماندهي خواهدشد، جايگزين مي‌شود. دانش محوري، اساس اداره جوامع مجازي خواهد شد.
يكي از مشكلات موجود براي رسيدن به عصر مجازي، مشكل رواني بشر است كه در مقابل تغيير، عموماً واكنش منفي نشان مي‌دهد. اين واكنش، همين حالا هم مشكلاتي را در جهان بوجود آورده است و مربوط به يك كشور خاص هم نيست.
تاريخچه فن آورى اطلاعات
Ø پس از دردسترس قرارگرفتن كامپيوتر درسال 1950 ميلادى، اولين كاربرد علمى كه كامپيوتر درآن استفاده شد انتخابات رياست جمهورى آمريكا درسال 1951 بود. درسال 1960 با حضور كامپيوتر بزرگ (Main frame) ايده توسعه پايگاه هاى اطلاعاتى متمركز اطلاعات ومفهوم انفورماتيك(داده پردازی) شكل گرفت وكاربردآن درحوزه مديريت اطلاعات طرفداران بيشترى پيدا كرد.
Ø اين ايده درسالهاى 1970 تا 1980 بصورت استفاده از سيستم هاى هوشمند وكمك به تصميم گيرى شكل قوى ترى به خود گرفت وايده اصلى اتوماسيون ادارى وسيستم هاى بدون كاغذ را تقويت نمود. دركشورهاى ديگر مثل ژاپن ، آلمان، انگلستان وغيره نيز كاربردهاى كامپيوتر درزمينه خدمات بانكدارى، هتلدارى، مديريت پروژه هاو… رشد نمود.
Ø بارشد روزافزون شبكه هاى كامپيوترى وقدرت ارسال اطلاعات علاوه برصدا، ازطريق شبكه هاى مخابراتى دردهه 1980 گستره كاربردهاى انفورماتيك ازطريق شبكه رو به فزونى گذاشت . سپس با پيوند تاريخى قدرت محاسباتى كامپيوترها وامكان ارسال اطلاعات ، فن آورى اطلاعات (IT) متولد شد.
بهداشت الکترونیک وبرخی از کاربردهای آن
1-استفاده از سرویسهای سلامتی و بهداشت با استفاده از اینترنت و تکنولوژی ارتباطات است .
2- یک الزام برای شبکه و بهبود وحفظ سلامت در یک محل ،یک منطقه و در سرتاسر جهان با استفاده از ارتباطات و تکنولوژی
3-برای مراقبت های بالینی دراز مدت و آموزش مردم ، بهبود تغذیه و بهداشت و فراهم کردن موقعیت های بهداشتی زندگی
4- استفاده از تکنیکهای اطلاعات و ارتباطات برای درمان و پیشگیری از بیماریها و جراحی ها
5-بهداشت از راه دور (Telematic) ترکیبی از فعالیتهای در رابطه با بهداشت توسط ICT به منظور تبلیغ بهداشت جهانی ،کنترل بیماری ،وهمپنین آموزش می باشد.
حوزه توسعه وگسترش بهداشت:
1- كارآيى :خصوصياتى مانند حافظه، سرعت در پردازش و تحليل و توانايى انجام حجم زيادى از عمليات باعث شده است كه مديريت خدمات بهداشتى درمانى با استفاده از رايانه، قدم هاى بزرگى در راه توسعه و پيشرفت بردارد.
2-افزايش كيفيت خدمات سلامتى: خصوصيت ثبت و نگهدارى در حافظه رايانه باعث مى شود كه مقايسه بين ارائه كنندگان خدمات بهداشتى درمانى به سهولت امكان پذير باشد. زمانى كه اين مقايسه صورت پذيرفت، جريان مشتريان خدمات به سمتى هدايت مى شود كه خدمات با كيفيت بالاترى همراه باشد.
3-مبتنى بر مدارك كردن: مداخلات در محيط e-Health مى بايست مبتنى بر مستندات صورت پذيرد به اين معنى كه اگر براى بيمار روش تشخيصى خاصى پيشنهاد مى گردد، اين روش بايد با يافته هاى علمى روز مطابقت داشته باشد.
4-توانمندسازى : به وسيله دردسترس قراردادن اطلاعات و دانش پايه و مورد نياز پزشكى و بهداشتى از طريق شبكه هاى اطلاعاتى براى عموم مردم و بيماران، راه هاى جديدى به سمت درمان بيمار - محور در جامعه ايجاد مى شود.
یک مثال از فواید استفاده از E-Health
يك نمونه بسيار جالب از فوايد كاربرد e-Healthدر خصوص بيمارى سارز بود
اولین استفاده :در قطعنامه اى كه مختص بيمارى سارز است، تمام كشورها موظف شده اند كه موارد بيمارى را به صورت فورى و شفاف گزارش كنند و اطلاعات مورد نياز سازمان جهانى بهداشت را كه مى تواند به پيشگيرى از انتشار بين المللى بيمارى كمك كند فراهم نمايند.
استفاده دوم اين بود كه هشدارهاى جهانى به موقع به ويژه زمانى كه توسط ارتباطات الكترونيكى تقويت مى گردد، به خوبى مى تواند با افزايش آگاهى و آمادگى جامعه بشرى در حد مناسب، از تبديل موارد وارده يك عفونت نوظهور و واگير به يك همه گيرى ناگهانى كاملاً جدى پيشگيرى به عمل آورد.
استفاده سوم با همكارى بين المللى از طريق شبكه هاى الكترونيك فراهم شد. در اين بيمارى، بهترين دانشمندان، پزشكان و متخصصان بخش سلامت عمومى توانستند با كمك شبكه گسترده الكترونيك با يكديگر همكارى نموده و به سرعت پايه عملى اقدامات كنترلى را فراهم سازند.
پزشكي از راه دور
يك كنفرانس دو طرفه ويدئويي مابين ارائه دهندگان مراقبت بهداشتي و درماني اوليه و بيمار از يك سو و يك پزشك متخصص از سوي ديگر است يكي از زيرسيستم هاي فناوري اطلاعات باليني است كه شامل پست الكترونيك چندرسانه اي و وسايل مبتني بر ارتباط از طريق اينترنت است كه جزئيات دقيق اطلاعات باليني بيمار را با سرعت و دقت بين ارائه كنندگان مراقبت بهداشتي و حتي خود بيمار از راه دور انتقـال مي دهد. نتيجه اين امر، دسترسي سريع بيمار به مراقبت بهداشتي و درماني بهتر، كاهـش هزينــه هاي كلي آن و در نهايت دستيابي آسان به بهترين مهارت تخصصـي و افـزايش همـــه جانبه كيفيت دراين مقوله است .
یک نوع از این فنآوری فرستادن تصاویر دیجیتال (عکسهای رادیولوژی،سی تی اسکن،ام.آر آی و یا اسلایدهای آسیب شناسی و یا بیماری پوستی)برای متخصص مربوطه در جهت کاهش هزینه های جابجائی و نیز جلوگیری از اتلاف وقت پزشک و بیمار می باشد.
نخستین سازمانی كه به طور جدی با مسأله پزشكی از راه دور مواجه شد، سازمان ملی فضانوردی ایالات متحده، ناسا بود. آنها نیاز داشتند كه وضعیت سلامت فضانوردان خود را در موقعیت های مختلف كنترل نمایند. فضانوردان به كمك سیستمهای پزشکی از راه دور به مراكزی نظیر ایستگاه میر مرتبط میشدند و سپس ارتباط ایستگاه با زمین انجام میشد و متخصصان مراكز درمانی بر روی زمین به كنترل و بررسی وضعیت سلامت فضانوردان میپرداختند. معمولا در مسافرتهای فضایی كنفرانس های تصویری برنامهریزی شدهای به طور خصوصی میان فضانوردان و پزشكانشان برگزار میشد و در این جلسات، پزشكان به بررسی وضعیت جسمانی آنها می پرداختند.
آسیب شناسی وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران
همانگونه كه ذكرشد تاثير فناوري اطلاعات بسيار گسترده و فراگير است و در كليه امور فردي و اجتماعي افراد اعم از پزشكي, آموزشي, پژوهشي, قضاوت, صنعت, نوع روابط اجتماعي و نوع همكاري‌هاي اجتماعي اثر مي‌گذارد. مخاطب فناوري اطلاعات كلية بخشها هستند و بنابراين براي توسعة آن كلية دستگاهها بايد اقدام نمايند. لذا بايد كلية دستگاهها نقش و رسالت خود را بدانند و عمل نمايند و اگر چنانچه برخي جريان توسعه را خوب همراهي نكنند، نتايج مطلوب حاصل نخواهد شد. حركت به سوي جامعة دانايي محور بايد متناسب و موزون باشد و همة حركت‌ها درجهت رسيدن به هدفي مشخص انجام گيرد. اين ممكن نيست مگر آنكه هدايت كننده توسعة فناوري اطلاعات يا رهبر اين اركستر، مديريت كار را به درستي انجام دهد.
يك مدل پيشنهادي براي تعيين نقش دستگاهها استفاده از جدول مربوط به نظام ملّي نوآوري است. ستون‌هاي اين جدول انواع خدمات و يا فعاليت‌ها و سطرها نقش دستگاه و مردم را در يك حوزة مشخص نشان مي‌دهد.
a) سياست كشور بايد انتظاراتي كه از توسعة فناوري اطلاعات و ارتباطات دارد را مشخص كند.
b) اين سياست بايد ويژگي‌هاي جامعة دانايي محور ايران و زيرساخت‌ها و كاربردهاي آن را نشان دهد.
c) كشور بايد ساختارهاي خود را مطابق با نظام‌هاي جديد بازطراحي نمايد.
d) حركت كشور به سوي جامعة دانايي محور، بايد منسجم، موزون، هدفدار و هماهنگ باشد.
e) وظيفة كلية دستگاهها در اين حركت بايد مشخص شود.
ایده های نوین جهت بسط و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات
1. تسريع در توسعة فناوري اطلاعات و ارتباطات، مورد تاكيد باشد.
2. استراتژي و برنامة توسعة ICT كشور طراحي گردد.
3. در اين استراتژي از هم‌افزايي چرخة تقاضا، فناوري، نيروي انساني و سرمايه بهره گرفته شود.
4. فعاليتهاي دستگاههايي مثل سازمان ثبت كه مستقيماً به شهروندان ارائه مي‌شود در اولويت توسعة فناوري اطلاعات و ارتباطات قرار گيرد.
5. هماهنگي بين بخشها انجام شود.
6. نقاط پنهان توسعة ICT شناسايي و با استراتژيهاي تشويقي و اجباري، در رفع آن تلاش گردد.
7. وظيفة هر يك از دستگاهها در فرآيند توسعة ICT مشخص شود.
8. يكي از دستگاهها مسئول نظارت بر فرآيند توسعة فناوري اطلاعات باشد.
9. يكي از دستگاهها مسئوليت مطالعة مستمر و آينده‌نگاري فناوري اطلاعات را بر عهده داشته باشد.
10. كشور بايد در حداقل يكي از عرصه‌هاي ICT رهبري تكنولوژيكي را بر عهده بگيرد.
11. ایجاد پارکهای عملی فناوری در شهرها
12. اختصاص بودجه های کافی برای صرف در پروژه های فناوری
13. آموزش صحیح و مستمر شهروندان
نویسنده مهدی صادقی کارشناس فناوری اطلاعات
استفاده از منابع این وب سایت با ذکر نام منبع بلا مانع است
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر